افغانستان د نړۍ په شطرنج کې یوه ډېره مهمه مهره!

حميدالله بسيا په نړیوال سیاست کې هر هېواد د شطرنج یوه…

چرا افلاتون پیامبر نشد ؟

platon (428-347 v.ch) آرام بختیاری غربی ها فیلسوف ساختند، شرقی ها، پیغمبر…

سوز وگداز!

امین الله مفکر امینی  2025-11-08! سوزوگدازِعشق،سوزد جسم وجانـــــــم زگٌدازیکه است بســـوز،روح وروانــــم ای اهلِ…

رسول همذاتوف

رسول همذاتوف (آواری: ХӀамзатил Расул؛ ۸ سپتامبر ۱۹۲۳ – ۳ نوامبر ۲۰۰۳) شاعر اهل اتحاد…

دنباله‌ی مانی‌فی‌ستِ مکتبِ دینی فلسفی من بیش از این نه…

خیلی متأسفیم برای بسیاری‌ها که دانش‌کستری را تنها با شنیدن…

افغانستان در پرتگاۀ مثلث جدال‌های قومی، تروریسم طالبانی و رقابت‌های…

نویسنده: مهرالدین مشید وقتی قومیت سلاح می‌شود، ترور حکومت می‌کند و…

غزۀ خونین

غـزه که جهـنـم زمین گردیدست از کینۀ شـیطـان لعین گردیدست درقحطی دایمی…

 فـرضـیـات ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی

ـررسـی انـتـقـادی دربـارۀ نـظـریـات مـطـرح شـده دربـارۀ ادبـیـات مـارکـسـیـسـتـی، کـه بـه آن…

سخن‌دان روزگذار

ای وای آن درخت شگوفان (شکست و ریخت) کاج بلند ز…

گاهنامه محبت 

شماره دوم سال ۲۸م گاهنامه محبت از چاپ برآمد. پیشکش…

صنف کوچک؛ اما مکانی مشهور و سرشار از معنویت

نویسنده: مهرالدین مشید صنفی ساده و بی آلایش؛ اما نمادی از…

د پښتو ژبې په ډګر کې پېژندل شوی کیسه او…

له ښاغلي کریم حیدري سره، چې د پښتو ژبې په…

در آینه‌ی تاریخ، در سایه‌ی نفرت

« روایتی از یهودیت و پدیده‌ی یهودستیزی» فرشید یاسائی پیشگفتار: زخم ماندگار…

یا من نه دیدم، یا فرزندان یاسین خموش قدر‌ نه‌شناس…

محمدعثمان نجیب «زنده‌گی در زنده‌گی بی زنده‌گی، بازنده‌گی‌ست» ـ یاسین خموش خموش خالق…

واکاوی فرصت های از دست رفته و امکان رهایی افغانستان…

نویسنده : مهرالدین مشید از سایه‌ی ترور تا افق رهایی؛ بررسی…

مرگ‌اندیشی و مرگ‌آگاهی

اغاز زیستن در آینه‌ی فنا، بیداری در افق حقیقت مقدمه مرگ، یکی از…

آزادی، برابری، و برادری

تتبع و نگارش  میرعبدالواحد سادات   آزادی، برابری، و برادری آرمان تاریخی  پر تاثیر…

  افغانستان کشور واحد وتجزیه ناپذیراست

         ما یان گل یک باغ  وبری این گلشن  فا میل بزرگ…

تاریخِ من، خون و خاکستر 

روایتِ افغانستان ای خاکِ من، ای نامِ زخمی از هزاران سالِ…

دمیدن صور در نفخ خاطره ها

نویسنده: مهرالدین مشید از سنگ بابه کلان تا سنگ های سوخته…

«
»

د غبرګولي، اتمه،‌ د پښتو خوږه ژبه، د ورځې په ویاړ ټولو هیوادوالوته مبارکي وایم

لیکونکۍ: محمدعثمان نجیب

ژبه،‌ او مورنۍ ژبه، د څښټن تعالیٰ له نعمتونو څخه یو لوې او سټر نعمت ده. مورنۍ  ژبه، هغه د ښیگڼو‌ او د کوچني‌والې یادونه په هیڅ‌کله هېر نه شي، او نه هېریدونکۍ ده. پښتو ژبه په افغان‌ستان، خیبر پښتون‌خواه، په پاک‌ستان کې، او شاو‌خوا سیمو‌ کې، په لکونو ویندویان لري. خو له بده مرغه ماسوا د څو په ګوتو شمیر کسانو څخه، د پښتو د ارزښټ‌ناک ژبې د سم ودي لپاره، هغه کارونه و نه شو او چا ويې‌ نکړه چی اړینه وه. که څه نا څه هم کړیي، هغه پر تیرو وختونو ‌پورې تړلۍ دي. پښتو ادبیاتو پراختیایې نه ده موندلې او نه ده ورکړ شوې ده. نو ځکه په غمجنه ټوگه ووایو چې، د پښتو او‌ پښتنو هغه کسان چې ځان مشران بُولي، په دې کمښټ کې ګرَم دي. او ددې په وجه، پښتو  ژبه، په نړۍ کې د هغو پنځوسو مړو ژبې څخه یو، ده. لکه چې ښاغلي فاطمی صیب په خپلو مرکو کې ویلي دي. دننه په افغانستان کې لوې ناخواړی چې پښتو خوږه ژبې ته اوښتي دي، هغه د هغو ژبڼۍ دلالانو په لوی لاس ده، چې ځانونه د پښتو او پښتنو گواکې مشران او تیکه‌داران ښیی، او ګني او وایي. دوي بر سیره پر دي چي د پښتو ژبۍ ته خدمت‌یې نه ده کړي، ده دې سپیڅلې ژبی نه، په خپل سیاسی حالاتو گټه اخیستي او د دې تر نامه لاڼدې، ځانونه او خپلوانوته د خداي په ځمکه کې جنتونه جوړه کړیدي او نورو‌ د‌پښتنو عام خلکوته خدای مه کړه دوژخ. په سلو وروستیو کلونو کې، دنړۍ ټولې ژبې او مورنۍ ژبې لا زیاتې پراختیا موڼدلې دینه. خو، په افغان‌ستان کې هغومره شاته تگ کړیده. ژبه پوهان وایي چي نړۍ کې له پنځه و یښت زره ډېره مورنۍ  ژبې شته دي. نو، د مونږ په وطن کې چې پښتو او فارسی_دری د رسمي ژبو په ټوگه مڼل شوي دي، ولې د پښتو ژبې د لا ښه ودې لپاره کارونه نه دې شوي؟ په دې برخه کې هرومرو د هغه ناکاره، ځان مشران گڼلې غاړو څخه ونیول شي او پوښتڼې ترې وشي چې تاسو، پښتو فرهنگ ودې ته څه کړي یاستۍ؟ مونږ د پښتو نړیواله ورځ په داسې وخت کې نمانځو او نمانځنه کوو چې دننه په هیواد کې تر ټولو زیات شمیر پښتنو وطنوالوته په هر برخه کې تاوانونه او خوشې لگښتونه اوښتي دي. د ځوانانو د وژل کیدو نه نیولي بیا د مونږ خویندو او میندو ته، د نارینه وو، ظلمونه روان دي. او نوم يې هم ورته پښتنولۍ ډوډونه ايښي دي. ده پشتنو ځوانانو ته او نوي سمسور نیالگیوته زما پیغام دا ده، څه خپل ځانونه د نوي او پرمختللي علم سره سمبال کا، او د افغان‌ستان د نورو ځوانانو سره لاس یو کړې او دا د قامونو او ولسونو درواغجن ځان مشران ګنلو ته سخته سزا ورکړۍ. او د وطن د بیا رغونې او ژغورنې ته یوه لویه او نه هیردونکې وحدت او ورورۍ لاسونه ورکړې او غېږونه یو بل ته په خورا پراخه کچه خلاص کړې. ځکه چې اوس د ماشوم‌‌ټوب وخت مو‌ تېر ده، او اوس دتاسو وخت ده چې پرې نږدي چې راټلونگی ماشومان او تڼکي ځوانان هغه کلاوونه او ناخوالې وباسي چې تاسو ایستلې ده. او‌ دا په یاد ولرې چې په نړۍ او د مونږ او تاسې په هیواد کې، هیڅ یوې ژبې، د بلې ژبی نه ورته‌والې نه لري. او ټولې ژبې د یوې تولڼې رنا رنا ستوري دی، او توپیر نه پرته ټولو وگړوته د درناوې وړ. د پښتو د خوږې ژبې د لا پراختیا په هیله.