هغه د اسلام د زرین پېر یو ستر  طبیب، ریاضي پوه، ستورپوه، فزیک او کیمیا  پوه، جغرافیا پوه، موسیقي پوه، شاعر، منطق پوه، متفکر، حکیم او  لیکوال وو.  ابو علي سینا د  اسلامي پېر تر ټولو اغېزناک فیلسوف بلل کیږي. نوموړی د نړۍ یو له نوموتو فیلسوفانو او ساینس پوهانو څخه دی چې د فلسفې…

Ernest Mandel (1923-1995 )  آرام بختیاری ارنست ماندل؛ هیچگاه به فلاکت سیاسی انقلابی نیفتاد!   ارنست ماندل(1995-1923 .م) مبارز کت و شلواری کراواتی!، عملگرای کارگری ضد فاشیست بلژیکی، تروتسکیست مارکسیست،یهودی آلمانی تبار، غالب عمرش را در بلژیک،و آلمان گذراند و یکی از تئوریسن های ضدسرمایه داری و جنبش کارگری آنجا شد. والدین وی از لهستان بدلیل…

برخلاف فلسفه غرب در فلسفه مشرق اسلامی٬ عشق با حکمت یا فلسفه تضاد ندارد، مکمل انسان این دو گوهر (عقل و عشق) دانسته شده است. ولی فلسفه در شرق به خصوص در جوامع مسلمین عام نشده است٬ برای عده ای خاصی قرار گرفته می شود. آنچه فلسفه در قرن هفدهم در غرب٬ به شگوفایی ذهنیت عام…

موسی فرکیش «نصایح‌نامچه»، در حقیقت متن گفتار و پیشنهادهای عبدالرحمان خان است که در 27 ذیقعده 1303ق (اگست 1886) در حضور نماینده بریتانیا و خوانین و روسای طوایف در دربار بیان کرده‌است. ماجرا از آنجایی آغاز می‌شود که چند تن را به جرم ارتباط با روس‌ها دستگیر و به دربار می‌آورند. عبدالرحمان‌خان به همین اشاره،…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند رو ، کند رو، رادیکالهای راست وچپ اعم از ارتجاعی ودموکراتیک نی تنها مردم در کشورها بلکه بازیگران همسایه ،منطقه و قدرتمندان بین المللی جهان عمیقاً تاثیر گذاربوده واز طریق مداخلات به اصطلاح  «دوستانه » وبازیهای دراماتیک ،مسیر تحولات را به میل و منافع…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو لپاره د ډلو، ټولنو او اتحادیو جوړولو ته اړتیا لرلې ده. سیاسي ګوندونه د انسانانو د ګډ ژوند او سیاست د تنظیم له اړتیاوو څخه منځ ته راغلي. که تاریخ ته وکتل شي، د سیاسي ګوندونو جرړې د یونان او روم د لرغونو تمدنونو په…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از مکتب دینی فلسفی من بیش از این نه می‌‌دانم: وقتی مکتب دینی-فلسفی من بیش از این نه می‌دانم، بخش نخست مقاله‌ی، ( سقراط، تیشه‌زنیْ به ریشه‌ی دانایی را نوشت،‌ مرادش آن بود تا یک تکان‌های تازه در بیدارسازی‌ اندیشه‌های خواب ‌برده و مقلد پارینه‌ها…

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف، روشنگر، ماتریالیست و عالم روسی؛ با دانش دائرت المعارفی، در نیمه اول قرن 18 میلادی، از رفرم های پطر کبیر و ملکه الیزابت، زمانی که بورژوازی تجاری و اریستوکراتی کلان، نمایش ترقی خواهی میدادند، حمایت نمود. ماده گرایی فلسفی وی؛ چه مکانیکی…

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز سازمان د جوړولو لپاره عموماً یو لړ اساسي اسنادو او اداري- تشریفاتي کارونو او توافقي لیکل شویو شیونو ته اړتیا وي. دا اسناد د هر هېواد او یا په یوه هېواد کې د مختلفو تاریخی دورو د قوانینو او ټاکنیزو کمیسیونونو له مخې یو له…

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما جهان را برای کودکان نساخته‌ایم…! پیشگفتار: کودکی فقط گذرگاهی زودگذر در زندگی نیست؛ بلکه زیربنای شکل‌گیری شخصیت، هویت و رؤیاهای هر انسان است. لبخند هر کودک، نوید فردایی روشن‌تر برای جامعه و جهان است. اما امروز واقعیتی تلخ و بی‌رحم، سیمای کودکی را…

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در بیانیه‌های نخستین مکتب، گفته بودیم که یکی از کارهای در دست انجام برای مکتب، نقد دیدگاه‌های فلاسفه‌ی پیشین در برخی موارد ویژه است. این نگاه، هرگز از حرمت به آن‌ها نه می‌کاهد و آنان و دانش‌ شان را احترام ‌و ستایش می‌کند. یکی دگر…

دا سوال د ډیرو ځوانانو پر مخ کې پروت او مطرح دی. د دموکراسۍ په اړه ما ډیرې مقالې لیکلې. په هغې لړ کې مې په ۲۰۱۱م کال کې یوه لیکنه د «دموکراسي (ولسواکي)» تر سر لیک لاندې نشر کړې ده. په هغې کې د دموکراسۍ یا ولسواکۍ په اړه بنسټیز علمی معلومات وړاندې شوی…

Helvitius, C.A.(1715-1771) آرام بختیاری مقدمات: اصلاحات، انقلاب، عدالت، و سکولاریسم. روشنگری، جنبش برابری طلبانه اروپایی در قرن 17 میلادی و متکی به ایدههای: هومانیسم، رفرماسیون، و عقل گرایی علیه: خان، شاه، شیخ مسیحی، و جهانبینی آنان بود. از جمله اهداف این مکتب و جنبش، استفاده از عقل خود و دست آوردهای مثبت فکری دیگران برای…

پاسخ: محمدعثمان نجیب به نماینده‌‌‌گی از مکتب هم‌دلی!؟؟ شما از موردی پرسان می‌کنید که سوزنی‌ست، گم‌شده در انبار جهانی کاه و‌ گیاه هرزه. برای هم‌دلی، انتظار داشتن از یک شخص چه که از جهانی به نام جهان بشریت یک اندیشه‌ی واهی‌ست. با آن که ما نه می‌دانیم هدف شما از هم‌دلی با کدام نوع قربانی‌ست،…

پس از به‌دست آمدن استقلال افغانستان در سال ۱۹۱۹م (۱۲۹۸ هـ.ش)، شاه امان‌الله خان تصمیم گرفت به پاس این پیروزی بزرگ، نمادهایی از شجاعت و استقلال مردم افغانستان بنا کند. یکی از مهم‌ترین این آثار، طاق ظفر پغمان بود که در سال‌های نخستین دهه ۱۹۲۰ میلادی ساخته شد. هدف اصلی از اعمار این طاق، زنده…