دولت پدیده عقلی – تحلیل موردی حمله پاکستان در ولایت پکتیکا

دولت پدیده قوم و یا دینی مطلق نیست. و دین…

هر شکستی ما را شکست و هیچ شکستی شکست ما…

نویسنده: مهرالدین مشید با تاسف که تنها ما نسل شکست خورده…

نوروز نبودت

- بیژن باران چه کنم با این همه گل و…

عرفان در مغز

دکتر بیژن باران     لامارک 200 سال پیش گفت: به پذیرش…

نماد های تاریخی- ملی و نقش آن در حفظ هویت…

نور محمد غفوری اشیاء، تصاویر، نشان‌ها، مفاهیم، یا شخصیت‌هایی که نمایانگر…

در دنیای دیجیتالی امروز، انسان‌ها به مراتب آسیب پذیرتر شده…

دیوارها موش دارند و موش‌ها گوش! این مثل یا زبانزد عام…

خالق تروریستهای اسلامی؛ الله است یا امریکا؟

افشاگری جسورانه از ژرفای حقیقت سلیمان کبیر نوری بخش نخست  درین جا می…

چگونه این بار حقانی ها روی آنتن رسانه ها قرار…

نویسنده: مهرالدین مشید از یک خلیفه ی انتحاری تا "امید تغییر"…

شب یلدا 

شب یلدا شبی شور و سرور است  شب تجلیل از مدت…

سجده ی عشق!

امین الله مفکر امینی      2024-21-12! بیا کــــه دل ز تنهایــی به کفیدن…

فلسفه کانت؛ تئوری انقلاب فرانسه شد

Immanuel Kant (1724-1804) آرام بختیاری  نیاز انسان عقلگرا به فلسفه انتقادی. کانت (1804-1724.م)،…

حال: زمانست یا هستی؟

بیت: غم فردا، کز غصه دیروز ریزد به هجوم انرژی، کشف زمان…

درختی سرشار از روح حماسی  و جلوه های معبودایی

نویسنده: مهرالدین مشید تک "درخت توت" و دغدغه های شکوهمند خاطره…

کهن میلاد خورشید 

رسول پویان  شـب یلـدا بـه دور صندلی بـسـیار زیبا بود  نشـاط و…

مبانی میتودیک طرح و تدوین اساسنامهٔ سازمانهای مدنی

نور محمد غفوری شاید همه خوانندگان محترم روش تحریر و طُرق…

انحصار طلبی ملا هبت الله، کشته شدن حقانی و سرنوشت…

نویسنده: مهرالدین مشید ختلاف های درونی طالبان و کش و قوس…

ریحان می شود

قاضی پشتون باسل حرف  نیکو مرکسان را  قوت  جان میشود قوت جسم…

کهن جنگ تمدن 

رسول پویان  نفـس در سـینۀ فـردا گـره افتاده بازش کن  بـرای خــاطــر…

ترجمه‌ی شعرهایی از بانو روژ حلبچه‌ای

هر گاه که باران،  آسمان چشمانم را در بر می‌گیرد. آن، تکه…

سلام محمد

استاد "سلام محمد" (به کُردی: سەلام موحەمەد) شاعر کُرد، زاده‌ی…

«
»

داګز دا میدان

لیکونکۍ : دکتور طاوس وردک لندن مارچ ۲۰۱۴
قدرمنو هیوادوالو ، ځوانانو او سپین ژیرو ، مخورو، مشرانو او د جوماتونو ملا اما مانو ، روحانیونو او د سیاسي احزابو لیډرانو او همدارنګه د مدني ټولنو مشرانو ، د ښځینه وو روشن فکره مخ کشو پیغلو او خویندو اسلام علیکم ورحمت ا لله تعالي.
 افغانستان په ډیر نږدې راتلونکې کې خپل را تلونکي ریس جمهور ټاکي او تاسې پوهیژۍ چې دنوي ریس جمهور د ټاکلو سره د افغانستان کوم مهم او تاریخی مسایل باید حل شي او ددغو مسایلو دحل کولو له پاره ایا په لسو پاتې کسانو کې تاسې څوک وینۍ چې هغه یو ( تحصیل یافته – متخصص – جدي – وطن پرست – بې تعصبه – بي ایدیالوژۍ – بې طرفه – با دسیپلینه – اقتصاد پوه – بې پروا – با تدبیره دیوه اوږدمحاله ستراتیژیک پلان خاوند – او د نویو او بکرو پلانو متفکر سړۍ او په ضمن کې د لاندې مشکلاتو او سیاسي لانجو له پاره د همسایه ګانو مخصوصا (پاکستان او ایران ) سره په هوشیارۍ او زغرده دغرې ووهي پیژنۍ او شته ؟؟.
اساسي او مهم ستونزمن سوالونه په لاندې ډول دی :
  دافغانستان دننه امنیتي مشکل څنګه حل کوي؟  – ۱
   د بیکارۍ معضل ته کوم پلانونه لري ؟ – ۲
۳ – دوسله وال پوځ د سره جوړیدو او په مختلفو مدرنو وسلو مخصوصا هواي پوځ څه رنګه پلان لري؟ ته
      ۴- د اقتصاد دی ودې او خاصتا قیمتي ډبرو معادنو له پاره څه پلانونه لري ، چې یو له مهمو اقلامو نه چې زموږ بودجه پوره کوي .
۵ – د پاکستان سره چې همیشه د ستراتیژیک بعد نه غږیژي او همیشه زموږ په ټولو داخلی او خارجی مناسباتو کې مداخله کا څه ډول برخورد په کار دی ، هم دا رنګه د ایران سره هم .
۶ – د ښځو دازادۍ او د ښځو په وړاندې د خشونت مخه نیول یو مهم او اساسي کار دی په کوم شکل به ورته د حل لاره پیدا کوې.
۷ – د وسلو ټولول ( د خلکو نه وسلې ټولول ) او عمومی خلع سلاح د افغانانو د امنیت اساسی شرط دی ، او د غاصبینو – رشوت خورو – د تریاکو او هیرو یینو د مافیا او قاچاقچیانو سره به څه رنګه چلند کوي .
په پورتنیو سوالو کې ښکیل خلک او هیوادونه او د نني حکومت مخالفین دحکمتیار په شمول د کشالي یو طرف جوړوي ، او ددغو کشالې خارجی بعد هم ډیر مهم او معلوم داره دۍ چې تر اوسه ورته هیڅ توجه نه ده شوې ، او دلیل ېې هم داوو چې توجه ونه شوه د خارجیانو سره د ریس جمهور – معاونینو – وزیرانو – والیانو – ولسوالانو ، او جهادی قوماندانانو لاس وو او تر ننه دوی ( پورتنی کسان ) دبل ګیم یا دوه مخۍ سیاست چلوي،نن په وضاحت لیدل کیژي چې د کرزي د حکومت چارواکي دیوه سره ډیر په هنر او چالاکۍ سره په را تلونکي حکومت کې د مقام او راتلونکي له پاره ډیره زیرکانه بازي پیل کړې ده لکه :
دوی د کرزي په مشرۍ او د داود زي په وساتت چې پلان ېې ( آی اس آی ) ورکړۍ دی د دغو پلان له رویه کارونه په مخ بیایی ، مثلا د کرزي کابینه پوهیژي چې په راتلونکي حکومت کې به دوی یو هم ځای ونه لري نو دوی ته هدایت ورکړل شوو چې ۱۱ تنه ځانونه کاندید کا او متباقی ېې د معاونینو په حیث ځانونه کاندید کا تر څو په را تلونکو ورځو کې دوی دیوه سره یعنې ۲۷ نفره بیرته زلمی رسول ته تیر شي ، دیوې خوانه به یو قوی بلاک جوړ کا ، دبلی خوانه به بیرته هماغه د کرزي کابینه په راتلونکي حکومت کې ځای په ځای شي ، ددوی ملاتړې حلقات عبارت دي له پولیسو د عمر داودزي په مشرۍ ، د ایوب سالنګي په مشرۍ – دوالیانو په مشرۍ – دولسوالانو په مشرۍ دوسله وال پوځ د وزیرانو او سربازانو په طرفداری زلمۍ رسول قدرت ته ورسوي او ننۍ کابینه ددوو معاونینو په شمول په قدرت کې پاتې شي او بیا به کرزۍ د صدراعظم به حیث وټاکې یعنی هماغه شلغمه او هماغه کاسه شوه ( لکه دروسې ،پوتین سناریو ) کاپي شي ، ـ اداری فساد – رشوت – ټوپک سالاران – مافیا يی حکومت ، بیسیواده وزیران او والیان ، رشوت خوره ستره محکمه ورسره په خپل ځای پاېې شي ، وطندارانو کرزۍ واي هیڅوک ددولتی مامورینو له جملې نه په کمپاین کې مداخله نه شي کولای او خارجیانو ته ېې هم اخطار ورکړۍ چې دوی مداخله ونه کا تر څو میدان شخصا کرزی او کابینی ته ېې ور پاتی وي ، په داسې حال کې چې د قیوم کرزي تیریدل زلمی رسول ته او لاره خلاصول نورو ۲۷ نفرو ته د کرزي د مداخلی شروع ده او بد بختانه چې دوه نور قدرت مند کاندیدان (  دکتوراشرف غني احمد زۍ  او دکتور عبدا لله عبدالله ) به ورسره مساوی نه شي ، ځکه دکتور عبدالله ته ېې مخکې له مخکې توطیه وکړه او ډیره په هوشیارۍ او دستوري يي دوه ډیر خطرناک کسان یعنې خانمحمد او محقق دمعاونینو به حیث وټاکل چې دغه درۍ واړه ددریو پخوانیو متخاصمو اسلامی تنظیمو غړي شمیرل کیژی او اصلا یو د بل سره اشتی نه لري او ارغندیوال او نور وزیران چې نن په حکومت کې د حکمتیار د تنظیم کسان دی یوه زره بیدون له فرمان او اجازی د حکمتیار نه قدم نه شي ایښودلای نو دوی به رایه دیوه سره قطب الدین هلال ته ورکوي او هلال هم په اخر کې د زلمی رسول سره یو خای کیژي او عبدا لله ته صرف یو ګروپ اقای سیاف او اسماعیل خان پاتې کیژي اوس دوه نفره میدان ته را وزي یو ېې ( اشرف غني احمد زۍ دی او بل ېې زلمۍ رسول دی ) چې که د افغانستان خلک د علمیت – تخصص – جدیت – درایت – پوهې – وطن پرستۍ – په اساس رایه اشرف غنی احمد زي ته ورکا خو هغه به برنده شي او افغانستان به صادق – وطن پرست ریس جمهور ولري ، او که د پیسو – رشوت – مقام ویشلو – مصلحت – سهامی شرکتو غونته – او د پاکستان په مستقیمه مداخله زلمی رسول وټاکي نو دا وطن لاړو ډیر غټ خونین ناورین ته ورګډ شوو ، وطندارانو دا ګز دا میدان اوس به وطن پرست او وطن فروش معلومیژي وګورۍ دکرزي حکومت یو پورتنۍ مشکل حل نه کړو – یو بنیادی کار ېې ونه کړو – بیکاری ېې لغو نه کړه – او دده یو سوال د امریکا نه دادی چې په انتخاباتو کې به مداخله نه کوي او د لوېې مشورتی جرګی په جریان او بحثو کې ېې وویل چې که زموږ انتخابات درست وشي او غرب مداخله ونه کا څه معنی لري ، معني ېې داده چې صندوقونه به والیان او ولسوالان او ځارندویان ډکوي او دکرزي دلخواه کاندید به قدرت ته رسوی ( ازموده را ازمودن خطا است ) لطفا توجه وکړۍ او دغه ټول کسان چې د زلمی رسول سره یو ځای کیژی هماغه پروني رشوت خواره او بیسیواد خاصتا د پاکستان او ایران مزدور اجنټان دي نو دا ګز دا میدان چې چاته رایه ورکوۍ ما غږ در باندې وکړو دغه یو تریخ واقعیت دی .