ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«اسپینوزا در ترازوی مکتب من بیش از این نه‌می‌دانم: فیلسوفی،…

تذکر ضروری و تازه و بکر!در پایان هر بخش لینک…

                 یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                          (قسمت دوم)                        چرا…

ژئوپولیتیک ساختار قدرت؛ تنوع قومی و آیندهٔ دولت‌سازی در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ از رویای فدرالیسم تا کابوس بالکانیزه شدن…

آیا محمد اشرف غني د بیا راڅرګندېدو په درشل کې…

نور محمد غفوری لنډیز د ۲۰۲۱م کال د اګست له سیاسي بدلون وروسته…

برگردان، یا همان واژه‌ی شناسای عربی ترجمه

محمدعثمان نجیب نماینده‌ی مکتب دینی-فلسفی من بیش از این نه می‌دانم از گذشته‌‌های…

چرا صدای گاندی ها در کوهستان‌های افغانستان پژواک نیافت ؟

نویسنده: مهرالدین مشید جغرافیای خشونت، سیاست قبیله‌ای و غیبت ماندلاها در…

«
»

د تذکرې پر لومړي مخ افغان کلمې څخه، نه تیریږو!

     

د افغان په ننګ مې وتړله توره

ننګیالی د زمانې خوشحال خټک یم

خوشحال بابا

نن مې د تاجیک میډیا په بریښناپاڼه کې چې د افغانانو ترمنځ د کرکې او بېلتونپالنې په خپراوي کې له څو کلونو راهیسې له بهره دنده لري د یو مشهور سیکټاریست، دریادلي په نوم د « شترهای تان را از شناسنامه های ما بیرون کنید» تر سرلیک لاندې لیکنه کې ولوستل چې « پس از ماه ها گفتگو و کشمکش، نماینده گان شورای ملی متن و شکل و دیگر نکته هایی را که در شناسنامه نمایانده شوند، نهایی ساختند و برای رییس جمهور فرستادند که مهر تایید بر آن بزند. واژه ” افغان ” از شناسنامه برداشته شده است . نام، نام خانواده گی، سن و نشانی و محل تولد و دین در روی شناسنامه به چشم خواهند خورد .

این که کلمه ” افغان ” از شناسنامه زدوده شد، یک پیروزی بسیار بزرگ برای همه کسانی است که به خاطر دور انداختن نام اوغان از شناسنامه های نو، مبارزه کردند و یک ضربه کاری و کشنده است»

همدارنګه د مقالې لیکونکی ملي ارزښتونو او افغانانو ته د یو لړ نورو سپورو ستغو اوکنځلو په ترڅ کې زیاتوي « رستاخیز شانزدهم آذر ( قوس ) سال 1392 در پاک ساختن لکه ننگین نام ” اوغان ” از جبین شناسنامه های نو، نقش بسیار اساسی و تعیین کننده داشت. در آن روز، برای نخستین بار در تاریخ خونین دو صد شصت و چند ساله اوغانستان پنجهزار نفر که بیشتر شان جوانان دلیر تاجیک بودند، به خیابان ها ریختند و فریاد زدند که ” ما افغان نیستیم ! “»

همدارنګه  د ژوندون ملي تلویزیون خپرونې هم ددې خبرې پخلی کوي چې د ولسي او مشرانو دواړو جرګو د شخړیزو چارو د حل ګډ پلاوي هم ، د تړلو دروازو ترشا او د غیبي لاسونو په مرسته، د تذکرو پر مخ د افغان کلمې له لیکنې سرغړولی او د افغانانو له دوه غوښتنو یاني د تذکرې پر مخ د افغان او دین د کلمو له لیکنې څخه يي یوازې یوه غوښتنه، د دین په نوم، د تذکرې پر مخ منلې او د توشیح لپاره يي ولسمشر کرزي ته استولې.

 لکه څنګه چې ټول خبر یوو، د افغانستان ولسي جرګې د روان میلادي کال د مۍ په ۳۰ مه، په غوڅ اکثریت پرېکړه وکړه چې تذکرو کې دې د قوم پر ځای یوازې د ملت (افغان) کلمه ولیکل شي.

په دې اړه د BBC د هغه مهال په یوه راپور کې لولو «  قانون جوړوونکي وايي، په ډېټابېس کې د هر قوم ځانګړنې شته، خو یوازې د تذکرې په کارت کې د افغان ټکی ذکر شوی دی.

د افغانستان د نفوسو د ثبت قانون چې شاوخوا يوه اونۍ وړاندې د ولسي جرگې له خوا تصويب شو اوه څپرکي او نهه ديرش مادې لري، چې تر ټولو لانجمنه برخه يې د شپږمې مادې څلورم بند و چې په هغې کې ويل شوي و چې د هر افغان د قام او ټبر پر ځاى دې د افغان ټکى وکارول شي.

د دغه قانون د تصويب پر مهال هم د دغه بند په وړاندې غبرگونونه په ډاګه شول، خو د رايو له کارونې وروسته دغه ماده په بشپړه توگه تصويب شوه.

قانون جوړوونکي وايي، په ډېټابېس کې د هر قوم ځانګړنې شته، خو یوازې د تذکرې په کارت کې د افغان ټکی ذکر شوی دی.»

اوسمهال چې ولسې جرګه کې د نظارشورا د یوې ټاکلې کړۍ په توطیه، ټوله ولسې جرګه یرغمل نیول کیږي او په مشرانو جرګه کې هم داسې کړۍ د ولسې جرګې پخوانۍ پریکړه له منځه وړي او بیا په ګډه د تذکرو پرمخ  د افغان کلمې لیکنه غورځول کیږي، دا په حقیقت کې د افغانیت په وړاندې یوه کودتا ګڼل کیږي چې روسته نور ابعاد به يي هم یو په بل پسې ورو ورو راڅرګند شي!

دا د سیکټاریست دریا دلي د څرګندونو خلاف چې وايی « پنجهزار نفر که بیشتر شان جوانان دلیر تاجیک بودند، به خیابان ها ریختند و فریاد زدند که ” ما افغان نیستیم ! “»

د لاریون او افغان ضد نارو پایله نه ده، بلکې په ولسې او مشرانو جرګه کې د نظارشورا د کړۍ، پلان شوې توطیه ده چې سرچینه يي له هیواده بهر پيلیږي. په دې توطیه کې له نظارشورا سربېره، چې ښکاره د دریځ پر سرنڅیږي د ایران او پنجاب لاسونه هم له ورایه څرګند دي.

د افغان او افغانستان نوم په سیمه کې د ایران او پاکستان په زړه تور داغ دی اوغواړي د نظارشورا او په ولسې او مشرانو جرګه کې يي د خپلو نورو لاسپوڅو په مټ د سیمې له نقشې وتوږي.

که په ولسې، مشرانو جرګه او حکومت کې ددغو پردیو دېره تالي څټې نه وي، څنګه کېدای شي د افغانستان د یوې وړې درې لکه پنجشیر یو څو ډاکوان دې د افغانستان په برخلیک لوبې او جوارې وکړي!

که څه هم په ښکاره داسې ښکاري چې د افغانستان  په حیثیت ، راتلونکې او تاریخ لوبې چې نظارشورا او په دولتي واک کې نوره شریکه مافیايي مخته وړي د ولسمشر کرزی له پام او سترګو لیري وي، خو ددې سناریو ټولې برخې یو په بل پسې د کرزي د واک په مهال او دده تر چپن لاندې ترسره کیږي، هیڅوک دا نه شي منلای چې کرزی دې ددې لويي توطيي له بېلا بېلو پړاوونو، نه وي خبر!

اوس چې د ولسې جرګې او مشرانو جرګې لوبغاړو د سریال روستۍ برخه ولسمشر کرزي ته استولې، افغان ملت به وګوري چې کرزی د دوی له برخلیک سره څه کوي؟

که کرزی هم له افغان نوم سره ورته جفا وکړي او د نظارشورا په پل قدم واخلي، پریکړه به يي افغانان ونه مني، هسې به په تاریخ کې خورا بد او تور نوم پریږدي او تاریخ به د نورو په سر کې له کرزي، پوښتنه وکړي!

همدا نن که نظارشورا او د هغوی ایراني او پنجابي ملاتړي، د افغان په کلمه راایسار نکړای شي، نورې توطيي هم یو په بل پسې راروانې دي.

چې افغان کلمه حذف شوه، د افغانستان نوم خپله بې دروازې قلا پاتیږي او دوام ته يي اړتیا نه لیدل کیږي.

د افغانستان د پیسو نوم افغانۍ، ملي سرود، ملي اصطلاحات، عسکري نومونه، د افغانستان خپلواکي، تېر تاریخ ، ویاړنې او ملي اتلان ټول تر نقشې لاندې دي!

ناپوه اکثریت او خاین اقلیت، تل د سراښو ګاونډيانو او د افغانستان د بدخواهانو د لاس اله ګرځي!

موږ د تذکرو پر لومړي مخ د افغان کلمي لیکنه غواړو او له دې څخه، نه تیریږو!

نه تیریږو !

نه تیریږو!

د ۲۰۱۴ کال د جنورۍ ۱۵ مه

سرلوڅ مرادزی