خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

اعلامیه در مورد زلزله‌ی مرگبار در ولایت کنر 

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  با اندوه فراوان و خشم عمیق از…

“طالبان، شطرنج بزرگ و رؤیای اوراسیایی روسیه”

نویسنده: نجیب الله قاریزاده  najeebulla.qarizada1@gmail.com +447887494441 سقوط حکومت غنی در افغانستان و بازگشت…

حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و…

 نویسنده: مهرالدین مشید  از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار…

«
»

آیا سعودی ها از بحران خاشقجی جان سالم به در می برند

روزنامه فرامنطقه ای «رای الیوم» در تحلیلی نوشت: روایت جدید سعودی در پذیرش قتل «جمال خاشقچی» روزنامه نگار منتقد عربستانی، ساده لوحانه بود و افکار عمومی را قانع نکرد و آل سعود را در مخمصه ای سخت تر از 11 سپتامبر و جنگ یمن انداخته است.

«عبدالباری عطوان» سردبیر رای الیوم و تحلیلگر مسایل منطقه روز یکشنبه در مطلبی در این روزنامه نوشت که گزارش سعودی ها درباره کشته شدن خاشقچی روزنامه نگار و منتقد آل سعود پر از تناقض و سوال بود و نشان از تلاش ناامید کننده این خاندان برای خریدن فرصت دارد، به همین دلیل نیز تردیدها را برانگیخته و درخواست ها برای انجام تحقیقات بین المللی شفاف بالا گرفته است.
وی افزود: گزارش سعودی ها درباره اینکه خاشقچی در نتیجه درگیری با کارکنان کنسولگری عربستان در استانبول کشته شده، بسیار ساده لوحانه بود، به این دلیل که اولا خاشقچی برای نزاع به کنسولگری نرفته بود، بلکه برای انجام کار اداری به این مکان مراجعه کرد و باید این سند نیز آماده می بود و در عرض چند ثانیه به وی ارایه می شد، دوم، چرا 15 نفر از ریاض در کنسولگری عربستان حاضر شده بودند.
عطوان اضافه کرد که 18 نفری که در این پرونده دست داشتند و بازداشت شدند و نیز 5 نفر از اعضای دستگاه امنیتی و اطلاعاتی که از سمت خود اخراج شدند از جمله «احمد العسیری» معاون رئیس سازمان اطلاعات و «سعود القحطانی» مشاور رسانه ای دیوان پادشاهی و رئیس ستاد ارتش الکترونیک سعودی، گوشت قربانی این قضیه بودند و سعودی ها تلاش کردند تا دیده ها را از این حادثه بخصوص دست داشتن «محمد بن سلمان» ولیعهد در این پرونده را منحرف کنند.
این تحلیلگر افزود که العسیری به عنوان معاون سازمان اطلاعات به هیچ وجه نمی تواند بدون اجازه بن سلمان دست به این کار زده باشد و عاملان مورد نظر را خودسرانه انتخاب کند، همانطور که القحطانی نیز در توییت خود بعنوان پیام خداحافظی اذعان کرد که وی تنها اوامر پادشاهی و ولیعهد را به انجام رسانده است.
عطوان نوشت که خاندان سعودی با یکی از سخت ترین چالش ها روبرو است که حتی شاکله و بنیان آن را تهدید می کند و برای آنها از جنگ اول و دوم یمن نیز خطرناکتر است و در شرایطی رخ داده که آل سعودی از داخل دچار اختلاف بوده و با فشارهای بین المللی روبرو است و یکی از نزدیکان آنها نقل کرد که این روزها جلسه شورای دیوان پادشاهی تشکیل نمی شود و شاهزادگان در حاشیه بوده و بزرگ و کوچک آنها با شاه ملاقات ندارند و هیچ مشورتی با آنها در مورد مسایل داخلی و خارجی صورت نمی گیرد و اگر در مسئله خاصی به پاسخگویی آنها نیاز باشد، تحت تدابیر شدید امنیتی صورت می گیرد و اجازه بهمراه داشتن تلفن های همراه یا اسلحه خود را در جلسات ندارند.
وی افزود که جنایت قتل خاشقچی همچنان در صدر اخبار رسانه ها است و ترکیه با زیرکی نمی خواهد که این پرونده به فراموشی سپرده شود و سعودی ها نیز هنوز بسیاری از حقایق را پنهان نگاه داشته اند و پاسخ های آنها قانع کننده نیست.
وی یادآوری کرد که سعودی ها با پول های خود و قردادهای تسلیحاتی که با آمریکا داشتند، توانستند از بحران 11 سپتامبر و محکومیت های آن عبور کنند اما عبور از پرونده خاشقچی دشوار خواهد بود، چرا که هم در داخل آمریکا و هم در جهان انعکاس یافته و یکی از مسایل مهم در انتخابات میان دوره ای آمریکا است و باعث شده تا رسانه های این کشور نیز با یکدیگر در آن متحد شوند، چه کسی انتظار داشت که شبکه خبری «سی ان ان» دشمن «دونالد ترامپ» و «فوکس نیوز» متحد وی، در یک اردوگاه قرار گیرند.
عطوان افزود که ترامپ رئیس جمهوری آمریکا می خواهد از مساله خاشقجی برای گروکشی مالی و قضایی از عربستان به منظور رسیدن به قرارداد بزرگ تا جایی که امکان دارد، استفاده کند و شاید سخنان اخیرش درباره اعتراف سعودی به قتل خاشقچی در کنسولگری بهترین دلیل در این زمینه باشد زیرا وی بیانیه عربستان در اعتراف به قتل را تفسیر «عاقلانه» توصیف کرد و گفت، این یک گام خوب اول است و آن چه رخ داد غیرعاقلانه بود.
وی اضافه کرد که سخنان ترامپ که گفت «گام اول» یعنی اینکه باید گام های بعدی برداشته شود، حال باید دید منظورش از این گام ها چیست. آیا منظور وی تغییر در پیکره حکومت سعودی که شامل روی کار آوردن ولیعهد جدید می شود، است، این ولیعهد جدید چه کسی خواهد بود.
عربستانی ها در اجرای عملیات موفق شدند و این بخش آسان ماجرا است، اما در پنهان کاری و مخفی کردن مدارک که بخش بسیار پیچیده ماجراست، شکست خوردند.