نصایح نامچه

موسی فرکیش «نصایح‌نامچه»، در حقیقت متن گفتار و پیشنهادهای عبدالرحمان خان…

یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

«
»

«نورانی» نمی میرد !

با دریغ و اندوه فروان خبر مرگ یکی از فرهنگیان بسیار شناخته شده و پرکار را که در جریان سالهای طولانی در داخل و خارج از میهن، هیچگاهی از نوشتن و پژوهش دست نکشید را دریافت نمودیم. این شخصیت فرهیخته، جلال نورانی است که از وی آثار فروانی به چاب رسیده و هر آن که با ادبیات و طنز آشنایی دارد، وی را می شناسد و از اندیشه ها و آثار وی بی بهره نبوده است.

عکس ‏‎Dastgir Sadeghi‎‏

جلال نورانی در سال 1327ش مطابق 1948م در شهر کابل به دنیا آمد و پس از آموزشهای دوره ابتدایی و لیسه در شهر کابل، در سال 1351ش مطابق 1972م از دانشکده حقوق دانشکاه کابل فارغ گردید. وی در همین آوان در حلقه های مطبوعاتی شهر کابل به عنوان طنز نویس با استعداد شناخته شد و آثارش در مطبوعات کشور به ویژه در روزنامه انیس به نشر رسید. پخش نمایشنامه های طنزی وی در نخستین سالهای دهه پنجاه شمسی مطابق دهه هفتاد میلادی از رادیو افغانستان برای وی شهرت زیادی به همراه داشت. وی پس از تحصلات عالی در اتحاد شوروی به کابل برگشت و در ارتباط به طنزنویسی و ترجمه آثار دیگر کشورهای جهان کوشش فراوان نمود. در دهه شصت خورشیدی مطابق دهه هشتاد میلادی، جلال نورانی گزیده های از طنزها و ترجمه های آثار طنزی خود را به گونه مستقل منتشر کرد که از آنجمله می توان “ای همو بیچاره گک اس” و “چه کنم عادتم شده” را نام برد. وی در همین سالها طنزهای را از منابع بلغاریایی ترجمه کرد بعدها این طنزها زیر نام “مربای مرچ” منتشر گردید. اضافه از آن در همین آوان برگردان کتاب “طنزهای از چهار گوشه جهان” است که برای نخستین بار علاقمندان به آثار طنزی را در طنز در گستره جهان بخود جلب نمود.

جلال نورانی مدتها مدیر مسوول مجلۀ “دکمکیانو انیس”، مجله “ژوندون” و روزنامه “انیس” بود. جلال نورانی در دهه شصت خورشیدی مطابق دهه هشتاد میلادی به مثابه یک کارشناس ارشد در اداره امور شورای وزیران اجرای وظیفه می نمود. از وی در این سالها خاطرات فراموش ناشدنی برجا مانده است و همکاران همان دوران از وی بسیار به نیکویی یاد می کنند.

جلال نورانی پس از هژده سال زنده گی در آسترالیا به وطن برگشت و مشغول تدریس ادبیات دراماتیک، نمایشنامه نویسی و شخصیت سازی در نمایشنامه در دانشگاه کابل مصروف بود. در جریان همین مدت کتابهای فروانش را نیز به زیور چاب آراست.
یکی از برجسته ترین آثار پژوهشی جلال نورانی کتابی است به نام “هنر طنز پردازی” که در دو جلد و در شش صدو هشتاد و هفت برگ، منتشر شده است. وی در این اثر بسیار ارزشمند طنز و طنز نویسی را از نگاه اکادمیک به بررسی گرفته و معلومات خیلی ارزنده در ارتباط به این عرصه ادبیات را به رشته تحریر در آورده است. این کتاب نخستین کتاب علمی و پژوهشی در زمینه هنر طنزپردازی است که در افغانستان به نشر رسیده است. جلال نورانی این کتابش را برای نگارنده هدیه داده و در برگ نخست آن نگاشته است که: “این کتاب محصول ده سال تحقیق من در آسترالیا است.” همچنان کتاب وی زیر عنوان “پرودی و پرودی سازان” که گفتاری است در باب یکی از شیوه های بسیار معمول در طنز پردازی، نیز سخت آموزنده است.

با این همه آثار گرانبهایی که از جلال نورانی باقی مانده است، این شخصیت فرهیخته در دل تاریخ و فرهنگ کشور مان همچنان نفس خواهد کشید و هر گز نمی میرد.

روانش شاد باد و یادش همیشه گرامی !

دستگیر صادقی