چرا صدای گاندی ها در کوهستان‌های افغانستان پژواک نیافت ؟

نویسنده: مهرالدین مشید جغرافیای خشونت، سیاست قبیله‌ای و غیبت ماندلاها در…

جمعبندی غیر تحلیلی از جریانات اخیر نظامی و دپلماتیک افغانستان…

آنچه سیاسیون و نظامی های پاکستان پس از حملات هوایی…

                     یک گرفتاری با مافیا

محمد عالم افتخار         و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و…

فلسفه سیاسی فردوسی و روانشناسی ترس در شاهنامه

دکتر بیژن باران نتیجه‌گیری. شاهنامه فردوسی چیزی بیش از یک…

سناریوی براندازی طالبان؛ از سوی پاکستان و ایران!؟

نویسنده: مهرالدین مشید براندازی طالبان واقعیت ژیوپولیتیک یا توهم تحلیل گران دراین…

دو کنیز در سحرگاه فلسفه یونان

Greece Philosophie.2800j. آرام بختیاری فلسفه یونان؛ افسانه و عرفان، منطق و برهان. در…

جنگی حاجی

آقای "جنگی حاجی" (به کُردی: جەنگی حاجی) با نام کامل…

 شانسی برای نجات افغانستان باقی مانده یا فرصت‌ها از دست…

نویسنده: مهرالدین مشید بیداری وجدان جمعی مردم؛ بازسازی مشروعیت سیاسی این پرسشی…

مارکسیسم قلب جوانان را تسخیر می‌کند

ا. م. شیری «چگونه یک ایدئولوژی غربی مانند مارکسیسم می‌تواند در…

عالم تنهایی 

رسول پویان  آزاد و ســرافـــرازم در عـالـم تـنهـایی  عشق و دل بیدار است تا…

هرمشکل حل گردد

امین الله مفکرامینی           2025-10-11! نازم آن قامت رسـا که نگردد خـــــــم زاِدبــــار همــتـــــــی…

جګړه او ورور وژنه د هېواد ستونزې نه شي حل…

 نور محمد غفوری سریزه نیمه پېړۍ کېږي چې په افغانستان کې جګړه…

پاکستان؛ درگیر جنگ نیابتی هند یا اسیر میراث تروریست‌پروری های…

نویسنده: مهرالدین مشید پیاله کافی؛ دیروز زهری به کام مردم افغانستان…

مذاکره هیئت های افغانستان و پاکستان

در ترکیه از دید حقوق بین الملل عمومی این نشست‌ها برخاسته…

خُردشدن کرزی نزد پرویز مشرف و خُردساختن کشور، توسط کرزی…

بازخوانی تاریخی نه چندان دور محمدعثمان نجیب من در دوران نخست حکومت…

احمدشاه بابا

احمدشاه بابا نومیالی اتل، غښتلی، توریالی او پیاوړی ملي شخصیت:  احمدشاه…

«چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستان

نور محمد غفوری «چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستانبازاندیشی در ایدئولوژی…

تهدیدهای پاکستان برضد افغانستان؛ از سیاست بازدارندگی تا بازی ژئوپولیتیک

نویسنده:  مهرالدین مشید از سیاست بازدارنده گی تا تغییر در رهبری…

بحران مالی سازمان ملل و فاجعه انسانی در افغانستان

آزمونی برای تعهد جهانی به انسان‌دوستی و چندجانبه‌گرایی سازمان ملل متحد…

میراث سکاها در شاهنامه فردوسی: سیستان، سجستان و ایران

- دکتر بیژن باران مقدمه: شاهنامه و جغرافیای هویت ایرانی. شاهنامه…

«
»

د یوې غوا دوه بچيان؛ دواړه منصوران د یوې سوړې ماران

د وسله والو طالبانو تر منځ اختلاف ولې او چا رامنځته کړ؟

د ملا اختر محمد منصور او ملا منصور داد الله تر منځ وروستی اخ و ډب او تر شاه یې پراته لاسونه

د طالبانو د پخواني مشر ملا محمد عمر د مړینې له اعلان وروسته د یادې ډلې په مشرۍ اختلافات راپورته شول. د څو ورځو چنو وهلو وروسته بلاخره ملا اختر محمد منصور د یادې ډلې هبري په غاړه واخیسته چې سمدستي ملا منصور د یو شمیر نورو کوچنیو ډلو له غبرګون سره مخامخ شو. د ملا منصور په مخالفانو کې یو هم ملا عبدالمنان نیازی او ددوی ډله وه چې په ورستیو کې یې د ملا رسول په مشرۍ خپل رسمي رهبریت څرګند کړ. د ورستیو راپورونو له مخې د یادو ډلو تر منځ اختلافات او اخ و ډب دومره جدي شوی چې یوازې د زابل په خاک افغان ولسوالۍ کې یې له تیرې اونۍ راهیسې د ملا منصور دادالله او ملا اختر محمد منصور د ډلو تر منځ په جګړو کې تر ۱۲۰ طالب وسله والو ته مرګ ژوبله اوختې ده. په خاک افغان ولسوالۍ کې د ملا اختر محمد منصور لخوا د خپلې سیالې ډلې د ځپلو لپاره تقریبا ۸۰۰ جنګیالي رااستول شوي دي.

ټول په دې پوهیږي چې غوا توره ده او شیدې یې سپینې دي، اوس په دې وروستیو کې چې د وسله والو طالبانو د نوي مشر ملا اختر محمد منصور او له دوی د بیلې شوې ډلې ملا منان نیازي ډلې تر منځ د جنګ جګړو او مرګ ژوبلې خبرونه ورکول کیږي نو په ډیکو روانه د افغان د سولې پروسه یې هم ټکنۍ کړیده. د دغو دواړو ډلو تر منځ د جنګ جګړو راپورونو خلک هم اندیښمن کړیدي او د دوی په دوه ډلو ویشل کیدو؛ د ولس او د شنونکو نظرونه هم سره په دوه برخو ویشلي دي. یوه ډله شنونکي د وسله والو طالبانو اختلاف د افغان سولې په ګته بولي او وایې چې په دې سره طالبان نه یوازي دا چې په سیاسي لحاظ سره ویشلي او کمزوري شويدي بلکه په نظامي لحاظ هم بې توانه شوي دي او نور به له افغان دولت سره د مخامخ جګړې توان ونه لري.

بله ډله بیا د وسله والو طالبانو په لیکو کې اختلاف او په وروستیو کې د ملا منصور او ملا منان نیازي ډلو تر منځ اخ و ډب د افغان دولت او افغان سولې سره په ګټه نه بولي.

خو حقیقت بل څه دی، د وسله والو طالبانو په دوه ډلو ویشل او تر منځ یې وروستي اختلافات او اخ و ډب؛ طبيعي نه دي بلکه دا د آی ایس آی او د پاکستان د پوځ پخوانی پلان دی چې غواړي پر مټ یې په افغانستان کې د جګړې ډګر ګرم وساتي او بیلابیل وختونه د سولې پروسې ته پرې خنډونه جوړ کړي. پاکستان له پخوا پلان لري چې په افغانستان کې به د جګړې ډګر ګرم ساتي او د وخت د غوښتنو سره سم به د دې هدف د ترلاسه کولو لپاره په بیلابیلو نومونو بیلابیلې ډلې رامنځته کوي. د همدې پلان په جریان کې یې په وروستیو کې د افغانستان لپاره د داعش پروژه پر مخ واچوله. خو لکه څرنګه چې داعش ډله د افغان حکومت له کلک مقاومت سره مخ شوه او دا پروژه یې چندان ښه ونه بریښيده نو پاکستان هم د بدیل په لټه کې شو هماغه و چې وسله وال طالبان یې په دوه ډلو وویشل.

که څه هم د وروستیو راپورونو له مخې چې ویل کیږي د زابل په خاک افغان ولسوالۍ کې د ملا اختر محمد منصور او ملا منصور دادالله تر منځ جګړه ؛ د ملا اختر محمد منصور د سیالې (ملا منان نیازي) ډلې د ځپلو او د هغه چا پر ضد ښکاري چې د وسله والو طالبانو تر منځ د اختلاف رامنځته کوي؛ خو په حقیقت کې دواړه منصوران (ملا اختر محمد منصور او ملا منصور دادالله) د یوې سوړې ماران دي. دواړه د پاکستان د ګټو لپاره جنګیږي.  دواړه ډلې د پاکستان لخوا جنګ ته هڅول کیږي او په دې ترتیب غواړي د افغان سولې لپاره یو بل خنډ رامنځته کړي.

پاکستان اوس غواړي ددوی دواړو له منځه یوه ډله له افغان دولت سره د سولې د مذاکراتو میز ته کینوي او په دې ترتیب افغان دولت خوشحاله، له نړیوالو نور امتیازات تر لاسه او له خپله ځانه د تروریزم د روزونکي او پالونکي نوم لیرې کړي. د پاکستان د پلان له مخې به بله ډله بیا هم د جګړې ډګر ګرم ساتي او تر هغې به جنګیږي څو پورې چې په  افغان جګړه کې خپلې ګټې خوندي ویني.

لیکنه : خوشحال آصفی