در مورد تعاونی‌های کارگری

از آثار کلاسیک لنین برگردان: آمادور نویدی درباره تعاونی‌های کارگری تذکر سردبیر سایت مارکسیست– لنینیست امروز: این…

ریناس ژیان

استاد "ریناس ژیان" (به کُردی: ڕێناس ژیان) شاعر نامدار کُرد…

پنجشیر، زخم بر تن، آتش در دل؛ افسانه‌ای زنده در…

نویسنده: مهرالدین مشید پنجشیر، شیر زخمی اما سرفراز؛ خاری در چشم…

فلسفه امید بلوخ،- میان مارکس و مسیحا

Ernst Bloch (1885-1977 ) آرام بختیاری سوسیالیسم حتمی است !، مارکسیستی یا…

دلزار حسن

استاد "دلزار حسن" (به کُردی: دڵزار حەسەن) شاعر، نویسنده و…

مقام عشق 

رسول پویان  کلام عشـق و محبت چقدر شیرین است  نبید خسرو و…

تحول در متغیرهای ژئوپلیتیکی افغانستان: بازتعریف نقش طالبان در معادلات…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان در معرض تلاطم؛ از صعود سریع تا…

برای نخستین‌بار، مصاحبه‌ی طولانی من با هوش‌مصنوعی

محمدعثمان نجيب  بخش دوم پندار من نسبت به هر پدیده‌یی منفی نی‌ست.…

 ما و گفته های شرل بنارد، همسر  آقای خلیلزاد پیرامون…

نوشته بصیر دهزاد  در یک تحلیل ، ارزیابی  و محورچه باید…

شهروندی بنیاد عملی دموکراسی

شهروندی به مفهوم منتفی امت نیست. بلکه رویکرد عملی از…

برهی که رفته ایم!

امین الله مفکرامینی      2025-22-05! بـرهی که رفته ایم ورویــم،نگردیم بــرعقــــــــب ورجان وتنــراوقربان داریم…

نشست تخصصی و کارگاهی فردوسی‌شناسی در بروجرد برگزار شد

به گزارش رها نیوز، و نقل از دکتر "محمد فصیحی"…

مارکس و اتحادیه‌های کارگری(فصل دوم)

مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم نوشته: آ. لوزوفسکی برگردان: آمادور نویدی مارکس علیه پرودونیسم و باکونیسم کارل…

آنجا که دیوار ها فریاد می زنند؛ روایت یک ویرانی…

نویسنده: مهرالدین مشید از خشت تا خیال؛ روایت خانه ایکه طالبان…

اُلیګارشي څه شی ده؟

نور محمد غفوری د اُلیګارشي په اړه په (قاموس کبیر افغانستان) کې داسې…

دو پرسش

۱-- آیا در افغانستان قوم یا ملیتی است که اجدادشان…

چالش های درونی میان طالبان و مخالفان آنان؛ آزمونی تعیین‌کننده…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان و دور زدن گروها و سیاستگران نابکار…

من و هوش مصنوعی CHATGPT

دوستش‌ شوید… محمدعثمان نجیب بخش نخست از دیر زمانی می‌شنیدم که هوش‌مصنوعی ابداع…

دی‌دار آشنا، گزاره‌یی نکو از گزارنده‌گان نکو

لطفاً نامش را مگر تغییر بدهید. محمدعثمان نجیب برمقتضای نیاز، وظایف گونه‌‌گونی…

درک لنین از عدالت

ترجمه. رحیم کاکایی کازونوف الکساندر سرگیویچ، دکتر علوم فلسفه، پروفسور دانشگاه دولتی…

«
»

گذری در حافظه زمان و همین هست ویژه گی نسل ما

دکتر اسد محسن زاده

به بهانه نشر دیجیتال «گذری در حافظه زمان، و همین هست ویژه‌گی نسل ما!»

در فاصله میان نشر چاپی و طرح دیجیتال «گذری در حافظه زمان، و همین هست ویژه‌گی نسل ما!» دگرگونی ؜های چنانی در جهان علم و فن رخداد که کسانی آنرا منبع خطر و ناباوری بشریت، دیگری آنرا دستیار و منبع الهام و یاری به انسان، و سومی آنرا دلیل بدبختی و بی؜ هیچی او می؜ خوانند. حرف بر سر معجزه «هوش مصنوعی» می؜باشد که در این روزها همه جا ورد زبان؜ هاست. این عجوبه می؜ تواند کتاب بنویسد، شعر بسراید، تصویر بیافریند، بیانیه بنویسد، تدریس کند و صدها کار دیگر.

نظام سرمایه داری که تنها در پی سود، یوتیلاتاریسم و گسترش دایره قدرت شیطانی اش با همه ابزار می ؜باشد؛ پیوسته مردم را با پخش یأس و بی ؜باوری، ترس و رعب در قفس نگهداشته، می ؜کوشد تا مردم بانگ پرخاشی برنیاورند. همین هایی که از برکت کارگیری از فن؜ آوری و تمدن ماشینی همه روزه غارت می؜ کنند؛ مدعی اند که با گسترش تخنیک و فن؜ آوری از جمله «هوش مصنوعی» دیگر این ماشین است که بر ما فرمان می ؜راند و بجای ما می ؜اندیشد و می؜ آفریند.

این تکامل در بخش فن؜آوری و انقلاب انفورماتیک که ماشین؜ های هوشمند بجای انسان می؜نویسند، گپ می؜ زنند، تابلو و نگاره؜ یی را ترسیم می؜ کنند و. .. نمی؜تواند دلیل تدنی باشد. از نگر پیکارگران انسان؜دوست، دادخواه و هوادار هیومانیزم و معتقد به امر بهروزی بهره گیری از دستاوردهای علوم و آزمون؜ های بزرگ اجتماعی می؜تواند بسود انسان و راه یابی و بهروزی او مورد بهره قرار گیرد.

عیب تنها و تنها در شیوه استفاد و کاربرد این دستاوردها توسط سرمایه و مناسبات ددمنشانه بورژوازی نهفته است که در صورت استقرار نظام جمع؜گرا و فارغ از بهره کشی این ابزار در خدمت به امر بهروزی انسان قرار می؜گیرند. بناءً ترس و بی؜ باوریی که سرمایه و سود بر انسان تحمیل می؜ نماید، نمی تواند ابدی و بجا باشد.

چرا این کلی گویی؟

تا چند دهه پیشتر وقتی تلویزون پدید آمد؛ کسانی مرگ سینما و تیاتر را اعلان کردند. با پیدایش کمپیوتر و اِی پیپر (E-Paper) جنازه روزنامه، مجله و سایر رسانه های چاپی را خواندند. با پیدایش کتاب الکترونیکی ایبوک (E-Books) کسانی از بحران و نابودی کتاب چاپی و کاغذی حرف زدند.

زنده؜ گی نشان داد که همه این پیش داوری؜ ها نادرست از آب برآمده، رسانه ؜های قبلی با رسانه؜ های جدید یکجا راه رشد و پویایی را پیمودند. همین حرف در مورد کتابخانه؜ های دیجیتال نیز صدق می؜نماید.

کتابخانه؜ های الکترونیکی، کتابخانه؜ های مجازی، کتابخانه ؜های بدون دیوار، کتابخانه؜ های دورگه و. .. و دستاورد های انقلاب فن ؜آوری رایانه یا انفورماتیک نتوانست دروازه؜ های کتابخانه؜ های چاپی را ببندد. امروز در کتابخانه؜ های چاپی در کنار نسخه؜ های از کتاب ؜ها، اسناد، نگاره؜ های چاپی، کتاب ؜های صوتی، چند رسانه؜ یی، دیجیتال و الکترونیکی پهلوی هم قرار گرفته و کارشناسان علوم کتاب؜داری و اطلاع رسانی را در مدیریت و پخش داشته؜ های پژوهشی، ذوقی، تاریخی… یاری می؜ رسانند.

کتابخانه؜ های الکترونیکی با داشته؜ های محلی و جهانی، تخصصی و عمومی امروز به مکان و ابراز نیرومند و با اهمیتی در پخش زودتر و وسیع؜تر اندوخته؜ های بشری تبدیل شده و با گسترش فن ؜آوری نوین دسترسی به کتاب؜ ها و آثار دیجیتال را سهل؜تر و گسترده؜ تر ساخته است.

***

از همان روزهای نخست که دوست گرانقدر و پرتلاش جناب قاسم آسمایی و «نشرات راه پرچم» در راه دیجیتالیزه اسناد مهم تاریخی مربوط به جنبش دادخواهی و روشنگری افغانستان گام نهادند، نگارنده یکی از هواخواهان این تلاش تاریخی بوده، این کار شان را ستایش و قدر نمودم. رفقای راه پرچم با پیریزی «کتابخانه راه پرچم» شبانه روز در این میدان تلاش نموده و مصدر خدمات بزرگی شدند. جناب شان شماری از مقالات سیاسی و فرهنگی نگارنده را هم شایسته حضور در این کتابخانه یافتند. وقتی دو عنوان کتاب خود را برای؜ شان فرستادم، از سر لطف به دیجیتالیزه کردن یکی پرداخته، در ویرایش اثر حاضر و آماده ساختن پیش؜گفتار برای نشر دیجیتال آن مرا به چالش کشانیدند.

باور کامل دارم که کتابخانه دیجیتال «راه پرچم» برای هموطنان و علاقمندان فرهنگ و اهل پژوهش منبع با اعتبار می؜باشد.

به نشانه ارج گزاری از این خدمات بزرگ کتابخانه «راه پرچم» این اثر را برایشان اهدا نموده، امید وارم درونمایه آن برای روشن نمودن آرمان؜ها و تلاش؜های دادخوهانه در تاریخ افغانستان مورد توجه قرارگیرد.

آنچه با فیض ستاندن از بینش و باور مورد پذیرش خود و اندوخته ؜هایی از آزمون؜ های بزرگ اجتماعی برههء معین تاریخ رزم و پیکار دلیرانه مردم افغانستان و نسل خود را نوشتم، آنرا «هوش مصنوعی» هرگز نخواهد توانست به رشته تحریر بیاورد.

دکتر اسد محسن زاده

گراز – اطریش

حمل ۱۴۰۳ خورشیدی