شانسی برای نجات افغانستان باقی مانده یا فرصت‌ها از دست…

نویسنده: مهرالدین مشید بیداری وجدان جمعی مردم؛ بازسازی مشروعیت سیاسی این پرسشی…

مارکسیسم قلب جوانان را تسخیر می‌کند

ا. م. شیری «چگونه یک ایدئولوژی غربی مانند مارکسیسم می‌تواند در…

عالم تنهایی 

رسول پویان  آزاد و ســرافـــرازم در عـالـم تـنهـایی  عشق و دل بیدار است تا…

هرمشکل حل گردد

امین الله مفکرامینی           2025-10-11! نازم آن قامت رسـا که نگردد خـــــــم زاِدبــــار همــتـــــــی…

جګړه او ورور وژنه د هېواد ستونزې نه شي حل…

 نور محمد غفوری سریزه نیمه پېړۍ کېږي چې په افغانستان کې جګړه…

پاکستان؛ درگیر جنگ نیابتی هند یا اسیر میراث تروریست‌پروری های…

نویسنده: مهرالدین مشید پیاله کافی؛ دیروز زهری به کام مردم افغانستان…

مذاکره هیئت های افغانستان و پاکستان

در ترکیه از دید حقوق بین الملل عمومی این نشست‌ها برخاسته…

خُردشدن کرزی نزد پرویز مشرف و خُردساختن کشور، توسط کرزی…

بازخوانی تاریخی نه چندان دور محمدعثمان نجیب من در دوران نخست حکومت…

احمدشاه بابا

احمدشاه بابا نومیالی اتل، غښتلی، توریالی او پیاوړی ملي شخصیت:  احمدشاه…

«چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستان

نور محمد غفوری «چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستانبازاندیشی در ایدئولوژی…

تهدیدهای پاکستان برضد افغانستان؛ از سیاست بازدارندگی تا بازی ژئوپولیتیک

نویسنده:  مهرالدین مشید از سیاست بازدارنده گی تا تغییر در رهبری…

بحران مالی سازمان ملل و فاجعه انسانی در افغانستان

آزمونی برای تعهد جهانی به انسان‌دوستی و چندجانبه‌گرایی سازمان ملل متحد…

میراث سکاها در شاهنامه فردوسی: سیستان، سجستان و ایران

- دکتر بیژن باران مقدمه: شاهنامه و جغرافیای هویت ایرانی. شاهنامه…

تروتسکی در تاریخ اندیشه سیاسی چپ

leo Trotzki ( 1879- 1940 )  آرام بختیاری سنت ترور سیاسی با…

پاسخ  ما

میر عبدالواحد سادات پاسخ  ما  : بر مبنای وجدان ملی و ندای…

قهرمانی تیم فوتسال؛ نمادی از وحدت ملی و امیدی برای…

نویسنده: مهرالدین مشید شگفتن گل های لیخنند در سرزمین به تاراج…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش چهارم و آخری)  ۷. ویژگی‌های فرهنگ سیاسی مطلوب برای…

ارسطو

نوموړی د لرغوني یونان او لوېدیځې نړۍ یو له لویو…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش سوم) ۶. چالش‌ها و راهکارهای تحول فرهنگ سیاسی در…

تحول فرهنگ سیاسی؛ کلید طلایی وحدت و ثبات ملی در…

نور محمد غفوری (بخش دوم)  ۴. وضعیت کنونی کلتور سیاسی در افغانستان در پرتو…

«
»

تصویب بودجه سال مالی ۱۴۰۰

باشنیدن تصویب بودجه سال مالی ۱۴۰۰ توسط شورای وزیران چیزهای زیادی از سال مالی روان در ذهن دور میزند .

آغای غنی در یکی از بیانیه ها در ولایت پکتیا گفت افغانستان را ساختم به والی گفت امی پکتیارا  خو تو بساز.

این جمله از دو جهت قابل نقد است ؛ یکی اینکه کجای کل افغانستان را ساخته است وچه ساخته است ؟

چند ماه قبل ازین سخنرانی گفته بود نود فیصد مردم زیر خط فقر زندگی میکنند.

آغای دانش معاون دوم ریاست جمهوری در تازه ترین سخنرانی اش گفت عدم مصئونیت غذایی زندگی ۱۳ ملیون انسان این وطن را تهدید میکند .

وزیر صحت عامه گفت اطفال افغانستان در سطح جهان بیشترین امار سوء تغذی رادارند .

شاگردان مکاتب هنوز در فضای ازاد بدون سقف ووسایل درسی در روی زمین می نشینند ودرس میخوانند .  با این عدد بزرگ فقر واین وضعیت ناهنجار زندگی اولیه مردم‌ ساختن کل افغانستان چه توجیه میتواند داشته باشد  جز یک غلو ” بالاتر از مبالغه ” ؟

کلمه ساختن کشور یک کلمه وسیع المعنی است ؛ ساختن از لحاظ زیر بنا ها ، موسسات تولیدی ، بندهای ابگردان وتولید برق ، مکانیزه ساختن زراعت توام با بهبود زندگی دهقانان وساکنان دهات ، اتصال دهات با شهرها توسط جاده های اسفالت شده ، تائسیس سرد خانه ها برای حفاظت حاصلات زراعتی و باغداری ، اعمار مکاتب با وسائل لازم درسی ، تاسیس شبکه های ابرسانی وبرق رسانی ، تامین امنیت ، پائین اوردن سطح بیکاری ، کاریابی تا نیروی کار به خارج فرار نکند ، تدابیر برای جلوگیری از فرار مغزها ودهها کاریکه رفاهیت عامه را در بر گیرد وحاصلدهی هم داشته باشد .

ارزیابی مصرف بودجه انکشافی سال مالی ۱۳۹۹ نشان داد که چیزی بیشتر از پنجاه فیصد ان به مصرف رسیده وان هم غیر واقعی ومبالغه حکومت برای جان خلاصی از محاسبه پارلمان‌میباشد .

بودجه انکشافی سال ۱۴۰۰  هفتاد فیصد کل بودجه پیشبینی شده است دیده شود که تا کدام فیصدی به مصرف رسانیده خواهد شد ؟

دوم؛ این غلوی آغای غنی خلاف ادعای انکشاف متوازن کشور است . از لحاظ وضعیت نظامی — سیاسی اگر دولت سیاست معقول انکشافی را غرض رفع معضلات جاری در پیش میداشت باید به ولایات همسرحد با پاکستان توجه خاص مبذول میداشت منجمله ولایت پکتیا زیرا :

علایق ولایات همسرحد با پاکستان از لحاظ رفع نیازهای ضروری اولیه بیشتر به جانب پاکستان است ، مریضان شان را به انجا میبرند ، پول کلدار در داد وستد روز مره مروج است ، اموال پاکستانی چه قاچاقی یا رسمی بازارهای ان ولایات را تصرف کرده است ، رفت وامد مردم با ان طرف سرحد شاید کمتر از رفت وامد با پایتخت کشور نباشد ، در بسا موارد نوع کلتور پاکستانی درین ولایات رواج یافته . انطرف سرحدات مکاتب ، پوهنتونها ، شفا خانه ها ، سیستم ابرسانی صحی ، برق وگاز وسرکهای اسفالت شده با نظم دولتی چشمگیر تر است که عامل توجه مردمان ولایات سرحدی به جانب پاکستان میباشد . عین حالت در ولایات همسرحد با ایران جریان دارد که باعث کشش وجاذبه مردم به ان سوی سرحدات پاکستان وایران شده است .

حکومت چگونه میتواند این جاذبه وکشش را به مرکز وپایتخت کشور بر گرداند جز از طریق تاسیس پروژه ها ی انکشافی ، توجه به امور زراعت وجنگل داری وجمیع تسهیلات زندگی اعم از مادی ومعنوی تا علایق مردم‌به انطرف سرحدات محدود گردد وحس شهروندی وهموطنی بر بنیاد های مادی واساسات معنوی  زنده تر نگهداشته شود .

اگر آغای غنی کل کشور را ساخته است وبه سرحدات نه پرداخته اشتباه کلان در دولت داری را مرتکب شده که نخواسته یا نتوانسته به این ولایات‌ توجه مبذول دارد یا به گفته خودش انرا نساخته است .

در کنار همه اقدامات تامین امنیت وشبکه دوانی استخباراتی برای کشف وخنثی سازی دسایس ناشی از پاکستان اصل مهم است که به امنیت مجموع کشور بستگی میرساند .

بهر حال بودجه جدید هم از زیر تاثیر مصارف هنگفت بی مورد قدرتمندان و حکومت سالاران بیرون نمیشود ، مصارف قطعات محافظین وکاروانهای انها ، مصارف میزهای نان پر وپیمان ایشان ، مخارج سرسام اور کارمندان دستگاههای مرکزی قوای ثلاثه دولت ،مصارف پولی غیر قابل باز پرس شورای عالی مصالحه ، جیب خرچهای سفرهای خارج ، سوء استفاده از وجوه مالی دولت با گردش دوامدر سالانه دو نیم ملیارد رشوه در ادارات دولتی ودهها عیب ونقص وفساد که دامنگیر این دولت فساد زده میباشد.