تاملی بر  دیدگاه های «خدا مرده و یا اینکه سکوت…

نویسننده: مهرالدین مشید درامدی بر دو تجربه‌ی متفاوت از غیبت الهی اندیشه‌ی…

نصایح نامچه

موسی فرکیش «نصایح‌نامچه»، در حقیقت متن گفتار و پیشنهادهای عبدالرحمان خان…

یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

«
»

مونږ د ډوډۍ؛ دوی د څوکۍ ليوني

افغانستان اوس مهال له ډیره سختو امنيتي، اقتصادي او سياسي حالاتو سره لاس او ګريوان دی. د افغانانو او افغانستان دښمن په کمين کې ناست دی او د فرصت انتظار باسي، اقتصاد ورځ تر بلې رکود کوي، په اداراتو کې فساد اوج ته رسيدلی، کارونه نشته، هره ورځ په لسګونو هيوادوال د بيلابيلو لاملونو له مخې له هيواده تيښته کوي، امنيتي حالات ورځ تر بلې ترينګلې کيږي، هره ورځ د ولسواليو د سقوط خبرونه ورکول کيږي. همدا اوس هم راپورونه وايي طالبانو د بغلان ولايت د دهنه غوري ولسوالي یو ځل بیا نیولې ده. ځايي اوسيدونکي وايي چې ۵ مرمۍ ضد ټانکونه او ۱۲ رینجرونه هم طالبانو نیولي دي. دغه راز د طالبانو لاس ته د مرکزي بغلان د لوېدو خبرې کېږي خو کره سرچینو تراوسه پوري دا خبره تایید کړې نه ده. همدا شان تيره ورځ وسله والو طالبانو د نورستان ولايت وانټ وايګل ولسوالۍ د نيولو لپاره پر افغان امنيتي ځواکونو بريدونه وکړل، بل لور ته د هلمند ولايت د خانشين، ګرمسير او موسی کلا ولسواليو د سقوط خبرونه هم ورکول کيږي. همداراز په تير کې د کندز قلعه ذال، د سرپل ولايت د کوهستاناو، د فارياب ولايت د غورماچ او ګرزيوان، د ارزګان ولايت د چارچينو او د نورو ډیری سيمي د سقوط خبرونه ورکړل شويدي.

په ټوله کې ويلای شو که طبيعي پيښې دي، که قصدي وژنه ده او که د دولت او وسله والو مخالفانو تر منځ نښتې دي؛ په دې ټولو کې  يوازې افغانان وژل کيږي او کورنۍ يې د غم په ټغر کينول کيږي. له هرې خوا بلا او آفت په افغان ولس تيريږي. خو له بده مرغه چې چارواکي مو پر ولس خپور وحشت  او آفات نه ويني او تل په خپلو  ګټو سره لاس او ګريوان وي. دوی په هلمند، کندز، نورستان، بغلان، سرپل او ننګرهار ولايت کې پر ولس روان وحشت نه ويني خو د دې په خاطر چې په درې مياشتو کې يې شريک ورسره نه دي ليدلي؛ مرګوني اخطارونه ورکول کيږي. ولس ډوډۍ غواړي دوی څوکۍ، ولس د سرپناه لپاره کور غواړي دوی ونډه او زور، ولس کار غواړي دوی په دولت کې زيات اختيار، ولس اصلاحات غواړي او دوی انتخابات، ولس امنيت غواړي او دوی په هر څه کې غنيمت.

د حکومت شريکانو دا هير کړي چې ولس قربانۍ ورکړي او د سر په بدله يې دوی ته رايې ورکړي دي. دوی اوس د ولس له رايو د ګډ جوړه شوې حکومت د دواړو شريکانو تر منځ سياسي توافقنامه له اساسي قانون او د ولس له رايو معتبره بولي. دوی د حکومت مشروعيت د جانکيري د پريکړې او د حکومت د مشرانو تر منځ سياسي هوکړه ليک پورې تړی. همدا څو ورځې وړاندې چې اجرايه رييس عبدالله د تيرې پنج شنبې په ورځ په سپيدار ماڼۍ کې ځوانانو په وينا کې پر ولسمشر توندې نيوکې وکړې او د حکومت مشروعيت يې سياسي هوکړه ليک او خپل لاسليک پورې منحصر کړ. عبدالله عبدالله وويل: لومړی کس چې دغه حکومت ته يې مشروعيت ور وباښه زه وم، هوکړه ليک مې لاسليک کړ چې محمد اشرف غني د افغانستان ولسمشر دی او همدا وخت د حکومت مشروعيت پيل شو.

ښاغلي عبدالله دا هير کړي دي چې ټاکنې وشوې، ولس رايه ورکړه، د خلکو ګوتې پرې شوې خو د رايو صندوقونو تر شا ودريدل او خپل رايه يې استعمال کړه. ښاغلي اجرايوي رييس ته دا په ياد نه دي چې همدا ولس و چې د دې لپاره يې د کابل ښار واټونه په مظاهرو کې بند کړي و او دې يې پر مټ د کرزي حکومت او ټاکنيزو کميسيونونو ته اخطارونه ورکول. نن يې ولې د ولس تيرې قربانۍ هيرې کړې دي؟

بله خبره چې د حيرانتيا وړ ده هغه په وروستيو کې يو ځل بيا له خلکو سره د ښاغلي عبدالله عبدالله ليده کاته دي. د ملي يووالي حکومت له جوړيدو کابو دوه کاله تيريږي. په دغه موده کې کله هم اجرايوې رییس د ولس د ستونزو کتلو او د هغوی د حوال پوښتنې لپاره هيچرته نه دی تللی خو اوس چې يو ځل بيا يې په اوړو کې شګه پيدا شوې ده نو يو ځل بيا د ټاکنيز مهال فورمول څخه کار اخلي او ولس سپر نيسي. خو د خوښۍ خبره دا ده چې د ملي يووالي حکومت په دوه کلنه دوره کې شيدې له اوبو بيلې شوې او ولس ته ټول معلوم شول. ولس نور هيڅلکه د دوی په وعدو نه غوليږي او هيڅلکه به يې ملا ونه تړي.

لیکنه : خوشحال آصفي