نصایح نامچه

موسی فرکیش «نصایح‌نامچه»، در حقیقت متن گفتار و پیشنهادهای عبدالرحمان خان…

یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

«
»

تکنوکراسی و جامعه توده ای

تکنوکراسی یعنی عده با قدرت دانش و مدارک دانشگاهی وارد جامعه سیاسی بدوی شده و تصاحب قدرت می کند٬ در این روش دانش فاقد اخلاق٬ یعنی سعی بر این است تا جامعه در حالت بدوی قرار داشته باشد٬ گرچه تعداد محصلين و فارغان در آمار میلیونی باشد. 

یعنی یک هزار دانشگاه بهتر در سطح دنیا که سالانه اعلام می شود٬ به أساس دو معیار عمدتاً سنجش می گردد٬ یک مدیریت دانشگاهی و دوم تحقیق:‌ که مدیریت دانشگاه داشتن کدرها در رشته ها٬ نحوه آموزش حضوری و آنلاین با معیار٬ منابع اصلی و فرعی با روز شده٬ ساختن فلم های کوتاه مستند یا کمپیوتری٬ واحد گزاری کریدت ها که شامل مضامین تخصصی و اساسی و فرعی رشته می گردد… و جان کلام دانشگاه که در تحقیق نهفته است٬ که دست آوردهای پژوهش در علوم تجربی اختراع یا کشف و یا امتداد یا گسترش اختراع و یا کشف٬ که در علوم انسانی نتیجه پژوهش ها شامل استنتاجات و یا گستره آن است. که قطعا در طول بیست سال تا امروز شرف درج شدن در این یک هزار دانشگاه بهتر را دانشگاه های أفغانستان پیدا نکرده است.

از آنجاییکه تخصص من در علوم سیاسی است٬ با این سوالات می خواهم در تشخص مشکل بیشتر وارد شویم: فرض کنیم٬ اکنون طالبان در قدرت نباشد. کی بیاید و حکومت کند؟ اگر عده از قوم تاجک٬ هزاره و یا ازبک و یا هر قوم دیگر بیاید حالت بهتر خواهد شد؟ اصلاً چرا راه رسیدن به قدرت مشروع که در سیر ملت سازی در حاکمیت ملی نهفته است با قوم اشتباه گرفته ایم؟ چند مقاله علمی تخصصی و کتب مطلوب در دانشگاه های دولتی و خصوصی کشور داریم که برای گذر از حالت کنونی به مطلوب را نسخه کاربردی داده است؟ یعنی تحلیل علمی اگر چه تحلیلی توصیفی نوشته باشد٬ نیروی تحرک از قدرت دانش بسوی هدف را دست یافتنی می کند. البته تعداد انگشت شماری دانشمندان داریم که وابسته قدرت منطقوی الخصوص ایران شده اند٬ که با انگیزه های عقیدتی٬ افکار ملی و سیر حاکمیت ملی برای شان منفعت بار نیست٬ و رویکرد علمی راهم چنان مدیریت می کنند٬ که اندکی بسوی وحدت ملی کمک نمی کند.

من تازه دست هایم را در گوش گرفته از دانشگاه آنلاین که ظاهراً برای بانون کشور طراحی شده بود فرار کردم٬ زیرا معیار دانشگاه برای دوره لیسانس یا کارشناسی ۱۲۸ کریدت در هشت یا هفت ترم یا سمیستر نهادینه شده٬ که رویکرد آنها٬ هدف تعین شده دانشگاه را در ده سال هم ممکن نمی کند. گرچه با امکانات اندک معیار مطلوب را برای شان پیشنهاد کردم که چندانی مورد هدف قرار نگرفت و نتیجه اینکه انصراف دادم. 

برای اینکه بگویم جز دانشگاه با معیار و سیر ملت سازی از قدرت دانش با تعهد به انسانیت و وطن٬ گزینه بدیل نداریم٬ اجازه دهید٬ تیوری ماکیاولی را در باب شرافت و فضیلت جمهوریت بیان کنم:‌ برای مردم ایتالیا آنزمان شاهی مستبد را پیشنهاد می کند در شهریار٬ زیرا استدلالش این بود٬ که اگر شما جمهوریت را به مردم که فاقد رسیدن به فضیلت جمهوریت است٬ بدهید یکدیگر خودرا نیست می کنند. حالا در ۲۰۱۴ اکثریت جمعیت به دو دسته در عقب فرد٬ فرد که ممکن خطا و جایز الخطا است٬ ایستاده شدند تا قانون و حاکمیت قانون که برای ما شفافیت انتخاباتی ببار می آورد- که حالت کنونی ما نتیجه است که آنزمان نطفه آنرا گذاشتیم٬ بیاید قبول کنیم علم٬ قلم٬ همت٬ وجدان و تعهد را برای و به منظور خرد٬ شجاعت٬ توازن و عدالت بکار گیریم تا جامعه سیاسی مطلوب را تاسیس کرده و منحیث انسان های با عزت امروزی صاحب دولت مشروع و مقتدر گردیم.

محمدآصف فقیری