حکومت آخوندی ایران جنایت کربلای قرن را رقم زد، یزیدان…

محمدعثمان نجیب ایران در گرمای سوزان، زمین را زیر پای هم‌وطنان…

حیات بشری را آتش فشان خاموشی به شدت تهدید میکند

نویسنده:مهرالدین مشید جهان در معرض توفانی فراتر از جنگ سوم  این پرسش…

دومین بار طی طریق در تعامل گذری انسان با هوش…

*محمدعثمان نجیب، بنیاد‌گذار مکتب دینی فلسفی من بیش‌از این نه…

درک لنینی از دموکراسی: نگاهی از سده 21

ترجمه. رحیم کاکایی یرومنکو ولادیمیر ایوانوویچ دکترعلوم فلسفه، مشاور رئیس مجلس قانونگذاری…

افغانستان در سایۀ رقابت‌های ژئوپولیتیکی جهانی ناشی از جنگ اسرائیل…

مقدمه تنش‌های دراز ‌مدت میان ایالات متحده آمریکا، اسرائیل و جمهوری…

فیلسوف آس و پاس،- مدافع مالکیت خصوصی!

max stirner (1806-1856) آرام بختیاری ماکس اشتیرنر، آغاز آنارشیسم فردگرایانه. ماکس اشتیرنر(1856-1806.م) آلمانی،…

افغانستان- آموزشگاهی خونین برای ایران و همسایگان 

سلیمان کبیر نوری در این مقاله می‌خوانید: چکیده نئولیبرالیسم و استعمار؛ تجربه‌ای عینی افغانستان؛…

جنگ های جیوپولیتیک جدید و افغانستان تحت حاکمیت طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید از بازگشت تروریسم تا تقابل قدرت های بزرگ در…

سید جمال الدین افغان

 فیلسوف ،دانشمند بنیانگذار نهضت فکری وجنبش آزادی  خواهی افغانستان ،اساسگذار  اتحاد اسلامی ومبارز…

  به آرمان وطن

بیا برویم کشور تا بان را بسا زیم  خا نه ی…

نوستالوژی و جاذبه های فکری و اعتقادی 

نویسنده: مهرالدین مشید نوستالوژی و گذشته گرایی های فکری و اعتقادی زمانیکه…

تاریخ‌گرایی و ارزش هنری رمان‌های میخائیل شولوخوف

ترجمه. رحیم کاکایی به مناسبت 120 سالگی میخائیل شولوخوف ای. کووالسکی (درباره مسئله…

نامه‌ی سرگشاده از سوی یک مهاجر، به صدراعظم آلمان!

آمریکا به سیم آخر زد. حمله‌ی آمریکا بر ایران، دردسر…

تنش میان ایران و اسراییل و پس لرزه های بحران…

نویسنده: مهرالدین مشید وارد شدن امریکا در جنگ و به صدا…

عزّ و شرف وطن 

در خانـه قـوی باش که چوراچور است  دزدان به کمین فانوس…

فطرتی انسانی

امرالدین نیکپی در اوایل دانشگاه ، داستان‌های مذهبی بسیاری دربارهٔ طرد…

جهان صلح وصفا!

امین الله مفکر امینی                   2025-19-06 جهانـی صلح وصفـــای بشربماتم کشیـــــده جـاهــــلانیکی برسیاستهای…

سرنوشت انسان امروز در چنگال مومیایی فروشان دیروز

نویسنده: مهرالدین مشید زنده گی مدرن در آینۀ زوال تاریخی در جهان…

سیمون دوبوار،- رفاقت و عشق اگزستنسیالیستی

Beauvoir, Simone de (1908- 1986). آرام بختیاری سیمونه و سارتر،- ازدواج سفید…

کتاب زبدۀ تاریخ

رسول پویان فسانه خوان وفسون سرگذشت موسارا مگـر خـرد بکــنــد حـل ایـن…

«
»

د سولې خبرې؛ طالبان ولې له امريکا سره توافق ته نه رسيږي؟

په داسې حال کې چې د افغانستان د سولې لپاره د امريکا د بهرنيو چارو وزارت ځانګړي استازي په شپږو مياشتو کې د سولې د راوستلو هيله څرګنده کړې ده؛ خو په وروستيو کې د امریکا سيالو هيوادونو ته د طالبانو د سفرونو په نتيجه کې د امریکا او طالبانو تر منځ د سولې په روانو خبرو کې سستي رامنځته شوه. تېره اونۍ وسله والو طالبانو وويل چې که د امریکا حکومت په افغانستان کې د سولې په تړاو خپله تګلاره سمه نه کړي او بېرته هغې اجنډا ته رانه شي چې د دوی په خبره په اړه یې هوکړه شوې وه، دوی به له امریکایانو سره د سولې هر ډول خبرې وځنډوي. د طالبانو هدف له افغانستانه د امريکايې قواوو وتلو په اړه خبرې وې.

طالبانو ته په غبرګون زلمي خليلزاد ويلي و چې که طالبان جنګ ته ادامه ورکوي متحده ایالتونه به د افغان حکومت ترڅنګ له طالبانو سره وجنګېږي. د خليلزاد او طالبانو اختلاف دومره تند شو چې طالبان زلمی خليلزاد د امريکا د حکومت پر ځای د افغان حکومت استازی وباله. طالبانو په خلیلزاد تور لګولی و چې د افغان حکومت په استازولۍ خبرې کوي. د همدغې اختلاف په نتيجه کې په دوحه او اسلام آباد کې د طالبانو او خليلزاد تر منځ ليده کاته هم لغوه شول. اوس په وروستيو کې له ډېرو ګنګوسو، ګواښونو او جنجالونو وروسته بلاخره تېره دوشنبه او نن سه شنبه په قطر کې طالبانو له زلمي خليلزاد سره وکتل.

اوس اساسي پوښتنه دا ده چې د طالبانو او امريکا تر منځ د اختلاف اصلي ټکی څه دی او دواړه لوري ولې توافق ته نه رسیږي؟

د طالبانو او امریکا تر منځ د اختلاف ټکي ممکن ډېر اوسیږي خو په ټوله کې دوه عمده لوی ټکي شته چې پر سر يې طالبان له امریکا سره توافق ته نه رسيږي.

لومړی؛ له افغانستانه د بهرنيو ځواکونو وتلو مهالوېش

د افغان سولې په تړاو د امريکا او طالبانو تر منځ د اختلاف لوی ټکی له افغانستانه دامريکايې سرتېرو يا بهرنيو قواوو وتل دي. طالبان امريکا ته وايې چې له افغانستانه وځئ او که نه؟ که وځئ نو کله؟

خو امریکا ترې له افغانستانه د وتلو په صورت کې د امريکا پر ضد د طالبانو نه کارولو يا د امريکا پر ضد د افغان خاورې نه کارولو ضمانت غواړي. امريکا طالبانو ته وايې بهرنۍ قواوې به هغه وخت له افغانستانه ووځي چې طالبان ورته د دوی پر ضد افغان خاورې او د طالبانو د نه کارېدلو ضمانت ورکړي.

ځکه امریکا اندېښنه لري که چيري له افغانستانه ووځي نو ممکن لکه د 2001 کال په څېر چې اسامه بن لادن د امريکا په دووه سوداګريزو برجونو بريد وکړ؛ بيا هم طالبان د ورته بريد تابیا ونيسي. د امريکا دا اندېښنه په دې پيدا شوې چې په وروستيو کې طالبانو له روسيې او ايران سره اړيکې ډيرې نيږدې کړي او امريکا ډار لري که چيري له افغانستانه يې ځواکونه ووځي نو ممکن روسيه او ايران طالبان يو ځل بيا د امریکا پر ضد ولمسوي او امکان لري چې د 2001 کال پېښه يو ځل بيا تکرار شي.

دلته د مسالې پيچلی اړخ دا دی چې طالبان امريکا ته دا ضمانت نشي ورکولی چې له افغانستانه د امريکايې قواوو د وتلو په صورت کې به طالبان د امريکايې ګټو پر ضد نه کاريږي. ځکه طالبانو چې په وروستيو کې مسکو او ايران ته سفرونه درلودل له ايراني او روسي چارواکو سره يې تړونونه کړي چې په افغانستان کې به د امريکا ګټې ننګوي.

دویم؛ له افغان حکومت سره مخامخ خبرې

د امريکا او طالبانو تر منځ په روانو خبرو کې زلمي خليلزاد تر ډېره هڅه کړې چې طالبانو دې ته قانع کړي چې له افغان حکومت سره مستقيماً د سولې خبرې پر مخ یوسي. په دې لړ کې امریکا د پاکستان له لارې هم په طالبانو فشار راوستلی چې له افغان حکومت سره خبرو ته حاضر شي. د همدې فشارونو په نتيجه کې تېره اونۍ طالبانو په زلمي خليلزاد تور پورې کړ چې ګويا د امریکا د حکومت نه بلکې د افغان حکومت په استازولۍ ورسره زلمی خليلزاد خبرې کوي.

اوس د امريکاي او طالب چارواکو تر منځ د دواړو لورو د اختلاف ټکی له افغان حکومت سره د طالبانو مخامخ خبرو پيلول هم دي. ځکه افغان حکومت له امریکا غوښتي چې پر طالبانو فشار راوړي څو له افغان حکومت سره خبرو ته خاضر شي اما طالبان لا هم يواځې له امريکا سره په خبرو تاکيد کوي. تمه ده چې د امريکا او طالبانو تر منځ په راتلونکو خبرو کې د يادو دواړو اختلافي مسايلو پر سر هوکړه وشي او طالبان له افغان حکومت سره خبرو ته حاضر شي.

لیکنه : خوشحال آصفي