تاملی بر  دیدگاه های «خدا مرده و یا اینکه سکوت…

نویسننده: مهرالدین مشید درامدی بر دو تجربه‌ی متفاوت از غیبت الهی اندیشه‌ی…

نصایح نامچه

موسی فرکیش «نصایح‌نامچه»، در حقیقت متن گفتار و پیشنهادهای عبدالرحمان خان…

یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

«
»

بر افغان ته د يو بل منظور پښتين اړتيا

میندې راوړي ډېر زامن ډېر اولادونه         یو یا دوه یې افلاطون او سکندر شي

د خلقت له کارخانې نه کلــــــه کلـــــه         په جــهان پیدا یو بل شانې بشـر شي

دا د افغان نابغه سيد جمال الدين په اړه د ادب د ستوري ګل پاچا الفت وينا ده چې کولای شو د هر صفت وړ شخص لپاره يې وکاروو. په دې مانا چې رښتيا هم په نړۍ کې ډيری ميندې ډير اولادونه راوړي چې ډير کم يې د ټولنې لپاره د نيک نامۍ او خوشبختۍ سبب شي. همداسې ډيرو ميندو په کوزه پختونخواه کې هم ډير اولادونه وزيږول، څوک يې ملا فضلو شو، څوک يې سرتاج عزيز او څوک يې اسفنديار ولي خان شو. خو د دوی ټولو په منځ کې يوې بلې غيرتي مور يو بل زوی هم وزيږولو چې تر اوسه د ميليونو پښتنو لپاره د سر سړی او د عدالت چغه پورته کوونکی ثابت شوی دی. دا زوی د پښتون ژغورنې غورځنګ مشر منظور پښتين نوميږي.

منظور پښتين وروسته له هغې له ډيورنډ کرښې د پورې غاړې محکوم پښتون ولس باندي د پنجابي حکومت د ظلم په مقابل کې غږ پورته کړ کله چې د کراچۍ پوليسو يو تن مشر راو انور يو وزيرستانی ځوان نقيب الله مسيد د جنوري په ۱۳مه نېټه له پوليسو سره په جعلي مقابله کې شهيد کړلو. له هغې وروسته منظور پښتين او نورو ملګرو يې په کوزه پختونخواه کې پر پښتون ولس د پنجابي حکومت د ظلمونو خلاف غږ اوچت کړ چې نن ورځ دا غږ د کوزې پختونخوا، پاکستان او افغانستان سربېره په امريکا، جرمني او د نړۍ په ډېری هيوادونو کې بدرګه کيږي.

دلته په افغانستان کې د کوزې پختونخواه په محکوم ولس د پنجابي دولت د ظلمونو خلاف د پښتون ژغورنې غورځنګ په ننګه په کابل، ننګرهار، هلمند، کندهار او نورو ولايتونو کې هم ځوانانو لاريونونه وکړل او د اعتراض خيمې يې ودرولې. په ټولنيزه ميډيا کې افغان ځوانانو په پراخه کچه خپل مسوليت ادا کړی دی خو پوښتنه دا ده چې د پنجاب مستبدې ادارې د وحشتونو په مقابل کې آیا يواځې فيسبوکي شعارونه ورکول، سرې خولۍ په سر کول او يا تش په خوله د «لر او بر يو افغان» نارې وهل بسنه کوي؟

البته چې هيڅ کافي نه دي. په کوزه پختونخواه کې خو منظور پښتين توره وکړه، د ولس غږ يې پورته کړ او ولس هم منظور پښتين د پنجاب ادارې ته يواځې پرېنښود بلکې په هره لحظه کې ورسره ولس د منظور پښتين غږ ته په تمه دی. اوس دلته په افغانستان کې هم يو قوي منظور پښتين ته اړتيا ده، داسې منظور پښتين چې دا له برې پختوانخواه، او هغه منظور پښتين له کوزې پختونخواه د عدالت چيغه پورته او د پاکستان پنجابي دولت پر وجود لړزه خپره کړي.

يو وخت به چې کله دلته په افغانستان کې د لر پښتون په ننګه خلکو غږ پورته کولو نو نورو خلکو به پرې نيوکه کوله چې ګويا د کوزې پختونخواه پښتانه د افغانستان د پښتنو له غږ سره همغږي نه دي او يواځې بر پښتانه دي چې د ډيورنډ پورې غاړو پښتنو په ننګه غږ پورته کوي. خو نن چې د ډيورنډ پورې غاړې پښتانه په يو بي ساري اقدام کې د کوز او بر پښتون د ګډ دښمن په مقابل کې راپورته کيږي نو بر پښتون ولې سوړ غبرګون ښيي؟

آيا په برو پښتنو کې داسې شخص نشته چې لکه د منظور پښتين په شان پرې خلک راټول شي؟

آيا بر پښتانه پر سياست او مدنې مبارزې نه پوهيږي؟

آيا بر پښتانه تر اټکه د خاورې دعوه نه لري؟

البته چې بر پښتانه هم د منظور پښتين په شان په وطن مين په زرګونو ځوانان لري، تر هر چا ښه مدني مبارزين دي او هر لوی او کوچنی يې د لوی افغانستان هيله لري. خو يواځې د يو شي کمبود دی چې لکه منظور پښتين په شان په ولس او قام مين مشر پيدا او تر شاه يې ودريږي. اوس که دلته يواځې د فيسبوک پر پاڼه او ځينو ولايتونو کې د لر او بر يو افغان ناره وهل کيږي، که چيري يو ځوان سر راپورته کړي او لکه د منظور پښتين په شان د هيڅ ډلې، حکومت او پارټۍ له ګواښ ونه دار شي، نو ډير ژر دی چې د لوی افغانستان هيله به پوره او په لر او بر کې د پنجاب له ظلمونو نوره محکوم پښتون ولس بيغمه شي.

د لوی افغانستان د بيا جوړېدو په هیله

لیکنه : خوشحال آصفي