میدان هوایی بگرام

گیریم که ادعای غلط ترامپ در مورد حضور چینائی ها…

دلبری مهرورز!

امین الله مفکر امینی                         2025-22-02! دلبـری مهــــرورزی دارم که دیـــده و دلم…

غیابت رهبران طالبان بازی استخباراتی یا آغاز یک سونامی وحشتناک

نویسنده: مهرالدین مشید خود کامگی ملاهبت الله و نارضایتی و خشم…

خانه های مردم افغانستان دور از دسترس مردم

زمانی " خانه ملت " که منظور پارلمان افغانستان است…

عاشق وفاسق!

امین الله مفکر امینی      2025-20-02! درعشـق وعاشقـــــی گردربزم عشق نمیســـــــوزی مشـــــو ز این…

«حزب باد»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات غالب…

«حزب باد Opportunism»: تحلیل پدیده فرصت‌طلبی و تبعیت از جریانات…

        زیارتگاه امام صاحب ولایت کندز دومین شهر مذهبی افغانستان

  نوشته کریم پوپل مورخ ۲۱ فبروری ۲۰۲۵    مقدمه  ولسوالی امام صاحب با داشتن…

روایتی از کشت زار های خستۀ رنگین کمان خاطره ها

نویسنده: مهرالدین مشید این هم می گذرد ما مرده ایم، مرده ی در…

             تاریخچه نام گردیز

نوشته : کریم پوپل مورخ ۱۵فبروری ۲۰۲۵ بسیاری از دوستان یکی از…

مماشات خویشتن دارانۀ غرب با طالبان و پراگنده گی مخالفان…

نویسنده: مهرالدین مشید نشست های بیرونی پیرامون افغانستان؛ بستر سازی برای…

چاپنداز

بزکش، پهلوانی که  با سواری اسب، بز را به دایره…

انارستان دل 

رسول پویان  دل ز درد و داغ هجران بی‏نوا افتاده است  برگ…

فیلسوف شدن دانشمند اتمی، بعد از یکسال زندان

Weizsäcker, k.F.(1912-2007) آرام بختیاری فیزیک دان اتمی، میان فلسفه و رسالت صلح. کارل…

کلبه ی تارم!

امین الله مفکر امینی       2025-11-02! دربســاطی بیکسی ام ، دلبری آمـد با…

خاطره ها بیانگر واقعی ترین حقایق تاریخی 

نویسنده: مهرالدین مشید خاطره ها تصویری از "تاریخ در بستر جغرافیا" بازهم…

ګوندي فعاليتونه او دموکراسي

نور محمد غفوری یادونه: دا مقاله مې په ۲۰۱۸ کال لیکلې ده…

سکوت در برابر گستاخی های پاکستان بار بار مسئولیت افغانستان…

حکومت‌های افغانستان زمانی می‌توانند در تامین امنیت و ثبات موفق…

سخنی عشق!

               2025-09-02! امین الله مفکر امینی گرسخـــــن زعشق گویی زعصمتِ این گوهربــــدان کزعشق به…

سکوت خلیفه در برابر امیر شکست یا فرصتی برای انحام…

نویسنده: مهرالدین مشید عباس ستانکزی: ملایعقوب کل روند را از مسیر…

«
»

علمی و معلوماتی

جهان‌بینی مادیگرا در ایران

دکتر بیژن باران در ایران فلسفه در الهیات، شعر، عرفان تنیده؛ نه در علم. آیینها الهیات، دیوانسالاری، ایلخانی، سلوک، کردار، عرفان، تصوف را در هم آمیزند. همه اینها بجز علم در مقابل مدرنیزم اند. در ایران 2 جهان‌بینی مادی با تاثیر کم و دینی/ ایده ای با تاثیر زیاد بر فرهنگ اند. آنها در کتب،…

بیشتر بخوانید

در هند زبان فارسی

نوشته: دکتر حمیدالله مفید زبان پارسی فرزند برومند زبان اوستایی است. در این مورد هیچ شکی وجود ندارد، انکتیل دو پرون و بورنوف با استفاده از زبان سنسکرت آثار اوستایی به ویژه یسنا را خواندند دوپرون و بورنوف نیز با استفاده از واژگان سنسکرت که با اوستا بسیار نزدیک است ، زبان اوستایی را فراگرفتند…

بیشتر بخوانید

کیهانشناسی زروانی در ایران

– دکتر بیژن باران کیهانشناسی یکی از 7 رشته فلسفه است که آغاز، چگونگی، پایان، اجزای کیهان را بررسی کند. آیینهای باستان امور خود را به اجرام نورانی آسمان پیوند زده؛ با تخیل، علاقه، خضوع نوشته؛ در آثار هنری بازتاباندند. زُروان یک مشرب فلسفی و الهیات در هزاره 1ق.م در فلات ایران بود. زمان بیکرانه…

بیشتر بخوانید

جوهره دین و انسان- شتابی بسوی منحصر به فرد در مقابل حکومت های دینی تُهی معنی

چکیده مبحث جوهره و شاخص های معنوی دین زمانی متجلی می شود٬ که در مباحث چگونگی روح پرداخته شود٬ و ساختارهای تُهی معنی قرون وسطایی در برابر آن٬ که ریشه در سرشت منفی یا مکر٬ حیله و تزویر انسانی حیوانی دارد هویدا می گردد. اصولاً جوامع مترقی که دستگاه های دولت در حیطه مسوولیت مدنی…

بیشتر بخوانید

حضرت حسین که نعوذ‌وبالله خدا و کربلا میراثی از ایشان نیست

حضرت حسین هیچ برتری ‌و بدتری از اهل بیت علیهماالسلام نه دارند.‌ شهادت شان هنگام وجیبه‌ی دینی خود شان به عنوان یک مسلمان بود.برداری از اهل تشیع در پیامی نوشت که چرا از عزاداران حسینی انتقاد کردم؟نوشته‌ی محمدعثمان نجیبتشیع ایران،‌ خودزنی ها را از ارتدوکس های اروپا به ایران منتقل کرده اند که در یادبود…

بیشتر بخوانید

دائرت المعارفی ها،- پیشگامان روشنگری و انقلاب.

Enzyklopädisten. آرام بختیاری مقاله نویسان دائرت المعارفی، خالق مانیفست انقلاب بودند. دانشنامه نویسان یا دائرت المعارفی های سکولار و منتقد فرانسوی، بین سالهای 1780-1751 میلادی، 35 جلد” انسیکلوپدی” را در راه روشنگری و انقلابات فرانسه و امریکا منتشر کردند. ناشر آنها 2 روشنگر بنام:  دیدرو و دلامبر ، و مهمترین مقاله نویسان آن: ولتیر، روسو،…

بیشتر بخوانید

الهیات، عرفان، تصوف در ایران

دکتر بیژن باران با مطالعه آثار و تاریخ 3 مرکز تمدن چین، هند، ایران نام و رابطه فیلسوفان و الهیون دیده شوند. خشکی ، زلزله، انزوای ناشی از کویر و کوه، حمله اقوام دیگر به جغرافیای سوق الجیشی بین شرق و غرب به باورهای ماوراء الطبیه دامن زدند. تخیل، کنجکاوی، استبداد مطلقه شرقی- خرافت و…

بیشتر بخوانید

اراده به دانستن تحول در اندیشیدن- ساختار گرای و توسعه

(دستور العمل قرارداد اجتماعی در ایجاد دولت مدرن) تاریخ حقوق عمومی کشورها مملو است، از نقض حقوق بشری، استبداد، تبعیض که سلطه پذیری و سلطه گرای، در قالب شاه و رعیت، عالم و عامی جلوه گر بود. که از دوره رنسانس تحولاتی در غرب در حوزه حقوق آغاز شد، در ۱۵۱۵ ماکیولی در کتاب شهریار…

بیشتر بخوانید

خموشی منش فرهنگی- شتابی بسوی منحصر به فرد

مقدم به موضوع:  ساختار نظام حقوقی سکولار همرا با بایست های سیاسی اخلاقی٬ در غایت سعادتمند هر عضو از جامعه٬ به منظور نظام حقوقی سیاسی از بطن جامعه٬ نیازمند عادی سازی مجموعه مولفه های آزادی منحصر به فرد است٬ که فرهنگ سازی شود. و از کثرت گرای قوانین به منظور جلوگیری از آنارشیسم پرهیز گردد٬…

بیشتر بخوانید

مکتب فرانکفورت؛ مسخ انسان در فرهنگ مهندسی شده ارتجاع

horkheimer,max(1895-1973) آرام بختیاری نئو مارکسیسم فرویدی، مقابل جامعه مصرف، و مارکسیسم پادگانی جزایر گولاک. فلسفه یعنی نقد شرایط موجود. یکی از وظایف “مکتب فرانکفورت”، پرداختن به نقش فرد در جهان و در فرهنگ مهندسی شده یا مدیریت شده سرمایه داری بین سالهای 1984-1944 میلادی بود. آن مرکز توجه و نگاه جدید به فلسفه مارکس بود،…

بیشتر بخوانید

فلسفه شرق: ایران

دکتر بیژن باران فلسفه شرق چین، هند، ایران، آشور-بابل را برگیرد. 2 جهانبینی ایده آلیسم ناشی از باورهای تخیلی و مادی متکی بر زیست واقعی مردم از هزاره 1 ق.م. کتابت یافتند. اولی در الهیات با مفروضات، احکام، آخرت در ادیان گوناگون تکرار شد. دومی آثاری در پیدایش جهان مادی، رابطه انسانها، جو کشاورزی پدید…

بیشتر بخوانید

هگل، فاقد اتوپی، ولی آرمانگرا ؟ 

hegel,kant,marx آرام بختیاری تناقضات فلسفه هگل؛ دولت چون خداست. هگل(1831- 1770) یا ارسطوی آلمانی، در آغاز، الهیات خوانده بود و تحت تاثیر کانت کتاب “زندگی مسیح) را در در 25 سللکی نوشت، بخشی از روحانیون پروتستان، دکترین مذهبی او را نیز تعقیب میکردند، و زمانیکه ناپلئون را سوار اسب در شهر اشغال شده اش دید،…

بیشتر بخوانید

 هگل و رویای وحدت: دولت، ملت، فرد

Hegel, G.W.F (1770-1831) آرام بختیاری   هگل،- جمعبندی دانش زمان، و ادعای پایان فلسفه. هگل(1831-1770م)، فیلسوف بعد از انقلاب است؛ البته انقلاب فرانسه!، نخست آنرا طلوع خورشید نامید، ولی سپس دست آوردهای آنرا نه آزادی خلق، بلکه خشونت گیوتین گروه یعقوبی مسیحی نامید. هگل میگفت فلسفه یعنی بیان و طرح زمان خود از طریق اندیشه و…

بیشتر بخوانید

چگونگی مشروعیتِ نظام سیاسی 

نگارشی از سخی صمیم:  ***  یاد آوری ضروری: افکار ونگارش این قلم انفرادی ومنحصر بفرد است ولی اجابت آن اختیاریست  ***  عناصرمکونه و سندحقوقی(قانون اساسی یاپاکیزه پیمان آن)   ***  قسمت دوم واخیر  ***  مسئولیت وپاسخگوبودن دربرابر قانون اساسی ـ چه وقت ایجاد (مسئول و پاسخگو کیست) و  تفاوت بین مسئولیت وپاسخگوبودن کدام است؟:  من در…

بیشتر بخوانید

فلسفه شرق: چین، هند، ایران

دکتر بیژن باران غنا و قدمت فلسفه شرق با قیاس با غرب، رابطه فلسفه چین و هند با ایران، بازتولید مفاهیم شرق در ادبیات و هنر ایران بررسی شوند. از 7 هزار سال پیش مردم به رصد ستارگان، شرایط جوی، حکمت نیاکان برای حدس آینده خود و دولتمردان علاقه داشتند. انسان ها اجرام نورانی مانگ/…

بیشتر بخوانید