افغانستان معاصر و بازتعریف هویت ملی پس از فروپاشی دولت

 نویسنده: مهرالدین مشید     افغانستان معاصر یگانه کشوری در جهان است که…

یار در پیری

نوشته نذیر ظفر12/30/25سفیدی  يى که  به زلفان  یار  میبینمشکوفه  هاى…

هستی، بود و است !

امین الله مفکر امینی                        1015-22-12! بهشتِ این دنیا را مفروش به نسیــــه…

از روایت سازی تا مهندسی نفوذ و تاثیر گذاری بر…

 نویسنده: مهرالدین مشید     سفید سازی، معامله و مهار؛ الگوهای نوین تعامل…

د ارواښاد سمیع الدین « افغاني » د پنځم تلین…

نن  د ارواښاد  سمیع الدین « افغاني »  چې  د…

از نیم قرن دست آلودگی بیگانگان

باید درس عبرت گرفت ! افغانستان در جغرافیای موجود جهان از…

به پیشواز شب یلدا

دوباره نوبت دیدار یلداست شب برف است و یخبندان و سرماست دگر…

فیثاغورث

نوموړی د نړۍ تر ټولو لوی فیلسوف او ریاضي پوه…

آنارشیسم؛ نوستالژی اتوپی است

Anarchism.  آرام بختیاری ناکجاآباد مدینه فاضله، شوق دیدار بهشت زمینی بود.   واژه یونانی…

ایستاده گی طالبان در برابر جریان شکست ناپذیری تاریخ

نویسنده: مهرالدین مشید فرهنگ تسامح گرای خراسان تاریخی و ستیزه جویی…

علم او ټکنالوژي؛ د رښتینې خپلواکۍ محور

په اوسني عصر کې د نړۍ بڼه په بشپړه توګه…

تله‌ی «شرِ کوچک‌تر»؛ چرا نباید بد را در برابر بدتر…

هانا آرنت، فیلسوفی که عمر خود را صرف مطالعه ریشه‌های…

هستی، انسان و عدم 

رسول پویان  عمری گذشت در خم و پیچ مدام هیچ  بـودن نـدیده مانـدن کس در دوام هیچ  جاه و جلال و قـدرت آدم فـسـانه بود  ابحـاری در سـراب تخیّـل تمــام هیچ  زور…

            ائتلاف های شکننده و شجره نامۀ سیاه سیاستگران افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید تغییر ناپذیری طالبان و ناتاثیر گذاری مخالفان اعتماد…

             خواب ظلمانی

خفتگا ن رویا ی  یک  آرا مش ا ند  همچوکشتی بسته…

      نسبت ونسبیت 

نسبت بیان منسوب ومربوط ،ربط وتعلق وبا مفاهیم تناسب ،متناسب…

این هم بیاد تاریخ بماند

قومگرایی و ائتلاف ها بر بنیاد قومیت حلال مشکل افغانستان نیست! گرایش…

چرا اخلاق در همه‌ عرصه‌های زنده‌گی میان بیش‌ترین بشرِ قرنِ…

اخلاق‌نگری به سیاست‌مدارانِ بد اخلاق: مورد ترامپ محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب-دینی فلسفی من…

برابری حقوی + استعداد ذاتی = شایسته سالاری...!

انسان ها٬ نظر به توانایی های ذاتی برابر آفریده نشده اند.…

مرغ رویا  

رسول پویان  مسوزان بال پـرواز پرستـوهـای زیبا را   میفگـن در قفسهای طلایی…

«
»

لار ورکي طالبان!

لیکنه ا- ځواک

د حامد کرزی په اوایلو کې کله چې وسله والو طالبانو خپل فعالیتونه بیا پیل کړل؛ نو اکثر قوماندانان یې لوستي له دیني زدکړو برخمن و؛ خو اوس د دوی اکثر قوماندانان نا لوستی دی.

دا څو ورځې مخکې مې یوه ویډیو وکتله چې د وسله والو طالبانو د یوه مشره وینا د اختر ورځې په پار پکې ضبط شوې دې قوماندان په اوایلو کې ویل چې “شما از اسلام خارج هستنید اگر از اسلام خارج نمبودین خو تیت سلام منداختید و مگفتید که اسلام علیکم و رحمه الله و برکاه و …” دا په دې دلالت کوي چې مطلق بېسواد دی او همدا شان یو څو ورځې مخکې مې د نصرت پارسا د ازادۍ راډیو خبریال یوه مرکه وکتله چې د لوګر ولایت د زرغون ښار په سیمه کې یې کړې وه نوموړي خبریال له طالب قوماندانان څخه پوښتي چې تاسو ولې د نجونو له زده کړې سره مخالفت کوي طالب قوماندان چې ښه غټه ګیره لري وایي چې په اسلام کې د ښځو له پاره تعلیم نشته! دا په داسې حال کې ده چې علم پر ښځه او نر فرض ده.

دوی عام خلک په دې تېر باسي چې یو دینی علم دی او یو هم عصري؛ خو زه دا وایم چې خدای پاک په قرانکریم کې فرمایلي دي چې: تاسو پلټنه وکړئ؛ نو نوي نوي شیونه به لاسته راوړي!

د دې معنی خو دا ده چې تاسو ټلڼه وکړي چې نوي کشفیات یا پنځونې لاسته راوړئ، تاسو پلټنه وکړئ چې د انسان په هکله د انسان د جوړوښت او ناروغیو په هکله نوي معلومات او تجرپې تر لاسه کړئ، تاسو پلټنه وکړئ چې د ښځو د د سینو د سرطان د ناروغیو درملنه کړئ او داسې نور؛ نو آیا دا په عصري علم سره شونې ده که نه؟ هو هرمرو نو بیا ولې هغې ډاکټرې ته چې د ستا او زما د خور مور علاج کوي که هغه د سینو ناروغي وي که هغه د تناسولي آلې ناروغي او که هغه د نسايي او ولادی ناروغیو درملنه وي؛ دا درملنه کې ښځو په خپله نورې ښځې او یا ډاکټرانې وکړي نو د خدای پاک رضایت او د رسول صلي الله علیه وسلم روح به پرې خوشال نه شي؟!

نو مطلب دا چې اوس ولس په دې پوی شوی دی چې کومې پیسې د دوی له جېب څخه دا طالبان اخلي هغه په دې مصروفوي چې د همدې کلیوالو او افغانانو پلونه پرې په بمونو والوزوي د همدې کلیوالو ښوونځي وتړي او یا وسیځې او داسې نور اوس خلک تور او سپین ښه پېژني؛ نو ځکه دا وسله وال طالبان هم هر لوري ته لاس اچوي لکه اوبه وړي.

هغه پخوانیو قوماندانانو دا وکړای شول چې د عامو خلکو څخه د عشر او ذکات په نامه پیسې راټولې کړي او خپله ډله پرې غښتلې کړي چې کېدای شي د دوی د پرمختګ او په خلکو نفوذ یو دلیل همدا لوستي قوماندانان واوسي.

خو اوس خبره کاملاً سرچپه شوې اکثر قوماندانان یې نا لوستي دي داسې معلومېږي چې د تار سر ترې ورک وي. پخوا به یې کمیسون په پاکستان کې و او ټولې وړې او سترې مسلې او فتوایې به له همغه ځایه حلېدلې؛ خو اوس خبره سرچپه ښکاري حتی د کمونست روس خبره هم ورته مرهم ښکاري او په هغه غونډه کې یې د روس دعوت منلی چې د سولې په پار یې له دولسو هېوادونو د ګډون غوښتنه کړې وه.

دا په دې معنی ده چې دوی ته خپلې ګټې مهمې دي نه نور څه. دوی ته مخکې سب سی پهلی پاکستان و خو اوس تر هر څه مخکې خپلې ګټې مهمې دي او بس.

کېدای شي اوس د پاکستان په مردار نیت څه نا څه پوی شوي وي؛ نو ځکه اوس هرې خوا ته کوښښ کوي؛ خو په کومه لار چې دوی روان دی هغه به دوی خپله ډېر ژر په توره کنده کې غوزار کاندي. که خلک د داعش له موجدیت او فعالیت څخه ویره ونه لري د دوی ټغر به اوس وخته را ټول کړای وای د داعش فعالیتونه د دوی له پاره ډېره ګټه کړې ده په همډې خاطر له ایران سره هم د دوی اړیکې ټینګې شوي او له روسې سره هم؛ خو حکومتي چارواکو ته په کار ده چې تر هر وړاندې د داعش د فعالیت او له منځه وړلو له پاره ګړندي ګامونه پورته کړي. تر څو سولې او پرمختګ زمینه برابره شي او خلک د آرام ساه واخلي.

زه باور لرم که افغانانو ته موقع برابره شي ډېر ژر افغانستان د نورو پرمختللو هېوادونو  سره سیال کړي او ټوله دنیا به ځان ته حیرانه کړي لکه د کرکېټ اتلان چې اوس په نړۍ کې ځلېدلي او ځلېږي.

په همدې هیله