حکومت آخوندی ایران جنایت کربلای قرن را رقم زد، یزیدان…

محمدعثمان نجیب ایران در گرمای سوزان، زمین را زیر پای هم‌وطنان…

حیات بشری را آتش فشان خاموشی به شدت تهدید میکند

نویسنده:مهرالدین مشید جهان در معرض توفانی فراتر از جنگ سوم  این پرسش…

دومین بار طی طریق در تعامل گذری انسان با هوش…

*محمدعثمان نجیب، بنیاد‌گذار مکتب دینی فلسفی من بیش‌از این نه…

درک لنینی از دموکراسی: نگاهی از سده 21

ترجمه. رحیم کاکایی یرومنکو ولادیمیر ایوانوویچ دکترعلوم فلسفه، مشاور رئیس مجلس قانونگذاری…

افغانستان در سایۀ رقابت‌های ژئوپولیتیکی جهانی ناشی از جنگ اسرائیل…

مقدمه تنش‌های دراز ‌مدت میان ایالات متحده آمریکا، اسرائیل و جمهوری…

فیلسوف آس و پاس،- مدافع مالکیت خصوصی!

max stirner (1806-1856) آرام بختیاری ماکس اشتیرنر، آغاز آنارشیسم فردگرایانه. ماکس اشتیرنر(1856-1806.م) آلمانی،…

افغانستان- آموزشگاهی خونین برای ایران و همسایگان 

سلیمان کبیر نوری در این مقاله می‌خوانید: چکیده نئولیبرالیسم و استعمار؛ تجربه‌ای عینی افغانستان؛…

جنگ های جیوپولیتیک جدید و افغانستان تحت حاکمیت طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید از بازگشت تروریسم تا تقابل قدرت های بزرگ در…

سید جمال الدین افغان

 فیلسوف ،دانشمند بنیانگذار نهضت فکری وجنبش آزادی  خواهی افغانستان ،اساسگذار  اتحاد اسلامی ومبارز…

  به آرمان وطن

بیا برویم کشور تا بان را بسا زیم  خا نه ی…

نوستالوژی و جاذبه های فکری و اعتقادی 

نویسنده: مهرالدین مشید نوستالوژی و گذشته گرایی های فکری و اعتقادی زمانیکه…

تاریخ‌گرایی و ارزش هنری رمان‌های میخائیل شولوخوف

ترجمه. رحیم کاکایی به مناسبت 120 سالگی میخائیل شولوخوف ای. کووالسکی (درباره مسئله…

نامه‌ی سرگشاده از سوی یک مهاجر، به صدراعظم آلمان!

آمریکا به سیم آخر زد. حمله‌ی آمریکا بر ایران، دردسر…

تنش میان ایران و اسراییل و پس لرزه های بحران…

نویسنده: مهرالدین مشید وارد شدن امریکا در جنگ و به صدا…

عزّ و شرف وطن 

در خانـه قـوی باش که چوراچور است  دزدان به کمین فانوس…

فطرتی انسانی

امرالدین نیکپی در اوایل دانشگاه ، داستان‌های مذهبی بسیاری دربارهٔ طرد…

جهان صلح وصفا!

امین الله مفکر امینی                   2025-19-06 جهانـی صلح وصفـــای بشربماتم کشیـــــده جـاهــــلانیکی برسیاستهای…

سرنوشت انسان امروز در چنگال مومیایی فروشان دیروز

نویسنده: مهرالدین مشید زنده گی مدرن در آینۀ زوال تاریخی در جهان…

سیمون دوبوار،- رفاقت و عشق اگزستنسیالیستی

Beauvoir, Simone de (1908- 1986). آرام بختیاری سیمونه و سارتر،- ازدواج سفید…

کتاب زبدۀ تاریخ

رسول پویان فسانه خوان وفسون سرگذشت موسارا مگـر خـرد بکــنــد حـل ایـن…

«
»

             تاریخچه نام گردیز

نوشته : کریم پوپل

مورخ ۱۵فبروری ۲۰۲۵

۹.jpg


بسیاری از دوستان یکی از روی  نوشته دیگران  تاریخ نام گردیز را نوشته اند بدون از اینکه منابع هندی و انگلیسی را مطالعه کنند. آنها چنین نوشته اند :  گر به معنی کوه و دیز قلعه را گویند یعنی قلعه کوه . وآنها اظهار می کنند که قلعه (گردیز) برای نخستین بار توسط حمزه پسر آذرک شاری یکی از رهبران (فرماندهان) شورشی در برابر خلافت عباسی بنیان گذاشته شد.(۱)
تاریخ حقیقی افغانستان
کلیفورد ادموند بروتس  نویسنده انگلیسی به قول ابو سعید گردیزی « در قرن هشتم میلادی زمامداران لویک گردیز اسلام را پذیرفتند. آنها قبلاً یا هندوئیسم یا بودیسم ‏بودند، زیرا با بوداییان کابل شاهی و بعدها با شاهیان هندو (مستقر در گندهارا، در شمال ‏غربی پاکستان امروزی) مرتبط بودند. گردیز بعدها به مرکز خوارج تبدیل شد و چندین بار ‏مورد حمله سران نظامی مخالف خوارج قرار گرفت. به گفته زین الاخبار، نوشته مورخ ‏ابوسعید گردیزی، ابومنصور افلح لویک توسط امیر یعقوب بن لیث الصفار در سال ۸۷۷ ‏میلادی به مقام خراج گزاری در گردیز تنزل یافت. با این حال، این شهر حدود یک قرن بیشتر تحت حاکمیت لویک باقی ماند. در حدود سال ۹۷۵، بیلگتگین فرماندار منصوب سامانیان گردیز را محاصره کرد اما در جریان این حمله توسط لویک ها کشته شد.‏» (۲)(۳)
.
گر به معنی کوه و گردیس یا گردیش به معنای سرزمین کوها و لوگر به معنی کوه سرخ (زیرا کوه مس در لوگر است ) از طرف هندوها در سالهای قبل از میلاد نام گذاری شده است .در قرن هفت میلادی مجسمه گانشا گردیز درین این منطقه توسط پادشاهی به نام خینگال به لویک شده تقدیم گردیده. فعلاً در موزیم کابل نگهداری میشود.(۴)
بالاحصار گردیزیا قلعه گردیز در سال ۳۲۵ -۳۲۷ قبل میلاد توسط سکندر کبیر ساخته شده است  نه حمزه پسرآذرک شاری (۵)
نام گردیز قبل از اسلام وجود داشته در تاریخ عربی نیز یاد گردیده است. زمانیکه کابلیان با اعراب در بیرون میدان دهمزنگ جنگ کردند کابلیان شکست خورده عقب نشینی نمودند . درین وقت جسد یک فیل زخمی در دهن دروازه کابل به زمین افتاد و درواز کابل بازماند اعراب داخل کابل شد . کابلشاه به گردیز عقب نیشنی نمود.  (۶)

منابع
۱. نور احمد سلطانی نام گردیز را کی پایه گذاری کرد در ویبسایت جاویدان
https://jawedan.com/2020/19921/
۲. تاریخچه گردیز ویکی پیدیا انگلیسی در بخش تاریخ گردیز
https://en.wikipedia.org/wiki/Gardez#:~:text=Dated%20to%20the%20mid%2D8th,the%20rich%20history%20of%20Gardez.

۳. تاریخ گردیز به زبان انگلیسی
https://www.google.com/search?q=HISTORY+OF+GARDEZ&rlz=1C1FHFK_daDK1096DK1096&oq=HISTORY+OF+GARDEZ&gs_lcrp=EgZjaHJvbWUyBggAEEUYOTIHCAEQIRigATIHCAIQIRigATIHCAMQIRiPAjIHCAQQIRiPAtIBCjM2MTI1ajBqMTWoAgiwAgE&sourceid=chrome&ie=UTF-8

۴. تاریخ مجسمه گانشا گردیز پی دی ایف

https://www.jstor.org/stable/29755703


.Gardez – A journey in the footsteps of Alexander the Great5  
https://afghanistankomiteen.no/en/gardez-a-journey-in-the-footsteps-of-alexander-the-great/


.۶.  افغانستان در آغاز ادوار اسلامی نوشته حامد نوید در ویبساید لمر


. https://archive.org/details/dli.pahar.35007
نوشته Clifford Edmund Bosworth