عشق به حقیقت٬ اقتداربخشی ذهنیت برای عدالت است...!

برخلاف فلسفه غرب در فلسفه مشرق اسلامی٬ عشق با حکمت…

جنگ و درگیری‌های خشونت‌بار: چگونه همه ما را تحت تأثیر…

جهان امروز با چالش‌های بی‌شماری روبرو است، اما یکی از…

نمک بپاش

تو هی نمک بپاش روی زخم‌ها روزی خون‌های سرخ جاری بر سیم خاردارها به…

تاملی بر  دیدگاه های «خدا مرده و یا اینکه سکوت…

نویسننده: مهرالدین مشید درامدی بر دو تجربه‌ی متفاوت از غیبت الهی اندیشه‌ی…

نصایح نامچه

موسی فرکیش «نصایح‌نامچه»، در حقیقت متن گفتار و پیشنهادهای عبدالرحمان خان…

یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

«
»

د سميع الحق وژل ورته عبرت شول، مولانا فضل الرحمن حقيقت ویل پيل کړي

وروسته له هغې چې عمران خان له هند سره د دولتونو او ولسونو په کچه د اړیکو د غوړولو او د لارو د پرانیستلو لپاره اقدام وکړ او څو ورځې وړاندې يې له هند سره د کرتارپور پوله پرانيستله؛ د وسله والو طالبانو دویم معنوي پلار او د افغانستان د جنګ جهاد بلونکی مولانا فضل الرحمن له هندوستان د پاکستان پر دوستۍ او له افغانستان پر دښمنۍ نيوکه کړې. فضل الرحمان تېره پنجشنبې د قبایلو د حقونو په نوم یوې غونډې ته ويلي، له افغانستان سره لارې بندې دي او مرکزي حکومت نه غواړي چې له افغانستان سره ترانزیتي او مواصلاتي لارې پرانیستل شي.

فضل الرحمن په عين وخت کې ومنله چې له تېرو ۴۰ کلونو راهیسې د پښتنو په خاوره کې د پښتنو وینې بهول کېږي. ده د ډيورنډ کرښې دواړو غاړو روان ناورین ته په اشارې وویل«ایا د قبایلي سیمو او افغانستان عام ولسونه په امن کې د ژوند کولو حق نه لري؟»

پاکستان په وروستیو کې هڅه پیل کړې چې پر ډیورند کرښه اغزن سیم وغځوي یا دېوال ودروي چې د دې کرښې د دواړو خواوو د اوسېدونکو د تګ راتګ مخه ډب کړي. خو روانه اوونۍ د پاکستان صدراعظم عمران خان له هند سره د کرتارپور پوله پرانيستله او زياته يې کړه که هند د پاکستان خوا ته د دوستۍ لپاره یو ګام واخلي، پاکستان به دوه ګامه واخلي. ده همداراز وویل، د پاکستان حکومت، پوځ، سیاسي ګوندونه او پارلمان غواړي چې له هند سره ښې او دوستانه اړیکې ولري.

خو اساسي پوښتنه دا ده چې پاکستان څنګه د خپل ازلي دښمن سره د دوستۍ نيت کړی دی او ولې له هندوستان سره اړيکې رغول غواړي؟

پاکستان په وروستيو کې په سياسي لحاظ بيخي يواځې شوی او په اقتصادي لحاظ د نړيوالو له فشارونو سره مخ دی. يواځې چين دی چې په پاکستان کې پانګونه کوي او روسيه ده چې په نظامي برخه کې ورسره همکاري کوي. دوی دواړه هم د پاکستان لپاره د امريکا ځای نشي ډکولی. په همدې خاطر د پاکستان صدراعظم عمران خان په وروستيو کې هڅه کوي څو د پاکستان په اړه د نړۍ په ځانګړې توګه د هغه هيوادونو نظر بدل کړي چې په يو نه يو ډول د پاکستان لخوا متضرره شوي او يا هم د پاکستاني تروريزم لخوا له ګواښ سره مخامخ دي.

په دې برخه کې افغانستان او هندوستان هغه دوه هيوادونه دي چې پاکستان يې په ښکاره خپل ګاونډيان او دوستان ګڼي خو د پردې تر شاه خپل ازلي دښمان بولي. له خپلو ګاونډيانو په ځانګړې توګه له هندوستان سره د اړيکو رغولو لپاره د پاکستان تير صدراعظم نواز شريف هم ډیرې هڅې وکړې، آن تر دې چې په 2016 کال کې د یوم ټو وایکس پاکستاني خبري سایټ د خبر له مخې پاکستاني حکومت د پاکستان او هند تر منځ د هماغه کال د ورپيښ تاوتریخوالي په ترڅ کې خپلې ۲۰ تنه پېغلې نجونې د سولې له پیغام سره هندوستان ته ولېږلې. هاغه مهال پاکستان په سیمه او نړۍ کې له انزوا سره مخ و او دغه نجونې يې د عذر غوښتنې لپاره د هندوستان صدراعظم نريندرا مودي د تحفې په ډول استولې وې. خو سره له دومره هڅو هندوستان بيا هم د پاکستان غوښتنه نه وه منلې.

مولانا فضل الرحمن ولې د افغانستان په اړه د پخواني نظر خلاف څرګندونې کړي؟

درې دليلونه شته چې له مخې يې مولانا فضل الرحمن د افغانستان په اړه په حقيقت ويلو ته اړ کړی دی:

لومړی: امکان لري چې د طالبانو دویم معنوي پلار مولانا فضل الرحمن ته د طالبانو د لومړني پلار سميع الحق وژنه عبرت ګرځېدلی او دا يې اړ کړی وي څو د افغانستان په اړه نور بې مسوليته خبرې ونه کړي. ځکه سميع الحق په داسې حال کې ووژل شو چې پاکستان د نړيوالو له سختونو فشارونو لاندې دی او د طالبانو د ملاتړو په وژلو سره غواړي نړيوالو ته وښيې چې دوی د تروريزم پر خلاف دي او بايد نړۍ پرې وارد شوي فشارونه بند کړي. اوس چې کله مولانا سميع الحق له حقيقته خبريږي نو خپله څېره هم په اوبو کې ويني او پوهيږي لکه څنګه چې ای ايس ای سميع الحق وکارولو او په اخر کې يې سر ورپرې کړ نو امکان لري چې سبا به د فضل الرحمن نوبت وي. بلاخره اړ کیږي او د افغانستان په اړه په حقيقت ويلو پيل کوي.

دویم: پر پاکستان د نړۍ د اقتصادي فشارونو د کمولو په خاطر امکان لري چې مولانا فضل الرحمن ته د ای ايس ای لخوا پلان ورکړل شوی وي چې د افغانستان پر موضوع محتاطانه نظر ورکړي او د پخوا په څېر له خصمانه خبرو تېر شي. ځکه همدا مهال د نړۍ د سخت اقتصادي فشارونو لاندې دی. ښه بېلګه يې د ډالر پر وړاندې د هندۍ روپۍ ارزښت کمېدل دي چې په بې ساري ډول يې کلداره ټيټه شوې او يو ډالر د ۱۴۳ کلدارو سره برابر دی.

درېیم: د افغان سولې په تړاو د زلمي خليلزاد هڅو او د افغانانو هيله مندۍ د مولانا فضل الرحمن لپاره اندېښنه وراچولې چې ګويا ژمی به تير شي او د مخ توروالی به سکرو ته پاتې وي. یعنې مولانا فضل الرحمن فکر کوي چې امکان لري د افغانستان له ولسمشرۍ ټاکنو وړاندې له وسله والو طالبانو سره سوله وشي او بيا به فضل الرحمن چې تل يې د افغانستان جنګ جهاد بللی؛ د طالبانو تر منځ هم ځای ونه لري.

لیکنه : خوشحال آصفي