یادها و یادبودها
نگارنده: زلمی رزمی
رادیو و تلویزیون و سینماگرافی( افغانفلم) درطی حیات خویش هنرمندان، برنامه سازان، گویندگان، سینماگران و فرهنگیان باارزش بسیاری بخود دیده که بدون ترديد دکتررفيق یحیایی فرهیخته قلم بدست،سناریست و کارگردان و بنیانگذار برخی برنامه های ادبی و فرهنگی را دیو افغانستان.یکی ازبهترین های آن است
رفیق یحیایی درسال ۱٣٢٠ خورشیدی در شهرمزار شریف پا به عرصه وجودگذاست و دریکی از روزهای ماه جدی سال ۱٣۶٣ خورشیدی در اثر یک سکته قلبی درشهرکابل درگذشت
رفيق يحيايی پس ازختم تحصیلات، به ادبيات شناسی و هنرشناسی و نقد آثار هنری از جمله هنر سينما روی آورد، به تحصیلات عالی مشغول شد و سرانجام از دانشکده بین المللی سینمای اتحاد شوروی دکتورا گرفت و در پاسداري از هنر و شخصيت خود سخت كوشا بود
او از شخصیت هایی بود که کارش تنها به رادیو وسینما محدودنیست بلکه، درعرصه های مختلف هنری و فرهنگی کشور ازهیچ تلاشی بازنایستاده است
وظایف و مسئولیت های دولتی
– کارمند رادیو افغانستان در بخش هنر و ادبیات
– مدیرعمومی تورید و سانسورفیلم در موسسه افغان فلم
– کارمند موسسه بیهقی
– سال ۱٣۴۵خورشیدی عازم تهران گردیده علاوه ار همکاری با رادیو تلویزیون ملی ایران، در مدرسه عالی تلویزیون تدریس می کرد
– استاد رشته نقد هنری دردانشکده ادبیات دانشگاه کابل
– همکاری باموسسه پروگرس و( موس فلم ) اتحاد شوروی درماسکو
– رئیس کلتور در کمیته دولتی کلتور
و سرانجام، بیکاری، تنگدستی، حمله قلبی و مرگ درچهل و سه سالگی
دوستان و نزدیکانش علت عمده بیکاری سالهای اخیرعمر او را به خودخواهی و جاه طلبی و تنگ نظری برخی مسئولین کمیته های دولتی کلتور و رادیوتلویزیون و سینماتوگرافی و اتحادیه هنرمندان وقت مربوط میدانند که بدون تردید هریک به سهم خود مسئول و جوابده خواهندبود
کارنامه و آثار برجای مانده فرهنگی او را برمیشماریم
– تاسیس شعبۀ بنام هنر وادبیات درچوکات رادیو، بهمکاری دوست فرهنگی اش داودفارانی گوینده برجسته آن زمان رادیوافغانستان
– پایگذاری برنامه های رادیویی ترازوی طلایی، داستانهای دنباله دار و چندبرنامه دیگر
– بنیان گذاری گالری ملی.درچوکات وزارت اطلاعات و کلتور.
– کارگردانی فیلم سینمایی (روزهای دشوار) ، بطورمشترک با ولی لطیفی هنرپیشه و کارگردان افغان فلم
– کارگردانی فیلم سینمایی ( بهارمیشود ) ، بازهم بطورمشترک با ولی لطیفی
افتخاردارم که دراین فیلم بعنوان مشاور با ایشان همکاری داشتم
– کارگردانی چندین فیلم مستند و دکومنتار
رفیق یحیایی اهل قلم نیزبود مخصوصن درداستان نویسی دست بالا داشت بسياري از داستان هاي او در برنامه هاي راديو استفاده مي شد
( توره، مردِ افسانه آفرین) منتشره مجله لمر و (گنجشک های زندانی) از داستان های معروف وی است
دکتررفیق یحیایی درکارترجمه هم دست داشت و آثاربا ارزش فراوانی از نویسندگان شوروی را به فارسی ترجمه و در روزنامه های وقت کشور به نشررسانیده است
نام و یاد این فرهنگی گرانمایه جاویدان