بیاد رمان سوسیالیسم تخیلی " چه باید کرد؟ "

Tschernyschweski, N.G, (1828-1889) آرام بختیاری دمکرات های انقلابی پیشا مارکسیستی و جنبش…

          داکتر اسد اله حبیب ، حبیب مردم افغانستان   

      تابش گهرباری ازتا بنده گی های مردم افغانستان در چرخش…

قانون اساسی یا حقوق اساسی 

  تحقیق ونگارش از سخی صمیم  نظریات و افکار این قلم انفرادی…

دبیر و مدیران بخش اجرایی دومین (جشنواره جهانی شعرِ سبزمنش)…

به گزارش سبزمنش به نقل از دبیرخانه‌ی دومین(جشنواره جهانی شعرِ…

شاعر و نویسنده‌ی کُرد

استاد "عمر علی" (به کُردی: عومه‌ر عه‌لی)، شاعر و نویسنده‌ی…

باز مرغ هوسش پر گیرد عمل لغو خود از…

در سالون کنفرانس بن اول که ۲۳ سال قبل فجایع…

پاکستان بهای تروریست پروری خود را می پردازد

نویسنده: مهرالدین مشید تنش ها میان کابل و اسلام آباد و…

اغراق در بیان موقعیت جغرافیایی افغانستان

برخی تحلیلگران قراردادی در شبکه های تلویزیونی در باب موقعیت…

موشک بالستیک قاره‌پیما چیست؟

همانطور که از نام موشک بالستیک قاره‌پیما پیداست، این سلاح‌ها…

مردم افغانستان حکومت قانونی می خواهند؛ نه زندانی به نام…

نویسنده: مهرالدین مشید امارت طالبان با اسلام بیگانه است و با…

اهدای کتب توسط دوکتور فیض الله نهال ایماق به کتابخانه…

 سه صد و شصت  و هشت  جلد کتاب به وزارت…

برتراند راسل،- صلح، سوسیالیسم، روشنگری

Bertrand Russel (1872- 1970) آرم بختیاری کوشش ناتمام برای کشف فرمول جهان.  راسل(1970-1872)،…

برای چهارمین بار از سپردن کرسی افغانستان در ملل متحد…

افغانستان بحیث یک کشور ، عضو دائمی سازمان ملل متحد…

سیاست‌های شیطنت امیز پاکستان علیه افغانستان

از گذشته هاکه بگذریم ،همین حالا کارزار تبلیغی و تحرکات…

بمناسبت روز بین المللی حمایت از حقوق اطفال 

نوشته  و گردآوری معلوماتی از بصیر دهزاد    امروز  ۲۰ نوامبر زور بین…

شیردروازه و آسمایی خصم افگن و هندوکش عقاب پرور! ما…

نویسنده: مهرالدین مشید ما هنوز خیلی قرضدار مردم مظلوم افغانستان هستیم چند…

څنگه یی

 شعر ملمع - شیر و شکر از دکتور ایماق شعر ملمع (…

ذهن ستم گستر 

رسول پویان  زمیـــن در آتـش خـودکامگان آز می سوزد  سـرا و مـزرع…

شناخت با 13 نوع سوگیری در داوری در عرفان

دکتر بیژن باران شناخت کارکرد مغز است که سوگیری در آن…

«
»

شالا مُلا

زمونږڅخه ور ایخواته کلي کی یوسړی اوسیدو چی په شالا مُلامشھور وو. یوه ورځ می له خپل پلارڅخه پوښتنه وکړه ، ما وی پلاره دا خلک ولي دی مُلاته “شالامُلا” وايي، پلارمی دی خدای وبخښي ھغه وخت د پوخ عمرخاوند اوپخپله ھم مولوي اود اسلامي علومو مشھور مُدرس وو ،غلي یی خپلی سترګۍ له سترګو ایسته کړي ، اوپه لاس کی ورسره کتاب یی څنګ ته کیښود اوماته یی په څنګزن نظر راوکتل ، وی یی بچیه د خلکو په عیبوپسی مه ګرځه ، دھغه اصلي نوم بھادردی خوخلکو یی ورته نوم لنډ کړی وو ، دی به یی “بدرو”باله. د ده د زیږیدو ځای ، پلار ، مور اوکورنۍ یی چاته نه ده معلومه ، په تنکۍ ځوانۍ کی دی سیمی ته راغلی وو،کله یوکار کله بل کارکله یوه مزدوري کله بله مزدوري آخرچا د سروزیو مولوي صیب ته وروستلی وو ، د ھغه سره یی څه موده طالبي وکړه یوڅه دیني علم یی زده کړ ، علم او پوهه یی کمه ده خوجرار او با جُرئته سړی دی او ……د پلار اوږدی کیسی ته می زړه تنګ شو په منځ کی ورولویدم ، ماوی پلاره ما داپوښتنه وکړه چی خلک ولی دی شالامُلا بولي ، پلارمی د ستری حوصلی خاوندسړی وو، ویی خندل وی یی چی ډیره اوږده کیسه لري خوزه به یی درته رالنډه کړم او ھغه داچی ھغه وخت چی” بدرو”د طالبی څخه راستون شو په ھمغه ورځوکی د پاس کلي ملا امام په حق ورسید ،څو ورځی وروسته بدرو د ھغه کلي ملا امام شو ، خلکوورته په درنه سترګه کتل ، زکات ،خیرات
اوصدقی ، سرسایه او نوریی ټول ده ته ورکول .بدرو ورو د “بدرومُلا” په نوم مشھورشو.
خدای ورته ښکلی اواز ورکړی دی ، د ھرلمانځه نه وروسته به یی خلکوته نعتونه ھم ور اورول.ورو ورو یی ځانته کوچني کوچني طالبان راپیداکړل چی شمیریی لسو دوولسوتنوته رسیدو.خود وخت په تیریدو د کلي خلک د بدرو په کړو وړو شکمن شول او خبره تردی ځایه راورسیده چی د کلي خلکو بدروته ځواب ورکړ چی دوی نور نه غواړي چی بدرو دی د دوی امام وي.
د کلي خلکوبدروته یوه اونۍ وخت ورکړ ترڅوځانته په کوم بل کلي کی امامت ولټوي ، خو بدرود کلي خلکوته د ھو او یانه ځواب ورنکړ. لکه د تیرپه څیربه په جومات کی اوسیدو، خپلو چڼیانوته به یی سبقونه ھم ویل. اونۍ تیره شوه خوبدرو د کلي د خلکو پریکړی ته کوم ارزښت ورنکړ،کلیوالو بیاھم د بدروڅخه غوښتنه وکړه چی ولاړدی شی په کوم بل کلي کی دی ځانته امامت پیداکړي. خوملابدروخلکوته یوازی دومره وویلی چی ” وبه ګورم “.
ملابدرو خپل چڼیان راټول کړل او د کلیوالود پریکړی په باره کی یی د ھغونظر وغوښت ، چڼیانوچی د خپل استاد حالت ته وکتل په اتفاق یی ورته وویل چی کلیوالوسمه پریکړه نه ده کړی، مونږوایو چی کلیوال ګرم دي اوته حق لري چی ھمدلته په ھمدي کلي کی خپل امامت ته دوام ورکړی اومونږحق لرو چی په ھمدی جومات کی ستاسوڅخه سبقونه زده کړو.
د ملا بدرو او کلیوالو ترمنځ خبره تردی ځایه ترینګلي شوه چی نور نو کلیوال د لمانځه په وخت کی د ملابدرو ترشا نه دریدل ، یوازی د مُلاخپل چڼیان به یی شاته ودریدل اوکلیوالو ټولو ځان ځان ته لمونځ کولو.
خبره د اونیوڅخه میاشتوته ورسیده ،څو واری دکلی ځوانان د ملابدرو د چڼیانوسره لاس او ګریوان شول . کلیوال له خپلی پریکړی نه په شا کیدل او مُلابدرو ددوی پریکړی ته اھمیت
نه ورکولو.د دوی ترمنځ لانجه لا روانه وه چی اوړی راورسید ،د لوونو او غوبلو وخت شو ،ورپسی چاکم چازیات د غنمو او اوربشوحاصلات په خپلوترټو ننه ایستل خوھیڅ کلیوال ھم بدروملاته خیرات او زکات ورنکړ.ملابدرو د زکات اوخیرات موضوع د خپلوچڼیانوسره شریکه کړه،چڼیانو بیا د خپل استاد پلوي وکړه او په اتفاق یی وویل چی کلیوال ملامت دی ، دوی ټول باید د خپلوحاصلاتوڅخه تاته زکات درکړی ،ھرکلیوال مکلف دی چی د ھرولسومنوحاصل څخه تاته یومن درکړي. بدروملا د جومات څخه راووت ،کوڅه په کوڅه ،کورپه کور وګرځید ، ھره دروازه وروټکوله او ټولوته یی وویل چی ده او چڼیانویی پریکړه کړیده چی ټول کلیوال به ورته د تیر په څیرد ھرو لسو منوڅخه یو من زکات ورکوي.
دکلیوالو اود ملابدرو د چڼیانوترمنځ څوواری اخ اوډب پیښ شو  ، خلک زخمیان شول ، وینی
وبھیدی ، د سیمی نورملایان ورغلل او ملابدرویی ګرم وباله.له ھغه وخته راپدیخوا د سیمی
خلک ملابدروته “شالا مُلا” وايي.
الحاج الھام الدین قیام