جمعبندی غیر تحلیلی از جریانات اخیر نظامی و دپلماتیک افغانستان…

آنچه سیاسیون و نظامی های پاکستان پس از حملات هوایی…

                     یک گرفتاری با مافیا

محمد عالم افتخار         و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و…

فلسفه سیاسی فردوسی و روانشناسی ترس در شاهنامه

دکتر بیژن باران نتیجه‌گیری. شاهنامه فردوسی چیزی بیش از یک…

سناریوی براندازی طالبان؛ از سوی پاکستان و ایران!؟

نویسنده: مهرالدین مشید براندازی طالبان واقعیت ژیوپولیتیک یا توهم تحلیل گران دراین…

دو کنیز در سحرگاه فلسفه یونان

Greece Philosophie.2800j. آرام بختیاری فلسفه یونان؛ افسانه و عرفان، منطق و برهان. در…

جنگی حاجی

آقای "جنگی حاجی" (به کُردی: جەنگی حاجی) با نام کامل…

 شانسی برای نجات افغانستان باقی مانده یا فرصت‌ها از دست…

نویسنده: مهرالدین مشید بیداری وجدان جمعی مردم؛ بازسازی مشروعیت سیاسی این پرسشی…

مارکسیسم قلب جوانان را تسخیر می‌کند

ا. م. شیری «چگونه یک ایدئولوژی غربی مانند مارکسیسم می‌تواند در…

عالم تنهایی 

رسول پویان  آزاد و ســرافـــرازم در عـالـم تـنهـایی  عشق و دل بیدار است تا…

هرمشکل حل گردد

امین الله مفکرامینی           2025-10-11! نازم آن قامت رسـا که نگردد خـــــــم زاِدبــــار همــتـــــــی…

جګړه او ورور وژنه د هېواد ستونزې نه شي حل…

 نور محمد غفوری سریزه نیمه پېړۍ کېږي چې په افغانستان کې جګړه…

پاکستان؛ درگیر جنگ نیابتی هند یا اسیر میراث تروریست‌پروری های…

نویسنده: مهرالدین مشید پیاله کافی؛ دیروز زهری به کام مردم افغانستان…

مذاکره هیئت های افغانستان و پاکستان

در ترکیه از دید حقوق بین الملل عمومی این نشست‌ها برخاسته…

خُردشدن کرزی نزد پرویز مشرف و خُردساختن کشور، توسط کرزی…

بازخوانی تاریخی نه چندان دور محمدعثمان نجیب من در دوران نخست حکومت…

احمدشاه بابا

احمدشاه بابا نومیالی اتل، غښتلی، توریالی او پیاوړی ملي شخصیت:  احمدشاه…

«چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستان

نور محمد غفوری «چپ نو» و سوسیال‌دموکراسی در افغانستانبازاندیشی در ایدئولوژی…

تهدیدهای پاکستان برضد افغانستان؛ از سیاست بازدارندگی تا بازی ژئوپولیتیک

نویسنده:  مهرالدین مشید از سیاست بازدارنده گی تا تغییر در رهبری…

بحران مالی سازمان ملل و فاجعه انسانی در افغانستان

آزمونی برای تعهد جهانی به انسان‌دوستی و چندجانبه‌گرایی سازمان ملل متحد…

میراث سکاها در شاهنامه فردوسی: سیستان، سجستان و ایران

- دکتر بیژن باران مقدمه: شاهنامه و جغرافیای هویت ایرانی. شاهنامه…

تروتسکی در تاریخ اندیشه سیاسی چپ

leo Trotzki ( 1879- 1940 )  آرام بختیاری سنت ترور سیاسی با…

«
»

یار له کوڅې تیر کړه؛ رنګ یې هیر کړه

سیاست څه ته وایې؟ فعال سیاست مدار څوک دی او د کوم ډول سیاست کولو په پایله کې داسې واک ته ورسیږو چې؛ هم خپل هدف او هم د ولس زړه ترلاسه کړو؟
سیاست هغه مهارت ته ویل کیږي چه د هغه پواسطه یو انسان خپل قدرت یا هدف ته رسیږي. یا هم سیاست د قدرت او واک نیولو هنری او فریبي لوبه ده.

په دیموکراتیکو هیوادونو کې یو سیاست مدار د خلکو په خوښه او رایه او په ولس د سالم سیاست کولو په پایله کې واک ته ورسیږي. فعال سیاست مدار د ولس زړه خپل کړی وي او ولس هم ورسره په اړونده برخه کې ملاتړی وي. څرنګه چه هر سیاست پوه ځانکړي اهداف لري، نو همدا شان هڅه کوي چې خپلو اهدافو ته په بیلابیلو لارو او وسیلو(روا او ناروا) یا مهارتونو سره ورسیږي ترڅو د خپل ژوند بقا ولري. خو پوه او خدمتګار سیاست مدار هغه دی چې په ولس د سالم سیاست کولو په وسیله ځان واک ته ورسوي.
کله چې سالم سیاست مدار واک او څوکۍ ته رسیدل غواړي نو په ولس ګرځي، له خلکو سره مشورې کوي، د خلکو ستونزې وینې او د حل په خاطر یې د ولس وړاندیزونه اوري، ولس سره د خپل وس او توان برابر ژمنې کوي او بیا کله چې واک ته ورسیږي نو له ګردو مسایلو ورته له ولس سره خپلې کړې ژمنې لومړيتوب لري.

اوس راځۍ د پورته یاد شویو معلوماتو په رڼا کې؛ له ولسمشر، اجرایوي ریس او وزیر څخه نیولی تر ریس او مدیر پورې خپل سیاسیون او اوسني چارواکي وارزوو

۱ــ د ولسمشر ژمنې: ولسمشر غني د ټاکنیز کمپاین پر مهال ولس ته ٥٠ سترې ژمنې ورکړې وې، چې د خپلې بريا په صورت کې به يې عملي کوي. دده ډېرې ژمنې د اقتصادي مسايلو او د خلکو او دولت د عايداتو د ښه کېدو او لوړېدو پر محور را څرخېدې. دلته یې فقط څو هغو ته اشاره کوو.

  • زما د حکومت په پنځو کلونو کې به هېڅوک هم بې استوګنځي نه وي.
  • د پانګوالو د ساتنې لپاره د مهمو کارونو ترسره کول او د هغوى د پانګونې خونديتوب. قانون لومړى پر خپل ځان بيا پر جنرال دوستم او سرور دانش پلى کوم.
  • ختيځ ولايتونه به د برېښنا پر توليدوونکو ولايتونو بدلول. د ننګرهار کانال جوړول او اوبه يې مهارول.
  • د ارګ او جومات ترمنځ واټن له منځه وړل، د خلکو تر منځ پيوستون رامنځته کول، د عالمانو مادي او معنوي حقونو ته درناوى کول.
  • د قانون بشپړ تنفيذ، ملي يووالى، د ولسي حکومت جوړول، د محاکمو اصلاح، ځوانانو ته د کاري زمينو برابرول.
  • دولت پر سهامي شرکت نه بدلول او په هرو شپږو مياشتو کې خلکو ته د حکومتوالۍ راپور ورکول.
  • امنيتي ځواکونو او شهيدانو د وارثانو له حقونو دفاع کول او د جهاد مهال له معلولينو څخه ملاتړ کول او خپلسري وسله وال له منځه وړل
  • په هېواد کې د ديني عالمانو په مرسته د سولې راوستل.

۲ــ اجرایوي ریس: اجرایوي ریس ډاکټر عبدالله هم ځان له ولسمشر غني کم نه باله او په هر ولایت کې یې د کمپاینیزو غونډو پر مهال ولس ته غر غوښه او سیند ښوروا کړی و. ده هم ولس ته لويې لويې وعدې ورکړې وې، دلته یې فقط د څو یادونه کوو.

  • مونږ به د خپل شعار په رڼا كې اصلاحات راولو او همپالنه به كوو
  • اداري فساد به له منځه وړم، مساوات او متوازن انكشاف ته به لاره اواروم
  • په هیواد کې تلپاتې  سوله راولم
  • په دولتي ادارو کې اصلاحات راولم
  • د کامې او کونړ پر سیندونو د بريښنا لوی بندونه جوړول
  • د سپین غر په لمن کې د برق کوچني بندونه جوړول.
  • ننګرهار کې یو لوی روغتون جوړول، حلقوي سړک جوړول، د تورخم ـ جلال اباد دویم لین، خوګياڼو سړک جوړول
  • د بهسودو پُل له سره رغول، په لغمان کې لوی پوهنتون جوړول

دا پورته یادې شوې ژمنې خو د ولسمشر او اجرایوي ریس لخوا د ټاکنیز کمپاین پر مهال له ولس سره شوې وې خو دا چې ددوی لخوا معرفي شویو وزیرانو د دولسي جرګې په تالار کې او په خپل سل ورځنیو کاري پلانونو کې کومې ژمنې کړي او څومره به یې عملي کړۍ؛ دا تاسې له همدغو مشرانو څخه قیاس کړۍ او بیا مو قضاوت وکړۍ. مونږ د هغه دري متل په مصداق چې وایې (مشت نمونه خروار) د ولسمشر او اجرایوي ریس د ژمنو په ارزولو بسنه کوو.

ولسمشر او اجرایوي ریس خو په ولس سیاست وکړ او د کمپاین پر مهال یې خلکو ته لويې او وړې ژمنې ورکړې او ولس هم په پوره امانت دارۍ او په قربانۍ ورکولو سره رایه ورکړه او دوی یې ټاکل شوي ځای ته ورسول. ولس خپل رسالت سر ته ورسوو خو اوس دا دی تاسې په خپله قضاوت وکړۍ چې ددوی د حکمرانۍ په دغه یو کلنه دوره کې کومې ژمنې یې عملي کړي او څومره خپل ولس ته وفاداره پاتې شوي. همداراز یې له دغې یو کلنې دورې څخه پرتله کړۍ او وړاندوینه وکړۍ چې په پاتې څلورو کلنو کې به څومره ګلان اوبه کړي او کومو ژمنو ته به لاسرسی وکړي؟

اوس له ولس سره هم اساسي پوښتنه دا ده چي ددوی له کړو وعدو او ژمنو څخه هدف او مقصد څه و؟ ايا یواځينی هدف یې خپل ځان واک ته رسول او خپلې سیاسي چړچې کول و او که اوس هم ورسره د ولس غم شته؟ څومره به پرې ولس نور باور ولري؟

دا معمول دی چې باور په هغه چا کيږي چې ژبه او عمل یې يو وي، هغه څه چې په خوله وايي په عمل کې یې هم ثابتوي، مګر د افغانستان په سياسي ډګر کې دا خبره عملي بڼه لري.

خوشحال آصفی