سوریه یکی از ارکان مهم محور مقاومت اسلامی ضدصهیونیستی در منطقه محسوب می شود و به همین دلیل مثلث شوم عربی – عبری – غربی با راه اندازی جنگ، سوریه آماج حملات بی امان خود قرار دادند.
با آغاز بحران سوریه، کشورهای غربی – عربی با تمام قوا از مخالفان داخلی در این کشور حمایت و در همان زمان، تروریست های جهانی را به سوریه گسیل داشتند و اقدام به تشکیل گروه های تروریستی – تکفیری با نام های مختلف و تجهیز آنها در این کشور نمودند.
از همان آغاز بحران سوریه، بسیاری از شهرهای این کشور درگیر بحران شدند و هر یک از گروه های تروریستی شهر یا منطقه ای را به تصرف خود درآورد؛ گروه تروریستی موسوم به جیش الاسلام یکی از این گروه های تروریستی است که مستقیما از سوی عربستان در دوما در استان ریف دمشق تشکیل و مورد حمایت قرار گرفت.
با تصرف شهر دوما، تروریست های تکفیری اقدام به اداره این شهر بر اساس نظرات وهابی خود کردند و در چند سالی که این شهر در تصرف گروهک جیش الاسلام بود، مردم تحت محاصره دوما سختی ها و مشقات فراوانی متحمل شد و حتی در مقابله با ارتش سوریه از آنها به عنوان سپر انسانی استفاده شد.
** علل و عوامل امید بستن دشمنان سوریه به دوما
در ارتباط با اینکه چرا دشمنان سوریه به دوما چشم امید بستند و بر آن اتکال کردند، می توان به دو عامل عمده ذیل اشاره کرد:
1 – گرایش اهالی این شهر به اندیشه های وهابی: عربستان طی سالیان متمادی قبل از شروع بحران با ساکنان دوما ارتباطی عمیق برقرار کرده بود تا آنجا که فکر و اندیشه شماری از اهالی این شهر شکل وهابی سعودی به خود گرفته بود تا آنجا که با سعودی ها پیوند خویشاوندی برقرار کرده بودند؛ دوما با افکار تند شهروندانش در سوریه روزگار می گذراند و حکومت مرکزی به جز نظارت دستگاه های امنیتی کاری به کار آنها نداشت. بزرگان دوما در سال 2003 با آزادی نسبی که به آنها داده شده بود به دستور عربستان وهابی گری و تکفیرگری را در شهرشان نهادینه کردند.
2 – نزدیک بودن به پایتخت: لازمه سرنگون کردن هر حکومتی در هر کشور تسلط یافتن بر پایتخت آن کشور است و به همین دلیل دوما با جمعیت 700 هزار نفر قبل از جنگ و قرار داشتن در ده کیلومتری جنوب دمشق پایتخت سوریه حائز اهمیت بسیاری بود.

** علل و عوامل اهمیت دوما طی جنگ سوریه
شهر دوما به دلایل ذیل بهترین مسیر برای سقوط دمشق و سرنگون کردن حکومت سوریه محسوب می شد:
1 – قرار داشتن در یک نقطه سوق الجیشی: نزدیکی دوما به دمشق (پایتخت سوریه) و تجمع زیاد تروریست های جیش الاسلام با تجهیزات و استحکامات زیاد، از این شهر به عنوان پاشنه آشیل ارتش سوریه ساخته بود.
2 – گروه تروریستی ‘جیش الاسلام’: دوما مرکز تروریست های تکفیری وهابی در سوریه به شمار می رفت که بعدها به سرکردگی ‘زهران علوش’ به اصطلاح نام ‘جیش الاسلام’ به خود گرفت. زهران علوش متولد دوما و پدرش از مفتیان سلفی معروف سوریه است. علوش سرانجام در 25 دسامبر 2015 ( 4 دی 94 ) در جلسه ای در منطقه غوطه شرقی دمشق به همراه چند تن از سرکرده های این گروه تروریستی به هلاکت رسید.
به نوشته رسانه های بین‌المللی همچون رویترز و گاردین جیش الاسلام با حمایت های مالی و تسلیحاتی عربستان ایجاد شده و از مستشاران پاکستانی نیز استفاده کرده است. دوما و غوطه شرقی در حومه دمشق پایتخت سوریه محل اصلی فعالیت این گروه تروریستی محسوب می شد. جیش‌الاسلام از بزرگترین و سازمان ‌یافته ‌ترین گروه‌های تروریستی سوریه می باشد؛ این گروه تروریستی در طی ماه های مارس و آوریل 2018 در پی حمله همه جانبه نیروهای ارتش سوریه با پشتیبانی روسیه از 95 درصد غوطی شرقی از جمله شهرهای ‘حرستا’ و ‘زملکا’ و ‘عین ترما’ خارج و با اتوبوس های دولت سوریه با خانواده هایشان به استان ادلب منتقل شد.
این گروه تروریستی در سال های اخیر از مرزهای عراق و اردن تغذیه تسلیحاتی می شد و انواع و اقسام سلاحها در اختیار عناصر جیش الاسلام قرار می گرفت. عناصر این گروه سال ها توسط نظامیان غربی – صهیونیستی آموزش نظامی دیده اند.
3 – تونل های بسیار وسیع تو در تو و پیشرفته: گروه تروریستی جیش الاسلام در شهر دوما دارای تونل های تو در تو و بسیار وسیع و مهم و بسیار پیشرفته و کاملا مجهز و مخوفی بود که خودروهای نظامی در آنها تردد می کردند. این تونل ها که مجهز به بیمارستان، قرارگاه ها، استراحت گاه ها، استحکامات ویژه ، برق و سیستم مخابراتی بود، از یک سو به مناطق جنگی و از سوی دیگر به شهر دوما متصل بودند و تروریست ها از درون این تونل ها عملیات خود را هدایت و رهبری می کردند و سرکرده های تروریست ها در درون آنها اتاق های عملیات تشکیل داده بودند. طراحی و ساخت این تونل ها توسط مهندسان و کارشناسان بسیاری شکل گرفت که از سوی آل سعود و اردن و ترکیه به دوما آمده بودند. مسیر انتقال سلاح از ترکیه، عراق، اردن و رژیم صهیونیستی به دوما نیز باز بود.
** تاریخچه شکل گیری درگیری ها در دوما
پروژه آشوب‌های سوریه ابتدا در پانزدهم مارس 2011 ( 24 اسفند 1389 ) در استان درعا واقع در جنوب این کشور کلید خورد و به دنبال آن تظاهرات خشونت آمیز با برنامه ای از پیش تعیین شده در دوما در بیست و پنجم مارس سال 2011 ( 5 فروردین 1390) شکل گرفت. نیروهای امنیتی به دستور رئیس جمهور بشار اسد بدون سلاح رفتار و اعتراض دومایی ها را کنترل می کردند که ناگهان لوله سلاح ها به سمت ارتش و نیروهای امنیتی سوریه نشانه رفت و تروریست ها نظامیان سوریه را گلوله باران کردند. دوما از کنترل خارج شد و پس از آن در زمستان 2011 شهرها و روستاهای غوطه شرقی یک به یک سقوط کردند و ارتش سوریه مجبور به عقب نشینی شد تا پایتخت را نگه دارد.
با این اوضاع ظرف چند روز دمشق و پس از آن حکومت مرکزی سقوط می کرد؛ مردم دوما هم بی خبر از پشت پرده افکار آل سعود، آمریکا و صهیونیست ها به مسائل می نگریستند.

** گوشه ای از جنایات تروریست ها در دوما
گروه های تروریستی در سوریه معتقدند که مخالف آنها از هر قوم و نژاد و طائفه و دین و مذهب و گروهی که باشد، باید کشته شود و بر همین اساس گروه تروریستی جیش الاسلام در دوما مرتکب جنایات وحشتناکی شد. آنان با این اعتقاد تکفیری خود که راه رسیدن به بهشت کشتن مخالف است، جنایت را از همشهری های خود آغاز کردند. جو وحشت و ناامنی بسیار مخوفی بر دوما ، غوطه شرقی و دمشق سایه افکند. ربودن مردم عادی از پیر و جوان و زن و کودک برای اعمال فشار بر حکومت سوریه آغاز شد.
آنها به وحشیانه ترین شیوه خانواده ها را از خودروها پایین می آوردند و سر می بریدند؛ شماری از مردم غافل که به این تکفیری ها اعتماد کرده بودند وقتی خبر زندان ها و شکنجه گاه های آنها برملا شد، به سرعت از آنها روی گرداندند. تروریست های جیش الاسلام نوامیس مردم را در قفس کرده و در شهر چرخاندند و از بالای پشت بام ها مردم را به پایین انداختند؛ آنها چهار هزار زن و مرد ربوده شده و اسیر را به قتل رساندند. 120 هزار نفر از اهالی غوطه شرقی از چنگ تکفیری های وهابی گریختند . مردم دوما به تدریج علاقه خود را به گروه های مسلح از دست دادند و از آنان متنفر شدند و به دشمنی با آنها پرداختند.
** آزادسازی دوما
دوما در بیست و سوم فروردین پس از خروج کامل تروریست های جیش الاسلام از شهر به طور کامل آزاد شد. اشغال غوطه شرقی و دوما توسط تروریست ها اهرمی بسیار قوی برای اعمال فشار علیه حکومت مرکزی سوریه از سوی دشمنان محور مقاومت به شمار می رفت؛ در واقع اگر غوطه شرقی و دوما آزاد نمی شد، دولت سوریه همیشه در معرض تهدید قرار داشت. داعشی ها و تکفیری ها و وهابی ها طی چند سال گذشته بسیاری از استحکامات خود را در سراسر سوریه از دست دادند و حلب ، رقه ، دیرالزور ، تدمر ، المیادین و البوکمال آزاد شدند.
البته آزادسازی هیچ یک از آنها به اندازه دوما آمریکایی ها ، صهیونیست ها و همپیمانان عرب آنها را خشمگین و عصبانی نکرد، زیرا دیگر فشارها بر پایتخت پایان یافت و تمام هزینه ها، سلاح ها و میلیون ها دلار حامیان تروریست ها بر باد رفت و نقشه شوم آنان نقش بر آب شد و بر همین اساس ائتلاف غربی عربی عبری علیه محور مقاومت برای حمله به سوریه بهانه و سناریوی ‘ استفاده ارتش از تسلیحات شیمیایی علیه مردم دوما ‘ را کلید زد.
گزارش از قاسم غضبانپور