حامییان حق!

امین الله مفکر امینی !    2025-03-06   نترسم زدشمن تکیه برحـــق کــــــــــرده ام باتکیه…

چرا مردان از زنان قوی تر نیستند؟

پروفیسور دکتر شمس سینا بخش نخست درین جا می خوانید: -چطور میتواند یک…

افغانستان در تلاقی آشوب و رقابت؛ قرائتی تازه از فروپاشی…

نویسنده: مهرالدین مشید فروپاشی طالبان؛ تلاطم‌های داخلی و بازتاب‌های جیوپولیتیکی منطقه‌ای…

در مورد تعاونی‌های کارگری

از آثار کلاسیک لنین برگردان: آمادور نویدی درباره تعاونی‌های کارگری تذکر سردبیر سایت مارکسیست– لنینیست امروز: این…

ریناس ژیان

استاد "ریناس ژیان" (به کُردی: ڕێناس ژیان) شاعر نامدار کُرد…

پنجشیر، زخم بر تن، آتش در دل؛ افسانه‌ای زنده در…

نویسنده: مهرالدین مشید پنجشیر، شیر زخمی اما سرفراز؛ خاری در چشم…

فلسفه امید بلوخ،- میان مارکس و مسیحا

Ernst Bloch (1885-1977 ) آرام بختیاری سوسیالیسم حتمی است !، مارکسیستی یا…

دلزار حسن

استاد "دلزار حسن" (به کُردی: دڵزار حەسەن) شاعر، نویسنده و…

مقام عشق 

رسول پویان  کلام عشـق و محبت چقدر شیرین است  نبید خسرو و…

تحول در متغیرهای ژئوپلیتیکی افغانستان: بازتعریف نقش طالبان در معادلات…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان در معرض تلاطم؛ از صعود سریع تا…

برای نخستین‌بار، مصاحبه‌ی طولانی من با هوش‌مصنوعی

محمدعثمان نجيب  بخش دوم پندار من نسبت به هر پدیده‌یی منفی نی‌ست.…

 ما و گفته های شرل بنارد، همسر  آقای خلیلزاد پیرامون…

نوشته بصیر دهزاد  در یک تحلیل ، ارزیابی  و محورچه باید…

شهروندی بنیاد عملی دموکراسی

شهروندی به مفهوم منتفی امت نیست. بلکه رویکرد عملی از…

برهی که رفته ایم!

امین الله مفکرامینی      2025-22-05! بـرهی که رفته ایم ورویــم،نگردیم بــرعقــــــــب ورجان وتنــراوقربان داریم…

نشست تخصصی و کارگاهی فردوسی‌شناسی در بروجرد برگزار شد

به گزارش رها نیوز، و نقل از دکتر "محمد فصیحی"…

مارکس و اتحادیه‌های کارگری(فصل دوم)

مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم نوشته: آ. لوزوفسکی برگردان: آمادور نویدی مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم کارل…

آنجا که دیوار ها فریاد می زنند؛ روایت یک ویرانی…

نویسنده: مهرالدین مشید از خشت تا خیال؛ روایت خانه ایکه طالبان…

اُلیګارشي څه شی ده؟

نور محمد غفوری د اُلیګارشي په اړه په (قاموس کبیر افغانستان) کې داسې…

دو پرسش

۱-- آیا در افغانستان قوم یا ملیتی است که اجدادشان…

چالش های درونی میان طالبان و مخالفان آنان؛ آزمونی تعیین‌کننده…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان و دور زدن گروها و سیاستگران نابکار…

«
»

«سفیدشویی جنایت» در رسانه‌های غربی چگونه انجام می‌شود؟

بعد از آنکه بحث برنامه سیا برای «شکنجه» مظنونان تروریسم در زندان‌های «بگرام»، «گوانتانامو»، «ابوغریب» داغ شد دولتمردان و رسانه‌های غربی به جای عبارت شکنجه از «تکنیک‌های ارتقاءیافته بازجویی» استفاده کردند.

«سفیدشویی جنایت» در رسانه‌های غربی چگونه انجام می‌شود؟+عکس

استفاده از حسن تغبیر یا بِه‌واژه‌ها (Euphemisms) به جای واژه‌هایی که در ذهن مخاطبان با احساس‌ها و عواطف منفی گره خورده‌اند یکی از تکنیک‌های رسانه‌ها و دولتمردان غربی برای لاپوشانی رفتارها یا رویدادهای منفی‌ای است که منشأ آن دولت‌های غربی بوده‌اند.

بِه‌واژه‌ طبق تعریف کلمه یا عبارتی است که به جای واژه‌ای به کار می‌رود که معناهای ناخوشایند یا رنج‌آوری را به ذهن متبادر می‌کنند. البته استفاده از به‌واژه‌ها به خودی خود چیز بدی نیست و ما در زبان روزمره، برای رعایت نزاکت اجتماعی به کرات از آنها استفاده می‌کنیم. استفاده از واژه «در گذشتن» یا «فوت کردن» به جای «مُردن» نمونه‌‌هایی از کاربرد حسن‌تعبیر در زبان روزمره است.

با این حال، استفاده از آنها در جایی که برای تغییر دادن معنای یک رفتار یا رویداد ناپسند صورت گیرد مصداق تحریف و دروغ‌پردازی و زمینه‌سازی برای تکرار سوءرفتارهای گذشته است.

به عنوان مثال، بعد از آنکه بحث برنامه سیا برای «شکنجه» مظنونان تروریسم در زندان‌های «بگرام»، «گوانتانامو»، «ابوغریب» داغ شد دولتمردان غربی برای سفیدشویی جنایات خود از عبارت «تکنیک‌های ارتقاءیافته بازجویی» (Enhanced interrogation technique) به جای شکنجه استفاده کردند.

یک تحلیلگر به نام «وایات رید» در توییتر برخی واژه‌بازی‌های دیگر رسانه‌های غربی برای کاستن از بارمعنایی اصلی کلمات را فهرست کرده است. او برای روشن کردن موضوع، به مقایسه برخی از مفاهیمی پرداخته که غربی‌ها درباره پدیده‌های مرتبط با روسیه یا آمریکا به کار می‌‌برند.

‌همان‌طور که در عکس بالا دیده می‌شود، غربی‌ها از واژه‌های سمت راست زمانی استفاده می‌کنند که منشأ یک پدیده، روسیه (یا هر کشور دیگر مخالف آمریکا) باشد، اما اگر همان رفتار یا پدیده به آمریکا مرتبط باشد، از به‌واژه‌های سمت چپ برای آنها استفاده می‌کنند.

با این توصیف، منتفذان نزدیک به حکومت آمریکا «کارآفرین» (Entrepreneur) هستند اما منتقدان نزدیک به روسیه «الیگارش» (Oligarch). رفتار روسیه، «استبدادی» (Authoritarian) است اما رفتار آمریکا «نظم و قانون» (Law&Order) روسیه به «سرکوب مخالفان» (Crush Dissent) متوسل می‌شود اما آمریکا «کنترل شورش» (Riot Control) انجام می‌دهد. اگر شوروی زندانیان موسوم به «گولاگ» (Gulag) (زندان سیاسی در شوروی سابق) را به کار اجباری وادار می‌کرد نام این پدیده در آمریکا «کار تنبیهی در زندان» (Prison Labour) است. روسیه «حمله» (Invasion) انجام می‌دهد، اما آمریکا «مداخله (به مفهوم پادرمیانی)» (Intervention) می‌کند. تلفات جنگ روسیه «جنایت جنگی» (War Crime) است اما برای آمریکا «صدمات جانبی (ناخواسته)» (Collateral Damage) است. روسیه به مناطق جنگی «تسلیحات» (Weapons) ارسال می‌کند، اما آمریکا «کمک‌های مرگبار» (Lethal aid) می‌فرستد. سرانجام روسیه «تسلیم» (Surrender) می‌شود اما آمریکا «تخلیه» (Evacuate) می‌کند.

برخی از دیگر کاربران هم با اشاره به نمونه‌های دیگری از این نوع واژه‌پردازی‌ها توسط غربی‌ها فهرست وایات‌ رید را گسترش داده‌اند. به عنوان مثال یک کاربر نوشته‌ غربی‌ها به جای «سانسور» (Censorship)، از «کنترل اطلاعات» (Information Control) استفاده می‌کنند، به جای «هژمونی» (Hegemony)، حسن تعبیر «نظم قانون‌محور» (Rule-based Order) را به کار می‌برند و به جای «مداخله در امور کشورها» (Foreign Intervention) به به‌واژه «ترویج دموکراسی» (ِDemocracy Promotion) متوسل می‌شوند. 

اینها البته تنها مواردی نیستند که قابلیت گسترش و تکمیل این فهرست را دارند. مصداق‌های این پدیده‌  در زبان و رسانه‌های غربی آنقدر فراوانند که می‌تواند موضوع یک پژوهش زبان‌شناسی برای متخصصان باشد.