خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

اعلامیه در مورد زلزله‌ی مرگبار در ولایت کنر 

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  با اندوه فراوان و خشم عمیق از…

“طالبان، شطرنج بزرگ و رؤیای اوراسیایی روسیه”

نویسنده: نجیب الله قاریزاده  najeebulla.qarizada1@gmail.com +447887494441 سقوط حکومت غنی در افغانستان و بازگشت…

حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و…

 نویسنده: مهرالدین مشید  از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار…

«
»

دو مطلب نو با حاکمیت طالبان

مطلب نخست

دیروز از ورای رسانه ها شنیدم که رییس احصایه مرکزی گفته است در نظر دارد در تذکره های الکترونیک تغییراتی بیاورد. از آن جمله به جاگزین کردن نام امارت اسلامی به جای جمهور اسلامی افغانستان اشاره کرده است.

در این ارتباط می خواهم ناخوشنودی ژرف و اعتراض خود و شمار زیاد هموطنانم را ابراز بدارم:

  • این نا خورسندی به دلیلی است که تاکنون ملت افغانستان به این نام رای نداده و آن را به رسمیت نشناخته است؛
  •  خود طالبان هم اداره خود را موقت خوانده اند؛
  • جهان نیز این نام را به رسمیت نمی شناسد. در نشست ترویکا پلس/ پلوس (سه جمع یک) در مسکو قدرت های جهانی فیصله کرده بودند که دولتی به نام امارت اسلامی را به رسمیت نخواهند شناخت؛
  • چاپ تذکره های نو یک مصرف بی جا و غیر ضروری است در شرایطی که اقتصاد افغانستان به شدت می لنگد؛
  • فردا اگر روی یک تفاهمی یا بر مبنای تصامیم لویه جرگه و قانون اساسی نام دیگری برای دولت افغانستان پذیرفته می شود آنگاه این تذکره ها اعتبار شان را می بازند و چاپ دگر باره آن یک مصرف بی جای دیگر را بر کمر خم اقتصاد کشور تحمیل خواهد کرد.

عین مطلب در مورد پاسپورت ها نیز صدق می کند. دیدیم که حاکمیت طالبان دریافته بودند که پاسپورت زیر نام امارت اسلامی در دنیا اعتبار نخواهد داشت و بنا بر ان هوشیارانه از تغییر در آن خود داری کردند.

حاکمان موجود باید بدانند که اینها مسایلی نیستند که با زور و جبر تحمیل شوند. تغییر در اسناد اساسی و ارزش های بنیادی، به شمول بیرق ملی، از حیطه صلاحیت ایشان بیرون و به آرای ملت تعلق دارند.

توصیه دوستانه من برای شان اینست بر آرزوها و تصامیم احساساتی شان تجدید نظر کنند.

*****

مطلب دوم

اداره هوانوردی شما اعلان کرد با قطر بر سر آغاز پروازهای منظم میان دو کشور به موافقه رسیده اند.

 این در تامین ارتباطات بیرونی و انکشاف اقتصادی ممد واقع می شود و مبارک ما باد. همه ما اطلاع داریم که قطر برای امریکا تعهد سپرده است بقیه کسانی را از افغانستان بیرون کند که امریکا می خواهد. رهبران قطر ګفتند توافق شما را نیز در این ارتباط به دست آورده اند.

 اگر این کشیدن ها مربوط به اتباع امریکایی و کسان زیر تهدید و تغقیب واقعی باشد، اعتراضی در میان نیست. ولی اگر امریکا هنوز هم می خواهد سرمایه های معنوی و ظرفيت های ما را به بهانه های مختلف از ما بگیرد، این دیگر قابل پذیرش نیست و جلوش باید گرفته شود اما مشروط بر آنکه برای اینان ارزش قایل شده برابر با دانش و استعداد برای شان مسوولیت ها سپرده شود. اگر چنین نمی شود این سرمایه ها مانند هزاران دیگر برای نجات از تحقیر و گرسنه گی حق دارند بار سفر بربندند. 

گفتند پوهنتون های کشور به علت برخوردهای غیر مسوولانه و بی توجهی اولیای امور که منجر به فرار کدرها و ثروت های معنوی کشور در جریان مهاجرت کتلوی ګردیده، با فقر استادان رو به رو شده است. مطمئناً مکتب ها و دیگر تاسیسات فرهنگی ما نیز حالت بهتر از پوهنتون ها را نخواهند داشت. این همه به دلیل کم ارزش انگاشتن آنها، بیکاری، سلب امتیازات  کدری و علمی و احساس حقارت کدرهای علمی برجسته و دانشمندان اکادمیک از تقرر ملاها بر بالای سر شان واقع شده است. بسیاری از شما شاید به این تصور بوده باشند که خوبست بروند تا جاهای خالی ایشان نیز به ملاها سپرده شود. اما فراموش نکنید که به زودی از کرده پشیمان خواهید شد. شما که مسوولیت یک کشور در حال تحول را بر عهده گرفته اید، نمی توانید با کوتاه اندیشی و عدم علاقه به آموزش علوم پیشرفته و تکنالوژی مدرن این کشور را به شاهراه ترقی و گذار از احتیاج به وفرت و رفاه همگانی سوق دهید.

 آن رهبران شما که به جای پاسخگو بودن به خواست های مردم می گویند روزی رساندن به شما کار خداست نه از ما، روزی تان را از خدا بخواهید، به هیچ وجه لیاقت رهبری و تعیین سرنوشت مردم را ندارند. یکی دیگر از بزرگان شما گفت طالبان بیست سال را در کوه ها و سنگرها گذشتانده اند و بنا بر آن از آموزش و تحصیل باز مانده اند، به همین دلیل آنها مستحق اند در کرسی های دولتی مقرر شوند. با شنیدن چنین منطق و استدلال کم است آدم شاخ درآورد. بلی این در  بی دانشی مانده ها می توانند جنګجویان خوب باشند و رموز خون ریختن را خوب بلد خواهند بود، ولی چطور می توان انتظار داشت آنها مسوولیت های دولتی را پیش برند؟! 

اعتراض ها بر ترکیب حکومت تان نیز به همین دلایل بی جا نبوده عین حقیقت اند. اگر می خواهید موفق باشید و جامعه شما را بپذیرد، به جای رنجش از این سخنان باید انتقاد پذیر باشید و به تجدید نظر کلی رو آورید.

والسلام علی من اتبع الهدی

۱۵ / ۱۱ / ۱۴۰۰

۰۴ / ۰۲ / ۲۰۲۲