روز جهانی زن بر همه زنان جهان مبارک
هشتم مارس، روز جهانی زن در اکثر کشورهای جهان گرامی داشته می شود. 8 مارس روزی است که زنان جهان بدون توجه به گرایشات مختلف فکری، عقیدتی،نژادی و … به یادآوری موفقیت ها و دستاوردهای شان می پردازند. در حقیقت، این روز مجالی است برای نگاه کردن به گذشته در مسیر تلاش ها، منازعه ها و فعالیت های پیشین، و بیشتر برای نگریستن در راستای حرکت های پیش رو برای باز کردن راه در جهت شکوفایی استعدادها و فرصت هایی که در انتظار نسل حال و آینده زنان است.
عنوان روز جهانی زن :
انتخاب این روز به عنوان روز زن بخاطر مبارزه زنان کارگر در صنایع نساجی در سال 1857 میلادی در شهر نیویورک آمریکا بر می گردد.
شرایط کاری سخت و غیر انسانی با دستمزد کم و ساعات کار زیاد کارگران زن در اوایل قرن بیستم که همراه با مردان در کشور های صنعتی وارد صنایع و کارخانجات و بازار کاری شده بودند آنان را وادار به مبارزه علیه این بی عدالتی به شکل سازمان یافته و منظم نمود. در اين روز كارگران نساجى زن در يك كارخانه بزرگ پوشاك براى اعتراض عليه شرايط بسيار سخت كارى و وضعيت اقتصادی شان دست به اعتصاب زدند. خاطره اين اعتصاب براى كارگران کارخانه نساجى باقى ماند. نارضايتى عمومى و مبارزه برای اين شرايط طاقت فرسای کاری براى زنان كارگر ادامه پیدا کرد ولی فراموش نشد.
پس از گذشت بیش از 50 سال از این واقعه و سرکوب شدید مسلحانه زنان از طرف کارفرمایان و پلیس محلی زنان در صدد بر آمدند تا یک بار دیگر این خاطره را زنده کنند. روزی که سالانه ملیونها تن زن و مرد در اقصی نقاط جهان در روز هشتم مارس با ترتیب دادن اجتماعات و گردهمایی ها این روز را گرامی میدارند. و این سنت خوب همچنان ادامه دارد و بر وسعت آن افزوده میشود تا جایی که تقریبا همه کشورهای جهان در این روز به خیابانها سرازیر میشوند و در کناردیگر کارگران به جشن و شادی دست میزنند .
شرایط کاری سخت و غیر انسانی با دستمزد کم کارگران زن در اوایل قرن بیستم که همراه با مردان در کشور های صنعتی وارد کارخانجات و بازار کاری شده بودند آنان را وادار به مبارزه علیه این بی عدالتی به شکل سازمان یافته و منظم نمود. در اين روز كارگران نساجى زن در يك كارخانه بزرگ پوشاك براى اعتراض عليه شرايط بسيار سخت كارى و وضعيت اقتصادی شان دست به اعتصاب زدند. خاطره اين اعتصاب براى كارگران کارخانه نساجى باقى ماند. نارضايتى عمومى ازاين شرايط براى زنان كارگر ادامه داشت.
بعد از گذشت بیش از پنجاه سال، کارگران زن کارخانـۀ نساجی کتان در شهر نیویورک به منظور احیا خاطرۀ اعتصاب در این روز را که تبعیض،محرومیت وفشار کار و حقوق بسیار کم زنان را بیاد می آورد دست به اعتصاب زدند، صاحب این کارخانه به همراه نگهبانان مسلح بخاطر جلوگیری از همبستگی کارگران بخش های مختلف با اعتصاب گران و عدم سرایت آن به بخش های دیگر ، این زنان را در محل کارشان محبوس ساختند و با به آتش کشیدن کارخانه فقط تعداد کمی از زنان توانستند از این حادثه جان سالم بدر ببرند و 129 نفر از زنان کارگر در این آتش سوختند.
به همین دلیل روز هشتم مارس بطور سنتی بنام روز مبارزه زنان علیه بی عدالتی و فشار علیه زنان در خاطره ها باقی ماند. در سال هاى بعد در كشورهاى مختلف اروپايى و آمريكا مبارزه زنان به شكل تظاهرات و اعتصاب کاری علیه فشار، تبعیض و استعمار کاری و همینطور برای داشتن حقوق برابر در اجتماع ادامه پیدا کرد و در پی خود در سراسر جهان شخصیتهای برجسته مدافع کارگران زحمکتش زن پا به عرصه مبارزه در سطح جهان گذاشتند و کارفرمایان را مجبور کردند تا قوانین برده داری و استثمار بی رحمانه را لغو کنند و حقوق اولیه انسانی را رعایت کنند از جمله آنها در آلمان کلارا زتکین متولد 1857 و وفات 1933 موفق شد قانون هشت ساعت کار در روز و قوانین ویژه زنان در ایام بارداری و زایمان وسایر حقوق را به دولت تحمیل کند و از آن تاریخ در سطح جهان بتدریج این قوانین برسمیت شناخته شده است.
در اروپا دومین کنفرانس سوسیالیستی ( عدالت خواهانه) زنان که در آن صد زن مبارز از هفده کشور جهان شرکت داشتند با پیشنهاد خانم کلارا زتکین در روز27 آگوست سال 1910 میلادی درکپنهاگ پایتخت دانمارک روز هشتم مارس به عنوان روز زن و روز همبستگی بخاطر دفاع از حقوق زنان و مبارزه در مقابل تبعیض های گوناگون علیه زنان بر گزیده شد.
در واقع می توان گفت آغاز حرکت برای شکل گیری یک روز و اختصاص آن به زنان، ابتدا از دل فعالیت های اعتراضی زنان کارگر در آغاز قرن بیستم در آمریکای شمالی و سراسر اروپا نطفه بست
نخستین روز جهانی زن در ایالات متحده در 28 فوریه 1909 برپا شد. حزب سوسیالیست آمریکا این روز را به افتخار و تجلیل از اعتصاب کارگران نساجی نیویورک، که در آن زنان علیه شرایط کاری خود اعتراض کرده بودند، برگزید
کنگره جهانی سوسیالیست ها، طی جلسه ای در کپنهاگ در سال 1910، روز زن را روز بین المللی زنان اعلام و آن را به عنوان حرکتی در جهت کسب حقوق زنان و گسترش حمایت به منظور دستیابی زنان به حق رای در سراسر جهان، تثبیت کرد. طرح پیشنهادی با موافقت بیش از یکصد تن از زنان از 17 کشور جهان در این کنگره به تصویب رسید، و نخستین پیامد آن، انتخاب سه زن برای اولین بار در پارلمان فنلاند بود. در این کنگره تاریخ ثابتی برای برگزاری مراسم انتخاب نشد
بازتاب کنگره کپنهاگ سبب شد که روز جهانی زن برای نخستین بار در 19 مارس1911در اتریش دانمارک، آلمان و سوئیس برگزار شود، یعنی در کشورهایی که بیش از یک میلیون زن و مرد در تظاهرات بزرگی شرکت و حق رای برای زنان، امکان دستیابی به مشاغل دولتی، حقوق زنان برای کار، آموزش حرفه ای و پایان تبعیض شغلی را مطالبه کردند
با شروع جنگ جهانی اول در سالهای1913- 1914 ، روز جهانی زن، دستمایه ای برای جنبش های زنان در سراسر جهان شد تا آن را به روزی برای اعتراض به جنگ جهانی تبدیل کنند. زنان روسی، به عنوان بخشی از جنبش صلح خواهی، نخستین مراسم روز جهانی زن را در آخرین یکشنبه ماه فوریه برگزار کردند. زنان در دیگر نقاط اروپا نیز حول و حوش 8 مارس در اعتراض به جنگ و با ابراز همبستگی با دیگر فعالان، تظاهرات باشکوهی برپا ساختند
و با درخواست نان و صلح که بر اساس تقویم گرگوری روز 8 مارس 1917 قطعیت پیدا کرد تنهاچهار روز بعد، تزار روسیه استعفا داد و دولت موقت حق رای برای زنان را به رسمیت شناخت.
سازمان ملل متحد و برابری جنسی
قطعنامه سازمان ملل متحد که در سال 1945 امضا شد، نخستین توافقنامه ای بود که اصل برابری زن و مرد را تصریح کرد. از آن زمان تاکنون، این قطعنامه بین المللی که منجر به ارائه استراتژی ها، استانداردها، برنامه ها و اهداف مختلف از سوی سازمان ملل شده، در پیشرفت موقعیت و وضعیت زنان در سرتاسر جهان موثرو تعیین کننده بوده است.
پس از سال ها، سازمان ملل متحد و آژانس های تخصصی آن مشارکت زنان را به عنوان شرکای برابر با مردان در دستیابی به پرورش، صلح، امنیت، و احترام کامل برای حقوق بشر مداوم، ترفیع داده اند. قدرت و اختیار زنان، نشان از چهره آشکار تلاش های سازمان ملل متحد با نظارت و تصحیح چالش های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در سراسر جهان دارد.
امروزه و تجلیل از روز جهانی زن
در چند ساله اخیر، 8 مارس روز جهانی زن برای زنان، نه تنها در کشورهای توسعه یافته که در جوامع در حال توسعه نیز به صورت گسترده تری مطرح و ابعاد تازه ای به خود گرفته است. جنبش رو به رشد جهانی زنان، که با برگزاری چهار کنفرانس بین المللی زنان توسط سازمان ملل متحد جهان تعمیق یافته است، در تبدیل روز جهانی زن به صف آرایی و اعتراض در جهت دستیابی زنان به حقوق شان و مشارکت آنان در عرصه های سیاسی و اقتصادی یاری بسیار رسانده است
علاوه بر این زنان جهان در روز جهانی زن تلاش کرده اند تا این روز را به فرصتی برای انعکاس پیشرفت ها و دستاوردهای به دست آمده، و کنش های شجاعانه و نیز عزم راسخ زنان عادی (که نقش شگفت آوری را در تاریخ کشورها و جوامع شان ایفا کرده اند) تبدیل کرده و این دستاوردها را گرامی بدارند
اگر چه قانون 8 ساعت کار در سطح جهان تصویب شده ولی هنوز تبعیض در بسیاری از کشورها در موارد بی شماری ادامه دارد مثلا کشورهای اروپایی و آمریکا هم هنوز حقوق برابر زنان و مردان در مشاغل محتلف با حقوق برابر لحاظ نمیشود تنها در چین که در شرایط حاظر 800 میلیون نفر کارگر و یا کارمند دارد و 50 % آنها را زنان تشکیل میدهند حقوق برابر تضمین شده است بدین معنی که زنان و مردان با تخصص و شغل یکسان حقوق برابر دریافت میکنند و صدالبته این آغاز خوبی برای برسمیت شناختن حقوق برابر زنان و مردان در تمامی عرصه های زندگی است و نشانه تمدن پذیری و گرایش به برابری همه جانبه حقوقی هم هست و صدالبته این بالاترین دست آورد بشر تا این لحظه تاریخی است فعالیت گسترده زنان در همه عرصه ها نشان میدهد که توانایی و بازدهی و خلاقیت آنها کمتر از مردان نیست و چه بسا در بسیاری از مشاغل و خلاقیت ها با صبر و حوصله ای که زنان دارند موفق تر عمل میکنند و زمان آن رسیده است که بشریت متمدن به این اصل انسانی پی ببرد که برابری زن و مرد در تمامی عرصه ها یک حقوق انسانی بر اساس تمامی ضوابط مترقی و مدرن امروزیست .
در استان سرسبز و ثروتمند ما گیلان همه به تجربه و به عینه سالیان سال است که شاهد فعالیت های تولیدی زنان ما در تمامی عرصه ها بوده ام چه در گذشته در شالیزارها و در خانه ها با انواع تولیدات از جمله حصیر بافی و لباس دوزی با رنگهای بسیار شاد و تماشایی که نشات از فضای رنگارنگ از طبیعت پاییز ماست دختران و زنان با چه تردستی با ساعتها کار بر روی پارچه و رنگها چه خلاقیت هایی از خود بروز میدادند و هنوز هم میدهند و همدوش مردان در تمامی کارهای تولیدی نقش فعال داشتند و طبعا حاملگی و بچه داری یکی از وظایف طبیعی آنها نمود میکرد و در همان زمان مردهای ما در قهوه خانه ها مشغول گپ زدن و نوشیدن چای و یا در حال استراحت بودند همین مادران و خواهران ما بودند که در تولید برنج ، چای ، توتون ، نوغان ، سبزیجات و صیفی جات ، دوخت و دوزحتی حمل و نقل و….. نقش تعیین کنند ه ای داشتند و اقتصاد خانواده را مدیریت میکردند و هزاران ساعت کاری را پشت سر گذاشتند و جالب اینکه بعنوان انسانهای مدرن از هیچ کوششی برای آینده بچه ها از جمله درس خواندن تمام هم و غم خودرا صرف میکردند همین تلاشها بود که استان ما همواره در صدر تحصیلات در ایران قرار داشت بدون شرکت فعال زنان ما چنین جایگاهی در جامعه داشتیم ؟. حال همین موضوع را به سطح گسترده تری و در سطح جهان مد نظر قرار بدهیم و ببینیم زنان در عرصه تولیدی و مدیریت اقتصادی خانواده ها و تولید ثروت در جهان چه نقش تعیین کننده ای ایفا کرده و میکنند.
درود فراوان به همه زنان جهان که علیرغم حفظ نسل توان و ظرفیت خود را در همه عرصه ها نشان میدهند روز زن 8 مارس بر شما زنان و همه مردمان زحمتکش جهان مبارک اگر چه بار سنگین مسئولیتها بر دوش زنان جهان است وما مردان جهان هنوز به اندازه کافی به ظرفیتها و کرامت انسانی شما پی نبرده ایم همچنان به پیش بتازید و سهم خودرا از جهان مردانه پس بگیرید اگر چه دست آوردهای بزرگی داشته اید ولی ظرفیتهای شما بیشتر از آن است و میتوانید در مدیریت جهان نقش و سهم خودرا با پشتکار بیشتر بدست آورید و جامعه مردسالار را مجبور کنید تا برای اینهمه تلاش وفداکاری شما ارزش گزاری مجدد کند اگرچه هنوزبخشی از آنها بر طبل خانه نشینی شما می کوبند.
مهدی ضمیری
رشت 07.03.2019
