درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

اعلامیه در مورد زلزله‌ی مرگبار در ولایت کنر 

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  با اندوه فراوان و خشم عمیق از…

“طالبان، شطرنج بزرگ و رؤیای اوراسیایی روسیه”

نویسنده: نجیب الله قاریزاده  najeebulla.qarizada1@gmail.com +447887494441 سقوط حکومت غنی در افغانستان و بازگشت…

حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و…

 نویسنده: مهرالدین مشید  از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار…

   امید زنده گی

زنده گی در همه حالات  بسر می آید گاه به تلخی…

از تو جدا نمیشوم 

نوشته نذیر ظفر 08/28/25 از همه گان جدا شوم از تو…

پرسش ۴: ساختار «پرس‌ومان» چگونه از گفت‌وگو به یک نظام…

-خراسان بزرگ دی‌‌روز، دانش‌مند، دانش و سبک کهنی نسبت به…

قهرمان‌پروری‌های احساسی و سقوط افغانستان در چنگال تروریسم

 نویسنده: مهرالدین مشید از اسطوره‌ پردازی های فریبنده تا بحران سیاسی…

پرسش ۵

از مکتب دینی فلسفی من بیش از این نه می‌دانم نقش…

نتیجه گیری از بحث های شبکه های تلویزونی و تحلیل…

بحث های داغ پیرامون این اقدام پاکستان راه افتید ،…

دموکراسي څه شی ده او سوسیال دموکراسي څه ته وايي؟

دا سوال د ډیرو ځوانانو پر مخ کې پروت او…

نام های بیشمار جنبش روشنگری غرب

Helvitius, C.A.(1715-1771) آرام بختیاری مقدمات: اصلاحات، انقلاب، عدالت، و سکولاریسم. روشنگری، جنبش برابری…

توضیحی بر فراخوان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان در دفاع از…

نوشته از بصیر دهزاد  ‎فراخوان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان در دفاع …

آیا انسان، نسبت به انسان، از ته‌یی دل هم‌دلی دارد؟

پاسخ: محمدعثمان نجیب به نماینده‌‌‌گی از مکتب هم‌دلی!؟؟ شما از موردی پرسان می‌کنید که…

«
»

گزیده مقالات

پنجشیر، زخم بر تن، آتش در دل؛ افسانه‌ای زنده در توفان تروریسم

نویسنده: مهرالدین مشید پنجشیر، شیر زخمی اما سرفراز؛ خاری در چشم دشمنان، امیدی در دل آزاده گان پنجشیر چون شیری زخمی در کوهپایه های هندوکش، آرمیده است؛ قلعه ای از غرور، سنگری از خون و خنجری در گلوی تروریستان اما نه شکست‌ خورده، نه خاموش؛ بلکه استوار و شکست ناپذیر، زخم‌هایش روایتگر قرن‌ها ایستادگی‌اند، و…

بیشتر بخوانید

تحول در متغیرهای ژئوپلیتیکی افغانستان: بازتعریف نقش طالبان در معادلات قدرت

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان در معرض تلاطم؛ از صعود سریع تا شکننده گی ساختاری طالبان طالبان پس از خروج نیروهای آمریکایی در سال ۲۰۲۱ و سقوط دولت جمهوری افغانستان، در نتیجه ی بازی های مرموز استخباراتی کشور های منطقه و جهان و سازش با غنی، در یک روند برق‌آسا قدرت را در کابل به‌ دست…

بیشتر بخوانید

 ما و گفته های شرل بنارد، همسر  آقای خلیلزاد پیرامون وضیعت زنان در افغانستان  

نوشته بصیر دهزاد  در یک تحلیل ، ارزیابی  و محورچه باید کرد؟  هدف سفر، یافته ها و گفته های خانم شرل بنارد را میتوان از زوایای مختلف سیاسی و حقوقی قابل ارزیابی و تعمق دانست، نه تنها از دیدگاه یک زن که گوئي  فقط سالها در میان چهار دیوار یک خانه دهاتی ، یک دهکده…

بیشتر بخوانید

آنجا که دیوار ها فریاد می زنند؛ روایت یک ویرانی بی صدا

نویسنده: مهرالدین مشید از خشت تا خیال؛ روایت خانه ایکه طالبان فرو ریختند طالبان زیر نام تطبیق پلان شهری دست به ساخت و ساز های جدید و احداث و توسعه ی سرک ها و ساختمان زیر زمینی ها در داخل شهر کابل زده اند. شهرداری کابل بی توجه به رابطه ها و ضابطه ها به…

بیشتر بخوانید

دو پرسش

۱– آیا در افغانستان قوم یا ملیتی است که اجدادشان مهاجر بوده باشد ؟ ۲– از جمله ملیت‌های و اقوام کلان کشور (بدون ملیت هزاره ) قومی است که اجداد شان درین خطه حاکمیت نکرده باشند ؟ ۱– افغانستان سرزمین به جامانده از آریانا و خراسان است ، جغرافیای طبیعی آریانا مشتمل بود بر بخارا…

بیشتر بخوانید

چالش های درونی میان طالبان و مخالفان آنان؛ آزمونی تعیین‌کننده برای طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان و دور زدن گروها و سیاستگران نابکار و فراخوان آشتی با مردم بازگشت طالبان به قدرت در اگست ۲۰۲۱، بدون تردید یکی از نقطه‌عطف‌های مهم در تاریخ معاصر افغانستان است. این در حالی بود که بسیاری انتظار داشتند، این بازگشت تغییراتی بنیادین را در گفتمان، عملکرد و رویکرد سیاسی این گروه…

بیشتر بخوانید

افغانستان در یک ناگزیری

افغانستان که در یک ناگزیری ناشی از فشارهای آمریکا و غرب قرار دارد چگونه می‌تواند از محدودیت‌های وضع شده چهار ساله پا بیرون بکشد ؟ فشارهای سیاسی ، دپلماتیک ، وضع تعزیرات بانکی و انجماد پول‌های پشتوانه ای کشور را با معضلات گوناگون‌ درگیر ساخته است ،دریافت منفذ های خروج برای کاهش برخی خطرات از…

بیشتر بخوانید

             پلان شهری یا مهندسی قدرت؟ واکاوی اهداف پنهان طالبان در بازسازی کابل

نویسنده: مهرالدین مشید نگاهی به پروژه‌های عمرانی در شهر کابل با چهرۀ استخباراتی پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱، سیمای شهر کابل به‌تدریج دچار دگرگونی‌هایی در ساختار عمرانی و طراحی شهری شده است. طالبان در ماه‌های اخیر با اجرای طرح‌های موسوم به «پلان شهری» و ساخت‌وسازهای گسترده، تلاش می‌کنند چهره‌ای منظم…

بیشتر بخوانید

جنگی که بجای فروریزی دستگاه تروریست پرور، دندان های آن را تیزتر کرد

نویسنده: مهرالدین مشید جنگی که امید ها برای نابودی بزرگ ترین حامی تروریسم را به یاس بدل کرد پس از درگیری میان هند و پاکستان، جنوب آسیا بار دیگر در معرض تنش قرار گرفت. تنش‌های مرزی، رقابت تسلیحاتی، و جنگ‌های نیابتی همواره سایه‌ سنگینی بر روابط هند و پاکستان انداخته‌اند. در میان این تلاطم‌ها، افغانستان…

بیشتر بخوانید

     انزوای نمایشی، همکاری پنهانی: از انکار علنی تا توافق پشت پرده

نویسنده: مهرالدین مشید انزوای دیپلوماتیک تا معامله در سایه: روایت دوگانه انزوا و تعامل پنهان بیش از سه سال از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان می‌گذرد، اما هیچ دولت مشروع و مؤثر در جامعه جهانی حاضر به به‌رسمیت‌شناختن حکومت آنان نشده است. این بی‌اعتنایی جهانی تنها یک موضع سیاسی نیست، بلکه بازتابی از رفتارهای…

بیشتر بخوانید

از شمس النهار ، بنیاد گزاری مطبوعات مدرن

1میرعبدالواحد سادات ترقیات عالم روبه بالاست  ما از بالا به پایین می ترقیم از شمس النهار ، بنیاد گزاری مطبوعات مدرن  ، آغاز تجدد و مدرنیته در نیمه دوم قرن (۱۹ م ) تا :  رادیو شریعت  ، طالبانیزیم  و مردود خواندن تجدد  ،  در اخیر ربع اول قرن (۲۱ م )   در نیمه…

بیشتر بخوانید

روز جهانی مطبوعات و روزگار آشفته و نابسامان روزنامه‌نگاری در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید هرچند روز جهانی مطبوعات (۳ می) فرصتی است برای بازنگری در وضعیت آزادی بیان و رسانه‌ها در جهان؛ اما دریغ و درد که در افغانستان، این روز به‌جای بزرگداشت، برعکس به نمادی از بحران و خفگان تبدیل شده است و روزنامه نکاران افغانستان چه در داخل و چه در خارج این کشور…

بیشتر بخوانید

مسئولیت اخلاقی رسانه ئی  در دفاع مشترک از روشنگری ، حقوق و آزادیهای مدنی جامعه کنونی ما  

نوشته  از: بصیر دهزاد   قسمت دوم  ادامه قسمت اول   نباید یک اصل عمده را در این موضوع با اهمیت نا دیده گرفت که هر قومی بخشی انکار باپذیر از یک ملت واحد اند که در سرزمین مشترک زنده گی میکنند و باید به موجودیت اقوام و روان اجتماعی آنان احترام گداشت و به حق داشتن…

بیشتر بخوانید

مسئولیت اخلاقی رسانه ئی  در دفاع مشترک از روشنگری ، حقوق و آزادیهای مدنی جامعه کنونی ما  

نوشته  از: بصیر دهزاد   قسمت اول   انگیزه این مقاله  تداوم بحث های تحریک برانگیز بعضی از رسانه های انتر نتی و برامد های افراد بخاطر مورد سوال قرار دادن اهمیت، تاریخ و تکامل و تعلقیت های قومی، زیانی و هویتی  یکی در برابر دیگر است که در بیست سال جمهوریت و سه و نیم سال…

بیشتر بخوانید

وحدت ملی یگانه ضامن بقای کشور است

اگر از چهار راهی ها گذر کنی مزدور کار ، رنگمال، گلکار ، نلدوان و سائر مردان کار هزاره و تاجک و پشتون و ازبیک و ترکمن و بلوچ و نورستانی وغیره همه دست زیر الاشه منتظر آن اند تاکسی ایشان را برای انجام کاری با خود ببرد ، افراد گرسنه و محروم هر قوم…

بیشتر بخوانید