جهان در آستانهٔ زوال دموکراسی

نویسنده: مهرالدین مشید فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ نقطهٔ…

اتحاد 

تابکی در رنج  و دوری ها ستیم موج  نا  پید ا…

نان آوران کوچک

   ساجده میلاد در ازدحام جاده در شب ها  کودکی پرسه می‌زند هر…

یادهانی ضروری

خطاب به کسانی که به خطا، ببرک کارمل و محمود…

روناک آلتون

خانم "روناک آلتون" (به کُردی: ڕوناک ئاڵتوون)، شاعر و نویسنده‌ی…

جګړې او ورک شوي سرتېري

حميدالله بسيا په انساني تاریخ کې جګړې تل له وینو، وېر،…

تجربه های تاریخی که به سرمایه های ملی بدل نشد

نویسنده: مهرالدین مشید شکست هایی که هر روز ما را وحشتناک…

لنینگراد دیمیتری شوستاکوویچ سمفونــیِ پیروزی ارتش سرخ بر فاشیسم 

ترجمه و تنظیم: آناهیتا اردوان این ترجمه را  به مهندس ارشد…

ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«
»

د سميع الحق وژل ورته عبرت شول، مولانا فضل الرحمن حقيقت ویل پيل کړي

وروسته له هغې چې عمران خان له هند سره د دولتونو او ولسونو په کچه د اړیکو د غوړولو او د لارو د پرانیستلو لپاره اقدام وکړ او څو ورځې وړاندې يې له هند سره د کرتارپور پوله پرانيستله؛ د وسله والو طالبانو دویم معنوي پلار او د افغانستان د جنګ جهاد بلونکی مولانا فضل الرحمن له هندوستان د پاکستان پر دوستۍ او له افغانستان پر دښمنۍ نيوکه کړې. فضل الرحمان تېره پنجشنبې د قبایلو د حقونو په نوم یوې غونډې ته ويلي، له افغانستان سره لارې بندې دي او مرکزي حکومت نه غواړي چې له افغانستان سره ترانزیتي او مواصلاتي لارې پرانیستل شي.

فضل الرحمن په عين وخت کې ومنله چې له تېرو ۴۰ کلونو راهیسې د پښتنو په خاوره کې د پښتنو وینې بهول کېږي. ده د ډيورنډ کرښې دواړو غاړو روان ناورین ته په اشارې وویل«ایا د قبایلي سیمو او افغانستان عام ولسونه په امن کې د ژوند کولو حق نه لري؟»

پاکستان په وروستیو کې هڅه پیل کړې چې پر ډیورند کرښه اغزن سیم وغځوي یا دېوال ودروي چې د دې کرښې د دواړو خواوو د اوسېدونکو د تګ راتګ مخه ډب کړي. خو روانه اوونۍ د پاکستان صدراعظم عمران خان له هند سره د کرتارپور پوله پرانيستله او زياته يې کړه که هند د پاکستان خوا ته د دوستۍ لپاره یو ګام واخلي، پاکستان به دوه ګامه واخلي. ده همداراز وویل، د پاکستان حکومت، پوځ، سیاسي ګوندونه او پارلمان غواړي چې له هند سره ښې او دوستانه اړیکې ولري.

خو اساسي پوښتنه دا ده چې پاکستان څنګه د خپل ازلي دښمن سره د دوستۍ نيت کړی دی او ولې له هندوستان سره اړيکې رغول غواړي؟

پاکستان په وروستيو کې په سياسي لحاظ بيخي يواځې شوی او په اقتصادي لحاظ د نړيوالو له فشارونو سره مخ دی. يواځې چين دی چې په پاکستان کې پانګونه کوي او روسيه ده چې په نظامي برخه کې ورسره همکاري کوي. دوی دواړه هم د پاکستان لپاره د امريکا ځای نشي ډکولی. په همدې خاطر د پاکستان صدراعظم عمران خان په وروستيو کې هڅه کوي څو د پاکستان په اړه د نړۍ په ځانګړې توګه د هغه هيوادونو نظر بدل کړي چې په يو نه يو ډول د پاکستان لخوا متضرره شوي او يا هم د پاکستاني تروريزم لخوا له ګواښ سره مخامخ دي.

په دې برخه کې افغانستان او هندوستان هغه دوه هيوادونه دي چې پاکستان يې په ښکاره خپل ګاونډيان او دوستان ګڼي خو د پردې تر شاه خپل ازلي دښمان بولي. له خپلو ګاونډيانو په ځانګړې توګه له هندوستان سره د اړيکو رغولو لپاره د پاکستان تير صدراعظم نواز شريف هم ډیرې هڅې وکړې، آن تر دې چې په 2016 کال کې د یوم ټو وایکس پاکستاني خبري سایټ د خبر له مخې پاکستاني حکومت د پاکستان او هند تر منځ د هماغه کال د ورپيښ تاوتریخوالي په ترڅ کې خپلې ۲۰ تنه پېغلې نجونې د سولې له پیغام سره هندوستان ته ولېږلې. هاغه مهال پاکستان په سیمه او نړۍ کې له انزوا سره مخ و او دغه نجونې يې د عذر غوښتنې لپاره د هندوستان صدراعظم نريندرا مودي د تحفې په ډول استولې وې. خو سره له دومره هڅو هندوستان بيا هم د پاکستان غوښتنه نه وه منلې.

مولانا فضل الرحمن ولې د افغانستان په اړه د پخواني نظر خلاف څرګندونې کړي؟

درې دليلونه شته چې له مخې يې مولانا فضل الرحمن د افغانستان په اړه په حقيقت ويلو ته اړ کړی دی:

لومړی: امکان لري چې د طالبانو دویم معنوي پلار مولانا فضل الرحمن ته د طالبانو د لومړني پلار سميع الحق وژنه عبرت ګرځېدلی او دا يې اړ کړی وي څو د افغانستان په اړه نور بې مسوليته خبرې ونه کړي. ځکه سميع الحق په داسې حال کې ووژل شو چې پاکستان د نړيوالو له سختونو فشارونو لاندې دی او د طالبانو د ملاتړو په وژلو سره غواړي نړيوالو ته وښيې چې دوی د تروريزم پر خلاف دي او بايد نړۍ پرې وارد شوي فشارونه بند کړي. اوس چې کله مولانا سميع الحق له حقيقته خبريږي نو خپله څېره هم په اوبو کې ويني او پوهيږي لکه څنګه چې ای ايس ای سميع الحق وکارولو او په اخر کې يې سر ورپرې کړ نو امکان لري چې سبا به د فضل الرحمن نوبت وي. بلاخره اړ کیږي او د افغانستان په اړه په حقيقت ويلو پيل کوي.

دویم: پر پاکستان د نړۍ د اقتصادي فشارونو د کمولو په خاطر امکان لري چې مولانا فضل الرحمن ته د ای ايس ای لخوا پلان ورکړل شوی وي چې د افغانستان پر موضوع محتاطانه نظر ورکړي او د پخوا په څېر له خصمانه خبرو تېر شي. ځکه همدا مهال د نړۍ د سخت اقتصادي فشارونو لاندې دی. ښه بېلګه يې د ډالر پر وړاندې د هندۍ روپۍ ارزښت کمېدل دي چې په بې ساري ډول يې کلداره ټيټه شوې او يو ډالر د ۱۴۳ کلدارو سره برابر دی.

درېیم: د افغان سولې په تړاو د زلمي خليلزاد هڅو او د افغانانو هيله مندۍ د مولانا فضل الرحمن لپاره اندېښنه وراچولې چې ګويا ژمی به تير شي او د مخ توروالی به سکرو ته پاتې وي. یعنې مولانا فضل الرحمن فکر کوي چې امکان لري د افغانستان له ولسمشرۍ ټاکنو وړاندې له وسله والو طالبانو سره سوله وشي او بيا به فضل الرحمن چې تل يې د افغانستان جنګ جهاد بللی؛ د طالبانو تر منځ هم ځای ونه لري.

لیکنه : خوشحال آصفي