آنچه پانزدهمین برنامه پنج‌سالهٔ چین برای جهان به ارمغان خواهد آورد
در روزهای اخیر، چهارمین نشست عمومی بیستمین کمیتهٔ مرکزی حزب کمونیست چین با موفقیت در پکن برگزار شد. در این نشست، «پیشنهادهای کمیتهٔ مرکزی حزب کمونیست چین برای تدوین پانزدهمین برنامهٔ پنج‌ساله توسعهٔ اقتصادی و اجتماعی» به تصویب رسید؛ سندی که نقشه راه حرکت اقتصادی و اجتماعی چین در پنج سال آینده را ترسیم می‌کند. این نقشه‌ٔ راه، بازتاب‌دهندۀ ابتکار تاریخی و ارادۀ راسخ حزب کمونیست برای پیشبرد مدرن‌سازی به‌سبک چینی است و هم‌زمان با انتظارات جهانی در زمینۀ احیای اقتصادی، گذار سبز، و اصلاح حکمرانی جهانی هم‌راستا است.
در شرایطی که جهان با محیط بین‌المللی پیچیده‌ای روبه‌روست ــــ محیطی آکنده از تنش‌های ژئوپلیتیکی، خطرات فزاینده، و کاهش شتاب رشد اقتصادی ــــ این نشست نه‌تنها مسیر توسعهٔ آیندۀ چین را مشخص کرد، بلکه پیامی نیرومند از ثبات، اعتماد، و پیش‌بینی‌پذیری به سراسر جهان فرستاد.
بر اساس بیانیۀ پایانی نشست، پانزدهمین برنامهٔ پنج‌ساله (۲۰۲۶ تا ۲۰۳۰) حول محور مدرن‌سازی چینی تدوین خواهد شد، و بر اصلاحات همه‌جانبهٔ توسعهٔ باکیفیت و گشایش نهادی تأکید دارد. این برنامه نه‌تنها نقشۀ جامع پیشرفت چین در پنج سال آینده را ترسیم می‌کند، بلکه به چالش‌های بزرگ جهانی دوران ما نیز پاسخ می‌دهد.
در زمانی که اصطکاک‌های ژئوپلیتیکی، بحران‌های حکمرانی، و رکود رشد اقتصادی در هم تنیده‌اند، چین با بازاری عظیم، نظام صنعتی کامل و ظرفیت پایدار اصلاح و نوآوری، همچنان محرک ماندگار اقتصاد جهانی خواهد بود، به ثبات صلح و توسعه در جهان یاری خواهد رساند، و سهمی فزاینده در نظام حکمرانی جهانی و پیشرفت تمدن بشری ایفا خواهد کرد.
پانزدهمین برنامهٔ پنج‌ساله بازتاب‌دهندۀ تمرکز راهبردی و ثبات سیاست‌گذاری چین به‌عنوان یک قدرت بزرگ جهانی است. به‌عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان، ثبات سیاسی و استمرار سیاست‌های چین همانند «تزریقی تقویتی» در برابر اضطراب ناشی از عدم اطمینان به رشد اقتصاد جهانی عمل می‌کند.
مزیت نهادی برنامه‌ریزی پنج‌ساله، نه‌تنها زمینه‌ساز گذار چین از مرحلۀ صنعتی‌سازی اولیه به قدرتی فناورانه، و از رشد سریع به توسعه‌ای باکیفیت، بوده است، بلکه الگویی تازه در اختیار دیگر اقتصادهای جهان برای بازاندیشی در مفاهیم و رویکردهای توسعه قرار داده است.
در دورهٔ چهاردهمین برنامهٔ پنج‌ساله (۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵)، سهم چین در رشد اقتصاد جهانی همچنان در سطحی بالا باقی ماند ــــ سهمی که از تاب‌آوری عظیم بازار داخلی و تداوم ارتقای صنعتی این کشور سرچشمه می‌گرفت. در پنج سال آینده نیز روند گسترش مصرف در چین ادامه خواهد یافت و ادغام عمیق تولید پیشرفته، خدمات نوین و اقتصاد دیجیتال، تقاضایی پایدار و عرضه‌ای باکیفیت برای کالاها و خدمات جهانی پدید خواهد آورد.
مهم‌تر آن که، چین در مسیر ارتقای تقاضا و نوآوری در سمت عرضه به‌صورت هم‌زمان گام خواهد برداشت، به تقویت ثبات زنجیره‌های تأمین جهانی یاری خواهد رساند، و آثار بی‌ثبات‌کنندهٔ ناشی از مخاطرات بیرونی بر تجارت و سرمایه‌گذاری را کاهش خواهد داد. ناظران بین‌المللی به‌طور گسترده بر این باورند که چین با بهینه‌سازی ساختار واردات، تعمیق همکاری‌های صنعتی، و بهبود سرمایه‌گذاری فرا مرزی، جایگاه خود را به‌عنوان نیرویی تثبیت‌کننده و ستونی کلیدی در احیای اقتصاد جهانی تحکیم خواهد کرد.
تأکید نشست عمومی بر دستیابی به خوداتکایی و توانمندی پیشرفته در عرصهٔ علم و فناوری، از رهگذر گشودگی و همکاری بین‌المللی، به گسترش بیش‌تر زیست‌بوم جهانی نوآوری منجر خواهد شد. از این‌رو، چین در دورهٔ پانزدهمین برنامهٔ پنج‌ساله، همچنان «عامل ثبات» و «موتور محرک» رشد جهانی باقی خواهد ماند.
در حالی‌که برخی کشورها هنوز در دام ذهنیت بازی حاصل‌جمع صفر گرفتارند، چین تصویری از پیشرفت مشترک جهانی ترسیم کرده است. در پنج سال آینده، سطح گشودگی و همکاری چین از حیث دامنه و عمق به مرحله‌ای تازه خواهد رسید. با وجود فشارهای بیرونی و رشد حمایت‌گرایی، پکن همچنان بر گسترش گشودگی در سطوح عالی و نهادینه‌سازی آن ــــ از طریق هم‌سویی با قواعد بین‌المللی پیشرفته‌تر و تعمیق پیوندهای بازارها ــــ پای می‌فشارد.
در چارچوب پانزدهمین برنامهٔ پنج‌ساله، چین مسیر گشودگی مستقل، نوآوری تجاری، گسترش همکاری‌های دوسویه‌ٔ سرمایه‌گذاری، و پیشبرد همکاری‌های باکیفیت در قالب طرح «کمربند و جاده» را دنبال خواهد کرد. این تلاش‌ها، توان تولید، سرمایه و فناوری چین را هرچه بیش‌تر با منابع، نیروی کار، و بازارهای اقتصادهای نوظهور، در هم خواهد آمیخت، و بدین‌سان، روند جهانی‌سازی را به سوی رشدی متعادل‌تر، پایدارتر و فراگیرتر سوق خواهد داد.
افزون بر این، در شرایطی که یک‌جانبه‌گرایی و تقابل بلوک‌ها در حال گسترش است، برنامهٔ پنج‌سالهٔ چین پلی میان اهداف بلندمدت داخلی و نقش‌آفرینی نهادی آن در عرصه بین‌المللی ایجاد می‌کند. چین با گسترش مفهوم «بلندنظری»، یا نگاه بلندمدت از حوزه حکمرانی داخلی به عرصه همکاری جهانی، پایه‌های اعتماد بین‌المللی را فراتر از نوسانات زودگذر چرخه‌های سیاسی تقویت می‌کند، و بدین‌ترتیب، به سیاست جهانی تداوم و پیش‌بینی‌پذیری بیشتری می‌بخشد.
در دوره پانزدهمین برنامهٔ پنج‌ساله، چین همراه با دیگر کشورها برای پاسداری از چندجانبه‌گرایی واقعی تلاش خواهد کرد، نظام حکمرانی جهانی‌ای را ترویج خواهد کرد که بازتاب‌دهنده منافع اکثریت کشورها باشد، و بر اصول عدالت و انصاف استوار گردد، و در عین حال، الگویی از حکمرانی ارائه دهد که کارآمدی و عدالت را با دیدگاهی بلندمدت در توازن نگاه دارد ــــ الگویی که بتواند حکمرانی جهانی را شفاف‌تر، کارآمدتر، باثبات‌تر، و پایدارتر سازد.
یکی از ناظران خارجی در این‌باره می‌گوید: «جهت‌گیری راهبردی برنامۀ پنج‌سالهٔ آینده به‌گونه‌ای است که به‌نحوی مستقیم یا غیرمستقیم تمامی کشورهای جهان تأثیر آن را احساس خواهند کرد.»
در حقیقت، دلایل کافی وجود دارد که باور کنیم با تداوم رشد توان اقتصادی، فناورانه، دفاعی و قدرت ملی و بین‌المللی چین، این کشور در پنج سال آینده نیز همچنان منبعی برای اعتماد، قدرت و فرصت برای جهان باقی خواهد ماند.
منبع: گلوبال تایمز، ۲۵ اکتبر ۲۰۲۵
https://www.globaltimes.cn/page/202510/1346494.shtml
