آب های افغانستان و قحطی آب کابل
قاتلان آب در کابل کی ها هستن
آب مایه حیات تمام موجودات زنده و بستر اولیه حیات و تمدت بشری است.
تمدن های بشری از یونان و روم باستان گرفته تا بین النهرین و تمدن چین در کنار دریا ها و دریا چه ها شکل گرفته است.
طوریکه 70 درصد سطح کره زمین از آب پوشانیده است تنها 2.5 درصد آن قابل استفاده بوده و 90 درصد آن در دو قطب کره زمین منجمد واقع شده و 10 درصد آن برای جهان قابل استفاده میباشد.
آب اولین منبع انرژی برای بشر بوده که توسط آن چرخ های اقتصادی خویش را به گردش اورده بودن.
منازعات و جنگ های بعدی و بازی های بین المللی بر سرتصاحب منابع آبهای شرین رقم خواهد خورد.
امروز نگهداری از محیط زیست در صدر آجندا جهانی قرار دارد کشوری های توسعه یافته برنامه های بزرگ و موثر در دستور کار دارند اما افغانستان نه تنها برنامه برای محیط زیست ندارد بلکه خود محیط زیست را به طور گسترده خراب میکند.
افغانستان با منابع آبی سرشار یکی از حوزه های که در رابطه به آن کم ترین دانش مسلکی و تخصصی را شاهد هستیم.
موضوع مدیریت افغانستان سالانه ظرفیت تولید 75 میلیارد مترمکعب آب شرین را دارد که سهم افغانستان کمتر از 20 میلیارد متر مکعب در سال است متباقی از اثر نبود برنامه مدیریت آب به کشور های همسایه سرازیر شده ضایع میشود.
افغانستان تنها کشوری در منطقه است که دارای منابع کافی اب شرین است ، ولی تا هنوز سکتور های زراعت و انرژی به شدت با کسر مواجه میباشد.
مدیریت آب های جاری در کشور باید در اولویت اساسی برنامه های حکومت ها میبود که متاسفانه چنین نشده است.
نبود پالیسی مسکن و شهرگرایی در چهار دهه اخیر افزایش چند برابر جمعیت و در نهایت جنگ و نا امنی ها سبب تخریب و از بین رفتن منابع ابی کشور و بلخصوص در کابل شده است.
در کنادر نبود سایر خدمات مردم کابل با یک چالش بزرگ عدم موجودیت آب کافی اشامیدنی دست و پنجه نرم میکنند.
عدم مدیریت درست ابهای جاری ،حفر چاه های عمیق در هر نقطه شهر منابع آبی را به شدت اسیب میرساند.
فرهنگ صرفهئجویی در اب اصلن در میان مردم وجود ندارد.
در حال حاضر حدوداٌ چندین شرکت ابی رسانی در کابل فعال هستند که آب اشامیدنی را به کابلیان عرضه میکنند هرچه رسانیدن اب به همشهریان کابل ضروری نداشته میشود اما این شرکت ها اینده شهر کابل را میفروشند.
در کابل سطح اب محدود است ، ذخایر اب نیز تمام شده است ، چندین تالاب خشکیده اند و به مناطق رهایشی مبدل شده اند آبهای زیرزمینی نیز در حال خشکیدن است.
اگاه هان بنا بر تحقیقات میگویند منابع ابی که میلیون ها سال شکل گرفته بود در آینده نه چندان دور خواد خشکید انگه به کابلیان جز مهاجرت زیست محیط چاره دیگر باقی نمیماند.
اسراف و بی برنامه گی در حوضه ابی یکی از مشکلات عمده محسوب میشود.
کابل آب مورد نیاز خود را از برف و بارانی که حالا محدو شده است مرفوع میسازد از این رو شهر کابل در اینده با کمبود جدی اب روبرو خواهد شد.
در نبود برف و باران ابهای کابل حدوداً 10الی 15 متر پاین شده است.
تحقیقات نشان داده است که یک سوم ابهای کابل ملوث به مکروب و چاه های سپتیک جذبی میباشد که برای اشامیدن صحی نبوده و قابل استفاده نمیباشد.
حدوداً 350 شرکت تولید اب مدنی و نوشابه ،هزارن حوض اب بازی و سونا ،هزارن حمام تحارتی در کابل از اب های زیر زمینی اب مورد ضرورت خود را تهیه میکنند که اینده شهر و محیط زیست را به چالش میکشانند.
60 درصد مردم از نبود اب اشامیدنی سالم رنج میبرند ، که در اکثر ولایات خشک سالی حاصل زراعت و کشاورزی را به حداقل رسانیده است.
تغیر اقلیم و خشکسالی شدید و متواتر ناشی از کمبود بارندگی ، رشد سرسام اور جمعیت و توسعه شهر ها کمبود ذخایر ابی کاهش ساحات تعذیه منابع آب های زیرزمینی یعنی از بین رفتن شمار زیادی کول ها و چمن زار ها از جمله کول ابچکان ، چمن ببرک،جهیل دهبری،جهیر میرواعظ ،جهیل خواجه رواش ، جهیل بگرامی و کول حشمت خان.
حفر چاه های عمیق استفاده بی روحیه از اب ، عدم صرفه جویی تطبیق ضعیف قانون ابی و مقررات سبب ایین رفتن سطح آبها شده است.
ساکنن شهر کابل این بستر حیات دایمی خود را بهتر نگهداری کنند و اب که در شاه رگ های این شهر در گردش است باید زنده نگهدارند تا بهتر و بیشتر زندگی کنند.
با تاسف باید گفت که کابل عزیز تنها چهار سال دیگر توانایی تولید اکسیژن لازم را دارد.
نبود فرهنگ شهر نشینی و عدم صرفه جویی اب سبب شده است تا کابل نفس های اخیر خود را بکشد.
بنا بر تحقیقات در دهه های 60 و 70 ظرفیت تولید اب کابل حدوداً 5.2 مترمکعب در ثانیه بوده که معادل به 177.57 میلیون متر مکعب در سال بود در سال 1390 ظرفیت تولید اب زیر زمینی به اندازه 29.6 میلیون مترمکعب بود این دو رقم مقدار کاهش اب زیر زمینی را 148 میلیون مترمکعب نشان میدهد اگر به جمعیت پرداخته شود:
نفوس کابل 5 میلیون تن نفر میرسد ، مصرف هر فراد در 24 ساعت اگر 100 لیتر اب باشد مقدار اب مورد نیاز کابل 219 میلیون لیتر اب میشود.
اما تنها 29.6 میلیون مترمکعب اب را در زیر زمین در اختیار داریم که با کمبود 189 میلیون متر مکعب اب مواجه هستیم.
حالا اگر در سال 2030 رشد جمعیت به 7 میلیون تن برسد و مصرف را باز هم ثابت نگهداریم(100) لیتر در 24 ساعت کابل به 307 میلیون لیتر اب ضرورت میداشته باشد.
که تامین اب اشامیدنی از اب های زیرزمینی نا ممکن میشود.
اینجاه نیاز به مهار نمودن ضایعات اب های سطحی دریا ها میباشد.
طوریکه که تذکر داده شد منازعات اینده جهان بالای اب های شرین خواهد بود قسمی که جواد ظریفی وزیر خارجه ایران تهدید کرده که تهران برای به دست اوردن حق ابه اس از رود خانه هلمند افغانستان را زیر فشار قرار خواهد داد ، در حالیکه حکومت افغانستان تا اکنون برای مدیریت اب کدام برنامه درستی را طرح کرده نتوانسته است و علت ریزش اب م به ایران سبب خشکسالی است نه محدود کردن اب از سوی حکومت افغانستان.
به منظور رسیدگی به مشکلات کمبود اب باید اقدامات عملی صورت گیرد.
طرح و تطبیق برنامه ملی حفاظت کیفیت اب های زیر زمینی ،معیار های کیفیت اب ، ایجاد ساحات محافظت از اب های زیر زمینی ، احداث بند و ذخیره شاتوت،شاه و عروس ،گلبهار،باغ دره،بنده فرزه و ارغندی،استفاده از اب مازاد دریا لوگر،احداث حوضه چه در جای مناسب اگاهی عامه به منظور استفاده درست از ابها.
