گذار جامعه به علم
– دکتر بیژن باران
علم باید؛ تا کند درد حماقت را دوا. سنایی 1080- 1131 م.
در 3 هزار سال تاریخ، مادیگرایی و علم در پیشبرد تمدن کشاورزی، شهرسازی، بهینگی تولید تا سده 21 مفید اند. نظر بیان فکر در باره یک موضوع است. نظریه بنا بر هاوکینگ 3 بخش آزمایش، اثبات، پیش بینی دارد. جهان‌بینی مادیگرا دیدگاه یا برخورد به زندگی، آغاز هستی، قوانین تکوینی، تقدیر مسلط است. با روش علمی ماده اندازه پذیر، بیان منطق، تکرار تجربه است. جامعه سنتی با مدرنیسم به علم گذار کرده؛ در سده 21 اینترنت گذار را گسترده و سریع کند.
علوم انسان را از جهل، بیماری، خرافات رهایی داده؛ به شادی، بهزیستی، پیشرفت رساندند. به کشف قاره ها رهنمون شدند. به سفر فضایی بشر را رسانند. رازی، خیام، جئوردانو، گالیله، کپلر، مندل، داروین، پاستور- تمدن را به امروز رساندند. جهان‌بینی ایده آلیسم آغاز جهان را لغت یا ایده انگاشته، روش مکتبی در بررسی بکار برد. این روش نقل قول اقتدار داران، مکاشفه، بیان کیفی اندازه ناپذیر بکار برد. در دین سلطه داشته؛ تا سده 21 بین اکثر مردم در وجوه گوناگون تبلور یابد. بحث با دینمدار به شک در نتیجه، روش، داده، ابزار – فرد را به دو باره سازی مسئله رهنمون شود.
بنياد انديشه داروين در مورد حيات، فرويد در مورد ناخودآگاه، ماركس در مورد مناسبات جامعه، آینشتاین در مورد انرژی و زمان درست است. نظريه 4 انديشمند فوق علم را پيشرفت عظيمى داده؛ بر دامنه نظرات در باره طبیعت و انسان افزوده؛ برخى هم نقد شده اند. برای رسیدن به نتیجه، فرد و گروه عمدتا 2 گزینه دارند. روش علمی بر مشاهده، علیت، آزمون، منطق استنتاج، شک، تجربه، مدل ریاضی، راستآزمایی مبتنی است. نتیجه آن مدنیت، دانش اندوزی، شهرسازی، فنآوریها، تفریحات منتهی شد.
نمونه 2 بینش و روش: کنار دریا ادراک بصری زمین مدور/ افق نیمدایره با آموخته ذهنی زمین پخت در تضاد است. زمین پخت، لبه آخر دنیا افق آن است؛ در حالی که کرویت زمین منجر به سفر دریایی کریستف کلمب در کشف 1492 قاره جدید شد. کرویت و چرخش زمین ساعات شب و روز را پدید آورند. برای یک ناظر دور شدن یا نزدیک شدن کشتی به ساحل در تمام تاریخ اینگونه بود:
اول بدنه پنهان شود؛ بعد دکل؛ یا اول دکل هویدا شود؛ بعد بدنه – زیرا سطح زمین مدور است. اگر سطح زمین مسطح بود، بدنه و دکل به یک میزان کوچک و در نهایت محو شوند؛ مانند پرواز کلاغ بسوی تپه دور. البته هر دو نظر در باره کرویت یا پختی زمین همیشه مکتوب بوده؛ ولی مسطح بودن زمین از طرف نهادهای رسمی پذیرفته شده بود.
روش مکتبی یا نقلی به خود مطلب نپرداخته؛ بلکه بر منابع معتبر، اسناد، ادراک آثار شهیران دیگر، با درجه ایقان 100% فرد پردازد. با این روش موضع فرد با عواطف لیمبیک پیوند خورده؛ بخشی از حیثیت/ شخصیت فرد شود. با نقل قول، آتوریته، حدس، مکاشفه، استقراء، رگرسیون/ وایازش، شیر یا خط، بدون آزمایش انجام پذیرد. روش نقلی چیزی مادی برای رفاه بشر نساخت. بحث با آنها به دعوا ختم شود.
در جمع پیروان، روش نقلی عاطفی به ساختمان معابد، پرستش معصومان، طرد ادیان دیگر و منع تفریحات انجامد. در حالیکه در سده 21 تفریحات سفر، بازی، رستوران، ورزش، فیلم، هنر، عشق – بخش عمده خدمات در اقتصاد جهانی اند. از لذت محروم، انسان را از عذاب گناه ترسانده، زندگی را عبوس کند. اطاله مطلب، لغت بازی، سرگرمی است.
بین مادیگرایان و ایده آلیستها اردوی شک گرایان، رندان، ذهنیگرایان پدید آمد. آنها مذبذب، شکاک، لاادری بوده؛ جهان را گاهی بازتاب فکر، گاهی دارای آگاهی و شناخت انسانواره دانند. نمونه: ذهنیگرایی برکلی فیلسوف انگلیس که جهان را توهم انسان پنداشت. سده 21 برخی نظریه احتمالات کوانتوم را هوش کیهان خوانند. هوش مصنوعی جعبه سیاه ورودی- خروجی با هوش ناشی از سازه فرگشت کربنی توفیر دارد. روش آنها التقاط 2 روش تجربی و نقلی است. ولتر نوشت: شک وضع مطبوع نبوده؛ ولی ایقان هم عبث است. شاید در مقابل مادیگرایی، بجای آیده الیست واژه فرمانی، باوری با روش نقلی بهتر باشد.
آنتروپومورفیسم دادن صفات انسان به عناصر غیرانسان در آثار دینی و هنری است. نمونه: آیین مهر، داستان کلیله و دمنه، کارتون دیسنی. یک اختلال شناختی، انسان پنداری اشیاء است. این اختلال سیما، صفات، زبان بومی، خواص انسان را بر موجود واقعی جانور و خیالی خدا، شیطان، روح، جن، پری ترسیم کرده؛ آنها صفات انسانگونه یابند. به الله خیالی ۱۰۰ صفت انسانی مکار، جبار، رحیم، عادل، گویا، شنوا نسبت داده شود. در ادبیات تمثیلی مزرعه حیوانات اورسن ولز، کلیله و دمنه، شعر نمادین منطق الطیر عطار بکار رفت.
زیربنای فکر نیت و جهتگیری برای مخاطب، روبنای آن هدف و بیان است. انواع فکر صوتی، نقاشی، عاطفی، عضلانی، کلامی اند. اقلام هنری، متنی، موسیقی، رقص، حسادت، عشق، گفتمان تبلور آن ند. هستی با ابزار حواس، عقل، مشورت، تعامل، اندازه گیری – ادراک شده؛ مغز با ابزار تخیل، توهم، مکاشفه، بصیرت، منطق، خلاقیت پردازش دهد. این جهتگیری اجزای زیر را دارد: صیانت نفس، آرمان، نفع، ثروت، قدرت، میهن، خانواده، برداشت از دين، سياست، اقتصاد، علم.
عقل یا چکیده تجارب، منطق یا اصول اندیشیدن، دانش با داده های تاریخی در تصمیمات فرد بیان شود. فرد پيامد مثبت، بی اثر، منفي در تصميم گيري خود را ارزيابي کند. لذا فکر فرد با فرهنگ محیط ساخته و پرداخته شود. فرهنگ استبداد سنتی در سده 21 مانع فکر پویا و رقابتی شود.
هر گونه آسيب، تغيير موضع فرد را در پی دارد. هر نوع پاداش موضع را تقويت کند. گاهی ادراک با عدسی شفاف جهان را درونی نکند. گاهی تصویر جهان در ذهن با اختلال و تبعیض، مخدوش شود. مولانا علیه عینک دودی، عدسی مخدوشگر سوگرایی را طرح کرد: پیش چشم ات داشتی شیشه ی کبود./ زین سبب عالم کبودت می نمود.
ا.ل. دکتروف1931- 2015 نویسنده آمریکا نوشت: «مورخ به شما خواهد گفت چه اتفاقی رخ داد، ولی رمان‌نویس به شما خواهد گفت آن اتفاق چگونه حس شد.» والتر بنیامین 1892-1940 فیلسوف آلمانی گفت: “مسئله بر سر اعتقاد انسان به موضوعات نیست، بلکه بر سر آن است که اعتقادات از انسان چه سازند.”
در غشاء بیرونی مراکز عالی مغز سازنده پندار، گفتار، کردار، واکنش، زبان، اراده، داوری، عادت، هوش، منطق، برنامه ریزی، چاره جویی، تجریدات، پیچیدگی، یادگیری، خلاقیت اند. کنشهای ارادی، نیمه ارادی، غیرارادی هم تبیین شده اند. غیرارادی -ارادهٔ از پیش تعیین شده- بر اثر عوامل خارجی، شناخت ناپذیر، ادراک نشده، فاقد کیفیت آگاهی‌اند. البته سامانه های خودکار تنفس، ضربان قلب، پلک زدن جدا یند.
وجدان دستور اخلاقی شخصی بر زمینه مغزی است؛ مورال دستور اخلاقی جامعه در حافظه فرد است. واژه های باوجدان، بیوجدان، وجدانا، حیثیت، شرف، آبرو، عورت، همیت در بی همیت/ اهمیت، در فرهنگ ایرانی بکار روند. اخلاق، شخصی، وجدان در غشاء قدامی- جانبی، حدقه ای، پیش پیشانی اند. وجدان مانند مورالیته در فرهنگ غربی، يك توانايي فطري، سرشتی، نیز اکتسابی، محیطی براي تمايز بين خير و شر است.
روند شناختی تصمیم فرد در محیط، ارزیابی بخردانه/ منطقی، تلقینات، مناسبات عاطفی، سامانه اخلاقی/ مورال، ارزش گذاری فرد را ایجاد کند. برای ارزیابی نتایج رفتارهای انجام شده بنا بر هنجارهای شکل گرفته در حافظه ناشی از طبیعت/ شخصیت و تربیت فرد است. اگر تناقضی باشد ادراک ناراحت کننده ی شرم مجرمانه پیدا شود. اگر دستورات اخلاقی اجتماع زیر پا گذاشته شوند، شرم در حضور دیگران پدید آید، عذاب وجدان، صدای درونی پدید آید.
در یک کشور قانون برای سازش شهروندان، امنیت برای آرامی مردم، دولت برای اجرای قانون، صلح برای تعامل با کشورهای دیگر، کار و شادی برای پیشرفت باید باشند. آنگاه وجدان شهروندان آسوده است. نتیجه پژوهشها: بیش از ۹۰ % مردم توانایی، ذکاوت، اخلاق خود را از میانگین مردم بالاتر پندارند، در حالی که در منحنی آماری نیمی از مردم، بالاتر از میانگین اند. در جوانی ۲۵ تا ۳۵ سالگی مردم واقع بین تر اند. Taghi Kimyai-Asadi پیام فیسبوک ۲۸۰۷۲۳
خرافات کاملا فرهنگی هستند. تنها جاهائی که کودکان ادعای تناسخ ارواح گذشتگان در وجودشان را می کنند، تناسخی که بخش اساسی باورهای هندوئیسم در روستاهای هندوستان است. خواب های صادق و ورود ارواح مرده ها در خواب هم‌بخشی از فرهنگ ایران است. از کتب ادیان ابراهیمی سرایت کرده اند. محتوای تولیدی کاربران عمومی در شبکه‌های دیجیتال را مکمل تلویزیون داند. پلتفرم‌هایش: اینستاگرام، تلگرام، تلویزیون، پادکست از اینترنت. دنیای دیجیتال و رسانه، 3 کار انجام دهند.
1- تمرکز بر نشان دادن واقعیت از میان سر و صداها باشد. چون همه اطلاعاتی که پخش می‌شود، غلط نیست. کار روزنامه‌نگاران بی‌بی‌سی باید بیرون کشیدن حقیقت از دل اخبار نادرست باشد. 2- کار صداقت و شفافیت است. باید توضیح داد که خبرها و واقعیات را از چه راه به دست آمده. 3- بررسی عمیق خبرها ست که صدای صاحب‌نظران و کارشناسان را از نقاط مختلف جهان جمع کند. محتوای تولیدی شهروندان /یو جی سی را گسترش دادند. روش‌های تازه‌ای برای راستی‌آزمایی این محتوا یافتند. محتوایی که پخش آن به معنای شکست دستگاه‌های امنیتی جمهوری اسلامی در کنترل و سانسور اطلاعات بود. https://www.bbc.com/persian/articles/czdl8e8v24yo
خرافات را صنعت، سفر، دانشگاه، کارخانه، اینترنت، مادیگرایی کاهش دهند. ولی نهادهای صنعتی، سیاسی، مدنی سریعتر این کاهش را انجام دهند. تا عصر روشنگری و پیدایش سرمایه داری علم بر ایده گرایی پیروز شد. در عصر مدرن شهر و صنعت رشد خوبی کردند. دینکاران زمان را 3 بخش کنند: آغاز/ ازل، پیروی شریعت، پایان/ آخرت بدون رعایت علیت و تجربه. دولت شاه قلدر در این دنیا ستمکشان را تنبیه کند. دین به تقلید شاه ولی بدون ابزار اجرایی، وعده مکافات را در آخرت دهد.
طبقات جامعه ایده الوژیهای خود را در کشاندن جامعه به اهداف خود دارند. در جهان مدرن هر طبقه اجتماعی 3 لایه مادیگرا، شکاک، ایده آلگرا دارد. فرد فرصت طلب هر 3 را بکار برد. اگر از دکتر سروش در خیابان تقاضای 100 دلار در راه خدا بکنی، با ذهن مادیگرا حذر کند. ولی در انقلاب فرهنگی دکتر خویی شاعر را با قضاوت نااسلامی بودن، بیکار کرد. رک به نامه سرگشاده دکتر خویی در 2011. نیری قاضی اعدامهای 1367 و مبلغ طب اسلامی در داخل، ولی برای درمان خود به خارج/ هانور در ژوییه 2023 پنهانی رفت. http://www.iranglobal.info/node/32526
با ورود استعمار به ایران، رسانه های فارسی آلمان، شوروی، انگلیس، آمریکا اخبار جهانی را پخش کردند. برای روشنفکران و دولتمردان در این ورود، دسیسه انگلیس، روس، بعد آمریکا، اکنون اسراییل هر حرکت ارتجاع داخلی را پوشاند. تئوری توطئه، شایعه، جوک – تبلور قهر کلامی بضد حاکمیت اند. نمونه: هراس دایجان ناپلئون از انگلیس، کتاب و سریال تلویزیون پزشکزاد.
فرهنگ تقدیری، افراط، تفریط، قلدری، چاپلوسی در سیاست، دربار، بازار تبلور یافت. دو دلی ایرانیان در نوآیی غربی و سنت شرقی در این نیم مصرع آمد: مردم سر با سکندر و دل به دارا دارند. معنی این ضرب المثل یک بام و 2 هوا ست. سکندر خارجی دشمن دارا از ایران بود. دو گانگی آنچه در سر ظاهر نشود؛ در دل باطن است.
فرهنگ يك ملت اركان، قوانین، اصول ديني، ساختار سياسي، نظام اقتصادي، زبان، هنر، سنت، باورها، فن‌آوري را در بر گیرد. ایده الوژی در دولت این است: احکام قانونی نه با مشورت و قوه مقننه منتخب مردم بلکه بنا به حکم حکومتی، سلیقه یک فرد، کاست، جناح با ابزار سرکوب اند. ایده الوژی 3 جزء دارد: منشور یا قواعد عضویت و برنامه عمل، اجرا یا نحوه قبضه قدرت سیاسی، تبلیغ یا جلب حامی داخلی و خارجی. ایده الوژی از مجموعه ایده آلها، اصول، باورها، دگمها/ جزمها ساخته شود. معمولا در سده 21 چند تا یند. چپ آینده نگر، راست گذشته گرا، میانه نوسانی.
شاید قلبش از مکان یا موقعیتی که در آن قرار دارد راضی نیست. افراط و تفریط در امور میهنی دست خارجی و قلدر داخلی هم آشکارند. این مثل موجز نوع دیگر بیان شد: ما قصه سكندر و دارا نخوانده ايم./ از ما به جز حكايت مهر و وفا مپرس. مظفر الدین شاه ترسیده به رضاخان قلدر تبدیل شد که در شهریور 20 با جبن بی مقاومت به دستور انگلیس بیرون زد. پسرش هم به دستور آمریکا در بهمن 57 خارج رفت. هر دو بدون مقاومت، پس از چند سال در غربت مردند. صدام و قذافی در حمله استعمار مقاومت کردند.
طبقات جامعه اند که در گرفتن قدرت سیاسی در رقابت بوده؛ جامعه را پویا کنند. جوامع از گذشته بدوی به دولت سرمایه داری عدالت اجتماعی، اشتراکی در گذارند. آنها در تخاصم بهره ده، بهره کش، با میانجی دولت اند. دولت بر شالوده موقعیت اقتصادی- اجتماعی طبقه حاکم به آینده با عدالت رسد. تحلیل هگل برای تز- آنتی تز- سنتز درباره جوامع طبقاتی است.
دانشمندان جهان را از دگرگونی ماده ببینند. در علم مهبانگ آغاز کیهان، فضازمان، ماده، انرژی، دگردیسی با 4 نیروی معناطیس، گرانش، هسته ای قوی و ضعیف، آغاز حیات کربنی در آب، فرگشت ساده به پیچیده است. با تصادم 2 کهکشان آندرومدا و راه شیری در 4.5 بیلیون سال، زمین و منظومه شمسی گرد و گاز شوند: انسانها با اعتقادات شان نابود شوند.
گالیله تخیل را با تئوری علمی و اندازه پذیری محک زد: “اندازه بگیر آنچه اندازه پذیر است؛ آنچه اندازه پذیر است بساز.” پس علم اندازه گیری است. ﻭﻭﻟﻔﮕﺎﻧﮓ ﭘﺎئولی، ﺑﺮﻧﺪه ﻧﻮﺑﻞ ﻓﯿﺰﯾﮏ ۱۹۴۵ گفت: “ﻫﺮ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ فعال در ﺫﻫﻦ ﺍﻟﮑﺘﺮﻭﻥ ﻫﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ مرﺗﻌﺵ کرﺩه؛ ﺗﻐﯿﯿﺮ دهد. ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮ ﻣﺎﺩﻩ ﺎﺛﺮ ﻧداشته؛ ﺑﻠﮑﻪ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ.” او کاشف اصل طرد است: 2 الکترون در یک اتم 4 عدد کوانتومی یکسان نداشته؛ حداقل در یک عدد کوانتومی با هم تفاوت دارند.
فرآیند چند بیلیون ساله زمین در منظومه شمسی، تکامل 200 هزار ساله انسان هوشمند با تمدن چند هزار ساله، در کیهان شناسی، فسیلها، کتب، اقلام عتیق در سده 20 تدوین شد. پیدایش کیهان را آینشتاین و هاوکینگ، پیدایش انسان را داروین، ژنتیک احتمالات را مندل، روانکاوی را فروید و عصب شناسی سده 20 تبیین کردند.
نظريه 4 انديشمند زیر علم را پيشرفت جهشی داده؛ رشته های نوین ژنتیک، عصبشناسی، اقتصاد سیاسی: امپریالیسم، کوانتوم مکانیک افزوده؛ برخى هم نقد شدند. اما بن انديشه هاى داروين در مورد فرگشت حيات، فرويد در مورد ناخودآگاه، ماركس در مورد مناسبات سرمايه دارى، آینشتاین در مورد انرژی و زمان بجا مانده اند.
داروين بن تفكر مذهبى در باره پیدایش موجودات زنده را به چالش كشيد. او نشان داد: موجودات بر خلاف توهمات افلاطون، باورهاى دينى جدا- جدا، بدون ارتباط، يك روزه خلق نشدند. در ادیان ابراهیمی یک زوج انسان سفید نه سیاه یا زرد را یهوه در بهشت بدون آدرس جغرافیایی جداگانه دست ساز کرد. با روش علمی، فسیل شناسی، ژنتیک مندل روشن شد: موجودات ميليون ها سال در فرگشت/ تكامل با زیستبوم متغیر پدید آمدند. انسان ها نه تنها اشرف مخلوقات نبوده؛ بلكه با ديگر موجودات خويشاوند بوده؛ جد مشترك بنا بر نقشه ژنهایشان در ژنوم دارند.
در سده 20 علم ژنتیک نظريه داروين را تصدیق کرد. یاخته انسان 23 جفت کروموزوم، 20 هزار ژن برای کودینگ پروتین دارد. ژن ساختار نردبانی دی ان ای، جهش/ موتاسیون بین نسلها، نقشه ژنوم انواع را دارد. حتی در 2023 جنین انسان در آزمایشگاه با یاخته های بنیانی شبیه سازی، زنده ساخته شد که برای پرورش اندام قلب، جگر، کبد بکار رود. از نیای مشترک در آفریقا، ۶ میلیون سال پیش، انسانها و اجداد شمپانزه از هم جدا شدند. در این مدت این دو گونه با 99% ژنوم مشترک، ۳۵ میلیون موتاسیون/ جهش نقطه ای متفاوت، تفکیک شدند.
فرويد در سده 20 رفتار انسان را ناشی از خاطرات، افکار، تمناهای ناآگاه انگاشت: ذهن/ روان 3 لایه با کارکردهای زیر دارد. اید/ نهاد، ناآگاه، ناخودآگاه، ناشی از غرایز و تمناهای نفس اماره، وجدان، شعور، ناهشیار، تکانه آتوماتیک، کنترل تنفس، سامانه مصونیت، خواب دیدن، احساس، تمایل‌ها، آرزوها، خاطرات نیمه-فراموش انبار شده که اندیشه/ پندار و کردار را کنترل کنند.
در عصبشناسی مغز، جایگاه اید پیدا نشده؛ لذا با رایانه های تصویری فعالیت آن ضبط نشده. ایگو/ خود، ذهن آگاه، عقل، اراده، حافظه آنی، برنامه، فکر نقاد، بحث، داوری. سوپرایگو/ فراخود، ابرمن، پیش آگاه، حافظه دراز-مدت، هیجان، خلاقیت، عادت، وجدان، هویت ناشی از اولیا و جامعه است. ایگو/ خود، بین اید/ نهاد و سوپر ایگو/ ابرمن نفس میانجی است. ویکی.
اختلال روان را نه از شیطان و جن بلکه از ناموزونی 3 لایه انگاشت. او نوشت: بخش بزرگ درون ذهن، فهم پذیر نبوده؛ با مشاوره کاویده شود. خلجان بين اید، ایگو، سوپرایگو در شخصیت، آشفتگى روانى را سازد. اکنون اختلالات روحی، شخصیتی، فکری از هم تفکیک شده؛ داروهای خود را دارند. البته برخی ناشی از اختلال در غشا و هورمون مغزی اند. منبع شناخت نه در روح بلکه در مغز است. او عقل، خرد، آزادى، رفتار در تصميم گيرى، انتخاب را در فرد، ناخودآگاه نامید. Marni Irani فب 200623
او هنر، ادبیات، دین را بنا بر روانکاوی تفسیر کرد. دهه هاست که نظرات فروید با عصبشناسی مغز، تصویر برخط فعالیتهای مغز/ ام آر آی، ای ای جی تصحیح شده اند. گاهی دگرهراسی/ پارانویا در نجس نامیدن چیزها تبلور یابد. برخی دولت را دشمن و نجس انگاشته؛ کار با دولت در مقام آموزگار، پزشگ، هنرمند را مذموم انگارد. اکنون 2نیمکره مغز با 100 ها ساختار مرکزی، میانی، غشاء بیرونی، کارکردهای زبان، هیجان، حافظه، هورمون های عاطفه، حال، انگیزه نقشه بندی شده اند.
مارکس تاریخ را شرح تنازع طبقات خواند. او گفت: همه ی نبردهای تاريخی، در سياست، مذهب، فلسفه، ايدئولوژي، چيزی جز بيان کمابيش نبرد طبقاتی نيستند. نیز نوشت: برخورد طبقات اجتماعی با يکديگر، به مرحله توسعه ی اقتصادی، شيوه ی توليد، بازار مبادله وابسته است. در تاریخ کشف تنازع طبقات مانند قانونِ تبديل انرژی در فیزیک مهم است. ای‌پی تامپسون، تاریخ‌نگار کارگری انگلیس در کتاب «فقر تئوری» کشف مارکس را تاکید کرد.
او توليد سرمايه دارى را بخاطر ایجاد فقر اروپای سده 19 نقد بيرحمانه كرد. او نشان داد: اين شيوه توليد نه تنها رهايى انسان ها را ببار نیآورد، بلكه آن ها را از خود بيگانه و دوباره فقر، فلاكت، جنگ، كشتار را به شيوه ديگر به زندگى اشان تحميل كند. زيرا مرگ و زندگى در اين شيوه توليد، تابع سود اند. رک داستان های دیکنز در انگلیس، هوگو در فرانسه، داستایوسکی در روسیه. این شیوه تولیدی ادعای بهترين مناسبات بهبودى زندگى انسان ها را داشت.
آینشتاین کیهان را با نسبیت عام 1915 در مدارات فضازمان میدان گرانشی نشان داد. او جایزه نوبل را برای فرمول تبدیل جرم به آنرژی گرفت. نیز ثابت کرد: زمان تابع سرعت، انبساط پذیر، انقباض پذیر است. در 5 بیلیون سال پس از مهبانگ در سرعت بالای گریز مرکز زمان 5 برابر آهسته تر از اکنون بود. یعنی 1 ثانیه در آغاز مهبانگ اکنون 5 ثانیه است.
انرژی اتم را برای صلح پیشنهاد کرد. این سوسیالیست به انسان دوستی خانم روزولت برای ایجاد سازمان ملل یاری رساند. برندون سکتور، 140323 لایوساینیس.کام، 9 کشف در اثبات نظریه آینشتاین در باره کیهان را خلاصه کرد:
1-سیاه چاله پرتو ایکس بیرون دهد.
2-موج گرانش در فضازمان پخش شود. آن را لیگا در 2015 اندازه گرفت؛ باسرعت نور رود.
3-زوج سیاهچاله در مدارشان نزدیک بهم شده؛ تلوتلو خورند؛ در 2022 مشاهد شد.
4-ستاره کوچک بدور سیاه چاله با چرخش محوریمدارهای دالبر/گلبرگ سازد.
5-ستاره نوترونی در 2020 رصد شد که ستاره مرده هم نام دارد؛ از تصادم 2 کوتوله سفید پدید آید.
6-عدسیگری گرانشی یا خمیدگی نور یک کهکشان 4.6 بیلیون سال پیش، دور کهکشان بزرگتر، 13 بیلیون سال پیش، را رصدگر فضایی وب دید.
7-رینگ آینشتاین- هاله دور یک شیئی عظیم پدید آید.
8-شیفت قرمز ستاره در گرانش و گسترش کیهان از دور شدن از زمین در 2011 دیده شد.
9-سرعت نور هر جرم با سرعت در خلاء ثابت است- 2015
10-درهم تنیدگی/اینتگلمنت 2 ذره پیوندی در مسافت اطلاعات را یکهو مخابره کند. آینشتاین بیخبر بود.
منابع. 2024/01/20 http://www.ijem.org.ir/
https://www.bbc.com/persian/articles/ckm2n0p7m27o بی بی سی
هاوکینگ، پاسخهای کوتاه به پرسشهای بزرگ، نشر 2018 ترجمه ایرج فرزاد.
E. P. P. Thompson. Poverty of Theory. NYU Press, 1978
