جګړې او ورک شوي سرتېري

حميدالله بسيا په انساني تاریخ کې جګړې تل له وینو، وېر،…

تجربه های تاریخی که به سرمایه های ملی بدل نشد

نویسنده: مهرالدین مشید شکست هایی که هر روز ما را وحشتناک…

لنینگراد دیمیتری شوستاکوویچ سمفونــیِ پیروزی ارتش سرخ بر فاشیسم 

ترجمه و تنظیم: آناهیتا اردوان این ترجمه را  به مهندس ارشد…

ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«اسپینوزا در ترازوی مکتب من بیش از این نه‌می‌دانم: فیلسوفی،…

تذکر ضروری و تازه و بکر!در پایان هر بخش لینک…

                 یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                          (قسمت دوم)                        چرا…

ژئوپولیتیک ساختار قدرت؛ تنوع قومی و آیندهٔ دولت‌سازی در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان؛ از رویای فدرالیسم تا کابوس بالکانیزه شدن…

«
»

اوربند؛ د پاکستان د امر لاندې طالبان وارخطا کړي دي

وروسته له هغې چې دافغان حکومت او وسله والو طالبانو تر منځ درې ورځنې اوربند د خلکو له پراخ هرکلي سره مخ شو او د اوربند پر مهال طالبان د جګړو له ميدانونو څخه ښارونو ته ولاړل او له عامو خلکو او ځينو حکومتي چارواکو سره يې عکسونه واخيستل؛ د ځینو هغو طالب مشرانو چې په غاړه کې يې د آی ايس آی او د نورو استخباراتو کړۍ پرته ده؛ غصه راوپاروله او دغه طالبان چې عکسونه يې اخيستي دي منافقان يې وبلل. په ټولنیزو رسنیو کې د يو طالب مشر چې ادعا کيږي د بلوچستان ايالت په يو جومات کې خبرې کوي؛ يو کليپ راوتلی چې په کې دغه طالب مشر وایي د حکومت او طالبانو ترمنځ د ناستې پاستې او یو ځای کېدلو عکسونو، ویډیوګانو او مجلسونو سخت ټکان ورکړی دی.

دغه طالب چارواکی په خپل دغه غږيز کليپ کې وايې چې طالبانو او حکومت تر منځ د ویډیوګانو او عکسونو په لیدلو یې وژړل او په زړه کې یې چړې ښخې شوې. دی وايې «دغو خلکو (طالبانو) له مجاهدینو سره خیانت وکړ. دوی منافقان دي. زه نه پوهېږم چې الله تعالی به د دوی توبه څنګه قبوله کړي.» دغه طالب چارواکی چې له خبرو څخه یې قهر او غضب څرګندېږي، وایي،«د دغو طالبانو ضمیرونه خراب دي، منافقان دي، دا خلک شرم، حیا نه لري او مونږ یې جهاد ته ضرورت نه لرو.» په اخر کې هغو طالبانو ته چې له حکومتي چارواکو،‌ عسکرو او خلکو سره یې لیدلي دي د «خرکوسانو» خطاب کوي.

اوس اساسي پوښتنې دا دي چې ولې يو شمېر طالبان مشران د حکومت او طالبانو تر منځ په اوربند خفه دي، څه باعث شوي چې د پاکستان د امر لاندې طالبانو په نس کې يې درد پيدا کړی دی، او له اوربند کولو وروسته ولې هغه طالب مشران چې د آی ايس د غلامۍ کړۍ پر غاړه لري؛ وارخطا شوي دي؟

پاکستان اندېښمن دی چې شوی اوربند به د طالبانو جنګي ليکي کمزورې کړې

پاکستان وارخطا دی چې ګويا اوربند به طالبان د جنګ له ليکو زړه توري کړي، دا چې وسله وال طالبان د اتلس کالو جنګونو وروسته په ډاډه زړه راغلل او د خپلو کورنيو تر څنګ يې ښارونه وليدل، د اوربند له امله له دوی سره د خلکو مينه يې وليدله، د امنيتي ځواکونو محبت يې وليدلو، په ښارياتو کې مسجدونه وليدل، د خلکو اسلاميت يې وليدو او په دې پوه شول چې دلته خلک ټول مسلمانان دي او هغه څه چې دوی ته د پاکستاني ملايانو لخوا د افغان حکومت او ولس په اړه ويل کېدل؛ مطلق دروغ او غلط دي، نو يې زړه له جنګه تور او د سولې غوښتونکي شول. اوس په ټوله کې آی ايس وارخطا شوې چې او دا اندېښنه یې ورته پیدا کړې چې د دوی له ولکې خلاص طالبان به له سختدریځۍ لاس واخلي.

پاکستان په خپل رنګ کې کوټ وخوړ

دا خو ښکاره خبره ده چې د افغان حکومت او طالبانو تر منځ په اوربند کې پاکستان هم خپل رول لوبولی دی ځکه د پاکستان له اجازې پرته طالب حتی له کوره د باندې نشي وتلی. که طالب خپلواک وای او د پاکستان له اجازې پرته يې اوربند کولی شوای نو د اوربند غوښتنه خو ترې د تېرو شپاړسو کلونو په جريان کې په بار بار د خلکو او حکومت لخوا شوې ده خو بار بار طالب وسله والو رد کړې ده. اوس چې طالب د حکومت د اوربند غوښتنې ته مثبت ځواب ويلی دی نو پرته له شکه په کې پاکستان خپل رول لوبولی دی.پاکستان له يوې خوا د نړۍ له فشارونو سره مخ و او له بلې خوا وروسره افغانستان چندان ښې اړيکې نه ساتلې نو په داسې حالاتو کې پاکستان مجبور و چې د افغان حکومت د باور لپاره پر طالبانو فشار راوړي څو د اوربند غوښتنه يې ومني.

پاکستان د افغان حکومت او طالبانو تر منځ په اوربند سره غوښتل ثابت کړي چې لا هم طالبان د دوی تر نفوذ لاندې دي او هر څه چې وغواړي پرې يې ترسره کولی شي. او دويم دا چې پاکستان غوښتل په دغې اوربند سره د خلکو هغه ادعاوو ته ځواب ورکړي چې ويل يې طالبان ډلې ډلې دي او زيات شمېر يې د پاکستان له کنټروله وتلې دي. ځکه طالبانو د پاکستان په اجازې اوربند شروع او د پاکستان په امر يې اوربند مات کړ.

خو په دغې اوربند سره پاکستان په خپل رنګ کې کوټ وخوړ. په دې مانا چې پاکستان په دغه اوربند سره له ګټې زيات زيان وکړ. زيان يې دا دی چې طالبان د روانې جګړې په ماهيت او د افغان حکومت په جوړښت پوه شول چې جګړه د بل چا د ګټو ده او افغان حکومت هم مسلمان دی او ولس يې هم مسلمان دی. اوس نو د طالبانو ډيری برخه هغوی چې د جنګ په ليکو کې عملاً ښکېل دي؛ نور له جګړې ستړي او له افغان حکومت سره د سولې غوښتونکي شوي دي. د دوی ډيری برخه چې ښارونو ته د اوربند په ورځو کې راغلي و، دوباره د جګړو ليکو ته نه دي تللي او نور نو نه غواړي چې په پردی جګړې کې قرباني ورکړي. پاکستان په همدې خاطر وارخطا دی او په اوربند باندې پښيماني ښيې.

لیکنه : خوشحال آصفي