چرا صدای گاندی ها در کوهستان‌های افغانستان پژواک نیافت ؟

نویسنده: مهرالدین مشید جغرافیای خشونت، سیاست قبیله‌ای و غیبت ماندلاها در…

جمعبندی غیر تحلیلی از جریانات اخیر نظامی و دپلماتیک افغانستان…

آنچه سیاسیون و نظامی های پاکستان پس از حملات هوایی…

                     یک گرفتاری با مافیا

محمد عالم افتخار         و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و…

فلسفه سیاسی فردوسی و روانشناسی ترس در شاهنامه

دکتر بیژن باران نتیجه‌گیری. شاهنامه فردوسی چیزی بیش از یک…

سناریوی براندازی طالبان؛ از سوی پاکستان و ایران!؟

نویسنده: مهرالدین مشید براندازی طالبان واقعیت ژیوپولیتیک یا توهم تحلیل گران دراین…

دو کنیز در سحرگاه فلسفه یونان

Greece Philosophie.2800j. آرام بختیاری فلسفه یونان؛ افسانه و عرفان، منطق و برهان. در…

جنگی حاجی

آقای "جنگی حاجی" (به کُردی: جەنگی حاجی) با نام کامل…

 شانسی برای نجات افغانستان باقی مانده یا فرصت‌ها از دست…

نویسنده: مهرالدین مشید بیداری وجدان جمعی مردم؛ بازسازی مشروعیت سیاسی این پرسشی…

مارکسیسم قلب جوانان را تسخیر می‌کند

ا. م. شیری «چگونه یک ایدئولوژی غربی مانند مارکسیسم می‌تواند در…

عالم تنهایی 

رسول پویان  آزاد و ســرافـــرازم در عـالـم تـنهـایی  عشق و دل بیدار است تا…

هرمشکل حل گردد

امین الله مفکرامینی           2025-10-11! نازم آن قامت رسـا که نگردد خـــــــم زاِدبــــار همــتـــــــی…

جګړه او ورور وژنه د هېواد ستونزې نه شي حل…

 نور محمد غفوری سریزه نیمه پېړۍ کېږي چې په افغانستان کې جګړه…

پاکستان؛ درگیر جنگ نیابتی هند یا اسیر میراث تروریست‌پروری های…

نویسنده: مهرالدین مشید پیاله کافی؛ دیروز زهری به کام مردم افغانستان…

مذاکره هیئت های افغانستان و پاکستان

در ترکیه از دید حقوق بین الملل عمومی این نشست‌ها برخاسته…

خُردشدن کرزی نزد پرویز مشرف و خُردساختن کشور، توسط کرزی…

بازخوانی تاریخی نه چندان دور محمدعثمان نجیب من در دوران نخست حکومت…

احمدشاه بابا

احمدشاه بابا نومیالی اتل، غښتلی، توریالی او پیاوړی ملي شخصیت:  احمدشاه…

«چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستان

نور محمد غفوری «چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستانبازاندیشی در ایدئولوژی…

تهدیدهای پاکستان برضد افغانستان؛ از سیاست بازدارندگی تا بازی ژئوپولیتیک

نویسنده:  مهرالدین مشید از سیاست بازدارنده گی تا تغییر در رهبری…

بحران مالی سازمان ملل و فاجعه انسانی در افغانستان

آزمونی برای تعهد جهانی به انسان‌دوستی و چندجانبه‌گرایی سازمان ملل متحد…

میراث سکاها در شاهنامه فردوسی: سیستان، سجستان و ایران

- دکتر بیژن باران مقدمه: شاهنامه و جغرافیای هویت ایرانی. شاهنامه…

«
»

چگونه سازمان «سیا» اعتبار و اقتدار آمریکا را نابود کرد؟

اقدامات مخفیانه سیا همچون اجرای کودتا در ایران و گواتمالا، نه تنها کشورهای جهان را از آمریکا دور می کند که ادعای سران واشنگتن مبنی بر رهبری اخلاقی جهان را نیز نقش بر آب خواهد ساخت.

<span>چگونه سازمان «سیا» اعتبار و اقتدار آمریکا را نابود کرد؟</span>


روزنامه «گاردین» در گزارشی به شیفتگی ایالات متحده به جاسوسی‌های پرخرج از اوایل شکل گیری این کشور تا کنون پرداخته است که چگونه مأموریت‌های خرابکارانه سیا طی دهه‌های اخیر به بی اعتمادی جهان نسبت به ایالات متحده دامن زده و اقتدار آمریکا را تضعیف کرده است. در ادامه بخش‌هایی از آن را می‌خوانیم؛

«رودری جفریس جونز» استاد بازنشسته تاریخ آمریکا در دانشگاه ادینبورگ، در گزارشی به طور خلاصه به خسارات ناشی از عملیات مخفی آمریکا از کودتای ایران گرفته تا جنگ عراق پرداخته است.

این تاریخچه مختصر سیا، بزرگترین موفقیت‌ها و نیز بزرگترین ناکامی‌ها و فجایع آژانس اطلاعات مرکزی را در برمی گیرد که از حمایت مالی در کودتای ایران و گواتمالا گرفته تا مبارزات مخفیانه فرهنگی و سیاسی به منظور شکست کمونیسم در اروپای غربی طی دهه ۱۹۵۰ از آن جمله است.

همچنین در این نوشتار به نقش سیا در زمینه سلاح‌های کشتار جمعی عراق که هرگز در این کشور وجود نداشت و یافت نشد و نیز شکنجه‌هایی که در طول جنگ «جورج دبلیو بوش» علیه تروریسم انجام داد، پرداخته شده است.

شیفتگی ایالات متحده به جاسوسی‌های پرخرج به دوره «جرج واشنگتن» برمی گردد که او در سال ۱۷۹۰ کنگره را به ایجاد «صندوق مشروط روابط خارجی» وادار ساخت؛ صندوقی که در آن برهه، ۴۰ هزار دلار به جاسوسان آمریکایی اختصاص دهد. تنها سه سال از آن واقعه می‌گذشت که مشخص شد بودجه این صندوق مخفی به ۱ میلیون دلار یعنی ۱۲ درصد بودجه فدرال افزایش پیدا کرده است.

بعد از پایان کار ۲ رئیس جمهور در آمریکا، نوبت به «توماس جفرسون» رسید. وی نخستین تلاش‌های این کشور را برای تغییر رژیم خارجی به کار بست زیرا با دزدان دریایی مواجه شد که تهدیدی برای کشتی‌های باربری آمریکا در سواحل شمال آفریقا به شمار می‌رفتند.

جفرسون از آن جهت که پاشا حاکم طرابلس را بانی اصلی دزدی‌های دریایی می‌دانست برای سرنگونی او دست به کار شد. در حالی که وزارت امور خارجه آمریکا با دقت نظاره گر و از عملیات خارج شده بود، ۱۰ تفنگدار نیروی دریایی آمریکا، یک ارتش ۴۰۰ نفری از شورشی‌ها را مدیریت کرد تا آنها ۵۰۰ مایل در صحرای لیبی پیشروی کنند؛ موضوعی که باعث شد پاشا تن به مصالحه بدهد.

آمریکا طی جنگ جهانی دوم، «دفتر خدمات استراتژیک» را با هدف هماهنگی جاسوسی پشت خطوط دشمن از بلغارستان گرفته تا حوزه اسکاندیناوی ایجاد کرد. به عنوان نمونه در آوریل ۱۹۴۵، «ویلیام کولبی» افسر اطلاعاتی سیا ضمن هدایت دفتر خدمات استراتژیک، پل مهم نروژ را منفجر کرد.

دو عملیات فاجعه باری که سیا در دهه ۱۹۵۰ انجام داد، از حس حق به جانبی و نیز قدرت تام آنها نشأت می‌گرفت. نخستین عملیات به سرنگونی «محمد مصدق» نخست وزیر ایران ارتباط می‌یافت که او با اعلام قصد خود مبنی بر ملی کردن شرکت نفت انگلیس و ایران، خشم «وینستون چرچیل» را برانگیخته بود.

عملیات بعدی سیا در گواتمالا انجام گرفت و آنها «جاکوبو آربنز» نخستین رئیس جمهوری این کشور را که به صورت دموکراتیک انتخاب شده بود، هدف قرار دادند. آربنز نیز در پی ملی کردن اموال شرکت «یونایتد فروت» برآمده بود؛ ایده‌ای که منافع ذینفعان آن همچون «جان دالس» وزیر امور خارجه ایالات متحده و برادرش آلن مدیر سیا را تحت الشعاع قرار می‌داد.

تا سال‌های سال نقش سیا در شکل گیری این ۲ رخداد در ایران و گواتمالا از دید عموم مخفی مانده بود تا اواخر دهه ۵۰، سیا از آنها به عنوان موفقیت‌های بزرگ خود نام می‌برد.

این در حالی است که اقدامات مخفیانه سیا، نه تنها قاطبه کشورهای جهان را از آمریکا دور می‌کند که ادعای سران واشنگتن مبنی بر رهبری اخلاقی جهان را نیز نقش بر آب خواهد ساخت.