درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

اعلامیه در مورد زلزله‌ی مرگبار در ولایت کنر 

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  با اندوه فراوان و خشم عمیق از…

“طالبان، شطرنج بزرگ و رؤیای اوراسیایی روسیه”

نویسنده: نجیب الله قاریزاده  najeebulla.qarizada1@gmail.com +447887494441 سقوط حکومت غنی در افغانستان و بازگشت…

حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و…

 نویسنده: مهرالدین مشید  از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار…

   امید زنده گی

زنده گی در همه حالات  بسر می آید گاه به تلخی…

از تو جدا نمیشوم 

نوشته نذیر ظفر 08/28/25 از همه گان جدا شوم از تو…

پرسش ۴: ساختار «پرس‌ومان» چگونه از گفت‌وگو به یک نظام…

-خراسان بزرگ دی‌‌روز، دانش‌مند، دانش و سبک کهنی نسبت به…

قهرمان‌پروری‌های احساسی و سقوط افغانستان در چنگال تروریسم

 نویسنده: مهرالدین مشید از اسطوره‌ پردازی های فریبنده تا بحران سیاسی…

پرسش ۵

از مکتب دینی فلسفی من بیش از این نه می‌دانم نقش…

نتیجه گیری از بحث های شبکه های تلویزونی و تحلیل…

بحث های داغ پیرامون این اقدام پاکستان راه افتید ،…

دموکراسي څه شی ده او سوسیال دموکراسي څه ته وايي؟

دا سوال د ډیرو ځوانانو پر مخ کې پروت او…

نام های بیشمار جنبش روشنگری غرب

Helvitius, C.A.(1715-1771) آرام بختیاری مقدمات: اصلاحات، انقلاب، عدالت، و سکولاریسم. روشنگری، جنبش برابری…

توضیحی بر فراخوان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان در دفاع از…

نوشته از بصیر دهزاد  ‎فراخوان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان در دفاع …

آیا انسان، نسبت به انسان، از ته‌یی دل هم‌دلی دارد؟

پاسخ: محمدعثمان نجیب به نماینده‌‌‌گی از مکتب هم‌دلی!؟؟ شما از موردی پرسان می‌کنید که…

«
»

گزیده مقالات

یووالی د بریا کيلي، د نن ورځې اړتیا

ليکنه: حميدالله بسيا په تاریخ کې ډېرې داسې شېبې شته چې ملتونه او ولسونه یوازې د یووالي، ګډ درک، او متقابل باور له لارې توانیدلي دي چې له ستر ګواښونو او تاریخي ناورینونو ځانونه وباسي. نن چې نړۍ ځينې هېوادونه یو ځل بیا له نويو ګواښونو، معلوماتي جګړو، ميلیتونو تر منځ د درزونو ، او د تاریخي حقیقتونو…

بیشتر بخوانید

نقش و جایگاۀ اصلی دین در جهان معاصر

نویسنده: مهرالدین مشید فشرده عصر حاضر، که با بحران‌های هویتی، اخلاقی، زیست‌محیطی و معنوی مواجه‌ است، نقش دین همچنان یکی از موضوع های محوری و جنجال برانگیز است. این مقاله با نگاهی فراتر از قرائت‌های ایدئولوژیک  می‌کوشد به این پرسش بنیادین پاسخ دهد که جایگاه و کارکرد اصلی دین در جهان مدرن و پسا‌مدرن چیست.…

بیشتر بخوانید

افغانستان؛ طعمه قدرت‌های منطقه‌یی و قربانی جنگ‌های نیابتی

چکیده افغانستان طی دهه‌های اخیر همواره درگیر جنگ، بی‌ثباتی و بحران‌های انسانی بوده است. یکی از عوامل اصلی این وضعیت، رقابت‌های ژئوپولیتیکی و جنگ‌های نیابتی میان قدرت‌های منطقه‌یی و جهانی در خاک این کشور می‌باشد. این مقاله به گونه بسیار فشرده و با بهره برداری از یادداشت های شخصی، منابع انترنتی و با رویکرد تحلیلی-سیاسی…

بیشتر بخوانید

بحران خاموش؛ ناکارآمدی طرف های درگیر و سرنوشت ناپیدای مردم افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید نشانه هایی از فروپاشی خاموش طالبان در متن بحران های موجود کشور افغانستان کنونی، پیش از طرح های آفاقی و راهکار های غیر عملی نیاز به اجماع همگانی گروههای درگیر و انسجام ملی دارد تا نخست از همه بستر مناسبی برای حل بنیادی بحران کنونی در این کشور فراهم شود. در جامعۀ…

بیشتر بخوانید

از برج «عاج ایده ئولوژی انگاری» تا « فرودگاۀ اسلام سیاسی»

نویسنده: مهرالدین مشید در جهان معاصر، دین نه‌تنها بحیث یک مسأله ‌ی فردی و معنوی باقی نمانده، بلکه به یکی از بازیگران اصلی عرصه‌ی سیاست در جامعه های مسلمان تبدیل شده است. آنچه امروز با عنوان «اسلام سیاسی» شناخته می‌شود، تنها یک پدیده‌ی سیاسی صرف نیست، بلکه حاصل یک روند فکری، نظری و ایدئولوژیک است …

بیشتر بخوانید

طرح قانون اساسی فدرال برای افغانستان

هرشخص یا هر گروه حق دارد در مورد کشورش طرح بدهد راهی برای بهبود اوضاع پیشنهاد نماید . طرحهای حقوقی و سیاسی یا فرهنگی به معنی نوعی حرکت مدنی است که در آن جدال جنگی و ترویج خشونت جا نمیداشته باشد و بارها بهتر از دعوت به تحرکات جنگی است ، زیرا جامعه ما بیش…

بیشتر بخوانید

   یا پیراهن و تنبان یا مکتب  

     نوشته ی : اسماعیل فروغی        درحالی‌که اختلافات و تنش های درونی طالبان هرروز بیشتروبرملا ترمی شود ، اخیراً وزارت معارف طالبان به دستور خود هیبت الله آخوند زاده به تمام استادان و شاگردان مکاتب دستور داده است تا با یونیفورم خاص ( پیراهن و تنبان سفید با لنگی سفید ) ، به مکاتب حاضر شوند…

بیشتر بخوانید

سناریو های احتمالی در برابر حکومت طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان پسا طالبان را چگونه فروپاشی ای تمثیل خواهد کرد اینکه حکومت غیر قانونی طالبان با چه سناریو هایی روبرو خواهد بود؛ پاسخ گفتن به این پرسش بستگی مستقیم به عامل ها و متغیرهایی دارد که بخشی از آن در داخل افغانستان و بخشی در عرصه بین‌المللی رقم می‌خورند. پیچیده گی متغیر ها…

بیشتر بخوانید

چشم انداز روابط آینده آمریکا وپاکستان وسرنوشت افغانستان

عارف عرفان     بر اساس گزارش ها اختلاف در درون دولت پنهان آمریکا بر محور روابط آینده آمریکا با پاکستان،احتمال دگرگونی های سیاسی را در افغانستان و منطقه بازگو مینماید. نویسنده معروف، اندر کویبکو برحول این اختلافات وتحولات، نظریه پردازی های را انجام داده است که در بخشی محوری آن ژیوپولتیک افغانستان یکی از فاکتورهای اساسی…

بیشتر بخوانید

شعار های قومی دشنه های آخته بر پیکر زخمی مردم افغانستان

نویستده: مهرالدین نویسنده تراژیدی های بی پایان افغانستان و دورنمای صلح و ثبات در این کشور هرچند اختلاف های گروهی و قومی در افغانستان پیشینه دارد؛ اما این اختلاف ها پس از به قدرت رسیدن طالبان در یک توطیه پیچیده ی منطقه ای و فرامنطقه ای به اوج اش رسیده است. این اختلاف ها اکنون…

بیشتر بخوانید

    دولتها چگونه ایجاد واداره میشوند 

هرکه آنرا نیست ایستادن بپای خود توان  میشود  بیچاره و محتاج  دست  دیگران مقدمه  در هفت ونیم دهه ی عمر صغارت وکبارت خود کم از کم دوازده دولت وحکمروایی را از دوران شاهی گرفته تا به اکنون دیدم نتیحه گیری بنده از برداشت گوناگون دولتها خصلتهای متفاوت ومتناوب ایشان بیانگر آنست که در کشورهای عقب…

بیشتر بخوانید

اسارت؛ ایستگاهی حیرت شکن و سیاه چاله ای گریز ناپذیر

نویسنده: مهرالدین مشید اسارت یعنی ایستگاه ی سیاه چاله ی ظلمت بار که از برج و باروی آن موج سنگین و گلوگیر استبداد زبانه می کشد و توانایی ها، ظرفیت ها، قریحه و خلاقیت های انسان در پشت دیوار های فولادین آن به زنجیر کشیده می شوند‌. هر زمانیکه سخن بر سر اسارت آغاز می…

بیشتر بخوانید

هنر و حقوق فرهنگ ها…!

هنر یا خوب دیدن: عمق و ظرفیت دریافت کننده را٬ لازم دارد – تا گوهر اخلاقی در رفتار و کردار اعضا جامعه پدیدار شود. چیستی گوهر اخلاقی یا هنر عبارت از: وحدت معنا و صورت که اکثراً شامل: شعر٬ موسیقی و نقاشی می گردد. البته انسان نیهیلیسم یا پوچ از اثر هنر در وجود٬ اثر پذیری ندارد. که…

بیشتر بخوانید

سیاست مداران افغان و جهان میگویند افغانستان به دولت  مانندطالبان ضرورت داشت؟

نوشته  کریم پوپل  ۸.اپریل ۲۰۲۵                                                                                                                                                 ۱۱. مسله سمتی قوم گرایی ملیت گرایی  زبانی آنقدر زیاد شده بود مردم تصور می کرد که این خاک به جز تجزیه دیگر راه ندارد. سر مسله تذکره الکترونیکی چه جنجال پیش آمد که دولت عاجز مانده بود. یک دانشگاه می گفت دیگر پوهنتون یکی وزارت دفاع می گفت دیگر…

بیشتر بخوانید