نامه‌ی سرگشاده‌ی محمدعثمان نجیب، بنیادگذار مکتب دینی-فلسفی من بیش از…

آقای ترامپ! تو نه در قامت یک سیاست‌مدار آمدی، نه به…

افغانستان، میان دو لبه تیغ؛ تحول نرم یا سقوط ساختاری

نویسنده: مهرالدین مشید نجات افغانستان در گرو راهی؛ میان تحول نرم…

دولت: کاملِ ناتمام...!

دولت یا خدمات عامه و زمانیکه توسط میثاق مردمی همانا…

فرق بین شادی و لذت

 محمدنعیم «کاکر خیلی ها فکر می‌کنند که شادی و لذت یکی…

شلینگ و هگل،- دعوای 2 فیلسوف دولتی

Schellig, F.W (1775- 1854 آرام بختیاری فلسفه شلینگ،- مفاهیم ناروشن، تعاریف ناتمام. شلینگ…

عید قربان

ای وطندار عید قربان شد قربانت شوم صدقه‌ی حال خراب و…

حامییان حق!

امین الله مفکر امینی !    2025-03-06   نترسم زدشمن تکیه برحـــق کــــــــــرده ام باتکیه…

چرا مردان از زنان قوی تر نیستند؟

پروفیسور دکتر شمس سینا بخش نخست درین جا می خوانید: -چطور میتواند یک…

افغانستان در تلاقی آشوب و رقابت؛ قرائتی تازه از فروپاشی…

نویسنده: مهرالدین مشید فروپاشی طالبان؛ تلاطم‌های داخلی و بازتاب‌های جیوپولیتیکی منطقه‌ای…

در مورد تعاونی‌های کارگری

از آثار کلاسیک لنین برگردان: آمادور نویدی درباره تعاونی‌های کارگری تذکر سردبیر سایت مارکسیست– لنینیست امروز: این…

ریناس ژیان

استاد "ریناس ژیان" (به کُردی: ڕێناس ژیان) شاعر نامدار کُرد…

پنجشیر، زخم بر تن، آتش در دل؛ افسانه‌ای زنده در…

نویسنده: مهرالدین مشید پنجشیر، شیر زخمی اما سرفراز؛ خاری در چشم…

فلسفه امید بلوخ،- میان مارکس و مسیحا

Ernst Bloch (1885-1977 ) آرام بختیاری سوسیالیسم حتمی است !، مارکسیستی یا…

دلزار حسن

استاد "دلزار حسن" (به کُردی: دڵزار حەسەن) شاعر، نویسنده و…

مقام عشق 

رسول پویان  کلام عشـق و محبت چقدر شیرین است  نبید خسرو و…

تحول در متغیرهای ژئوپلیتیکی افغانستان: بازتعریف نقش طالبان در معادلات…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان در معرض تلاطم؛ از صعود سریع تا…

برای نخستین‌بار، مصاحبه‌ی طولانی من با هوش‌مصنوعی

محمدعثمان نجيب  بخش دوم پندار من نسبت به هر پدیده‌یی منفی نی‌ست.…

 ما و گفته های شرل بنارد، همسر  آقای خلیلزاد پیرامون…

نوشته بصیر دهزاد  در یک تحلیل ، ارزیابی  و محورچه باید…

شهروندی بنیاد عملی دموکراسی

شهروندی به مفهوم منتفی امت نیست. بلکه رویکرد عملی از…

برهی که رفته ایم!

امین الله مفکرامینی      2025-22-05! بـرهی که رفته ایم ورویــم،نگردیم بــرعقــــــــب ورجان وتنــراوقربان داریم…

«
»

علمی و معلوماتی

فضیلت سیاسی و افغانستان

در نخست بدانیم٬ ماکیاولی در شهریار و گفتارها٬ در واقع اندرز سیاسی نگفته است. هرچند با دید سطحی چنین دریافت می شود – در حقیقت ماکیاولی آنچه در دنیا سیاست جریان دارد را٬ واقعیت سیاست دانسته و بیان کرده است. فضیلت در سیاست: عبارت از توانایی٬ عقلانیت٬ و شهرت و قدرت می باشد. توانایی جوهر…

بیشتر بخوانید

جهان بی روح پدیداری دولت مستبد

دولت محصولی از روابط مشترك المنافع اعضاء جامعه می باشد٬ که دولت حکومت می کند به اساس قانون٬ و اصول حاکم قوانین چون اعلامیه های حقوق بشری و ارزش های جامعه٬ در صورت مجلس یا شورای منتخب مردم٬ برای مردم٬ ضرورتي به تصويب و نوشتن قوانین در ماده ها نیست. اما در افغانستان عرف سیاسی این می باشد که قوانین…

بیشتر بخوانید

ضانوردان ناسا یک سال شبیه‌سازی زندگی در مریخ را به پایان رساندند

چهار فضانورد داوطلب ناسا پس از یک سال تحقیق برای آمادگی سفر و اقامت در مریخ، از یک محوطه کوچک کاملا بسته در تگزاس بیرون آمدند. این چهار دانشمند یک سال را دور از تمام ارتباطات و تماس‌های انسانی گذراندند و سفر و زندگی در مریخ را شبیه‌سازی کردند. استیو کورنر، معاون مدیر مرکز فضایی…

بیشتر بخوانید

سوفیسم،- از روشنگری باستان، تا سفسطه گری در ایران.

sophism. آرام بختیاری دو معنی و دو مرحله متضاد سوفیسم یونانی در طول 2500 سال. سوفیسم؛ جریانی فکری جدلی در فلسفه یونان باستان در میانه قرن 5 پیش از میلاد بود. در آغاز عصر روشنگری فلسفه یونان، سوفیسم با شک به وچود خدایان و توجه به انسان و موضوعات اخلاقی و با شعار “انسان میزان…

بیشتر بخوانید

آموزگار خود در عصر دیجیتال و هوش مصنوعی را دریابید!

محمد عالم افتخار اگر عزیزانی از این عنوان و پیام گرفتار شوک و حیرت شوند؛ نه تنها مایه نگرانی نیست بلکه واکنشی است مثبت و سازنده. برای جوانانی 15 تا 40  ساله و مردان و زنانی 40 تا 80 ساله افغانستانی و تاجکستانی و ایرانی (با حفظ استثنائات) هنوز این واقعیت برق آسا و حتی…

بیشتر بخوانید

تلویزیون حقوق ناشر یک اندیشه ملی و روشنگری 

نوشته از بصیر دهزاد  تلویزیون حقوق در پنجشنبه آینده،  ۱۱ جولای،  نشر سی ومین برنامه خویش را با استقبال میگیرد.  بورد نشراتی تلویزیون و هیآت اجرائیه انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان افتخار دارند که  با نشر برنامه های خویش ،درهشت ماه گذشته، توانسته است جای قابل پذیرش را در میان دها تلویزیون های انترنتی، حلقات  مختلفه…

بیشتر بخوانید

د مدني ټولنې په اړه په ساده ژبه څو خبرې

 زموږ په ګران هېواد افغانستان کې دا ډیر کلونه او په خاص ډول د ۲۰۰۱م کال راوروسته «د نړیوالو تر ملاتړ لاندې جوړ جمهوری نظام» کې د مدني ټولنې اصطلاح او فعالیتونو ډیر رواج موندلی. په شل کلن جمهوري نظام کې په افغانستان کې د مدني ټولنې د رښتینې او روښانه تصویر پر ځای د…

بیشتر بخوانید

فروید در دادگاه غیابی کمونیسم

sigmund freud 1856-1939 آرام بختیاری روانکاوی فروید در لباس ایدئولوژی و جهانبینی. فروید مدعی شد که هدف از آفرینش و هستی جهان، سعادت انسان نبود. این سنگ اول جهانبینی نیهلیستی و بدبینانه او نسبت به انسان و جهان است. فروید باور به تضادی بنیادین میان فرهنگ بشریت، و غریزه مرگ و تخریب و خشونت درون…

بیشتر بخوانید

نظر و نظریه

دکتر بیژن باران فرق نظر با نظریه چیست؟ عقیده/ نظر میانجی دانش و نادانی است. بیان نظر نیاز به زبان، دانش، مخاطب برای راستآزمایی فکر دارد. نظر واقعی، خیالی، قاطع، التقاطی، شکدار است. ربطی به آزمایش، منطق، تجربه ندارد. نظر کاربرد جهانی نداشته؛ برای اقتدار، سنت، مشروعیت، اعتبار بکار رود. نظر بیانات فردی با احتمال…

بیشتر بخوانید

دو جهت شناخت- مکمل بودن و وابستگی آن‌ها به یکدیگر

یوری آنتونوف (Yuri Antonov)  ا. م. شیری فرآیند شناخت در دو جهت مرتبط شناخت واقعیت عینی از طریق مشاهدۀ واقعیات و رویدادها و شناخت از طریق تدوین نظریه، مدل و تحلیل تعامل عوامل این مدل با یکدیگر روی می‌دهد. چرا این اتفاق می‌افتد؟ برای اینکه فقط از واقعیت عینی می‌توانیم در مورد پدیده‌های تشکیل‌دهندۀ آن…

بیشتر بخوانید

در بارۀ تغییر تقسیمات طبقاتی

یوری آنتونوف (Yuri Antonov) ا. م. شیری بسیاری از نویسندگان به تغییر در تقسیم طبقاتی در جامعه اشاره می‌کنند. آن‌ها موضوعاتی را مطرح می‌کنند، اما به دلیل دوری از طبقات، متوجه نمی‌شوند که محتوای این طبقات و اقشار چگونه تغییر می‌کند. به عنوان مثال، تعریف سرمایه‌دار این بوده و هست: «سرمایه‌دار افرادی را شامل می‌شود…

بیشتر بخوانید

دولت و خدمت!

دولت به انگلیسی State و به فرانسوی Etate  و یا به یونانی Status که از دید حکمای اسلام و فیلسوفان غیر مسلمان و یا از دید پوزیتویست ها و قرارداد گرایان که دولت ماهیت اش خدمت می باشد٬ و هیچ باور و نظری اختلاف نظر٬ در خدمت بودن دولت ندارند. پس سرکشی های دیکتاتوری قدرت…

بیشتر بخوانید

جوانمرگی گرامشی؛ مبارز ایتالیایی، در زندان

Antonio Gramaschi (1891-1937) آرام بختیاری گرامشی؛ کمونیست ایتالیایی، خالق دفترهای زندان. آنتونیو-گرامشی (1937-1891م) کمونیست ایتالیایی، خالق آثار مهمی پیرامون فلسفه، تاریخ، و ادبیات است. وی رهبر کارگری، تئوریسین برجسته میم-لام، سرباز و پایه گذار حزب کمونیست ایتالیا بود. او از نظر تئوریک در آغاز زیر تاثیر جریانات: هگلی های جوان، اندیشه برگسن، و سورل بود…

بیشتر بخوانید

جهان زیستی در بستر جهانی شدن جهان

جهان زیستی فرد٬ مجموعه خصایص و طرز فکری فردی وی می باشد. که از فرهنگ اجتماعی که فرد در آن جامعه تولد شده متاثرست٬ امروزه جهان زیستی انسان ها٬ در سیر جهانی شدن با تعارض مواجه می باشد. که پدیداری جهانی شدن عبارت از دهکده کوچک یا انترنت و شبکه های اجتماعی و مهاجرت اند.…

بیشتر بخوانید

به بهانهٔ روزجهانی عدالت 

نگارشی از سخی صمیم.  ***  نظریات و افکار این قلم انفرادی ومنحصر بفرد است که اجابت الزامی نمی طلبد:  ***  عدالت جوهریست که قایم بخود بوده ـ دید خارجی ندارد، ولی کار برد عدالت محسوس و مشهود است:  منبع ومنشأ تأمین «عدالت» قانون ومصادرِ مجاز اندکه قضاء ومحاکم مسئولیت اجرا وتطبیق آن را دارند:  چنانیکه میدانیم…

بیشتر بخوانید