تریاک برای توده‌ها، پروژۀ دولت مخفی
والنتین کاتاسانوف (Valentin Katasonov)، پروفسور، دکتر علوم اقتصاد، مدیر مرکز پژوهش‌های اقتصادی «شاراپوف» فدراسیون روسیه، پژوهشگر مسائل پشت صحنه
ا. م. شیری- روسیه شوروی و کل بلوک موسوم به شرق، حتی لیبی، عراق و غیره که با مشکل اعتیاد به مواد افیونی مواجه نبودند، طنز ماجرا این است که امروز چنان به دامن مشکل اعتیاد گسترده به مواد مخدر افتاده‌اند، که وزارت امور خارجۀ روسیه از تلاش‌های بیشتر برای مقابله با تهدید جهانی مواد مخدر بر اساس تصمیمات سازمان ملل متحد حمایت می‌کند.
***
سازمان ملل متحد در برابر اعتیاد رو به رشد بشریت به مواد مخدر ناتوان است
من از سال‌های تحصیل با عبارت «تریاک برای توده‌ها» آشنا هستم. به ما گفته می‌شد که کارل مارکس آن را دین می‌نامید. در دانشکده، در طول کلاس‌های فلسفه، می‌گفتند که این عبارت از اثر کلاسیک «به‌سوی نقد فلسفۀ حقوق هگل» (۱۸۴۳) اخذ شده است. بعدها متوجه شدم که مصنف این عبارت کارل مارکس نیست. عبارت «دین افیون توده‌هاست»، در آثار مارکی دو ساد (در رُمان «ژولیت»، ١٧٩٧)، نوالیس، شاعر آلمانی (در مجموعۀ کلمات قصار «گَردۀ گُل»، ١٧٩٨)، چارلز کینگزلی، هاینریش هاینه و دیگران آمده است. اما از قرار معلوم، این عبارت قبل از همه، در رُمان «ژولیا یا الویز جدید»، اثر ژان‌ژاک روسو، روشنفکر فرانسوی، منتشره در سال ١٧۶١ ذکر شده است .
بله، البته، این عبارت اساساً توسط کسانی استفاده شد که عمداً دین و فرهنگ مسیحی را تخریب کردند و به دنبال تبدیل انسان به حیوانی بودند که جهت‌گیری‌ها و عملکردهای ارزشی خود را صرفاً بر اساس واکنش‌ها (درد، ترس، لذت و غیره) از دست داده‌اند. «آن‌ها» چه کسانی هستند؟ آن‌ها در معرض دید عموم نیستند و به همین دلیل، آن‌ها را «دنیای پشت صحنه»، «کمیتۀ ٣٠٠»، «دولت مخفی» و غیره می‌نامند. هدف نهایی آن‌ها به بردگی کشیدن بشریت و برقراری سلطه بر کل جهان است.
امروزه دنیای غرب وارد دوران پسامسیحیت شده است. و ماهیت اهریمنی خود را حتی آشکارتر نشان می‌دهد. صحنۀ افتتاحیۀ بازی‌های المپیک سال گذشته در پاریس، بارزترین نمونۀ این ابتذال بود. این صحنه با خشم و انتقادات شدیدی مواجه شد. کنفرانس اسقف‌های فرانسه این مراسم را لحظات «استهزا و تمسخر مسیحیان» توصیف کرد. کلیسای ارتدکس روسیه با «میلیون‌ها مسیحی رنجیده» ابراز همبستگی نمود. در دسامبر ٢٠٢۴، در پاریس مراسم بازگشایی کلیسای نوتردام پس از بازسازی برگزار شد (در سال ٢٠١٩ دچار آتش‌سوزی بزرگی شده بود). در مراسم افتتاحیۀ آن، سران ۵٠ کشور حضور داشتند. مسیحیان با توجه به برخی آداب و رسوم این مراسم، آن را گردهمایی ماسونی نامیدند. همچنین این واقعیت باعث جلب توجه شد که فضای داخلی کلیسای جامع، شبیه فضای داخلی یک لژ ماسونی نوسازی شده است.
مقدمۀ بالا را برای توضیح این موضوع نوشتم که امروز جهان پشت پرده در حال برنامه‌ریزی گام‌های جدید برای تصرف قدرت جهانی است. آن‌ها احساس می‌کنند که اکنون ضربۀ مهلکی به دین مسیحیت وارد کرده‌اند. و به همین دلیل، کلمۀ دین را از شعار خود: «دین افیون توده‌هاست»، حذف می‌کنند. آنچه باقی می‌ماند، این است: «تریاک برای توده‌ها». افیون به معنای لغوی و به معنای وسیع‌تر: نه تنها تریاک، بلکه همۀ انواع مواد مخدر دیگر است. در زمان ژان‌ژاک روسو و مارکیز دو ساد، تریاک تقریباً تنها مادۀ مخدر بود. علاوه بر این، آن هنوز در اروپا خیلی شناخته شده نبود. تریاک در مزارع هند کشت می‌شد و عمدتاً در چین به مصرف می‌رسید. کمپانی انگلیسی هند شرقی متولی همۀ این کارها بود. شعار آن این بود: «تریاک برای چینی‌ها»!
در قرن بیستم، تولید مواد مخدر در بسیاری از کشورها گسترش یافت. بطوریکه مصرف مخدرات بسیاری از کشورهای جهان را گرفته است. دامنۀ مواد مخدر نیز به طور چشمگیری گسترش یافته است: علاوه بر تریاک «سنتی»، تولید و مصرف هروئین، بنگ، کوکائین، حشیش، ماری جوانا، مشتقات شاهدانه، انواع مواد مخدر مصنوعی و غیره شروع شد. اما بشریت همچنان با این شرّ مبارزه کرد. قاچاق مواد مخدر، مصرف و حتی داشتن مواد مخدر در بسیاری از کشورها جرم محسوب می‌شد. تجارت مواد مخدر غیرقانونی بود. با وجود برنامه‌ها و پروژه‌های متعدد ملی و بین‌المللی برای مبارزه با مواد مخدر، تولید و مصرف آن در سراسر جهان به طور پیوسته در حال رشد بوده و همچنان در حال رشد است.
این واقعیت را سازمان ملل متحد نیز که در طول چندین دهه با گسترش مواد مخدر در سراسر جهان مبارزه می‌کند، به رسمیت شناخته است. تعداد مصرف‌کنندگان مواد مخدر در سال ٢٠١١، ٢۴٠ میلیون نفر، در سال ٢٠٢١، ٢٩۶ میلیون نفر بود؛ در طول یک دهه، تعداد مصرف‌کنندگان مواد مخدر ٢٣ درصد افزایش یافته است. یک ششم جمعیت بزرگسال کرۀ زمین (١۵ تا ۶۴ ساله) مواد مخدر مصرف می‌کند. از این تعداد، ١٣ میلیون و ٢٠٠ هزار نفر از طریق تزریق وریدی، مواد مخدر مصرف می‌کند. تعداد افراد مبتلا به اختلالات مصرف مخدرات به ٣٩ و نیم میلیون نفر رسیده که نسبت به ١٠ سال قبل، ۴۵ درصد افزایش نشان می‌دهد.
از لحن گزارش‌های سازمان ملل متحد و سایر اسناد رسمی در مورد مواد مخدر در سال‌های اخیر چنین استنباط می‌شود که نمی‌توان بر «افیون» غلبه کرد. مواد مخدر در تمامی جبهه‌ها در حال پیشروی است. سؤال بعدی این است: آیا ما به درستی با مواد مخدر مبارزه می‌کنیم؟ شاید ما باید کلیشۀ ثابت «جنگ با مواد مخدر» را به کلی کنار بگذاریم؟ اگر دولت‌ها و سازمان ملل جنگ علیه «مخدرات» را متوقف کنند، ممکن است منافع بیشتری برای بشریت داشته باشد؟
و اما برای رفع مشکل، راه‌حل‌های جایگزین پیشنهاد می‌شود. ماهیت آن‌ها به موارد زیر خلاصه می‌شود: لازم است مواد مخدر قانونی شود و به سمت کنترل دولتی بر تولید و مصرف «مخدرات» حرکت کنیم. منطق این رویکرد جدید و «تازه» به طرز هوشمندانه ساده است: «میوۀ ممنوعه شیرین است». به همین دلیل، تقاضا برای آن زیاد است. اگر ممنوعیت «میوه» (مواد مخدر) را لغو کنیم، «شیرینی» آن یکسان نخواهد بود. افراد بسیار کمتری به خوردن چنین «میوه» و حتی امتحان کردن آن مایل خواهند بود. اگر استدلال‌های طولانی و بسیار علمی مقامات و کارشناسان سازمان ملل و نهادهای مختلف دولتی را ساده کنیم، پیشنهاد می‌شود به سمت سیاستی به نام «تریاک برای مردم!» برویم.
دقیقاً این مدل رویکرد برای حل مشکل مواد مخدر بود که آلدوس هاکسلی، نویسندۀ انگلیسی در سال ١٩٣٢ در رُمان «مدینۀ فاضله. دنیای شگفت‌انگیز جدید» ترسیم کرد. در آنجا ساکنان «دنیای شگفت‌انگیز جدید» مرتباً از دارویی به نام «سوما» تغذیه می‌کنند. و در این دنیا همه خوشحال هستند: هم شهروندان و هم دولت. اولی‌ها با مصرف «سوما» خود را در برابر انواع مشکلات بیمه می‌کنند. علاوه بر این، آن‌ها ترجیح می‌دهند در حالت «خوشحالی» دائمی که این داروی معجزه‌آسا به شکل قرص فراهم می‌کند، زندگی کنند. دومی‌ها (مقامات) نیز به این دلیل خوشحالند که مردم همیشه خوشحال هستند، هیچ کس عصیان نمی‌کند، ادارۀ جامعه بسیار آسان است. «سوما»، ابزار اصلی کنترل است.
به هر حال، تقریبا هیچ چیزی به ذهن نویسنده نرسید. هاکسلی در دهۀ ١٩٢٠ به هند که تحت سلطۀ انگلیس بود، سفر کرد. او در آنجا با نوشیدنی محلی به نام «سوما» که در آئین هندوها برای ایجاد اثرات توهم‌آور استفاده می‌شد، آشنا شد. در رُمان هاکسلی، سومای تخیلی، حاصل شش سال تحقیق هزاران داروشناس و بیوشیمیست بود که سعی داشتند داروی کامل و بدون هیچگونه عوارض جانبی منفی ایجاد کنند. سوما حتی جایگزین مذهب سنتی شد و اکنون شهروندان خوشحال و خرسند، خدایی به نام «سوما» را می پرستند. این کتاب همچنین «وحوشی» را که در خارج از «دنیای شگفت‌انگیز جدید» زندگی می‌کنند، نشان می‌دهد، که به شیوۀ خود شاد هستند و تبعیت از سوما و دولت جهانی را رد می‌کنند.
پس از جنگ جهانی دوم، هاکسلی اعتراف کرد که فکر نمی‌کرد آنچه در رُمان «دنیای شگفت‌انگیز جدید » توصیف می‌کند، با چنین سرعتی فعلیت یابد. هاکسلی در نامه‌ای به تاریخ ٢۴ نوامبر ١٩۴۵به ویکتوریا اوکامپو، نویسندۀ آرژانتینی خاطرنشان کرد که «دنیای شگفت‌انگیز جدید» در حال حاضر کاملاً فعلیت دارد و تمام نشانه‌های تبدیل شدن به یک واقعیت عینی را (اگر در این بین منفجر و تکه تکه نشویم)، در دو یا سه نسل آینده نشان می‌دهد. به راستی که جهان امروز در آستانۀ اجرای عملی شعار «تریاک برای توده‌ها» ایستاده است.
این شعار، در اصل در اولین گزارش سالانۀ سازمان بین‌المللی غیردولتی «کمیسیون جهانی سیاست‌گذاری مواد مخدر»، متشکل از آقایان «بسیار محترم» زیر در سال ٢٠١١ مطرح شد:
فرناندو هنریکه کاردوسو، رئیس جمهور سابق برزیل؛ جورج شولتز، وزیر امور خارجۀ سابق آمریکا، عضو شورای روابط خارجی؛ پل ولکر، رئیس سابق فدرال رزرو آمریکا و شورای مشورتی رئیس جمهور در زمینۀ بهبود اقتصادی و یکی از اعضای شورای روابط خارجی؛ جان وایتهد، بانکدار و دولتمرد، عضو شورای روابط خارجی آمریکا؛ کوفی عنان، دبیرکل سابق سازمان ملل (از غنا)؛ ریچارد برانسون، الیگارش انگلیسی و بنیانگذار گروه ویرجین؛ میشل کازاتکین فرانسوی، مدیر اجرایی بنیاد جهانی مبارزه با ایدز، سل و مالاریا؛ سوئیس ماریا کتاوی، عضو هیئت مدیرۀ هلدینگ پتروپلاس و دبیرکل سابق اتاق بازرگانی بین‌المللی؛ جورج پاپاندرئو، نخست وزیر یونان؛ روث درایفوس، رئیس جمهور سابق سوئیس و وزیر کشور؛ سزار گاویریا، رئیس جمهور سابق کلمبیا؛ توروالد استولتنبرگ، وزیر امور خارجۀ سابق نروژ و کمیسر عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان؛ ارنستو زدیلو، رئیس جمهور سابق مکزیک؛ خاویر سولانا، نمایندۀ سابق اتحادیۀ اروپا در امور خارجی و سیاست امنیتی- اسپانیا؛ ماریون کاسپرس-مرک، وزیر بهداشت سابق آلمان فدرال؛ لوئیز آربور، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد و رئیس گروه بین‌المللی بحران- کانادا؛ اسما جهانگیر، مدافع حقوق بشر، گزارشگر ویژۀ سابق سازمان ملل در مورد اعدام‌های غیرقانونی یا خودسرانه و انتقام‌جویی- پاکستان؛ ماریو بارگاس یوسا، نویسنده و فعال اجتماعی-پرو؛ کارلوس فوئنتس، نویسنده و فعال اجتماعی اهل مکزیک.
رؤسای کمیسیون جهانی عبارتند از: فردیناند کاردوسو – رئیس جمهور سابق برزیل (٢٠١١-٢٠١۶)، روث دریفوس – رئیس جمهور سابق سوئیس (٢٠١۶-٢٠٢٢)، هلن کلارک – نخست وزیر سابق نیوزیلند (٢٠٢٢ تا کنون). تیم کمیسیون جهانی سیاست‌گذاری مواد مخدر از افراد سنگین وزن سیاسی، پرندگان اوج پرواز تشکیل یافته، که طی سال‌ها و دهه‌ها، وفاداری خود را به پشت صحنۀ جهانی یا «دولت مخفی» ثابت کرده‌اند. اگرچه بسیاری از آن‌ها سابقاً مقام و موقعیت دولتی داشتند، اما این «سابقاً» هیچ اهمیت و معنایی ندارد. در این گروه، هیچ کس مدیر ارشد «سابق» نیست. دلیل تشکیل گروه این است که دولت پنهان دستور ترویج شعار «تریاک برای توده‌ها!» را به آن داده است.
اولین گزارش کمیسیون جهانی یک موضوع بسیار ناخوشایند را برای بشریت بیان می‌کند: «جنگ جهانی علیه مواد مخدر با پیامدهای ویرانگر برای افراد و جوامع در سراسر جهان شکست خورده است. اکنون، پنجاه سال پس از تصویب کنوانسیون واحد سازمان ملل متحد در مورد مواد مخدر و چهل سال پس از آنکه رئیس جمهور نیکسون جنگ دولت آمریکا علیه مواد مخدر را اعلام کرد، لزوم اصلاحات اساسی در سیاست ملی و جهانی به نیاز فوری تبدیل شده است».
کمیسیون جهانی برای برون‌رفت از این وضعیت ناخوشایند، پیشنهاداتی را به شرح زیر مطرح می‌کند: ١- ارائۀ مراقبت‌ها و معالجات پزشکی و اقدامات پیشگیرانه به جای تعقیب کیفری و مجازات مصرف‌کنندگان مواد مخدر؛ ٢- تشویق کشورها به کاربست و تطبیق مدل‌های آزمایشی مقررات قانونی قاچاق مواد مخدر (مانند حشیش) به منظور تضعیف قدرت جرایم سازمان‌یافته و حفاظت از سلامت و ایمنی شهروندان؛ ٣- لزوم فوری بررسی فهرست مواد ممنوعه توسط مقامات ملی و سازمان ملل؛ ۴- اعمال روش‌های جایگزین مجازات برای فروشندگان کوچک مواد مخدر و متخلفان بار اول؛ ۵- اگرچه ایدۀ جرم‌زدایی عمدتاً در رابطه با مصرف‌کنندگان مواد مخدر یا افرادی که از اعتیاد رنج می‌برند، مورد بحث قرار می‌گیرد، پیشنهاد می‌شود که همین رویکرد در رابطه با افرادی که در رده‌های «پایینی» تجارت مواد مخدر قرار دارند، استفاده شود؛ ۶- در اصلاح سیاست جهانی مواد مخدر، ساختار سازمان ملل باید نقش رهبری ایفا کند؛ ٧- اطمینان حاصل شود که کنوانسیون‌های بین‌المللی بمنظور ایجاد شرایطی برای آزمایش معقول با برنامه‌های کاهش آسیب، جرم‌زدایی و چارچوب‌های نظارتی تفسیر و یا بازنگری می‌شوند.
در آن زمان تعداد بسیار کمی از مردم چنین ایده‌های رادیکال در مورد بازسازی نگرش دولت و جامعه نسبت به معضل اعتیاد به مواد مخدر بشریت را مورد توجه قرار دادند. اما آن‌هایی که متوجه ظاهر این لیست توصیه‌های عجیب و غریب شده بودند، واکنش بسیار تندی نشان دادند و رویکردهای جدید را برای بشریت خطرناک و حتی مرگبار خواندند.
وزارت امور خارجۀ روسیه اعلام کرد که پیشنهادات کمیسیون جهانی در مورد قانونی‌کردن انواع خاصی از مواد مخدر و برخی از جرایم مرتبط با آن، حاوی ایده‌های «مشکوک» جناح میانه‌رو «لابی مواد مخدر-لیبرال» است. وزارت خارجۀ روسیه از میان ایده‌های بیان‌شده در این گزارش، پیشنهادهای مبنی بر «جرم‌زدایی از مصرف ماری‌جوانا، نگهداری مواد مخدر و هروئین تجویزی» را «مشکوک» نامید. در بیانیۀ این وزارتخانه آمده است: «پیشنهادات ارائه شده در گزارش آن‌ها هیچ شباهتی با موضع اکثر کشورهای عضو سازمان ملل متحد یا کل سازمان در مورد این موضوعات ندارد. آن‌ها منحصراً بیانگر دیدگاه شخصی افراد عضو این سازمان غیردولتی هستند. وزارت امور خارجۀ روسیه تعهد روسیه را به رعایت کنوانسیون‌های مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل متحد که حوزۀ قاچاق قانونی و غیرقانونی مواد مخدر را تنظیم می‌کند، تأئید کرد و گفت که از تلاش‌های بیشتر برای مقابله با تهدید جهانی مواد مخدر بر اساس تصمیمات سازمان ملل متحد حمایت می‌کند.
اکنون چهارده سال از انتشار آن گزارش بحث برانگیز کمیسیون جهانی سیاست‌گذاری مواد مخدر می‌گذرد. در این مدت، اعتیاد بشریت به مواد مخدر به طرز محسوسی افزایش یافته است. با این حال، متأسفانه، بسیاری از دولت‌ها نه تنها از ایده‌های جرم‌زدایی و متعاقبا قانونی کردن مواد مخدر و فعالیت‌های مرتبط با آن امتناع نکردند، بلکه به اجرای این ایده‌ها شروع کردند. سازمان ملل نیز همین مسیر را در پیش گرفته است. اگر چه سازمان ملل متحد این کار را با احتیاط انجام می‌دهد، اما بُردار سیاست آن قابل مشاهده است. مثلاً، سندی که در سال ٢٠١٩ توسط برنامۀ مشترک سازمان ملل متحد در مورد ایدز تهیه و منتشر شد، یک نمونۀ آشکار این سیاست است. عنوان آن «سلامت، حقوق و مواد مخدر» است. و این هم گزیده‌ای از این گزارش: «جرم‌زدایی از مصرف و نگهداری مواد مخدر برای استفادۀ شخصی، انگ و تبعیض را که مردم را از درخواست کمک پزشکی و قانونی و برنامه‌های کاهش آسیب باز می‌دارد، کاهش می‌دهد. مصرف‌کنندگان مواد مخدر به حمایت نیاز دارند نه زندان». توصیۀ اصلی گزارش: «حمایت و ترویج حقوق مصرف‌کنندگان مواد مخدر، احترام به کرامت انسانی آن‌ها، تضمین دسترسی برابر آن‌ها به خدمات اجتماعی و جرم‌زدایی از استفاده، نگهداری، خرید و پرورش مواد مخدر برای استفاده شخصی».
تعداد اسناد مشابه سازمان ملل متحد که حاوی توصیه‌ها برای جرم‌زدایی و قانونی کردن مواد مخدر در حوزۀ مصرف و در حوزۀ تولید و تجارت، ده‌ها و شاید حتی صدها فقره است. قالب مقاله اجازه ادامۀ نقل قول را نمی‌دهد. اما تمام فرمول‌بندی‌های مربوط به آزادسازی مواد مخدر تقریباً کلمه به کلمه یکدیگر را تکرار می‌کنند.
همین بُردار آزادسازی مواد مخدر را می‌توان در تعدادی از کشورها مشاهده کرد. چنین آزادسازی، طبیعتاً توسط مقامات دولتی تبلیغ نمی‌شود. قابل توجه این است که یکسری سازمان‌های اجتماعی در بسیاری از کشورها در دهه‌های اخیر مانند قارچ‌های پس از باران ظاهر شده‌اند، با حوزۀ جدیدی از «حقوق بشر» مانند حق استفاده از مواد مخدر سروکار دارند. چنین سازمان‌ها به معتادان متجاهر و نمایندگان تجارت مواد مخدر که به محاکمه کشیده می‌شوند، خدمات حقوقی ارائه می‌دهند، با هدف تغییر وضعیت مواد مخدر (از ممنوع به مجاز)، در مورد آن‌ها به تحقیقات دست می‌زنند، برای قوانین آزادسازی مواد مخدر و غیره لابی‌گری می‌کنند.
امروزه کانادا، استرالیا، مکزیک، آرژانتین، کلمبیا، هلند، بلژیک، سوئیس، انگلستان، آلمان و جمهوری چک، پیشرو‌ترین کشورها در زمینۀ آزادسازی مواد مخدر هستند.
اعتیاد ساکنان سیارۀ زمین به مواد مخدر واقعاً یک مشکل جهانی برای بشریت است. اما، بنا به دلایلی در فهرست مشکلات جهانی سازمان ملل منعکس نمی‌شود.
مأخوذ از: بنیاد فرهنگ راهبردی
مطلب مرتبط: جنگ تریاک علیه بشریت ادامه دارد
٢٧ دی-جدی ١۴٠٣
