کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

خوشحال خان خټک

د ادب او فرهنګ درنو او پتمنو مینه والو! ګڼ شمېر…

اعلامیه در مورد زلزله‌ی مرگبار در ولایت کنر 

سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان  با اندوه فراوان و خشم عمیق از…

“طالبان، شطرنج بزرگ و رؤیای اوراسیایی روسیه”

نویسنده: نجیب الله قاریزاده  najeebulla.qarizada1@gmail.com +447887494441 سقوط حکومت غنی در افغانستان و بازگشت…

حکومت‌استبدادی و افراطی طالبان و ساز و برگ‌های استخباراتی و…

 نویسنده: مهرالدین مشید  از استبداد تا شایعه پراگنی؛ ساز و کار…

   امید زنده گی

زنده گی در همه حالات  بسر می آید گاه به تلخی…

از تو جدا نمیشوم 

نوشته نذیر ظفر 08/28/25 از همه گان جدا شوم از تو…

پرسش ۴: ساختار «پرس‌ومان» چگونه از گفت‌وگو به یک نظام…

-خراسان بزرگ دی‌‌روز، دانش‌مند، دانش و سبک کهنی نسبت به…

قهرمان‌پروری‌های احساسی و سقوط افغانستان در چنگال تروریسم

 نویسنده: مهرالدین مشید از اسطوره‌ پردازی های فریبنده تا بحران سیاسی…

پرسش ۵

از مکتب دینی فلسفی من بیش از این نه می‌دانم نقش…

نتیجه گیری از بحث های شبکه های تلویزونی و تحلیل…

بحث های داغ پیرامون این اقدام پاکستان راه افتید ،…

دموکراسي څه شی ده او سوسیال دموکراسي څه ته وايي؟

دا سوال د ډیرو ځوانانو پر مخ کې پروت او…

نام های بیشمار جنبش روشنگری غرب

Helvitius, C.A.(1715-1771) آرام بختیاری مقدمات: اصلاحات، انقلاب، عدالت، و سکولاریسم. روشنگری، جنبش برابری…

توضیحی بر فراخوان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان در دفاع از…

نوشته از بصیر دهزاد  ‎فراخوان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان در دفاع …

آیا انسان، نسبت به انسان، از ته‌یی دل هم‌دلی دارد؟

پاسخ: محمدعثمان نجیب به نماینده‌‌‌گی از مکتب هم‌دلی!؟؟ شما از موردی پرسان می‌کنید که…

چشم اندازی بر نشست آینده ی مخالفان طالبان در پایتخت…

نویسنده: مهرالدین مشید نشست اسلام آباد ابزار فشار بر طالبان  یا…

طاق ظفر و منار معارف (شیر دروازه) پغمان – یادگار…

پس از به‌دست آمدن استقلال افغانستان در سال ۱۹۱۹م (۱۲۹۸…

پیشرفت های شگفت انگیز فناوری و چالش ها و خطر…

نویسنده: مهرالدین مشید رهایی یا زوال؛ فناوری و چالش‌های نوین جامعه…

«
»

کابل که اسلام آباد، اسفنديار ولي خان د چا ګټي پالي؟

 

په داسې حال کې ولسمشر غني د ملګرو ملتونو په ۷۲ غونډې کې د ګډون لپاره نيويارک ته تللی او تمه کېدله چې غني به د ملګرو ملتونو غړو هيوادونو ته او امريکا ته د پاکستان څېره لا هم بربنډه کړي؛ په پاکستان کې د عوامي نشنل ګوند مشر اسفندیار ولي خان ویلي چې د امریکا نوې ستراتېژي د افغانستان او پاکستان دواړو لپاره تباهي ده. ولي خان ويلي واشنګټن دې دلته پر بل شوي اور تېل نه پاشي، ډونالډ ټرمپ که د درېیمګړي رول نه شي لوبولی، لږ تر لږه دې داسې پالیسۍ نه خپلوي چې دلته پر وار دمخه بل شوي اور تېل وپاشي.

د افغانستان او جنوبي اسیا لپاره د امریکا نوې ستراتېژۍ ته د پاکستان د عوامي نشنل ګوند مشر اسفندیار ولي خان غبرګون په داسې مهال دی چې تيره ورځ د پاکستان لومړي وزير په افغانستان کې د څه مودې وړاندې ترسره شوي خونړي بريد کې د پاکستانيانو په لاس لرلو اعتراف وکړ. شاهد خاقان عباسی، منلې چی د کابل زنبق څلور لارې ځانمرګی بريدګر افغانستان ته په احتمالی توګه د پاکستان څخه داخل شوی دی. د زنبق څلور لاري برید کی ۱۵ زره کیلوګرامه چاودیدونکي توکي کارول شوي وو او د ۱۵۰ تنو څخه ډیر يې شهیدان او ۵۰۰ څخه ډیر نور يې ټپیان کړل.

اوس پوښتنه دا ده چې اسنفنديار ولي خان د افغانستان او جنوبي اسیا لپاره د امریکا نوې ستراتېژۍ ته ولې غبرګون ښودلی دی؟

نوموړی له څه ډاريږي چې وايې د امریکا نوې ستراتېژي د افغانستان او پاکستان دواړو لپاره تباهي ده؟

اسفنديار ولي خان که دومره د افغانستان په درد درديږي او د افغانانو غم ورسره وي نو بيا ولې په افغانستان کې د زنبق څلور لاري د بريد اړوند د شاهد خان عباسي پر اعتراف چوپه خوله پاتې شو؟

ولې يې د عباسي له اعتراف وروسته د پاکستاني حکومت پر دوه مخي، منافقانه او د افغانانو د وژلو په سياست نيوکه ونه کړه؟

د ټولو پوښتونو ځواب يواځې همدا کيدلی شي چې اسفنديار ولي خان هم د آی آیس آی له پيسو خړوبه کيږي او کله هم چې ظاهراً د افغانستان په ګټه کومه خبره کوي تر شاه يې د پاکستان لويې ګټې نغښتې وي. ځکه پاکستان هميشه له ډيورنډ کرښې هاغاړي پښتانه مشران د افغانستان او پاکستان تر منځ د ترينګلو اړيکو د رغولو د يوې سترې وسيلې په توګه کارولي دي او کله هم چې پاکستان خپل هدف ترلاسه کړی دی نور يې پښتانه مشران لکه د پيپسي خالي بوتل شاته غورځولي دي.

کله چې په افغانستان کې د شاه شهيد خونړی بمي بريد ترسره شو چې په کې په سلګونو ملکيان شهيدان او ټپيان شول؛ ولسمشر غني پاکستان ته تند غبرګون وښود او په دغه پيښه کې يې مستقيماً پاکستان پړ کړ. له دغې پيښې وروسته د کابل او اسلام آباد اړيکې بيخي سړې شوې چې پاکستان يې د رغولو لپاره ډيرې هڅې وکړې. د افغان ولسمشر غني د پخلا کولو لپاره د پاکستان پارلماني پلاوی راغی خو ناهيلی بيرته ولاړ، د ژورناليستانو پلاوی يې راغی خو ناهيلی ولاړ، د پوځ مشر يې کابل ته راغی خو ناهيل ولاړ، بلاخره پاکستان د «پښتو» له کارد څخه ګټه واخيستله او د کوزې پښتونخوا پښتانه مشران يې ولسمشر غني ته جرګه کړل. هماغه و چې غني هم د پښتنو مشرانو بلنه ومنله او د کابل او اسلام آباد اړيکې بيا ځلي نورمالې شوې.

دا چې په دې وروستیو کې پاکستاني چارواکي د امریکا نوې تګلارې سخت اندېښمن کړي دي او د خپل ځان د ژغورلو لپاره یې په هرې ممکنې لارې چې وي لاس پورې کړی دی. نو په همدې اساس ويلی شو چې د امریکا نوې ستراتيژۍ ته د اسفنديار ولي خان غبرګون هم د آی ايس آی په لارښوونه ترسره شوی او يواځې د پاکستان ګټې تعقيبوي. ځکه له يوې خوا د پاکستان حکومت په دې هڅو بوخت دی چې په نوې ستراتيژۍ کې پر پاکستان د امريکا شته فشار څخه د تيښتې لار پيدا کړي او له بلې خوا د آی ايس آی په پيسو خړوبه کيدونکي مذهبي او سياسي ګوندونو مشران.

نه يوازې اسفنديار ولي خان بلکې له ډيورنډ کرښې هاغاړې ټول پښتانه مشران يا له مجبورې ورځې او يا هم په شعوري توګه د پاکستان ګټې تعقيبوي او هغه څه کوي، کوم چې ورته د پاکستان پوځ يا هم د استخباراتو له خوا امر شوی وي.

لیکنه : خوشحال آصفي