فصل سوم: ساختار جبهه چریکی

1-تامین آذوقه

تامین آذوقه مجموعه چریکی (نیروهای مبارز) به صورت صحیح امری اساسی است. این گروه باید ضمن استفاده از محصولات کشاورزی، به گونه‌ای از این محصولات استفاده کنند که برای کشاورزان نیز امکان بهره‌برداری از این محصولات را فراهم آورد. یک چریک نمی تواند در طی مبارزه سخت پیشروی خود بخصوص در اوایل نبرد و در زمانی که در منطقه تحت سیطره گروه‌های سرکوبگر قراردارد؛ از خود تولیدی داشته باشد. همزمان با رشد و توسعه مجموعه چریکی، این مجموعه باید به دور از منطقه عملیاتی، منابع تهیه آذوقه را فراهم آورد. گروه چریکی در ابتدا تنها از دستاورد کشاورزان استفاده می‌کند و گاهی هم غذا را از جاهای دیگر به دست می‌آورد، با این حال، این مجموعه هرگز نمی‌تواند مراکزی برای تهیه غذا ایجاد کند. چرا که هنوز جایگاه ثابتی ندارد و مراکز تهیه غذا و ذخایر موجودی، با تحولات نبرد تغییر می‌کند.

چریکها قبل از هر چیز باید اعتماد تمامی ساکنان منطقه را جلب کنند. دستیابی به این امر مرهون اتخاذ موضعی مثبت در قبال مشکلات آنان از طریق کمک به آنها و آگاه‌سازی همیشگی آنان برای دفاع از منافع خود و تعقیب کسانی است که سعی می‌کنند در طی نابسامانی‌ها و آشوب‌ها، ذخیره کشاورزان را از دست آنها خارج کرده و محصولات آنها را به یغما ببرند، یا آنها را مقروض کنند.

اجرای این راهکار باید با ملایمت و صلابت انجام شود. به این معنا که باید با تمامی کسانی که خالصانه دلسوز جنبش انقلابی هستند؛ به صورت طبیعی همکاری کرد و با کسانی که مستقیماً به همراه تفرقه افکنان و ستون پنجم با جنبش انقلابی مبارزه می‌کنند قاطعانه برخورد شود.

سند امید یا بدهکاری

نظارت بر منطقه باید به آرامی صورت ‌گیرد، در این شرایط می‌توان آزادی‌عمل بیشتری داشت. همیشه بایستی اصل مهم که همان پرداخت دائمی بهای کالاهای گرفته شده از دوستان است مورد توجه واقع شود. خواه این کالا محصولات کشاورزی باشد خواه کالای تجاری. معمولاً این کالاها به صورت هدیه است، اما گاهی شرایط زندگی کشاورز، مانع دستیابی به این هدایاست. گاهی شرایط مثبت اقتضا می‌کند بدون پرداخت بهای کالا، به مراکز تجاری حمله شود. در چنین شرایطی همیشه باید رسیدی به عنوان « سند امید» و سند بدهکاری که از آن سخن به میان آمد به تاجر اعطا شود. این رسید به افرادی داده می‌شود که در خارج از منطقه آزاد شده هستند و بایستی مبلغ هر چند ناچیز باشد در اسرع وقت پرداخت شود.

زمانی که شرایط به گونه‌ای باشد که بتوان با محافظت دائمی از سرزمینی مانع از هجوم ارتش شد، می‌توانیم به صورت گروهی اقدام به بذرافشانی و کاشت محصولات در آن منطقه کنیم. در این حال، کشاورزان در جهت منافع ارتش چریکی به کاشت زمین می‌پردازند و بدین شکل منبع ثابت تهیه آذوقه را تضمین خواهند کرد.

زمانی که تعداد چریکهای داوطلب بیش از تعداد سلاحها باشد و شرایط سیاسی مانع از کشانده شدن این افراد به مناطق تحت سیطره دشمن شود، ارتش انقلابی می‌تواند نیروها و تمامی سربازان خود را به امر زراعت مشغول کند تا با چیدن محصولات، زمینه تهیه آذوقه را فراهم کنند. با این اقدام، افراد داوطلب، سوابق خدمت خود را افزایش می‌دهند تا در آینده بتوانند به جرگه مبارزان بپیوندند. با این حال ترجیح داده می‌شود، بذرافشانی توسط خود کشاورزان انجام شود، چرا که آنها با رغبت و مهارت بیشتر این کار را انجام می‌دادند و این زمینه فراهم می‌شود تا با یک گام روبه جلو،تمامی محصولات خریداری شده برای مصرف ارتش، بر اساس نوع و طبیعت این محصولات در هوای آزاد یا در انبارها ذخیره شود.

نقش ذخیره غذایی در ادامه مبارزات ضد استعماری

با تشکیل هیئتهای مسئول تهیه آذوقه کشاورزان، تمامی کالاها در اختیار این هئیتها قرار می‌گیرد تا به کمک ارتش انقلابی، به انجام مبادلات پایاپای با کشاورزان بپردازند، همچنین در زمانی که با بهتر شدن شرایط، زمینه تعیین میزان مالیاتها فراهم می‌شود، نباید این موضوع با ساده‌ترین حالت ممکن انجام شود، به ویژه اگر تولید کننده ضعیف باشد. از همه مهمتر باید روابط خوب طبقه کشاورزان و ارتش انقلابی که زاییده این روند مالیات گیری است، ادامه ‌یابد.

اخذ مالیات به صورت نقدی یا دریافت سهمی از محصول، ممکن است احتیاط‌هایی را در پی داشته باشد، مثلاً گوشت محصولی اجتناب ناپذیر و مهمتر از سایر موارد است. تولید و محافظت از این محصول باید تضمینی باشد. با همکاری کشاورزان، مراکزی برای پرورش مرغ، بز و خوک ایجاد می‌شد. این حیوانات از زمین‌داران بزرگ خریداری یا مصادره می‌شد و زمانی که منطقه ناامن بود، کشاورزان چنین وانمود می‌کردند که با نیروهای چریکی رابطه‌ای  ندارند. معمولاً در مناطق زمین داران بزرگ، حیوانات بسیار یافت می شد. این حیوانات ذبح شده و بر آن نمک پاشیده می‌شد و بدین ترتیب گوشت، ماندگاری بیشتری پیدا می‌کرد.

از دیگر فرآورده‌های حیوانی، پوست است که تا حدی زمینه ایجاد صنعت چرم سازی را فراهم می‌کند. صنعتی که ماده اولیه ساخت کفش -که نیروی چریک نیازمند آن است- را فراهم می‌کند. به طور کلی می‌توان گفت غذاهایی که وجود آنها ضروری است، شامل گوشت، نمک، برخی سبزیجات یا دانه‌ها است. کشاورز همیشه خوراکیهای ضروری را تولید می کند، مانند مالانگا در مناطق کوهستانی استان اورینته (واقع درکوبا)، ذرت در مناطق کوهستانی مکزیک، آمریکای مرکزی و پرو، سیب زمینی در پرو، دام در شهرهای دیگر چون آرژانتین و گندم هم در شهری دیگر. به هر حال گروه می‌بایست با خوراکیهای ضروری و برخی مواد چرب حیوانی و گیاهی که نیاز به خوراک را مرتفع می‌ساخت تغذیه می‌شد.

نمک از ضروریات زندگی چریکی است، زمانی که ما در نزدیکی دریا بودیم و می‌توانستیم به نمک دست بیابیم باید به سرعت حوضچه‌هایی کوچک به وجود می‌آوردیم تا با خشک شدن آب بتوانیم نمک استخراج کنیم. ما نباید فراموش می‌کردیم که محاصره منطقه کوهستانی که هیچ تولیدی ندارد؛ این منطقه را بسیار در تنگنا قرار می‌دهد و سازمان کشاورزی و تمامی تشکیلات شهری باید این احتمال را پیش‌بینی کننند، کشاورزان باید ذخیره غذایی خود را حفظ ‌کنند تا در سخت‌ترین شرایط نبرد بتوانند خود را حفظ نمایند. آنها باید تلاش میکردند تا محصولات فاسد نشدنی چون دانه‌های ذرت، گندم، برنج، آرد، نمک و شکر و تمامی ذخایر به سرعت انبار شود و همچنین بذرافشانی ضروری نیز صورت گیرد.

بزودی روزی فرا می‌رسید که تمامی مشکلات غذایی منطقه حل می‌شد. ولی مقدار زیادی از دیگر تولیدات چون پوست برای تولید کفش (زمانی که امکان ایجاد صنعت چرم سازی وجود نداشت) و کتان برای تولید لباس و لوازم دیگر چون کاغذ و ابزار چاپ برای روزنامه‌ها و جوهر و… ضروری به نظر می‌رسید.

با تکمیل کادر گروه چریکی، نیاز آن‌ها به گروههایی از دنیای بیرون بیشتر می‌شد. در چنین شرایطی گروه جیره بندی و تهیه آذوقه می‌بایست وظیفه خود را به بهترین نحو انجام دهد. این سازمان اساساً به وسیله دوستان کشاورز پابرجا بود.

سازمان جیره‌بندی بر پایه دو بخش استوار بود. یک بخش از آن به شهر ختم می‌شد و بخش دوم به جبهه نیروهای چریکی منتهی می‌شد. مسیرهای تامین آذوقه، تمامی مناطقی که امکان عبور ابزارآلات از آن وجود داشت و در ابتدا مکان محل حضور نیروهای چریک را در بر می‌گرفت.

بعد از مدتی کشاورزان اندک اندک به خطرات عادت می‌کردند و بدون آنکه با خطر بزرگی مواجه شوند تجهیزات را به محل‌های تعیین ‌شده انتقال می‌دادند. انتقال تجهیزات شبانه بواسطه قاطر و دیگر حیوانات باری  و در برخی موارد با کامیون انجام می‌شد، بدین ترتیب ضمانت تهیه آذوقه به شکلی منظم فراهم می‌شد. البته در اینجا نوعی از خطوط تهیه آذوقه  از اماکن نزدیک به مناطق عملیاتی مدنظر بوده است.

همچنین باید از خطوط تهیه آذوقه که از مناطق دورتر ارسال شده است، نیز بهره برد، در این موارد گروه‌های چریکی باید علاوه بر ارائه تجهیزاتی که در روستاها و شهرهای استانها یافت نمی‌شود، پول لازم برای خرید  را نیز ارائه  می‌کردند.

تشکیلات تهیه آذوقه بواسطه هدایای مستقیم دوستان، تغذیه می شود و با دریافت این بخشش ها رسیدهایی را به صورت مخفیانه صادر می‌کند، کسانی که انجام این امور را بر عهده دارند، به شدت باید تحت کنترل باشند.

آنها زمانی که نیروهای چریک برای هجوم به منطقه‌ عملیاتی جدید خارج می‌شوند، می‌توانند بهای خرید‌های خود را به صورت نقد یا با «سند امید» بپردازد. در این وضعیت چاره‌ای جز دریافت کالای تاجران نیست و در این حال پرداخت این امانت‌ها بسته به سپرده نیروهای چریک یا تواناییهای مالی آنان است.

انبار ذخیره آذوقه

تمامی خطوط تهیه آذوقه که از روستا عبور می‌کند، نیازمند تعدادی پایگاه یا مراحل پایانی است که در خانه‌های ویژه‌ای ایجاد  شده است و می‌توان  آذوقه را در طول روز و حتی شب بعد در آن ذخیره کرد.

تنها کسانی  باید از این خانه‌ها مطلع باشند که مستقیماً مسئولیت تهیه آذوقه را برعهده دارند، صاحبان این خانه‌ها  باید با کمترین حد از این تحرکات اطلاع داشته باشند، این افراد طبعا افرادی هستند که سازمان بیشترین اعتماد را نسبت به آنها پیدا کرده است.

قاطر، مناسبترین حیوان برای حمل آذوقه است. این حیوان ،توان باربری عجیبی دارد و می‌تواند با حمل بیش از صد کیلوگرم بار در طی یک یا چند روز، از مناطق بسیار ناهموار و ترسناک عبور کند. قانع بودن این حیوان، باعث شده است تا بهترین وسیله حمل بار باشد. البته سم این حیوان باید به خوبی نعل شده باشد و قاطرچی‌های ماهری از آنان مراقبت کنند. بدین شکل می‌توان ارتشی واقعی و بسیار سودمند که با چهاردست و پا به پیش می‌رود، بوجود آورد.

گاهی با وجود صبر و توانایی قاطر در پشت سر گذاشتن سخت‌ترین مراحل، وقتی این حیوان با مسیری ناهموار مواجه می‌شود باید بار آن را سبک نمود، به همین علت گروهی ویژه جهت پرهیز از این کار باید تعیین شوند تا مسیرهای کوهستانی را با دقت مشخص کنند. زمانی که تمامی این شرایط فراهم شد و سازمان چریکی مستحکمی به وجود آمد و ارتش انقلابی روابط خوب با کشاورزان برقرار ساخت، ضمانت تهیه آذوقه به صورت منظم انجام خواهد پذیرفت.

2-تشکیلات شهری

تشکیلات شهری جنبش‌های انقلابی در دو جبهه داخلی و خارجی بسیار با اهمیت است. طبعاً هر دو جبهه ویژگیها و وظایف متفاوتی دارند و اگر چه ماموریتهای این دو جبهه نام‌های یکسانی دارند، با این حال چگونگی اخذ مال در جبهه خارجی با جبهه داخلی متفاوت است. همین حالت درباره تبلیغات و تهیه آذوقه نیز صادق است. در ابتدا ماموریت‌های جبهه داخلی را شرح می‌دهیم.

جبهه داخلی در مبارزات چریکی

منظور از جبهه داخلی، منطقه‌ای است که هر چند به صورت جزئی، تحت نظارت نیروهای آزادیبخش قراردارد و با نیروهای چریکی موافق است. زمانی که نیرو‌های چریکی در منطقه‌ای نامساعد وارد جنگ می‌شوند، در این منطقه پراکنده می‌شود و به عمق آن نفوذ نمی‌کند، چرا که در این صورت خسارات زیادی را متحمل خواهند شد، از سوی دیگر در صورت نفوذ در عمق منطقه به دلیل حضور دشمن، آنها نمی تواند به تشکیلات داخلی خود سامان بخشند. ممکن است در جبهه داخلی تشکیلاتی ایجاد شود که برای مدیریت بهتر، وظایف ویژه‌ای را بر عهده بگیرد.

تبلیغات معمولاً به صورت مستقیم و غیرمستقیم با نظارت ارتش انقلابی انجام می‌پذیرد. (همین موضوع به علت اهمیت فراوان خود مرا بر آن داشت تا در آینده به صورت جداگانه آنرا بررسی کنم.) گرفتن مالیات بر عهده تشکیلات شهری است. همین وظیفه را تشکیلات کشاورزی ( و کارگران در صورت وجود) به طور کلی بر عهده دارند و دادگاهی باید بر فعالیت هر دو تشکیلات نظارت داشته باشد.

همانطور که در فصل پیش بیان کردیم اخذ مالیات به شیوه‌های مختلف چون مالیات مستقیم و غیرمستقیم و بخشش و مصادره انجام می‌پذیرد. تمامی اینها بخشی از فصل مهم تهیه آذوقه ارتش چریکی را تشکیل می‌دهند.

برای این منظور باید کاملاً هوشیار بود تا اقدامات ارتش انقلابی منجر به فقر یک منطقه نشود، هرچند که به دلیل محاصره دشمن، اقدامات ارتش به طور غیرمستقیم چنین تبعاتی را در پی خواهد داشت و تبلیغات دشمن نیز مدام از آن سوء استفاده می‌کند. دقیقاً به همین دلیل است که باید از عوامل مستقیم ایجاد درگیری خودداری ‌شود.

به عنوان مثال هیچ محدودیتی نباید برای صاحب محصول در منطقه آزاد شده جهت فروش محصول خود در خارج از منطقه وجود داشته باشد، مگر در حالات و شرایط اضطراری و به صورت موقت که دراین وضعیت نیز باید دلیل اقدامات به روشنی برای کشاورز تبیین ‌شود. با هر اقدام ارتش انقلابی بخش تبلیغات، وظیفه اطلاع‌رسانی را بر عهده داشت تا بدین طریق کشاورز از جزئیات اقدامات ارتش آگاه شود. بنابراین تا زمانی که فرزند، برادر و نزدیکان شخص، در این ارتش فعالیت کنند، ارتش متعلق به او خواهد بود.

با توجه به اهمیت برقراری ارتباط با کشاورزان، وجود هیئتهای که برای این روابط برنامه ریزی کنند، ضروری به نظر می‌رسد. این هیئتها در مناطق آزاد شده فعالیت می‌کنند، ولی با مناطق همجوار نیز ارتباط دارند و دقیقاً از طریق همین مناطق همجواراست که می‌توانند به آرامی نفوذ کنند و به جبهه نیروهای چریک وسعت ببخشند.

کشاورزان به صورت شفاهی و مکتوب به تبلیغات می‌پردازند، آنها با سخن گفتن از چگونگی زندگی ساکنان دیگر مناطق و قوانین ایجاد شده جهت حمایت از کشاورزان ضعیف و روحیه فداکاری ارتش انقلابی، زمینه مناسب را برای این ارتش به وجود می‌آورند. تشکیلات کشاورزی، همچنین باید دارای شاخه‌هایی باشد تا برای ارتش انقلابی در صورت تمایل زمینه‌ای را فراهم کند تا برخی تولیدات را به کمک بخشی از دلالها که تا حدی به صورت رایگان فعالیت می‌کنند در خاک دشمن به فروش برساند. چرا که تاجر هم به دلیل آرمان‌های خود که او را به پذیرش برخی خطرات وادار می‌کرد و هم به دلیل دستیابی به سود سعی می‌کند با ارتش همکاری کند.

زمانی که از تامین آذوقه سخن ‌گفتیم به اهمیت بخش راهسازی اشاره کردیم. نیروهای چریک وقتی به سطح معینی از آمادگی دست می‌یابند تا حدی مراکز ثابتی را به وجود می‌آورند تا بدون پناهگاه در مناطق مختلف سرگردان نشوند، در چنین  شرایطی لازم است تا مسیرهایی متفاوت از راه‌های مالرو و راههای صاف و هموار ایجاد شود. همچنین می‌بایست توانایی تشکیلاتی ارتش انقلابی و قدرت تهاجمی دشمن نیز مورد توجه واقع شود، چرا که دشمن می‌تواند این راههای مواصلاتی را از بین ببرد یا با استفاده از این راهها به صورت آسان به اردوگاه‌های آنها راه یابد.

باید همیشه این اصل مهم مورد توجه واقع ‌شود که گذرگاهها به این جهت به وجود آمده‌اند که به آسانی بتوان آذوقه مواضعی که به هیچ وجه نمی‌توانند به جیره خود دست یابند را تامین کرد. همچنین جز در مواردی که نسبت به میزان پایداری نیروهای چریکی در برابر حملات دشمن اطمینان حاصل شود نباید به ساخت این گذرگاهها پرداخت. البته می‌توان گذرگاههایی نیز جهت برقراری ارتباط بین دو نقطه ایجاد کرد ولی این مسیرها حیاتی نیستند و ایجاد  آن، خطری را به وجود نمی‌آورد.

علاوه بر آنچه گفته شد وسایل ارتباطی دیگری همچون تلفن وجود دارد که می‌توان به شکلی آسان‌تر در کوهستان مورد استفاده قرار گیرد، به این معنا که از تنه درختان  برای عبور سیمهای آن استفاده می‌شود تا دشمن نتواند در پروازهای اکتشافی آن را ببیند. روشن است که استفاده از تلفن تنها در مناطقی امکان پذیر است که دشمن نمی تواند به‌ آن نفوذ کند.

دادگاه انقلابی شبه نظامیان

دادگاه، همان ستادی مرکزی برای عدالت، مدیریت و قوانین انقلابی است و ارتش چریکی که در سرزمینی آزاد شده شکل گرفته، بی‌نیاز از آن نیست. مسئولیت این دادگاه باید به شخصی سپرده شود که از قوانین کشور مطلع است، همچنین بهتر است این شخص از ضرورتهای قانونی منطقه آگاه باشد تا بتواند از سویی قوانین و تشکیلاتی را ایجاد کند که برای سامان بخشیدن زندگی کشاورز به او کمک کند و از سوی دیگر نهادهای چریک‌ها را در درون منطقه انقلابی برپا کند.

ما در آغاز نبرد پارتیزایی خود در کوبا، قانون مجازات و قانون مدنی و نظام اصلاح اراضی و نظام تامین آذوقه کشاورزان را به وجود آوردیم. بعدها قانون اصلاحات اراضی را در کوههای “سییرا مایسترا” هم وضع نمودیم، این دادگاه علاوه بر آنچه گفته شد، مسئولیت رسیدگی به گروههای مسلح و نظارت بر تمامی مشکلات آنان را برعهده گرفت و گاهی هم به طور مستقیم در مسائل مربوط به تامین آذوقه آنان دخالت می‌کرد.

باید توجه داشت که تمامی این پیشنهادات اساسی بدون تغییر نیست و محصول تجربه جغرافیایی و تاریخی مشخصی است که می‌توان بر اساس دستاوردهای حقیقی محیط دیگری قابل تعدیل باشد.

بیمارستان های شهری و سلامت شهروندان

از طرف دیگر باید نسبت به سلامت ساکنان منطقه توجه بیشتری ‌شود و بیمارستانهای مراکز نظامی به بهترین نحو ممکن کشاورزان را از خدمات درمانی برخوردار کنند تا آنها نیز از همان امکاناتی بهره‌مند شوند که نیروهای انقلابی به آن دسترسی دارند.

بیمارستانهای شهری و سلامت شهروندان وابسته به ارتش انقلابی است. ارتشی که ماموریتی دو سویه را برعهده دارد. این مأموریت دو سویه معالجه مردم و رواج فرهنگ سلامت در بین آنان است. در حقیقت بی‌اطلاعی کامل از ساده‌ترین امور بهداشتی، حل  مشکلات سلامت ساکنان را پیچیده‌تر می سازد و این همان مسئله‌ای است که اوضاع را بسیار نابسامان می‌کند.

با پیدایش نیروی چریکی، این نیرو‌ها باید به بهترین شکل ممکن سازماندهی شده و مدیریت انبارها را برعهده بگیرند تا ضمن نظارتی هرچند ناچیز بر کالاها، زمینه مراقبت و توزیع عادلانه آن را نیز فراهم کند.

طبیعت و شمول ماموریت‌های جبهه خارجی با یکدیگر متفاوت است. مثلاً تبلیغات باید به صورت همزمان قومیتی و آموزشی باشد. تبلیغات باید به بیان پیروزیهای دوستان چریک بپردازد و کارگران و کشاورزان را برای شرکت در نبردهای واقعی مردم دعوت کند و در صورت امکان اطلاعاتی را درباره پیروزیهای این جبهه ارائه کند.

دریافت اموال باید به شکل کاملاً سری و با مراقبت شدید انجام شود و فواصلی میان مسیر نخستین مسئول دریافت اموال و انبار تشکیلات ایجاد شود. باید این منطقه به مناطقی یکپارچه و منسجم تقسیم شود، ممکن است این مناطق، ایالت، شهر یا روستا باشد. باید جنبش گسترده‌تر شود و یک کمیته مالی جهت کنترل استفاده از واردات در تمامی این مناطق به وجود آید.

همچنین زمانی که شیوه مبارزه به خوبی رشد کرد، می‌توان اقدام به گرفتن مالیات نمود و بدین ترتیب حتی صنعتگران با دیدن قدرت ارتش انقلابی، مالیات خواهند پرداخت. شبکه تامین آذوقه بواسطه خطوط متعدد تامین آذوقه و بر اساس نیاز نیروهای چریک شکل می‌گیرد و بدین شکل کالاهای رایج از همسایه‌ها و کالاهای کمیاب از مراکز بزرگ و دورتر تامین می‌شود. باید تلاش شود تا مسیر تامین آذوقه تا حد ممکن ناشناخته باقی بماند وتنها اندکی از مردم از آن مطلع باشند. در این صورت است که  دوام آن تضمین خواهد شد.

ساماندهی فعالیتهای انهدامی توسط تشکیلات شهری خارجی و با هماهنگی ستاد مرکزی انجام می‌شود. برخی شرایط ویژه ایجاب می‌کند تا به اعدام فردی دست زد و بهتر است این شرایط مورد بررسی واقع شود. لیکن ما معمولاً این اقدام را مناسب نمی‌دانیم، جز اینکه شخصی در جرائم خود ضد مردم و کشتار و سرکوب آنان مشهور باشد.

تجربه مبارزات در کوبا به ما نشان داد که امکان دارد برخی از دوستان برجسته و باارزش برای ما بوجود آمدند که در جریان انجام ماموریتهای درجه دوم خود فدا شدند. همچنین نباید به تعقیب و ترور کورکورانه روی آورد. گروه‌های چریکی بهتر است به اقدام گروهی دست بزنند تا بتوانند آرمانهای انقلاب را در درون توده‌های مردمی نهادینه سازند و به این وسیله با حمایت ارتش انقلابی در زمان مناسب، کفه انقلاب را سنگین‌تر سازند.

برای دستیابی به چنین هدفی ،اتحادیه‌های انقلابی کارگری و کشاورزی نباید سستی کنند. این اتحادیه‌ها باید پیروان خود را با آرمانهای انقلاب آشنا سازند و بیانیه‌های انقلابی پخش کنند و از حقیقت سخن بگویند. حقیقت باید یکی از ویژگیهای تبلیغات انقلابی باشد. در این صورت است که به تدریج می‌توان توده‌ها را با خود همراه ساخت و کسانی که مسئولیت‌های خود را به خوبی انجام داده‌اند در ارتش انقلابی استخدام شوند و مسئولیتهای مهمی به آنها واگذار شود.

این همان راهبرد تشکیلات شهری در داخل و خارج از سزمینی است که نیروهای چریک در زمان مشخصی از مبارزات مردمی بر آن نظارت دارند. این عناصر و تجارب را می‌توان تا حد زیادی غنی‌تر کرد، چرا که آنچه گفته شد تنها تجارب ما کوبائی هاست که در اینجا از آن سخن می‌گویم و ممکن است تجارب جدیدی وجود داشته باشد  که گفته‌های من را نقض کرده یا کامل‌تر کند. در هر صورت ما راهبرد و خط مشی خود را ارائه می‌دهیم و اعتقاد نداریم که این راهبرد وحی منزل است.

نقش زنان در مبارزات چریکی

زنان نقش مهمی را در پیشبرد عملیات ضد استعماری ایفا می‌کنند و بر خلاف برخی نظریات، حضور آنها در ارتش شبه نظامیان، مفسده انگیر نیست.