حمایت استارمر و مکرون از نقش ترامپ در مذاکرات اوکراین؛ آیا رویکرد اروپا تغییر کرده است؟

در آستانه سفر استارمر نخست وزیر انگلیس به واشنگتن، او و مکرون رئیس جمهور فرانسه در تماس تلفنی، درباره آخرین تحولات جنگ اوکراین و سیاستهای ترامپ گفت وگو کردند.
سخنگوی دفتر نخستوزیری انگلیس اعلام کرد که دو طرف رهبری ترامپ در تلاش برای برقراری صلح در اوکراین را مورد استقبال قرار دادند و بر این نکته تأکید کردند که اوکراین باید در قلب هرگونه مذاکره باشد و اروپا آماده است نقش خود را در این روند ایفا کند.
این موضعگیری در شرایطی انجام میشود که اروپا پیش از این نگران سیاستهای ترامپ درباره اوکراین بوده و نسبت به احتمال کاهش حمایت آمریکا از کییف ابراز نگرانی کرده بود. با این حال، اکنون لندن و پاریس نه تنها پذیرای رهبری ترامپ در مذاکرات شدهاند، بلکه به نظر میرسد اروپا خود را برای هماهنگی با سیاستهای جدید واشنگتن آماده میکند.
ترامپ، روایت روسیه و نگرانی اروپا
چرخش اروپا در قبال ترامپ در حالی صورت میگیرد که رئیسجمهور آمریکا، برخلاف مواضع اروپا، به روایت مسکو از جنگ اوکراین چراغ سبز نشان داده است. ترامپ نه تنها روسیه را مسئول انحصاری جنگ نمیداند، بلکه نسبت به خروج آمریکا از امنیت اروپا هشدار داده و فشار بر کییف برای مذاکره با مسکو را افزایش داده است.
در همین راستا، ترامپ به تازگی اعلام کرده که اروپاییها باید مسئولیت امنیت خود را بر عهده بگیرند و در نشست اخیر خود با مکرون، احتمال کاهش تعهدات امنیتی آمریکا در اروپا را مطرح کرده است. این موضع، فرانسه را به سمت ارائه ابتکار جدیدی در حوزه بازدارندگی سوق داده است.
فرانسه در واکنش به احتمال کاهش نقش آمریکا در امنیت اروپا، طرحی برای ایجاد یک سپر هستهای مستقل ارائه کرده است. بر اساس گزارشی که در تلگراف منتشر شد، پاریس آماده است جنگندههای حامل سلاح هستهای را در آلمان مستقر کند تا از اروپا در برابر تهدیدات احتمالی محافظت کند.
این اقدام پس از آن صورت میگیرد که فریدریش مرتس رهبر حزب حاکم آلمان خواستار گسترش چتر هستهای انگلیس و فرانسه بر سر اروپا شده است. مرتس هشدار داده است که اروپا دیگر نمیتواند به حمایت آمریکا وابسته باشد و کشورهای اروپایی باید برای تأمین امنیت خود دست به اقدام بزنند.
یک دیپلمات آلمانی به تلگراف گفته است که اگر فرانسه تصمیم بگیرد بازدارندگی هستهای خود را به آلمان گسترش دهد، فشار بر انگلیس نیز افزایش خواهد یافت تا در این طرح مشارکت کند. وی افزود: اگر آمریکا نیروهای خود را از اروپا خارج کند، ما به یک چتر هستهای اروپایی نیاز داریم و انگلیس باید تصمیم بگیرد که آیا در این طرح نقش خواهد داشت یا خیر؟
آیا اروپا آماده پذیرش نظم جدید تحت رهبری ترامپ است؟
در حالی که اروپا هنوز از آینده نامشخص امنیت خود در سایه سیاستهای ترامپ نگران است، تائید رهبری او در مذاکرات صلح اوکراین نشان از پذیرش واقعیت جدیدی در سیاست خارجی این قاره دارد.
از یک سو، رهبران اروپایی همچنان بر حمایت از اوکراین تأکید دارند، اما از سوی دیگر، پذیرش نقش ترامپ در هدایت مذاکرات، نشاندهنده تلاش برای هماهنگی با سیاستهای جدید واشنگتن است. این در حالی است که ترامپ به دنبال کاهش تعهدات آمریکا به امنیت اروپا و افزایش فشار بر کییف برای پذیرش توافقی است که میتواند امتیازات مهمی به مسکو بدهد.
در مجموع، بیانیه مشترک استارمر و مکرون، که رهبری ترامپ در مذاکرات اوکراین را به رسمیت میشناسد، نشان از تغییری مهم در رویکرد اروپا دارد. اگرچه رهبران اروپایی همچنان حمایت از اوکراین را در دستور کار خود دارند، اما واقعیت آن است که آنها اکنون آماده پذیرش نقش محوری ترامپ در روند صلح شدهاند.
این تغییر لحن اروپا در شرایطی اتفاق میافتد که واشنگتن به دنبال کاهش تعهدات نظامی خود در اروپا است و پاریس در حال برنامهریزی برای ایجاد یک چتر هستهای مستقل است. در این میان، لندن باید تصمیم بگیرد که آیا به مسیر سنتی خود در هماهنگی با سیاستهای آمریکا ادامه خواهد داد یا تحت فشار اروپا، نقش امنیتی فعالتری در این قاره ایفا خواهد کرد.
با توجه به اینکه استارمر در روزهای آینده با ترامپ در کاخ سفید دیدار خواهد کرد، انتظار میرود که موضع انگلیس در قبال این تحولات بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. از این رو پرسش اصلی این است که آیا لندن آماده است نقش مستقلتری در سیاست خارجی اروپا بازی کند، یا همچنان به مسیر واشنگتن در قبال جنگ اوکراین پایبند خواهد ماند؟