عشق به حقیقت٬ اقتداربخشی ذهنیت برای عدالت است...!

برخلاف فلسفه غرب در فلسفه مشرق اسلامی٬ عشق با حکمت…

جنگ و درگیری‌های خشونت‌بار: چگونه همه ما را تحت تأثیر…

جهان امروز با چالش‌های بی‌شماری روبرو است، اما یکی از…

نمک بپاش

تو هی نمک بپاش روی زخم‌ها روزی خون‌های سرخ جاری بر سیم خاردارها به…

تاملی بر  دیدگاه های «خدا مرده و یا اینکه سکوت…

نویسننده: مهرالدین مشید درامدی بر دو تجربه‌ی متفاوت از غیبت الهی اندیشه‌ی…

نصایح نامچه

موسی فرکیش «نصایح‌نامچه»، در حقیقت متن گفتار و پیشنهادهای عبدالرحمان خان…

یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

«
»

عشق به حقیقت٬ اقتداربخشی ذهنیت برای عدالت است…!

برخلاف فلسفه غرب در فلسفه مشرق اسلامی٬ عشق با حکمت یا فلسفه تضاد ندارد، مکمل انسان این دو گوهر (عقل و عشق) دانسته شده است. ولی فلسفه در شرق به خصوص در جوامع مسلمین عام نشده است٬ برای عده ای خاصی قرار گرفته می شود. آنچه فلسفه در قرن هفدهم در غرب٬ به شگوفایی ذهنیت عام جامعه در اعتدال عمل و عدالت عینیت یافت. همانا عدالت اجتماعی و عدالت اداری… 

عدالت و افغانستان:

عدالت در دنیا محصول  عقلانیت است. و عقلانیت در افغانستان چون توهم دانایی از مبانی مارکسیسم و افراطیت دینی٬ نتیجه در تضاد عدالت تجربه شده است. عدالت محصول وجدان و خرد درونی انسان است نه در الفاظ کتب های دین و فلسفه٬ در حقیقت قرآن شارح قلب کامل بوده٬ که سیر تکمیلی بسوی کامل شدن سایرین می گردد. و آن گوهر قلب٬ لفظ نیست. بلکه معنای ناب بدون وابستگی به حروف٬ ذات است. و استعداد ذاتی در بستر شایسته سالاری خدمت به جامعه سیاست معقول بوده٬ زیرا توزیع منابع به گونه مساویانه در کمونیسم٬ آرمان فاقد محتوای ذات٬ در نتیجه استبداد است. همچنان قرآن که کامل لامنتهی٬ در الفاظ و مصحف منتهی در ۳۰ جز٬ برای اهل ظاهر فاقد محتوا و ذات٬ همچون کمونست ها٬ در نتیجه استبداد دینی تجربه شده است. 

دگرگونی دهنی:

انقلاب فکری به هدف عدالت٬ از بستری های جامعه٬ آینده نگری گردد تا در برابر منطق و استدلال هرگونه استبداد٬ منتفی شود. عدالت و آزادی در سعادت لامنتهی یا توسعه پایان ناپذیر انسانی٬ فلسفه وجودی انسان و روح حقوق و ضمانت اجرای آن٬ توسط مردم در ساختارهای حکومت پاسخگو یا حاکمیت قانون محتوای عدالت می باشد.

محمدآصف فقیری

کبک کانادا پاییز ۲۰۲۵