نان آوران کوچک

   ساجده میلاد در ازدحام جاده در شب ها  کودکی پرسه می‌زند هر…

یادهانی ضروری

خطاب به کسانی که به خطا، ببرک کارمل و محمود…

روناک آلتون

خانم "روناک آلتون" (به کُردی: ڕوناک ئاڵتوون)، شاعر و نویسنده‌ی…

جګړې او ورک شوي سرتېري

حميدالله بسيا په انساني تاریخ کې جګړې تل له وینو، وېر،…

تجربه های تاریخی که به سرمایه های ملی بدل نشد

نویسنده: مهرالدین مشید شکست هایی که هر روز ما را وحشتناک…

لنینگراد دیمیتری شوستاکوویچ سمفونــیِ پیروزی ارتش سرخ بر فاشیسم 

ترجمه و تنظیم: آناهیتا اردوان این ترجمه را  به مهندس ارشد…

ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«
»

تصویب بودجه سال مالی ۱۴۰۰

باشنیدن تصویب بودجه سال مالی ۱۴۰۰ توسط شورای وزیران چیزهای زیادی از سال مالی روان در ذهن دور میزند .

آغای غنی در یکی از بیانیه ها در ولایت پکتیا گفت افغانستان را ساختم به والی گفت امی پکتیارا  خو تو بساز.

این جمله از دو جهت قابل نقد است ؛ یکی اینکه کجای کل افغانستان را ساخته است وچه ساخته است ؟

چند ماه قبل ازین سخنرانی گفته بود نود فیصد مردم زیر خط فقر زندگی میکنند.

آغای دانش معاون دوم ریاست جمهوری در تازه ترین سخنرانی اش گفت عدم مصئونیت غذایی زندگی ۱۳ ملیون انسان این وطن را تهدید میکند .

وزیر صحت عامه گفت اطفال افغانستان در سطح جهان بیشترین امار سوء تغذی رادارند .

شاگردان مکاتب هنوز در فضای ازاد بدون سقف ووسایل درسی در روی زمین می نشینند ودرس میخوانند .  با این عدد بزرگ فقر واین وضعیت ناهنجار زندگی اولیه مردم‌ ساختن کل افغانستان چه توجیه میتواند داشته باشد  جز یک غلو ” بالاتر از مبالغه ” ؟

کلمه ساختن کشور یک کلمه وسیع المعنی است ؛ ساختن از لحاظ زیر بنا ها ، موسسات تولیدی ، بندهای ابگردان وتولید برق ، مکانیزه ساختن زراعت توام با بهبود زندگی دهقانان وساکنان دهات ، اتصال دهات با شهرها توسط جاده های اسفالت شده ، تائسیس سرد خانه ها برای حفاظت حاصلات زراعتی و باغداری ، اعمار مکاتب با وسائل لازم درسی ، تاسیس شبکه های ابرسانی وبرق رسانی ، تامین امنیت ، پائین اوردن سطح بیکاری ، کاریابی تا نیروی کار به خارج فرار نکند ، تدابیر برای جلوگیری از فرار مغزها ودهها کاریکه رفاهیت عامه را در بر گیرد وحاصلدهی هم داشته باشد .

ارزیابی مصرف بودجه انکشافی سال مالی ۱۳۹۹ نشان داد که چیزی بیشتر از پنجاه فیصد ان به مصرف رسیده وان هم غیر واقعی ومبالغه حکومت برای جان خلاصی از محاسبه پارلمان‌میباشد .

بودجه انکشافی سال ۱۴۰۰  هفتاد فیصد کل بودجه پیشبینی شده است دیده شود که تا کدام فیصدی به مصرف رسانیده خواهد شد ؟

دوم؛ این غلوی آغای غنی خلاف ادعای انکشاف متوازن کشور است . از لحاظ وضعیت نظامی — سیاسی اگر دولت سیاست معقول انکشافی را غرض رفع معضلات جاری در پیش میداشت باید به ولایات همسرحد با پاکستان توجه خاص مبذول میداشت منجمله ولایت پکتیا زیرا :

علایق ولایات همسرحد با پاکستان از لحاظ رفع نیازهای ضروری اولیه بیشتر به جانب پاکستان است ، مریضان شان را به انجا میبرند ، پول کلدار در داد وستد روز مره مروج است ، اموال پاکستانی چه قاچاقی یا رسمی بازارهای ان ولایات را تصرف کرده است ، رفت وامد مردم با ان طرف سرحد شاید کمتر از رفت وامد با پایتخت کشور نباشد ، در بسا موارد نوع کلتور پاکستانی درین ولایات رواج یافته . انطرف سرحدات مکاتب ، پوهنتونها ، شفا خانه ها ، سیستم ابرسانی صحی ، برق وگاز وسرکهای اسفالت شده با نظم دولتی چشمگیر تر است که عامل توجه مردمان ولایات سرحدی به جانب پاکستان میباشد . عین حالت در ولایات همسرحد با ایران جریان دارد که باعث کشش وجاذبه مردم به ان سوی سرحدات پاکستان وایران شده است .

حکومت چگونه میتواند این جاذبه وکشش را به مرکز وپایتخت کشور بر گرداند جز از طریق تاسیس پروژه ها ی انکشافی ، توجه به امور زراعت وجنگل داری وجمیع تسهیلات زندگی اعم از مادی ومعنوی تا علایق مردم‌به انطرف سرحدات محدود گردد وحس شهروندی وهموطنی بر بنیاد های مادی واساسات معنوی  زنده تر نگهداشته شود .

اگر آغای غنی کل کشور را ساخته است وبه سرحدات نه پرداخته اشتباه کلان در دولت داری را مرتکب شده که نخواسته یا نتوانسته به این ولایات‌ توجه مبذول دارد یا به گفته خودش انرا نساخته است .

در کنار همه اقدامات تامین امنیت وشبکه دوانی استخباراتی برای کشف وخنثی سازی دسایس ناشی از پاکستان اصل مهم است که به امنیت مجموع کشور بستگی میرساند .

بهر حال بودجه جدید هم از زیر تاثیر مصارف هنگفت بی مورد قدرتمندان و حکومت سالاران بیرون نمیشود ، مصارف قطعات محافظین وکاروانهای انها ، مصارف میزهای نان پر وپیمان ایشان ، مخارج سرسام اور کارمندان دستگاههای مرکزی قوای ثلاثه دولت ،مصارف پولی غیر قابل باز پرس شورای عالی مصالحه ، جیب خرچهای سفرهای خارج ، سوء استفاده از وجوه مالی دولت با گردش دوامدر سالانه دو نیم ملیارد رشوه در ادارات دولتی ودهها عیب ونقص وفساد که دامنگیر این دولت فساد زده میباشد.