چین، روسیه و هند: بیانیه مشترک وزیران امور خارجه *
بیانیه مشترک هجدهمین نشست وزرای خارجه فدراسیون روسیه، جمهوری هند و جمهوری خلق چین مترجم: سایت «۱۰ مهر»
۱ــ هجدهمین نشست وزرای خارجه فدراسیون روسیه، جمهوری هند و جمهوری خلق چین در قالب ویدئو کنفرانس دیجیتال در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱ برگزار شد. این نشست در پسزمینه تأثیرات منفی همهگیری جهانی کووید ـ ۱۹، بهبود اقتصادی در حال انجام و همچنین تهدیدهای مستمر تروریسم، افراطگرایی، قاچاق مواد مخدر، جنایات سازمانیافته فراملی، بلایای طبیعی و انسانساز، امنیت غذایی و تغییرات آب و هوایی صورت پذیرفت.
۲ــ وزیران دربارۀ تقویت بیشتر همکاریهای سه جانبه روسیه، هند و چین (RIC) تبادلنظر کرده و دربارۀ موضوعات مختلف منطقهای و بینالمللی مهم نیز بحث و گفتوگو نمودند. آنها همچنین با یادآوری آخرین نشست خود در سپتامبر ۲۰۲۰ در مسکو و همچنین نشست غیررسمی رهبران RIC در ژوئن ۲۰۱۹ در اوزاکا (ژاپن)، به برگزاری جلسات منظم سطح بالا برای تقویت همکاریهای نزدیکتر بین کشورهای RIC تأکید ورزیدند.
۳ــ وزیران با ابراز همبستگی خود با کسانی که تحت تأثیر منفی همهگیری کووید ـ ۱۹ قرار گرفتهاند، بر اهمیت پاسخ به موقع، شفاف، مؤثر و بدون تبعیض بینالمللی به چالشهای بهداشت جهانی ازجمله بیماریهای همهگیر، با دسترسی عادلانه و مقرون به صرفه به داروها، واکسنها و لوازم حیاتی بهداشتی تأکید نمودند. آنها بر لزوم ادامه همکاری در این مبارزه ازجمله از طریق به اشتراکگذاری دوز واکسن، انتقال فناوری، توسعه ظرفیتهای تولید محلی، ارتقای زنجیره تأمین محصولات پزشکی تأکید کردند. در این زمینه، آنها به بحثهای جاری در سازمان تجارت جهانی در مورد چشمپوشی از حقوق مالکیت معنوی واکسن کووید ـ ۱۹ و استفاده از انعطافپذیریهای توافقنامه TRIPS و اعلامیه دوحه در مورد توافقنامه TRIPS و بهداشت عمومی اشاره کردند.
۴ــ وزیران با تأکید بر لزوم همکاری جمعی در مبارزه با همهگیری کووید ـ ۱۹، اقدامات انجام شده توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO)، دولتها، سازمانهای غیرانتفاعی، دانشگاهها، کسبوکار و صنعت را در مبارزه با همهگیری یادآوری نمودند. در این زمینه، آنان خواستار تقویت پاسخهای سیاسی سازمان جهانی بهداشت در مبارزه با کووید ـ ۱۹ و سایر چالشهای بهداشت جهانی شده و همچنین خواستار تبدیل واکسیناسیون کووید ـ ۱۹ به یک کالای عمومی جهانی گردیدند.
۵ــ وزیران توافق کردند که همکاری بین کشورهای RIC نه تنها به رشد آنها بلکه به صلح، امنیت، ثبات و توسعه جهانی کمک خواهد کرد. آنها بر اهمیت تقویت یک نظام بینالمللی چندقطبی باز، شفاف، عادلانه، فراگیر، منصفانه بر اساس احترام به قوانین و اصول بینالمللی مندرج در منشور سازمان ملل متحد و نقش هماهنگکننده مرکزی این سازمان در سیستم بینالمللی تأکید ویژه ورزیدند.
۶ــ وزیران بار دیگر تأکید کردند که جهان چند قطبی و متوازن مبتنی بر برابری حاکمیت ملتها و احترام به قوانین بینالمللی و بازتاب واقعیتهای معاصر مستلزم تقویت و اصلاح نظام چندجانبه است. وزیران بر تعهد خود به حمایت از قوانین بینالمللی، از جمله اهداف و اصول مندرج در منشور سازمان ملل متحد، تأکید کردند. آنان اذعان داشتند که چالشهای به هم پیوسته بینالمللی کنونی باید از طریق تقویت و اصلاح نظام چندجانبه، بهویژه سازمان ملل متحد و ارگانهای اصلی آن، و سایر نهادهای چندجانبه مانند صندوق بینالمللی پول (IMF)، بانک جهانی (WB)، سازمان تجارت جهانی (WTO) و سازمان بهداشت جهانی (WHO)، با هدف افزایش ظرفیت خود برای رسیدگی موثر به چالشهای مختلف زمان ما و انطباق آنها با واقعیتهای قرن بیست و یکم حل و فصل شوند. وزرا سند نتیجه اجلاس جهانی ۲۰۰۵ را یادآوری کردند و مجدداً بر نیاز به اصلاحات جامع سازمان ملل متحد ازجمله شورای امنیت آن با هدف افزایش امکان نمایندگی آن، مؤثرتر و کارآمدتر کردن آن و افزایش نمایندگی کشورهای در حال توسعه تأکید کردند که میتواند به چالشهای جهانی پاسخ مناسب دهد. وزرای خارجه چین و روسیه بر اهمیتی که برای وضعیت هند در امور بینالملل قائل هستند تأکید کردند و از آرزوی این کشور برای ایفای نقش بیشتر در سازمان ملل حمایت کردند. وزرا سند نهایی اجلاس جهانی ۲۰۰۵ را یادآوری کردند و مجدداً بر نیاز به اصلاحات جامع سازمان ملل متحد ازجمله شورای امنیت آن با هدف اهمیت بیشتر دادن بر نمایندگی آن، مؤثرتر و کارآمدتر کردن آن و افزایش نمایندگی کشورهای در حال توسعه طوری که بتواند به چالشهای جهانی پاسخ مناسب دهد، تأکید کردند. وزرای خارجه چین و روسیه بر اهمیتی که برای وضعیت هند در امور بینالملل قائل هستند تأکید کرده و از آرزوی این کشور برای ایفای نقش بیشتر در سازمان ملل متحد حمایت نمودند و به هند برای ریاست موفقیتآمیز آن بر شورای امنیت سازمان ملل در اوت سال ۲۰۲۱، تبریک گفتند.
۷ــ وزیران با تأکید بر اهمیتی که برای همکاری درون بریکس قائل هستند، از نتایج سیزدهمین اجلاس سران بریکس که تحت ریاست هند در ۹ سپتامبر ۲۰۲۱ برگزار شد، استقبال کردند. آنها توافق نمودند که فعالانه برای اجرای تصمیمات اجلاسهای متوالی بریکس و تعمیق مشارکت استراتژیک، تقویت همکاری در سه رکن آن یعنی همکاریهای سیاسی و امنیتی؛ اقتصادی و مالی؛ و مردم به مردم و مبادلات فرهنگی کار کنند. روسیه و هند از چین برای ریاست بریکس در سال ۲۰۲۲ و میزبانی اجلاس چهاردهم بریکس حمایت کامل بهعمل آوردند.
۸ــ در سال بیستمین سالگرد تاسیس سازمان همکاری شانگهای، وزیران تأکید کردند که سازمان همکاری شانگهای بهعنوان عضوی تاثیرگذار و مسئول در نظام مدرن روابط بینالملل نقش سازندهای در تأمین صلح و توسعه پایدار، پیشبرد همکاریهای منطقهای و تحکیم روابط حسن همجواری و اعتماد متقابل ایفا میکند. در این زمینه، آنها بر اهمیت تقویت بیشتر ظرفیتهای چندجانبه سازمان با هدف ارتقای همکاریهای چندجانبه سیاسی، امنیتی، اقتصادی و تبادلات مردمی تأکید ورزیدند. وزیران قصد دارند توجه ویژه ای به تضمین ثبات در فضای سازمان همکاری شانگهای از جمله افزایش تلاشها در مقابله مشترک با تروریسم، قاچاق مواد مخدر غیرقانونی و جرایم سازمان یافته فرامرزی در چارچوب ساختار ضد تروریستی سازمان همکاری شانگهای ــ منطقه ای داشته باشند. آنها از نشست وزیران در قالب گروه تماس سازمان همکاری شانگهای در مورد افغانستان که در ۱۴ جولای ۲۰۲۱ در دوشنبه برگزار شد، قدردانی کردند.
۹ــ وزیران از نقش رهبری گروه ۲۰ در اداره اقتصاد جهانی و همکاریهای اقتصادی بینالمللی حمایت کردند. آنها آمادگی خود را برای تقویت ارتباطات و همکاری ازجمله از طریق نشست وزرای خارجه گروه ۲۰ و سایر ابزارها، از طریق رایزنی و حمایت متقابل در زمینههای مورد علاقه ابراز داشتند.
۱۰ــ وزیران طرفدار حفظ و تقویت مرکزیت ASEAN (آسه آن) و نقش مکانیسمهای تحت رهبری ASEAN در معماری منطقه در حال تحول، ازجمله از طریق تقویت روابط بین ASEAN و سایر سازمانهای منطقه ای مانند SCO، IORA، BIMSTEC میباشند. وزیران بر اهمیت نیاز به همکاری و رایزنی نزدیکتر در مجامع و سازمانهای مختلف منطقهای، نشست سران آسیای شرقی (EAS)، مجمع منطقهای آسه آن ( (ARF، نشست وزیران دفاع آسه آن بهعلاوه ADMM Plus، نشست آسیا و اروپا (اجلاس آسیا و اروپا) تأکید کردند( ASEM)، کنفرانس تعامل و اقدامات اعتمادسازی در آسیا (CICA) و گفتگوی همکاری آسیا (ACD)، برای کمک مشترک به صلح، امنیت و ثبات منطقهای.
۱۱ــ وزیران استفاده از پتانسیل کشورهای منطقه، سازمانهای بینالمللی و انجمنهای چندجانبه را بهمنظور ایجاد فضایی در اوراسیا برای تعاملات گسترده، باز، متقابل سودمند و برابر با رعایت قوانین بینالمللی و با در نظر گرفتن منافع ملی در همین راستا، با اهمیت میدانند. آنها به ایده ایجاد یک مشارکت بزرگ اوراسیا با شرکت کشورهای سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه اقتصادی اوراسیا، اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا و سایر کشورهای ذینفع و انجمنهای چندجانبه اشاره کردند.
۱۲ــ وزیران تروریسم را در همه اشکال و مظاهر آن محکوم کردند. آنان بار دیگر تأکید کردند که برای دستیابی به جهانی عاری از تروریسم باید با تروریسم بهطور همهجانبه مقابله کرد. آنها از جامعه بینالمللی خواستند تا با اجرای کامل قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد (UNSC) و استراتژی جهانی مبارزه با تروریسم، همکاری جهانی ضد تروریسم به رهبری سازمان ملل را تقویت کنند. در این زمینه، خواستار تصویب زودهنگام کنوانسیون جامع سازمان ملل متحد در مورد تروریسم بینالمللی گردیدند. وزرا تأکید کردند کسانی که مرتکب، سازماندهی، تحریک یا حمایت مالی از اقدامات تروریستی میشوند، باید پاسخگو بوده و مطابق با تعهدات بینالمللی موجود در زمینه مقابله با تروریسم، ازجمله راهبرد جهانی مبارزه با تروریسم سازمان ملل، پاسخگو و محاکمه شوند.
۱۳ــ وزیران بر اهمیت سه کنوانسیون بینالمللی کنترل مواد مخدر و سایر اسناد قانونی مرتبط که ساختمان سیستم کنترل مواد مخدر را تشکیل میدهند، تأکید ورزیدند. آنها بر اساس مسئولیت مشترک، عزم راسخ خود را برای رسیدگی به مشکل جهانی مواد مخدر تکرار کردند. وزیران برای مقابله با گسترش قاچاق مواد افیونی و متآمفتأمین( methamphetamine) از افغانستان و فراتر از آن که تهدیدی جدی برای امنیت و ثبات منطقه است و سازمانهای تروریستی را تغذیه مالی میکند، مصمماند.
۱۴ــ وزیران بار دیگر بر نیاز به یک رویکرد جامع برای توسعه و امنیت فناوری اطلاعات و ارتباطات، ازجمله پیشرفت فنی، توسعه تجارت، حفاظت از امنیت کشورها و منافع عمومی و احترام به حق حریم خصوصی افراد تأکید کردند. آنان خاطرنشان ساختندکه فناوری باید بهطور مسئولانه و به شیوهای انسانمحور استفاده شود. بر نقش رهبری سازمان ملل متحد در ترویج گفتوگو برای ایجاد تفاهمات مشترک در مورد امنیت و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و توسعه هنجارها، قواعد و اصول مورد توافق جهانی برای رفتار مسئولانه دولتها در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و اهمیت تقویت همکاریهای بینالمللی آن تأکید ورزیدند. آنها همچنین یادآوری کردند که توسعه قابلیتهای فناوری اطلاعات و ارتباطات برای مقاصد نظامی و استفاده بدخواهانه از فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط بازیگران دولتی و غیردولتی ازجمله تروریستها و گروههای جنایتکار روندی نگرانکننده است. بر تعهد خود به اصول جلوگیری از درگیریهای ناشی از استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و همچنین اطمینان از استفاده از این فناوریها برای اهداف صلحآمیز تأکید و در این زمینه، از کارگروههای اخیراً منعقد شده توسط سازمان ملل، یعنی گروهکاری باز درباره تحولات در زمینههای اطلاعات و ارتباطات بر بستر امنیت بینالمللی (OEWG) و گروه ششم کارشناسان دولتی سازمان ملل متحد (UNGGE) در مورد پیشبرد رفتار مسئولانه دولتها در فضای سایبری در زمینه امنیت بینالمللی و گزارشهای نهایی مورد توافق آنها استقبال کردند.
۱۵ــ وزیران ضمن تأکید بر نقش مهم فناوری اطلاعات و ارتباطات برای رشد و توسعه، اذعان کردند که احتمال سوءاستفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای فعالیتها و تهدیدهای مجرمانه وجود دارد. آنان نسبت به افزایش سطح و پیچیدگی سوءاستفاده مجرمانه از فناوری اطلاعات و ارتباطات و همچنین عدم وجود چارچوبی تحت رهبری سازمان ملل برای مقابله با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای مقاصد مجرمانه ابراز نگرانی کردند. با اشاره به اینکه چالشها و تهدیدهای جدید در این زمینه نیازمند همکاری بینالمللی هستند، از راهاندازی کمیته بینالملل موقت کارشناسان سازمان ملل متحد برای تدوین کنوانسیون جامع بینالمللی بر اساس قطعنامه ۷۴/۲۴۷ مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای مقابله با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای مقاصد مجرمانه قدردانی کردند.
۱۶ــ وزیران بر تعهد خود به گسترش و تقویت مشارکت بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه (EMDCs) در تصمیمگیریهای اقتصادی بینالمللی و فرآیندهای هنجارگذاری، بهویژه پس از همهگیری کووید ـ ۱۹ تأکید کردند. در این راستا، آنها بر اهمیت تلاش مستمر برای اصلاح ساختار مالی بینالمللی تأکید ویژه نمودند. آنها از اینکه هنوز مشارکت بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه (EMDC) در موسسات برتون وودز تحقق نیافته و صدای آنان شنیده نمیشود، ابراز نگرانی کردند.
۱۷ــ وزیران حمایت خود را از یک سیستم تجاری چندجانبه شفاف، باز، فراگیر و بدون تبعیض با هسته اصلی سازمان تجارت جهانی (WTO) تایید نمودند. در این زمینه، آنها حمایت خود را از اصلاحات ضروری که محوریت، ارزشهای اصلی و اصول بنیادی سازمان تجارت جهانی را حفظ میکند و در عینحال منافع همه اعضا، بهویژه کشورهای در حال توسعه و کشورهای کمتر در حال توسعه (LDC) را در نظر میگیرد، تکرار کردند. آنها بر اهمیت اولیه حصول اطمینان از بازسازی و حفظ عملکرد عادی یک سیستم دو مرحلهای حل و فصل اختلافات سازمان تجارت جهانی، ازجمله انتصاب سریع همه اعضای هیئت استیناف، تأکید ورزیدند. دنیای پس از همهگیری به زنجیرههای ارزش جهانی متنوعی نیاز دارد که مبتنی بر انعطافپذیری و قابل اطمینان باشد.
۱۸ــ وزیران توافق کردند که تحمیل تحریمهای یکجانبه فراتر از تحریمهای مصوب شورای امنیت سازمان ملل، و همچنین «صلاحیت بازوی بلند» ** با اصول حقوق بینالملل مغایرت داشته و با تأثیر منفی بر کشورهای ثالث و روابط اقتصادی و تجاری بینالمللی، اثربخشی و مشروعیت سازوکار تحریم شورای امنیت سازمان ملل را کاهش میدهد. آنها خواستار تحکیم و تقویت بیشتر روشهای کاری کمیته تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل برای اطمینان از اثربخشی، پاسخگویی و شفافیت آنها شدند.
۱۹ــ وزیران بر تعهد خود به اجرای دستور کار ۲۰۳۰ برای توسعه پایدار در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به شیوهای متوازن و یکپارچه تأکید کرده و متذکر شدند که اهدافِ توسعهِ پایدار، یکپارچه و غیرقابل تقسیم بوده و بدون آنکه کسی را در پشت سر نگهدارند باید محقق شوند. آنها از جامعه بینالمللی خواستند تا مشارکت توسعه جهانی عادلانهتر و متعادلتر را برای رسیدگی به تأثیر منفی همهگیری کووید ـ ۱۹ و تسریع در اجرای دستور کار ۲۰۳۰ و در عینحال توجه ویژه به مشکلات و نیازهای کشورهای در حال توسعه، تقویت نمایند. وزرا از کشورهای توسعه یافته خواستند تا به تعهدات خود در زمینه کمکهای رسمی توسعه (ODA) ازجمله تعهد برای دستیابی به هدف ۰/۷ درصد از درآمد ناخالص ملی برای کمکهای رسمی توسعه (ODA/GNI) به کشورهای در حال توسعه و تسهیل ظرفیتسازی و انتقال فنآوری به کشورهای در حال توسعه همراه با منابع توسعه اضافی، در راستای سیاست ملی دریافتکنندگان این کمکها، احترام بگذارند.
۲۰ــ وزرا همچنین بر تعهد خود به اقدام اقلیمی با اجرای پروتکل کیوتو و موافقتنامه پاریس که تحت اصول و چارچوب کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد تغییرات آب و هوایی (UNFCCC) تصویب شده است، ازجمله اصل برابری، مسئولیتهای مشترک اما متمایز، جریانهای مالی و فناوری کافی، استفاده عاقلانه از منابع و نیاز به سبک زندگی پایدار و اهمیت حیاتی بودن آن تأکید کردند. آنها چنین میبینند که افزایش انتشار گازهای گلخانهای در چارچوب توسعه پایدار و تلاش برای ریشهکنی فقر برای کشورهای در حال توسعه زمان بیشتری میبرد. آنها بر اهمیت یک چارچوب جهانی تنوع زیستی پس از سال ۲۰۲۰ که به سه هدف کنوانسیون تنوع زیستی (CBD) به روشی متعادل رسیدگی میکند، تأکید ورزیدند.
۲۱ــ وزیران بر ضرورت گفتوگو برای تقویت صلح و امنیت بینالمللی از طریق ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک تأکید کردند. آنان تعهد خود را برای اطمینان از جلوگیری از مسابقه تسلیحاتی در فضای ماوراء جو و تسلیح آن، از طریق تصویب یک سند چندجانبه الزامآور قانونی، تأیید نمودند. در این راستا، آنها به ارتباط پیشنویس معاهده در مورد جلوگیری از استقرار تسلیحات در فضا و تهدید یا استفاده از زور علیه اشیاء فضایی اشاره کردند. آنها همچنین اذعان داشتند که کنفرانس خلع سلاح، بهعنوان تنها مجمع چندجانبه مذاکره در این زمینه، نقش اصلی را در مذاکره برای یک توافق چندجانبه یا توافقات، در صورت اقتضا، در مورد جلوگیری از مسابقه تسلیحاتی در فضای ماورای جو در تمام جنبههای آن دارد. آنها نسبت به احتمال تبدیل فضای بیرونی به عرصه رویارویی نظامی ابراز نگرانی کردند. آنها تأکید کردند که شفافیت عملی و اقدامات اعتمادسازی، مانند نه به اولین ابتکار کارگماری، ممکن است به جلوگیری از مسابقه تسلیحاتی در فضا کمک کند. وزیران بر حمایت خود از تقویت همکاریهای بینالمللی در فضا مطابق با قوانین بینالمللی بر اساس معاهده فضای ماورای جو تأکید نمودند. آنها در این راستا نقش رهبری کمیته سازمان ملل متحد در مورد استفاده صلحآمیز از فضای ماورای جو (COPUOS) را بهرسمیت شناختند. آنها توافق کردند که برای تقویت پایداری بلندمدت فعالیتهای فضای بیرونی و ایمنی عملیات فضایی از طریق مشورتها در چارچوب UNCOPUOS، کنار هم بایستند.
۲۲ــ وزیران بر اهمیت کنوانسیون منع توسعه، تولید و انباشت تسلیحات باکتریولوژیک (بیولوژیکی)، سموم و انهدام آنها (BTWC) بهعنوان یک رکن کلیدی معماریِ جهانیِ خلع سلاح و امنیت تأکید کردند. آنها بر نیاز کشورهای عضو BTWC به تبعیت از BTWC و مشورت فعالانه با یکدیگر در مورد رسیدگی به موضوعات از طریق همکاری در رابطه با اجرای کنوانسیون و تقویت آن، ازجمله با مذاکره در مورد یک پروتکل الزامآور قانونی برای کنوانسیون که ضمناً شامل یک مکانیسم تأیید کارآمد است، تأکید کردند. وظایف و عملکرد BTWC نباید توسط مکانیسمهای دیگر تکرار شوند.
۲۳ــ وزیران نگرانی عمیق خود را در مورد خطر سقوط سلاحهای کشتار جمعی (WMD) به دست گروههای تروریستی، ازجمله استفاده از مواد شیمیایی و عوامل بیولوژیکی برای اهداف تروریستی ابراز داشتند. برای مقابله با تهدید تروریسم شیمیایی و بیولوژیکی، آنها بر لزوم آغاز مذاکرات چندجانبه در مورد کنوانسیون بینالمللی برای سرکوب اقدامات تروریسم شیمیایی و بیولوژیکی در کنفرانس خلع سلاح تأکید نمودند. آنها از همه کشورها خواستند تا در صورت لزوم اقدامات را در سطح ملی اتخاذ و تقویت کنند تا از دستیابی تروریستها به سلاحهای کشتار جمعی، وسایل حمل و نقل، و مواد و فناوریهای مربوط به ساخت آنها جلوگیری کنند.
۲۴ــ وزیران به نگرانیهای فزاینده در مورد تغییر چشمگیر وضعیت در افغانستان اشاره کردند. آنها حمایت خود را از اصل اساسی صلح افغانی با رهبری و هدایت افغانها تأیید کردند و خواستار تشکیل یک دولت واقعاً فراگیر شدند که نماینده همه گروههای قومی و سیاسی کشور باشد. آنان از وجود و حضور یک افغانستان فراگیر صلحآمیز، امن، متحد، مستقل، باثبات و مرفه که در هماهنگی با همسایگان خود میباشد، حمایت کردند. آنها از طالبان خواستند تا مطابق با نتایج تمام فرمتهای تعامل بینالمللی و منطقهای اخیر در مورد افغانستان، از جمله قطعنامههای سازمان ملل متحد در مورد افغانستان، اقداماتی را انجام دهند. با ابراز نگرانی از وخامت اوضاع انسانی در افغانستان، وزیران خواستار ارائه کمکهای بشردوستانه فوری و بدون مانع به افغانستان شدند. آنها همچنین بر نقش مرکزی سازمان ملل متحد در افغانستان تأکید کردند.
۲۵ــ آنها بهخاطر صلح پایدار در افغانستان و منطقه، بر ضرورت حذف فوری گروههای تروریستی مانند القاعده، داعش و غیره که از سوی شورای امنیت سازمان ملل ممنوع اعلام شدهاند تأکید کردند. وزرا تقاضای گسترده و صادقانه مردم افغانستان برای صلح پایدار را درک کرده و تصدیق میکنند. بر اهمیت تضمین این که خاک افغانستان نباید برای تهدید یا حمله به هیچ کشور دیگری استفاده شود و هیچ گروه یا فرد افغان نباید از تروریستهای فعال در خاک هیچ کشور دیگری حمایت کند، تأکید کردند.
۲۶ــ وزیران بر اهمیت اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل تأکید کردند و حمایت خود را از تلاشهای مربوطه برای اطمینان از احیای اولیه برجام که یک دستاورد برجسته برای دیپلماسی چندجانبه و عدم اشاعه هستهای است، ابراز داشتند.
۲۷ــ وزیران بر تعهد قوی خود به حاکمیت، استقلال سیاسی، تمامیت ارضی و وحدت میانمار تأکید کردند. آنها حمایت خود را از تلاشهای اتحادیه کشورهای جنوب شرقی آسیا (آسه آن) با هدف اجرای اجماع پنج مادهای با همکاری میانمار ابراز داشتند. آنها از همه طرفها خواستند از خشونت خودداری کنند.
۲۸ــ وزیران بر اهمیت صلح و امنیت پایدار در شبه جزیره کره تأکید کردند. آنها حمایت خود را از راه حل مسالمتآمیز، دیپلماتیک و سیاسی برای حل همه مسائل مربوط به شبه جزیره کره ابراز کردند.
۲۹ــ وزیران از اعلام آتشبس غزه از ۲۱ مه ۲۰۲۱ استقبال کردند و بر اهمیت بازگرداندن ثبات عمومی تأکید نمودند. آنها تلاشهای سازمان ملل و کشورهای منطقه برای جلوگیری از تشدید خصومتها را بهرسمیت شناختند. آنها در ماتم جان باختن غیرنظامیان ناشی از خشونت، خواستار احترام کامل به قوانین بینالمللی بشردوستانه شده و از جامعه بینالمللی خواستند تا فوراً به ارائه کمکهای بشردوستانه به جمعیت غیرنظامی فلسطینی بهویژه در غزه توجه شود. آنها در این راستا از درخواست دبیرکل برای همکاری جامعه بینالمللی با سازمان ملل متحد، ازجمله آژانس امداد و کار سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک (UNRWA) برای توسعه یکپارچه، یک بسته حمایتی قوی در راه بازسازی و بازیابی سریع و پایدار، و همچنین استفاده مناسب از این کمکها حمایت کردند. وزرا بر حمایت خود از راهحل دو دولت بر اساس چارچوب قانونی بینالمللی که قبلاً ایجاد شده است و منجر به ایجاد یک کشور مستقل و پایدار فلسطین بر اساس چشمانداز منطقهای و مرزهای شناخته شدهای میشود تا اسرائیل و فلسطین در صلح و امنیت در کنار یکدیگر زندگی کنند، تأکید کردند.
۳۰ــ وزیران بار دیگر بر تعهد استوار خود به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه تأکید کردند. آنها معتقدند که هیچ راهحل نظامی برای درگیری سوریه وجود ندارد. آنها همچنین مجدداً حمایت خود را از روند سیاسی تحت رهبری و مالکیت سوریه و پروسه تسهیل سازمان ملل که در انطباق کامل با قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل متحد است، تأیید کردند. آنها در این زمینه از اهمیت کمیته قانون اساسی در ژنو که با مشارکت قاطع کشورها راه اندازی شده است ــ ضامنان روند آستانه ــ و سایر کشورهایی که برای حل مناقشه از طریق ابزارهای سیاسی در تلاش بودند استقبال کرده و حمایت خود را از کوششهای آقای گیر پدرسن، فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در سوریه برای تضمین کار پایدار و مؤثر ابراز نمودند. آنها بر اعتقاد خود تأکید کردند که برای دستیابی به توافقی همگانی، اعضای کمیته قانون اساسی باید با حس سازش و تعامل سازنده بدون دخالت خارجی و زمانبندیهای تحمیلی از خارج اداره شوند. آنها بر اهمیت اساسی دادن اجازه به کمکهای بشردوستانه بدون ایجاد مانع به همه سوریها مطابق با اصول بشردوستانه سازمان ملل متحد و بازسازی سوریه پس از جنگ که به بازگشت ایمن، داوطلبانه و شرافتمندانه آوارگان سوری و آوارگان داخلی به خانههایشان کمک میکند، تأکید کردند. به این ترتیب راه برای دستیابی به ثبات و امنیت طولانی مدت در سوریه و منطقه بهطور کلی هموار میشود.
۳۱ــ وزیران نسبت به درگیریهای جاری در یمن که امنیت و ثبات نه تنها یمن، بلکه کل منطقه را تحت تأثیر قرار میدهد و آنچه از سوی سازمان ملل متحد بهعنوان بدترین بحران انسانی در حال حاضر در جهان نامیده میشود، ابراز نگرانی شدید کردند. آنها خواستار توقف کامل خصومتها و ایجاد یک فرآیند مذاکره فراگیر به رهبری یمن با میانجیگری سازمان ملل شدند. آنها همچنین بر اهمیت دسترسی فوری و کمکهای بشردوستانه به همه یمنیها تأکید کردند.
۳۲ــ وزیران از تشکیل شورای انتقالی ریاست جمهوری و دولت وحدت ملی در لیبی بهعنوان یک تحول مثبت استقبال کردند و امیدوارند که این تشکیلات آشتی میان همه احزاب سیاسی و جامعه لیبی را ارتقا بخشیده و در جهت بازگرداندن صلح و ثبات و برگزاری انتخابات در ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱ در لیبی برای واگذاری قدرت به دولت جدید طبق میل و نظر مردم لیبی تلاش نماید. آنها همچنین به اهمیت نقش سازمان ملل در این زمینه اشاره کردند.
۳۳ــ وزرا خاطرنشان کردند که برخی از فعالیتهای برنامهریزی شده تحت فرمات ــ روسیه، هند و چین (RIC) ــ بهدلیل وضعیت همهگیر جهانی کووید ـ ۱۹ نمیتوانند در قالب فیزیکی انجام شوند. آنها از نتایج هجدهمین کنفرانس سه جانبه آکادمیک RIC که توسط شورای امور جهانی هند، دهلی نو (ICWA) در قالب ویدئو کنفرانس در ۲۲ تا ۲۳ آوریل ۲۰۲۱ سازماندهی شده بود، استقبال کردند. در این زمینه، آنها همچنین از کمک موسسه مطالعات چینی (دهلی نو)، موسسه مطالعات خاور دور آکادمی علوم روسیه (مسکو) و موسسه مطالعات بینالمللی چین (پکن) در ایجاد کنفرانس آکادمیک RIC بهعنوان برترین انجمن تحلیلی سالانه بهمنظور تعمیق همکاری RIC در زمینههای مختلف قدردانی کردند.
۳۴ــ وزیران حمایت خود را از چین برای میزبانی بازیهای المپیک و پارالمپیک زمستانی ۲۰۲۲ پکن ابراز کردند.
۳۵ــ وزیر امور خارجه جمهوری خلق چین و وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه از وزیر امور خارجه هند بهخاطر سازماندهی موفقیتآمیز نشست وزرای خارجه RIC تشکر کردند. وزیر امور خارجه هند ریاست را در قالب RIC به وزیر امور خارجه جمهوری خلق چین سپرد. تاریخ و محل برگزاری نشست بعدی وزیران خارجه RIC از طریق مجاری دیپلماتیک مورد توافق قرار خواهد گرفت.
* a
۱ــ هجدهمین نشست وزرای خارجه فدراسیون روسیه، جمهوری هند و جمهوری خلق چین در قالب ویدئو کنفرانس دیجیتال در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱ برگزار شد. این نشست در پسزمینه تأثیرات منفی همهگیری جهانی کووید ـ ۱۹، بهبود اقتصادی در حال انجام و همچنین تهدیدهای مستمر تروریسم، افراطگرایی، قاچاق مواد مخدر، جنایات سازمانیافته فراملی، بلایای طبیعی و انسانساز، امنیت غذایی و تغییرات آب و هوایی صورت پذیرفت.
۲ــ وزیران دربارۀ تقویت بیشتر همکاریهای سه جانبه روسیه، هند و چین (RIC) تبادلنظر کرده و دربارۀ موضوعات مختلف منطقهای و بینالمللی مهم نیز بحث و گفتوگو نمودند. آنها همچنین با یادآوری آخرین نشست خود در سپتامبر ۲۰۲۰ در مسکو و همچنین نشست غیررسمی رهبران RIC در ژوئن ۲۰۱۹ در اوزاکا (ژاپن)، به برگزاری جلسات منظم سطح بالا برای تقویت همکاریهای نزدیکتر بین کشورهای RIC تأکید ورزیدند.
۳ــ وزیران با ابراز همبستگی خود با کسانی که تحت تأثیر منفی همهگیری کووید ـ ۱۹ قرار گرفتهاند، بر اهمیت پاسخ به موقع، شفاف، مؤثر و بدون تبعیض بینالمللی به چالشهای بهداشت جهانی ازجمله بیماریهای همهگیر، با دسترسی عادلانه و مقرون به صرفه به داروها، واکسنها و لوازم حیاتی بهداشتی تأکید نمودند. آنها بر لزوم ادامه همکاری در این مبارزه ازجمله از طریق به اشتراکگذاری دوز واکسن، انتقال فناوری، توسعه ظرفیتهای تولید محلی، ارتقای زنجیره تأمین محصولات پزشکی تأکید کردند. در این زمینه، آنها به بحثهای جاری در سازمان تجارت جهانی در مورد چشمپوشی از حقوق مالکیت معنوی واکسن کووید ـ ۱۹ و استفاده از انعطافپذیریهای توافقنامه TRIPS و اعلامیه دوحه در مورد توافقنامه TRIPS و بهداشت عمومی اشاره کردند.
۴ــ وزیران با تأکید بر لزوم همکاری جمعی در مبارزه با همهگیری کووید ـ ۱۹، اقدامات انجام شده توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO)، دولتها، سازمانهای غیرانتفاعی، دانشگاهها، کسبوکار و صنعت را در مبارزه با همهگیری یادآوری نمودند. در این زمینه، آنان خواستار تقویت پاسخهای سیاسی سازمان جهانی بهداشت در مبارزه با کووید ـ ۱۹ و سایر چالشهای بهداشت جهانی شده و همچنین خواستار تبدیل واکسیناسیون کووید ـ ۱۹ به یک کالای عمومی جهانی گردیدند.
۵ــ وزیران توافق کردند که همکاری بین کشورهای RIC نه تنها به رشد آنها بلکه به صلح، امنیت، ثبات و توسعه جهانی کمک خواهد کرد. آنها بر اهمیت تقویت یک نظام بینالمللی چندقطبی باز، شفاف، عادلانه، فراگیر، منصفانه بر اساس احترام به قوانین و اصول بینالمللی مندرج در منشور سازمان ملل متحد و نقش هماهنگکننده مرکزی این سازمان در سیستم بینالمللی تأکید ویژه ورزیدند.
۶ــ وزیران بار دیگر تأکید کردند که جهان چند قطبی و متوازن مبتنی بر برابری حاکمیت ملتها و احترام به قوانین بینالمللی و بازتاب واقعیتهای معاصر مستلزم تقویت و اصلاح نظام چندجانبه است. وزیران بر تعهد خود به حمایت از قوانین بینالمللی، از جمله اهداف و اصول مندرج در منشور سازمان ملل متحد، تأکید کردند. آنان اذعان داشتند که چالشهای به هم پیوسته بینالمللی کنونی باید از طریق تقویت و اصلاح نظام چندجانبه، بهویژه سازمان ملل متحد و ارگانهای اصلی آن، و سایر نهادهای چندجانبه مانند صندوق بینالمللی پول (IMF)، بانک جهانی (WB)، سازمان تجارت جهانی (WTO) و سازمان بهداشت جهانی (WHO)، با هدف افزایش ظرفیت خود برای رسیدگی موثر به چالشهای مختلف زمان ما و انطباق آنها با واقعیتهای قرن بیست و یکم حل و فصل شوند. وزرا سند نتیجه اجلاس جهانی ۲۰۰۵ را یادآوری کردند و مجدداً بر نیاز به اصلاحات جامع سازمان ملل متحد ازجمله شورای امنیت آن با هدف افزایش امکان نمایندگی آن، مؤثرتر و کارآمدتر کردن آن و افزایش نمایندگی کشورهای در حال توسعه تأکید کردند که میتواند به چالشهای جهانی پاسخ مناسب دهد. وزرای خارجه چین و روسیه بر اهمیتی که برای وضعیت هند در امور بینالملل قائل هستند تأکید کردند و از آرزوی این کشور برای ایفای نقش بیشتر در سازمان ملل حمایت کردند. وزرا سند نهایی اجلاس جهانی ۲۰۰۵ را یادآوری کردند و مجدداً بر نیاز به اصلاحات جامع سازمان ملل متحد ازجمله شورای امنیت آن با هدف اهمیت بیشتر دادن بر نمایندگی آن، مؤثرتر و کارآمدتر کردن آن و افزایش نمایندگی کشورهای در حال توسعه طوری که بتواند به چالشهای جهانی پاسخ مناسب دهد، تأکید کردند. وزرای خارجه چین و روسیه بر اهمیتی که برای وضعیت هند در امور بینالملل قائل هستند تأکید کرده و از آرزوی این کشور برای ایفای نقش بیشتر در سازمان ملل متحد حمایت نمودند و به هند برای ریاست موفقیتآمیز آن بر شورای امنیت سازمان ملل در اوت سال ۲۰۲۱، تبریک گفتند.
۷ــ وزیران با تأکید بر اهمیتی که برای همکاری درون بریکس قائل هستند، از نتایج سیزدهمین اجلاس سران بریکس که تحت ریاست هند در ۹ سپتامبر ۲۰۲۱ برگزار شد، استقبال کردند. آنها توافق نمودند که فعالانه برای اجرای تصمیمات اجلاسهای متوالی بریکس و تعمیق مشارکت استراتژیک، تقویت همکاری در سه رکن آن یعنی همکاریهای سیاسی و امنیتی؛ اقتصادی و مالی؛ و مردم به مردم و مبادلات فرهنگی کار کنند. روسیه و هند از چین برای ریاست بریکس در سال ۲۰۲۲ و میزبانی اجلاس چهاردهم بریکس حمایت کامل بهعمل آوردند.
۸ــ در سال بیستمین سالگرد تاسیس سازمان همکاری شانگهای، وزیران تأکید کردند که سازمان همکاری شانگهای بهعنوان عضوی تاثیرگذار و مسئول در نظام مدرن روابط بینالملل نقش سازندهای در تأمین صلح و توسعه پایدار، پیشبرد همکاریهای منطقهای و تحکیم روابط حسن همجواری و اعتماد متقابل ایفا میکند. در این زمینه، آنها بر اهمیت تقویت بیشتر ظرفیتهای چندجانبه سازمان با هدف ارتقای همکاریهای چندجانبه سیاسی، امنیتی، اقتصادی و تبادلات مردمی تأکید ورزیدند. وزیران قصد دارند توجه ویژه ای به تضمین ثبات در فضای سازمان همکاری شانگهای از جمله افزایش تلاشها در مقابله مشترک با تروریسم، قاچاق مواد مخدر غیرقانونی و جرایم سازمان یافته فرامرزی در چارچوب ساختار ضد تروریستی سازمان همکاری شانگهای ــ منطقه ای داشته باشند. آنها از نشست وزیران در قالب گروه تماس سازمان همکاری شانگهای در مورد افغانستان که در ۱۴ جولای ۲۰۲۱ در دوشنبه برگزار شد، قدردانی کردند.
۹ــ وزیران از نقش رهبری گروه ۲۰ در اداره اقتصاد جهانی و همکاریهای اقتصادی بینالمللی حمایت کردند. آنها آمادگی خود را برای تقویت ارتباطات و همکاری ازجمله از طریق نشست وزرای خارجه گروه ۲۰ و سایر ابزارها، از طریق رایزنی و حمایت متقابل در زمینههای مورد علاقه ابراز داشتند.
۱۰ــ وزیران طرفدار حفظ و تقویت مرکزیت ASEAN (آسه آن) و نقش مکانیسمهای تحت رهبری ASEAN در معماری منطقه در حال تحول، ازجمله از طریق تقویت روابط بین ASEAN و سایر سازمانهای منطقه ای مانند SCO، IORA، BIMSTEC میباشند. وزیران بر اهمیت نیاز به همکاری و رایزنی نزدیکتر در مجامع و سازمانهای مختلف منطقهای، نشست سران آسیای شرقی (EAS)، مجمع منطقهای آسه آن ( (ARF، نشست وزیران دفاع آسه آن بهعلاوه ADMM Plus، نشست آسیا و اروپا (اجلاس آسیا و اروپا) تأکید کردند( ASEM)، کنفرانس تعامل و اقدامات اعتمادسازی در آسیا (CICA) و گفتگوی همکاری آسیا (ACD)، برای کمک مشترک به صلح، امنیت و ثبات منطقهای.
۱۱ــ وزیران استفاده از پتانسیل کشورهای منطقه، سازمانهای بینالمللی و انجمنهای چندجانبه را بهمنظور ایجاد فضایی در اوراسیا برای تعاملات گسترده، باز، متقابل سودمند و برابر با رعایت قوانین بینالمللی و با در نظر گرفتن منافع ملی در همین راستا، با اهمیت میدانند. آنها به ایده ایجاد یک مشارکت بزرگ اوراسیا با شرکت کشورهای سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه اقتصادی اوراسیا، اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا و سایر کشورهای ذینفع و انجمنهای چندجانبه اشاره کردند.
۱۲ــ وزیران تروریسم را در همه اشکال و مظاهر آن محکوم کردند. آنان بار دیگر تأکید کردند که برای دستیابی به جهانی عاری از تروریسم باید با تروریسم بهطور همهجانبه مقابله کرد. آنها از جامعه بینالمللی خواستند تا با اجرای کامل قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد (UNSC) و استراتژی جهانی مبارزه با تروریسم، همکاری جهانی ضد تروریسم به رهبری سازمان ملل را تقویت کنند. در این زمینه، خواستار تصویب زودهنگام کنوانسیون جامع سازمان ملل متحد در مورد تروریسم بینالمللی گردیدند. وزرا تأکید کردند کسانی که مرتکب، سازماندهی، تحریک یا حمایت مالی از اقدامات تروریستی میشوند، باید پاسخگو بوده و مطابق با تعهدات بینالمللی موجود در زمینه مقابله با تروریسم، ازجمله راهبرد جهانی مبارزه با تروریسم سازمان ملل، پاسخگو و محاکمه شوند.
۱۳ــ وزیران بر اهمیت سه کنوانسیون بینالمللی کنترل مواد مخدر و سایر اسناد قانونی مرتبط که ساختمان سیستم کنترل مواد مخدر را تشکیل میدهند، تأکید ورزیدند. آنها بر اساس مسئولیت مشترک، عزم راسخ خود را برای رسیدگی به مشکل جهانی مواد مخدر تکرار کردند. وزیران برای مقابله با گسترش قاچاق مواد افیونی و متآمفتأمین( methamphetamine) از افغانستان و فراتر از آن که تهدیدی جدی برای امنیت و ثبات منطقه است و سازمانهای تروریستی را تغذیه مالی میکند، مصمماند.
۱۴ــ وزیران بار دیگر بر نیاز به یک رویکرد جامع برای توسعه و امنیت فناوری اطلاعات و ارتباطات، ازجمله پیشرفت فنی، توسعه تجارت، حفاظت از امنیت کشورها و منافع عمومی و احترام به حق حریم خصوصی افراد تأکید کردند. آنان خاطرنشان ساختندکه فناوری باید بهطور مسئولانه و به شیوهای انسانمحور استفاده شود. بر نقش رهبری سازمان ملل متحد در ترویج گفتوگو برای ایجاد تفاهمات مشترک در مورد امنیت و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و توسعه هنجارها، قواعد و اصول مورد توافق جهانی برای رفتار مسئولانه دولتها در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و اهمیت تقویت همکاریهای بینالمللی آن تأکید ورزیدند. آنها همچنین یادآوری کردند که توسعه قابلیتهای فناوری اطلاعات و ارتباطات برای مقاصد نظامی و استفاده بدخواهانه از فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط بازیگران دولتی و غیردولتی ازجمله تروریستها و گروههای جنایتکار روندی نگرانکننده است. بر تعهد خود به اصول جلوگیری از درگیریهای ناشی از استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و همچنین اطمینان از استفاده از این فناوریها برای اهداف صلحآمیز تأکید و در این زمینه، از کارگروههای اخیراً منعقد شده توسط سازمان ملل، یعنی گروهکاری باز درباره تحولات در زمینههای اطلاعات و ارتباطات بر بستر امنیت بینالمللی (OEWG) و گروه ششم کارشناسان دولتی سازمان ملل متحد (UNGGE) در مورد پیشبرد رفتار مسئولانه دولتها در فضای سایبری در زمینه امنیت بینالمللی و گزارشهای نهایی مورد توافق آنها استقبال کردند.
۱۵ــ وزیران ضمن تأکید بر نقش مهم فناوری اطلاعات و ارتباطات برای رشد و توسعه، اذعان کردند که احتمال سوءاستفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای فعالیتها و تهدیدهای مجرمانه وجود دارد. آنان نسبت به افزایش سطح و پیچیدگی سوءاستفاده مجرمانه از فناوری اطلاعات و ارتباطات و همچنین عدم وجود چارچوبی تحت رهبری سازمان ملل برای مقابله با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای مقاصد مجرمانه ابراز نگرانی کردند. با اشاره به اینکه چالشها و تهدیدهای جدید در این زمینه نیازمند همکاری بینالمللی هستند، از راهاندازی کمیته بینالملل موقت کارشناسان سازمان ملل متحد برای تدوین کنوانسیون جامع بینالمللی بر اساس قطعنامه ۷۴/۲۴۷ مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای مقابله با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای مقاصد مجرمانه قدردانی کردند.
۱۶ــ وزیران بر تعهد خود به گسترش و تقویت مشارکت بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه (EMDCs) در تصمیمگیریهای اقتصادی بینالمللی و فرآیندهای هنجارگذاری، بهویژه پس از همهگیری کووید ـ ۱۹ تأکید کردند. در این راستا، آنها بر اهمیت تلاش مستمر برای اصلاح ساختار مالی بینالمللی تأکید ویژه نمودند. آنها از اینکه هنوز مشارکت بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه (EMDC) در موسسات برتون وودز تحقق نیافته و صدای آنان شنیده نمیشود، ابراز نگرانی کردند.
۱۷ــ وزیران حمایت خود را از یک سیستم تجاری چندجانبه شفاف، باز، فراگیر و بدون تبعیض با هسته اصلی سازمان تجارت جهانی (WTO) تایید نمودند. در این زمینه، آنها حمایت خود را از اصلاحات ضروری که محوریت، ارزشهای اصلی و اصول بنیادی سازمان تجارت جهانی را حفظ میکند و در عینحال منافع همه اعضا، بهویژه کشورهای در حال توسعه و کشورهای کمتر در حال توسعه (LDC) را در نظر میگیرد، تکرار کردند. آنها بر اهمیت اولیه حصول اطمینان از بازسازی و حفظ عملکرد عادی یک سیستم دو مرحلهای حل و فصل اختلافات سازمان تجارت جهانی، ازجمله انتصاب سریع همه اعضای هیئت استیناف، تأکید ورزیدند. دنیای پس از همهگیری به زنجیرههای ارزش جهانی متنوعی نیاز دارد که مبتنی بر انعطافپذیری و قابل اطمینان باشد.
۱۸ــ وزیران توافق کردند که تحمیل تحریمهای یکجانبه فراتر از تحریمهای مصوب شورای امنیت سازمان ملل، و همچنین «صلاحیت بازوی بلند» ** با اصول حقوق بینالملل مغایرت داشته و با تأثیر منفی بر کشورهای ثالث و روابط اقتصادی و تجاری بینالمللی، اثربخشی و مشروعیت سازوکار تحریم شورای امنیت سازمان ملل را کاهش میدهد. آنها خواستار تحکیم و تقویت بیشتر روشهای کاری کمیته تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل برای اطمینان از اثربخشی، پاسخگویی و شفافیت آنها شدند.
۱۹ــ وزیران بر تعهد خود به اجرای دستور کار ۲۰۳۰ برای توسعه پایدار در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به شیوهای متوازن و یکپارچه تأکید کرده و متذکر شدند که اهدافِ توسعهِ پایدار، یکپارچه و غیرقابل تقسیم بوده و بدون آنکه کسی را در پشت سر نگهدارند باید محقق شوند. آنها از جامعه بینالمللی خواستند تا مشارکت توسعه جهانی عادلانهتر و متعادلتر را برای رسیدگی به تأثیر منفی همهگیری کووید ـ ۱۹ و تسریع در اجرای دستور کار ۲۰۳۰ و در عینحال توجه ویژه به مشکلات و نیازهای کشورهای در حال توسعه، تقویت نمایند. وزرا از کشورهای توسعه یافته خواستند تا به تعهدات خود در زمینه کمکهای رسمی توسعه (ODA) ازجمله تعهد برای دستیابی به هدف ۰/۷ درصد از درآمد ناخالص ملی برای کمکهای رسمی توسعه (ODA/GNI) به کشورهای در حال توسعه و تسهیل ظرفیتسازی و انتقال فنآوری به کشورهای در حال توسعه همراه با منابع توسعه اضافی، در راستای سیاست ملی دریافتکنندگان این کمکها، احترام بگذارند.
۲۰ــ وزرا همچنین بر تعهد خود به اقدام اقلیمی با اجرای پروتکل کیوتو و موافقتنامه پاریس که تحت اصول و چارچوب کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد تغییرات آب و هوایی (UNFCCC) تصویب شده است، ازجمله اصل برابری، مسئولیتهای مشترک اما متمایز، جریانهای مالی و فناوری کافی، استفاده عاقلانه از منابع و نیاز به سبک زندگی پایدار و اهمیت حیاتی بودن آن تأکید کردند. آنها چنین میبینند که افزایش انتشار گازهای گلخانهای در چارچوب توسعه پایدار و تلاش برای ریشهکنی فقر برای کشورهای در حال توسعه زمان بیشتری میبرد. آنها بر اهمیت یک چارچوب جهانی تنوع زیستی پس از سال ۲۰۲۰ که به سه هدف کنوانسیون تنوع زیستی (CBD) به روشی متعادل رسیدگی میکند، تأکید ورزیدند.
۲۱ــ وزیران بر ضرورت گفتوگو برای تقویت صلح و امنیت بینالمللی از طریق ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک تأکید کردند. آنان تعهد خود را برای اطمینان از جلوگیری از مسابقه تسلیحاتی در فضای ماوراء جو و تسلیح آن، از طریق تصویب یک سند چندجانبه الزامآور قانونی، تأیید نمودند. در این راستا، آنها به ارتباط پیشنویس معاهده در مورد جلوگیری از استقرار تسلیحات در فضا و تهدید یا استفاده از زور علیه اشیاء فضایی اشاره کردند. آنها همچنین اذعان داشتند که کنفرانس خلع سلاح، بهعنوان تنها مجمع چندجانبه مذاکره در این زمینه، نقش اصلی را در مذاکره برای یک توافق چندجانبه یا توافقات، در صورت اقتضا، در مورد جلوگیری از مسابقه تسلیحاتی در فضای ماورای جو در تمام جنبههای آن دارد. آنها نسبت به احتمال تبدیل فضای بیرونی به عرصه رویارویی نظامی ابراز نگرانی کردند. آنها تأکید کردند که شفافیت عملی و اقدامات اعتمادسازی، مانند نه به اولین ابتکار کارگماری، ممکن است به جلوگیری از مسابقه تسلیحاتی در فضا کمک کند. وزیران بر حمایت خود از تقویت همکاریهای بینالمللی در فضا مطابق با قوانین بینالمللی بر اساس معاهده فضای ماورای جو تأکید نمودند. آنها در این راستا نقش رهبری کمیته سازمان ملل متحد در مورد استفاده صلحآمیز از فضای ماورای جو (COPUOS) را بهرسمیت شناختند. آنها توافق کردند که برای تقویت پایداری بلندمدت فعالیتهای فضای بیرونی و ایمنی عملیات فضایی از طریق مشورتها در چارچوب UNCOPUOS، کنار هم بایستند.
۲۲ــ وزیران بر اهمیت کنوانسیون منع توسعه، تولید و انباشت تسلیحات باکتریولوژیک (بیولوژیکی)، سموم و انهدام آنها (BTWC) بهعنوان یک رکن کلیدی معماریِ جهانیِ خلع سلاح و امنیت تأکید کردند. آنها بر نیاز کشورهای عضو BTWC به تبعیت از BTWC و مشورت فعالانه با یکدیگر در مورد رسیدگی به موضوعات از طریق همکاری در رابطه با اجرای کنوانسیون و تقویت آن، ازجمله با مذاکره در مورد یک پروتکل الزامآور قانونی برای کنوانسیون که ضمناً شامل یک مکانیسم تأیید کارآمد است، تأکید کردند. وظایف و عملکرد BTWC نباید توسط مکانیسمهای دیگر تکرار شوند.
۲۳ــ وزیران نگرانی عمیق خود را در مورد خطر سقوط سلاحهای کشتار جمعی (WMD) به دست گروههای تروریستی، ازجمله استفاده از مواد شیمیایی و عوامل بیولوژیکی برای اهداف تروریستی ابراز داشتند. برای مقابله با تهدید تروریسم شیمیایی و بیولوژیکی، آنها بر لزوم آغاز مذاکرات چندجانبه در مورد کنوانسیون بینالمللی برای سرکوب اقدامات تروریسم شیمیایی و بیولوژیکی در کنفرانس خلع سلاح تأکید نمودند. آنها از همه کشورها خواستند تا در صورت لزوم اقدامات را در سطح ملی اتخاذ و تقویت کنند تا از دستیابی تروریستها به سلاحهای کشتار جمعی، وسایل حمل و نقل، و مواد و فناوریهای مربوط به ساخت آنها جلوگیری کنند.
۲۴ــ وزیران به نگرانیهای فزاینده در مورد تغییر چشمگیر وضعیت در افغانستان اشاره کردند. آنها حمایت خود را از اصل اساسی صلح افغانی با رهبری و هدایت افغانها تأیید کردند و خواستار تشکیل یک دولت واقعاً فراگیر شدند که نماینده همه گروههای قومی و سیاسی کشور باشد. آنان از وجود و حضور یک افغانستان فراگیر صلحآمیز، امن، متحد، مستقل، باثبات و مرفه که در هماهنگی با همسایگان خود میباشد، حمایت کردند. آنها از طالبان خواستند تا مطابق با نتایج تمام فرمتهای تعامل بینالمللی و منطقهای اخیر در مورد افغانستان، از جمله قطعنامههای سازمان ملل متحد در مورد افغانستان، اقداماتی را انجام دهند. با ابراز نگرانی از وخامت اوضاع انسانی در افغانستان، وزیران خواستار ارائه کمکهای بشردوستانه فوری و بدون مانع به افغانستان شدند. آنها همچنین بر نقش مرکزی سازمان ملل متحد در افغانستان تأکید کردند.
۲۵ــ آنها بهخاطر صلح پایدار در افغانستان و منطقه، بر ضرورت حذف فوری گروههای تروریستی مانند القاعده، داعش و غیره که از سوی شورای امنیت سازمان ملل ممنوع اعلام شدهاند تأکید کردند. وزرا تقاضای گسترده و صادقانه مردم افغانستان برای صلح پایدار را درک کرده و تصدیق میکنند. بر اهمیت تضمین این که خاک افغانستان نباید برای تهدید یا حمله به هیچ کشور دیگری استفاده شود و هیچ گروه یا فرد افغان نباید از تروریستهای فعال در خاک هیچ کشور دیگری حمایت کند، تأکید کردند.
۲۶ــ وزیران بر اهمیت اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل تأکید کردند و حمایت خود را از تلاشهای مربوطه برای اطمینان از احیای اولیه برجام که یک دستاورد برجسته برای دیپلماسی چندجانبه و عدم اشاعه هستهای است، ابراز داشتند.
۲۷ــ وزیران بر تعهد قوی خود به حاکمیت، استقلال سیاسی، تمامیت ارضی و وحدت میانمار تأکید کردند. آنها حمایت خود را از تلاشهای اتحادیه کشورهای جنوب شرقی آسیا (آسه آن) با هدف اجرای اجماع پنج مادهای با همکاری میانمار ابراز داشتند. آنها از همه طرفها خواستند از خشونت خودداری کنند.
۲۸ــ وزیران بر اهمیت صلح و امنیت پایدار در شبه جزیره کره تأکید کردند. آنها حمایت خود را از راه حل مسالمتآمیز، دیپلماتیک و سیاسی برای حل همه مسائل مربوط به شبه جزیره کره ابراز کردند.
۲۹ــ وزیران از اعلام آتشبس غزه از ۲۱ مه ۲۰۲۱ استقبال کردند و بر اهمیت بازگرداندن ثبات عمومی تأکید نمودند. آنها تلاشهای سازمان ملل و کشورهای منطقه برای جلوگیری از تشدید خصومتها را بهرسمیت شناختند. آنها در ماتم جان باختن غیرنظامیان ناشی از خشونت، خواستار احترام کامل به قوانین بینالمللی بشردوستانه شده و از جامعه بینالمللی خواستند تا فوراً به ارائه کمکهای بشردوستانه به جمعیت غیرنظامی فلسطینی بهویژه در غزه توجه شود. آنها در این راستا از درخواست دبیرکل برای همکاری جامعه بینالمللی با سازمان ملل متحد، ازجمله آژانس امداد و کار سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک (UNRWA) برای توسعه یکپارچه، یک بسته حمایتی قوی در راه بازسازی و بازیابی سریع و پایدار، و همچنین استفاده مناسب از این کمکها حمایت کردند. وزرا بر حمایت خود از راهحل دو دولت بر اساس چارچوب قانونی بینالمللی که قبلاً ایجاد شده است و منجر به ایجاد یک کشور مستقل و پایدار فلسطین بر اساس چشمانداز منطقهای و مرزهای شناخته شدهای میشود تا اسرائیل و فلسطین در صلح و امنیت در کنار یکدیگر زندگی کنند، تأکید کردند.
۳۰ــ وزیران بار دیگر بر تعهد استوار خود به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه تأکید کردند. آنها معتقدند که هیچ راهحل نظامی برای درگیری سوریه وجود ندارد. آنها همچنین مجدداً حمایت خود را از روند سیاسی تحت رهبری و مالکیت سوریه و پروسه تسهیل سازمان ملل که در انطباق کامل با قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل متحد است، تأیید کردند. آنها در این زمینه از اهمیت کمیته قانون اساسی در ژنو که با مشارکت قاطع کشورها راه اندازی شده است ــ ضامنان روند آستانه ــ و سایر کشورهایی که برای حل مناقشه از طریق ابزارهای سیاسی در تلاش بودند استقبال کرده و حمایت خود را از کوششهای آقای گیر پدرسن، فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در سوریه برای تضمین کار پایدار و مؤثر ابراز نمودند. آنها بر اعتقاد خود تأکید کردند که برای دستیابی به توافقی همگانی، اعضای کمیته قانون اساسی باید با حس سازش و تعامل سازنده بدون دخالت خارجی و زمانبندیهای تحمیلی از خارج اداره شوند. آنها بر اهمیت اساسی دادن اجازه به کمکهای بشردوستانه بدون ایجاد مانع به همه سوریها مطابق با اصول بشردوستانه سازمان ملل متحد و بازسازی سوریه پس از جنگ که به بازگشت ایمن، داوطلبانه و شرافتمندانه آوارگان سوری و آوارگان داخلی به خانههایشان کمک میکند، تأکید کردند. به این ترتیب راه برای دستیابی به ثبات و امنیت طولانی مدت در سوریه و منطقه بهطور کلی هموار میشود.
۳۱ــ وزیران نسبت به درگیریهای جاری در یمن که امنیت و ثبات نه تنها یمن، بلکه کل منطقه را تحت تأثیر قرار میدهد و آنچه از سوی سازمان ملل متحد بهعنوان بدترین بحران انسانی در حال حاضر در جهان نامیده میشود، ابراز نگرانی شدید کردند. آنها خواستار توقف کامل خصومتها و ایجاد یک فرآیند مذاکره فراگیر به رهبری یمن با میانجیگری سازمان ملل شدند. آنها همچنین بر اهمیت دسترسی فوری و کمکهای بشردوستانه به همه یمنیها تأکید کردند.
۳۲ــ وزیران از تشکیل شورای انتقالی ریاست جمهوری و دولت وحدت ملی در لیبی بهعنوان یک تحول مثبت استقبال کردند و امیدوارند که این تشکیلات آشتی میان همه احزاب سیاسی و جامعه لیبی را ارتقا بخشیده و در جهت بازگرداندن صلح و ثبات و برگزاری انتخابات در ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱ در لیبی برای واگذاری قدرت به دولت جدید طبق میل و نظر مردم لیبی تلاش نماید. آنها همچنین به اهمیت نقش سازمان ملل در این زمینه اشاره کردند.
۳۳ــ وزرا خاطرنشان کردند که برخی از فعالیتهای برنامهریزی شده تحت فرمات ــ روسیه، هند و چین (RIC) ــ بهدلیل وضعیت همهگیر جهانی کووید ـ ۱۹ نمیتوانند در قالب فیزیکی انجام شوند. آنها از نتایج هجدهمین کنفرانس سه جانبه آکادمیک RIC که توسط شورای امور جهانی هند، دهلی نو (ICWA) در قالب ویدئو کنفرانس در ۲۲ تا ۲۳ آوریل ۲۰۲۱ سازماندهی شده بود، استقبال کردند. در این زمینه، آنها همچنین از کمک موسسه مطالعات چینی (دهلی نو)، موسسه مطالعات خاور دور آکادمی علوم روسیه (مسکو) و موسسه مطالعات بینالمللی چین (پکن) در ایجاد کنفرانس آکادمیک RIC بهعنوان برترین انجمن تحلیلی سالانه بهمنظور تعمیق همکاری RIC در زمینههای مختلف قدردانی کردند.
۳۴ــ وزیران حمایت خود را از چین برای میزبانی بازیهای المپیک و پارالمپیک زمستانی ۲۰۲۲ پکن ابراز کردند.
۳۵ــ وزیر امور خارجه جمهوری خلق چین و وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه از وزیر امور خارجه هند بهخاطر سازماندهی موفقیتآمیز نشست وزرای خارجه RIC تشکر کردند. وزیر امور خارجه هند ریاست را در قالب RIC به وزیر امور خارجه جمهوری خلق چین سپرد. تاریخ و محل برگزاری نشست بعدی وزیران خارجه RIC از طریق مجاری دیپلماتیک مورد توافق قرار خواهد گرفت.
* https://thesaker.is/china-russia-and-india-foreign-ministers-joint-communique/
** long-arm jurisdiction یا long arm statute قانون ناظر بر صلاحیت یک حوزه قضایی نسبت به اشخاص غیرمقیم در آن حوزه.