عشق به حقیقت٬ اقتداربخشی ذهنیت برای عدالت است...!

برخلاف فلسفه غرب در فلسفه مشرق اسلامی٬ عشق با حکمت…

جنگ و درگیری‌های خشونت‌بار: چگونه همه ما را تحت تأثیر…

جهان امروز با چالش‌های بی‌شماری روبرو است، اما یکی از…

نمک بپاش

تو هی نمک بپاش روی زخم‌ها روزی خون‌های سرخ جاری بر سیم خاردارها به…

تاملی بر  دیدگاه های «خدا مرده و یا اینکه سکوت…

نویسننده: مهرالدین مشید درامدی بر دو تجربه‌ی متفاوت از غیبت الهی اندیشه‌ی…

نصایح نامچه

موسی فرکیش «نصایح‌نامچه»، در حقیقت متن گفتار و پیشنهادهای عبدالرحمان خان…

یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

«
»

تحول

لیکونکۍ : دکتور طاوس وردک تورنتو کانا ډآ اومه د جولای ۲۰۱۶ کال
تحول – تغیر – بدلون تقریبا مترادفی کلیمی دی خو تحول نسبت دغو دوو نورو ته ( تغیر او بدلون سره ) فرق لری ، تغیر ، تبدیل موضیع – نقل مکان از یک جای به جای دیګر – او بذلون قواری ته تغیر ورکول – رنګ بدلول – یو ملکیت دچاسره د بدلولو وغیره معنی لری خو مهمه خبره د ( تحول خبره ده ) تحول یعنې ګذار یا جهش دیوه موقفه یا یوه حالته یوه نوی او مترقی حالت او دخلکو دخوښې او ترقۍ او پرمخ تګ په خاطر استعمالیژي ، تحول د انسانانو په ژوند کی د کیفی او بنیادی لحاظه او همدارنګه د کمیت له پلوه هم یوه مترقی او پرمخ تللی حرکت ته ویل کیژي ، د جان کیري دستوری او فرمایشی او خود ساخته او خود بافته نظام جوړول په افغانستان کې فقط د بحران دمخ نیوي په خاطر د اتلافی حکومت د پیل سبب شو چې په هیڅ وجه ورته تحول نشو ویلای ، نور هیڅ ډول مترقی او پرمخ تلونکۍ سیاست نه لری او نه باید خلک ورنه ارزو ولری ځکه یو شۍ چې خام وی او هغه پخولو ته رسول مختلفی دوری او زمان ته چی باید طۍ شي ضرورت لري ، لکه یو طفل چې د موره بیدون له معینی مودی نه یعنی په ۶ یا ۷ میاتو کی پیدا شی نو باید د اکسیجن په مخصوص ماشین کی وساتل شی او هره ورځ باید دکتوران او نرسان ورته خاصه توجه ولری ، له بده مرغه چې د ملی وحشت یعنی اتلافی حکومت چې د دوو فیل دکتورانو له خوانه تشکیل شو د هره لحاظه خام وو ، دواړو ( ع او غ ) کاری او د دولتی تجربو خاوندان نه وو او د دلکارنګی هغه مشهور کتاب چی (( هو ټو وین فریند ایند فریندشیپ ایند فُلورنسي )) نه وو لوستۍ ، مخصوصا دبل عبدالله چې یو ناول یا یو تاریخی اثر ېې نه وو ویل او نه ېې دی زده ، دیوه نوی ماډل حکومت له پاره چې په افغانستان کې باید تهداب ګذاری شوۍ وۍ باید دغه لاندې پرنسیپونه او نورمونه په نظر کی نیول شویاو عملی شوي وۍ :::
۱ – دهیواد دوګړو اجتماعی ساختار او جوړښت مطالعه .
۲ – د هیواد اقتصادی جوړښت ، او دخلکو ورځني مشکلاتو ته خاصه توجه  .
۳ – د خلکو تعلیمی او تحصیلی کچه لوړول .
۴ – د مذهب او دین نفوذ او تاثیرات په خلکو او اسلامی فرایض څنګه باید ادا شي .
۵ – فقر ، مریضی ، بیکوري ،  بیکاری ، د چارواکو بیتفاوتی نسبت دغو مشکلاتو ته .
۶ – د زورواکانو ، توپک مارو او جهادی وسله والو شتون او په خلکو خپله اراده تحمیلول .
۷ – خلع سلاح عام وتام دهیواد په ګوټ ،ګوټ کي لازمی او ضروری وه .
۸ – د کادرونو عادلانه تعینات او تقرر د لیاقت – تحصیل – پاکۍ – سابقه دارۍ او تجربو په اساس ونه شول .
۹ – دډیر ضعیف او وروسته پاتي کلتور او فرهنګ شتون ته توجه ونه شوه .
۱۰ – دیموکراسی او دهغو را منځ ته کول باید دخلکو د هضم او تحمل په اندازه او خوښه عملی شوې وۍ چې و نه شوه .
۱۱- دولتی ساختار د تنظیمو – اسلامی احزابو په مصلحتی – ففټي ، ففټي ، قومی ، مذهبی ،سمتی او لسانی اصولو بنا شوو چې ډیر خطرناک وو او دی .
۱۲ – داخلي منابعو او دهغو متوازن تولید او استخراج ته نه تنها چې توجه ونه شوه بلکه دستوری او د مصلحت له رویه په زورواکانو او تفنګ سالارانو تقسیم او ورته تر ننه په غیر قانونی او غیرعلمی ډول استفاده کیژي او استخراجیژي او پیسې د شخصی داړه مارانو جیبو ته لویژي .
۱۳ – قضایی سیستم او حقوقی اداری د زورمندانو په اختیار کی ولویدی او تر ننه د اداری فساد او رشوت مخه ونه نیول شوه .
۱۴ – د شهید دکتور نجیب الله د وخت مدرن او ملی وسله وال پوځ د مجاهدینو او جهادی قوماندانانو له خوانه په غرب ، پاکستان او ایران وپلورل شوو او یوه جنایت کار او خاین چپاولګر ته جزا ور نه کړله شوه .
۱۵ – خارجی سیاست – تعینات او مقررۍ دیوه سره د پاکستان د ( آی اس آی ) په امر او فرمان تر ننه عملی او اجرا کیژي .
۱۶ – پارالمان مشروعیت نه لری او د پارلمان ۹۵٪ غړي د (پاکستان – ایران – عربو او غرب ) مزدوران او د رشوت او چور ټآکو ګان دی یوه هم وطن پرست په دغو فیصدی کی نشته .
۱۷ –  روحانیون – ملان او طالبان دیوه سره د پاکستان – ایران – عربانو او غرب مزدوران او رشوت خوران دی یو هم د وطن په قصه کې نه دی ، هر څه چې ورته د غربیانو او جاوسوسی سازمانو له خوانه ویل کیژي هغه عملی کوی ، خلک لکه پسونه ددوی دخبرو پرته بل کار نه شي کولای ، دری ملیونه ددغو خلکو له لاسه هیرویینی او چرسیان شول .
وطندارانو او دتحول طرفدارانو فقط یوه لاره شته او هغه داده چې یو ملي او سرتاسري قیام ته تیار شۍ او دغه مزدور – ناولۍ – فرمایشی د وحشت ملی حکومت را وپرځوۍ او د تحول له پاره اوس زه وینم چې ستر جنرال محمد رفیع را میدان ته شوۍ او ټول خلک ورته صادقانه مبارزه وکړۍ او پریږدۍ چې د شهید دکتور نجیب ا لله لاره تعقیب او وطن او وطنداران په سمه لاره هدایت او د نوی ژوند پیغام در ته را وړي ، وروری او ملی وحدت تامین کړی ، دشومنان وځپي او د پاکستان سره جدی موضوعات مطرح کړي او یو همه شمول فراخ بنسټه حکومت جوړ کړي . امین .