روناک آلتون

خانم "روناک آلتون" (به کُردی: ڕوناک ئاڵتوون)، شاعر و نویسنده‌ی…

جګړې او ورک شوي سرتېري

حميدالله بسيا په انساني تاریخ کې جګړې تل له وینو، وېر،…

تجربه های تاریخی که به سرمایه های ملی بدل نشد

نویسنده: مهرالدین مشید شکست هایی که هر روز ما را وحشتناک…

لنینگراد دیمیتری شوستاکوویچ سمفونــیِ پیروزی ارتش سرخ بر فاشیسم 

ترجمه و تنظیم: آناهیتا اردوان این ترجمه را  به مهندس ارشد…

ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«اسپینوزا در ترازوی مکتب من بیش از این نه‌می‌دانم: فیلسوفی،…

تذکر ضروری و تازه و بکر!در پایان هر بخش لینک…

                 یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                          (قسمت دوم)                        چرا…

«
»

هغه څه چې سياسيونو را نکړل؛ ورزشکارانو په کم وخت کې راکړل

په داسې حال کې چې لوبې او ورزش؛ سیاسې پولې نه پیژني خو هیوادونو ته د سولې په راوستلو کې اغیزمن رول لوبولی شي. د خلکو په يو موټي ساتلو کې پراخه ونډه لري. د انسانانو د عمومي روزنې یوه برخه جوړوي او همدا لوبې دې چې د ټولنې د وګړو ترمنځ اقتصادي، فرهنګي؛ ټولنیزې او نورې اړیکې پیاوړې کوي. نوره نړۍ به پريږدو؛ که د خپل جنګ ځپلي هيواد افغانستان د نيږدې تيرو لسيزو تاريخ ته وګورو؛ په ملياردونو ډالر د ذهنيت جوړونې، د خلکو تر منځ د يووالي د ايجاد، تر يو نوم او يو بيرغ لاندې د ټول ولس راټوليدو او يو شريک هدف لرلو لپاره بيلابيلو دولتي او شخصي ارګانونو، ټولنو، شوارګانو، ديني عالمانو، قومي مشرانو، بهرنيو اسلامي خواخوږو هېوادونو او نورو ډېرو کړيو له لوري ډير کارونه وشول چې په دې هېواد کې يووالی رامنځته کړي خو ونه توانېدل، په داسې يو ميکانيزم جوړولو بريالي نه شول چې له مخې يې ولس ته په رښتينې معنا د يووالي او يو ملت کيدلو روحيه وړاندې کړي. خو له نيکه شامته؛ د سپورت د ډګر اتلانو دا هر څه په ډیر کم وخت او پرته له کوم سياسي، ګوندي، قومي او سمتي امتيازه؛ دا هر څه په بريا تر سره کړل او ټول افغان ملت يي په ریښتينې معنا او مفهوم تر يو چتر لاندې د يو افغان په نوم راټول او يو موټی کړ.

همدغه د سپورت د برخې (کرکټ، فوټبال، واليبال، تکواندو او نور …. ) اتلان دي چې په خپلې اتلولۍ سره يي افغانانو او افغانستان ته وياړ وبښه. همدغه ورزشکاران دي چې د سولې پيغام رسوونکي او ملي يووالي سمبولونه دي. ډير ليرې نه ځو؛ همدا تيره ورځ د کرکټ اتلانو، څو ورځې وړاندې د فوټبال اتلانو او همداشان څه موده مخکې د تکواندو اتلانو؛ افغانستان او افغانانو ته وياړونه راوړل او د افغانستان درې رنګه بيرغ يي د نړۍ په ګوټ ګوټ کې په عزت او وياړ رپانده وساته. همدا کرکټ او فوټبال دی چې ټول افغانان یې په یوه خوله کړل ، پښتون ، تاجیک ، هزاره … حزب پلوی ،جمیعت پلوی ، دولت پلوی ، طالب پلوی ، ، …. ټول یوه خوله شول او ټولو خپل ملی احساسات څرګند کړل. خو له بده مرغه چې په سياسي برخه کې بيا دا وړتيا نه لرو. ای کاش چي په ملي او سياسي مسايلو کې مو لكه سپورت همداسي له ملي جذبې نه كار اخيستلای، کاش مو سياسي مشران لکه د سپورت د اتلانو په شان؛ د حزب پالنې، قوم پالنې، سمت پالنې او ژبپالنې پر ځای په ملي پالنه سمبال وای.

اوس د دښمن لاسوهنې دومره زورورې شوي چې آن دغه د سپورت برخه مو هم ترې په امان کې پاتې نه ده. اوس ځينې پرديپالې او نورو ته وفادارې کړۍ هڅه کوي چې دغه ورزش د ملي يووالي سمبول مو هم د نفاق په اور ککړ کړي. اوس دغه کم درکه، بې وجدانه او د پرديو مزدورې کړۍ په دې لګيا دي چې ملي لوبډلې مو هم د پښتون او فارسيوان تر منځ وويشي. دغه له خدايه نه ډاريدونکې کړۍ اوس لګيا دي چې د فوټبال ملي لوبډله د هيواد يو قوم، يوې ژبې او يو سمت پورې؛ او کرکټ د بل قوم، ژبې او سمت پورې وتړي حال دا چې دواړه لوبډلې د هيڅ قوم، سمت او ژبې لپاره نه بلکه د يو افغان ولس او يو افغانستان لپاره وياړونه ګټي. اوس دغه پرديپالې کړۍ په دې کار کوي چې په يو نه يو ډول د افغانانو د ملي يووالي د ساتلو دغه يواځينی بنسټ (ورزش) هم د تعصب او نفاق په ناروغۍ اخته کړي. دوی اوس د فوټبال ملي لوبډله د افغانستان د زمريانو پر ځای په بل نوم يادوي.

دغه بې وجدانه خلکو ته مې دا وړانديز دی چې راځۍ له تعصب او بدبينۍ نه لاس واخلۍ، د خپلو خلکو احساساتو ته درناوی وکړئ او د یو و بل سپيڅلو احساساتو قدر وکړئ. يو و بل ومنئ ، د دوی وړتياوو او استعدادونو باندې قانع شئ. خير دی که ستاسې د قوم، ژبې، مذهب او سمت څخه نه دی او ستاسې په ژبه خبرې نه کوي. که غواړو چې يو موټی ملت و اوسو او د يو واحد هويت خاوندان و اوسو؛ نو لازمه ده چې نورو قومي هويتونو ته درناوی ولرو او ويي منو. د يو او بل ارزښتونو ته درناوی ولرو او دا وړتيا پيدا کړو چې که يو څوک هندو، مسلمان يا مسيحي وي او يا هم هرې بلې ډلې او قوم څخه وي خو چې په کومه برخه کې وړتیا لري نو د وړتيا خاوند دی او بايد د منلو تر څنګ يي درناوی وکړو.

کينه انسان د مرګ کندې ته غورځوي، د نورو تخريبول د ځان د تخريب په معنا دی، د بل قوم سپکاوی د خپل قوم سپکاوی دی. نو لازمه ده چې له يو و بل سره د انسان او افغان په توګه مينه ولرئ، د يو و بل د برياليتوبونو لپاره هڅه وکړئ، ټولنيز او ډله ييز فکر وکړئ. په دې نړۍ کې تر ټولو لوړ مقام انسان اوسيدل او انسانيت دی. د يو و بل ښه والی او پرمختګ بايد و زغمئ. او هيڅلکه بايد د چا دروازه په سوک ونه وهو ددې لپاره چې سبا مو خپله دروازه په لغته ونه وهل شي.

ورزش ملي دی؛ نه قومي او نه سياسي. هر ورزشکار مو د ملي بيرغ پورته کولو وياړ ګټلی او هر ورزشکار مو د ملي سرود په زمزمه کولو سره ډګر ته داخليږي. دا ځوانان د ملي وحدت او د سولې نمونې دي. مړه دي وي هغه کسان چې په سپورت کې هم نفاق ګډوي.

 

لیکنه : خوشحال آصفي