چگونه روسیه، اوکراین و غرب را دور زد؟/ پاشنه آشیل کییف
بازی دو سرباخت
شکست فاحش ضدحمله اوکراین در سال 2023، که کییف آن را ضربه ای برای خروج روسیه قلمداد می کرد، طرفداران جنگ حداکثری در اوکراین را به تجدید نظر در جدول زمانی خود برای پیروزی سوق داده است.بر اساس اجماع در حال ظهور، نیروهای مسلح اوکراین (AFU)، می توانند با حمایت مستمر غرب، از حملات مداوم روسیه جلوگیری کرده و ظرفیت خود را برای حملات مجدد در سال 2025 تکمیل کنند. کلید این طرح ها ارزیابی دو جانبه از قابلیت های ضربتی هر دو طرف است.
قمار جنگ طلبان
براساس این دیدگاه استدلال می شود که اگر اوکراین با موشکهای میانبرد و برد بلند «تغییرگر بازی» باشد، میتواند با موفقیت گرههای لجستیک و فرماندهی و کنترل روسیه (C2) را تخریب و بخشهای وسیعی از سرزمینهای اشغالی – از جمله کریمه – را برای نیروهای روسی غیرقابل تحمل کند. بر مبنای این دیدگاه، نیروهای روسی با کمبود مهمات کلیدی مواجه هستند و بنابراین توانایی اعمال فشار طولانیمدت مداوم بر زیرساختهای اوکراین را ندارند. هر دو رویکرد، که از سیاستگذاران غربی دعوت میکنند تا اهداف جنگ حداکثری اوکراین را دوچندان کنند، ناقص هستند و خطر قرار دادن کیف و شرکای غربیاش را در جبهه ای واحد افزایش می دهند.
براساس داده های نامه ای در نوامبر 2023، گروهی از قانونگذاران از دولت بایدن خواستند تا سامانه موشکی ATACMS ، را با هدف حفظ “الزامات نیروی نظامی اوکراین برای حمله عمیق” در اختیار کیف قرار دهد. ژنرال سابق ایالات متحده، بن هاجس، استدلال کرد که ارائه ATACMS و سایر موشک های غربی، از جمله موشک های کروز آلمانی تاروس، کریمه تحت اشغال روسیه را منزوی کرده و آن را برای نیروهای روسی غیرقابل دفاع می کن. این سامانه با برد 300 کیلومتری کریمه را به تئاتر غیرقابل تحمل خواهد کرد. هاجس نوشت: «هیچ جایی برای پنهان شدن نیروی دریایی، نیروی هوایی و لجستیک روسیه در کریمه وجود ندارد.»همانند دیگر طرحهایی که در مورد استفاده اوکراین از «وندروافن» تغییردهنده بازی تدوین شده ، در باب نتایج حملات با توسل به ATACMS اغراق شده است.
چالش غرب
رونمایی از موشک های HIMARS توسط ایالات متحده در سال 2022 در میدان نبرد را در نظر بگیرید که موجی از حملات موفقیت آمیز نیروی نظامی اوکراین به دارایی های با ارزش روسیه در اوکراین را امکان پذیر کرد. مرحله ماه عسل HIMARS به تدریج به پایان رسید زیرا روس ها یاد گرفتند که انبارهای مهمات خود را به طور مؤثرتر پراکنده کنند، موشک های دقیق غربی را مهار و از روش های پیشرفته تری دفاع هوایی استفاده کنند.به باور فرماندهی روسیه سلاح های غربی هنوز در اختیار اوکراین قرار ندارد، پس این نهاد در این مرحله از جنگ، ماه ها و شاید سال ها فرصت داشته تا اثرات آنها را شبیه سازی کند و اقدامات متقابل پیشگیرانه را علیه آنها انجام دهد و عنصر غافلگیری فناوری را کمرنگ کند. موشکهای HIMARS سال 2022 پیروزی هایی کوتاه اما واقعی را رقم زد. کاملاً مسلم است که ارتش روسیه به تقویت روشهای پراکندگی نیرو و توسعه اقدامات متقابل اضافی برای کاهش تأثیرات موشکهای میانبرد و دوربرد غربی در میدان نبرد آینده متوسل خواهد شد.
ریسپانسیبل استیت کرفت نوشت، روسیه نیز میتواند به گسترش موشکهای غربی با طیف وسیعی از اقدامات نامتقارن پاسخ دهد گزاره ای که تنش ها را افزایش خواهد داد. مسکو که تاکنون تصمیم گرفته اوکراین و حامیان غربی آن را با سرعتی بالا از بین ببرد، میتواند با اعمال بیشتر قابلیتهای ضربتی خود بر زیرساختهای اوکراین و تشدید عملیات تهاجمی در سراسر خط تماس، شرق و جنوب را درگیر بحرانی فزاینده کند.تحلیلگران می گویند، موشک های ارائه شده توسط غرب را می توان برای تحمیل هزینه های عملیاتی به نیروهای روسیه مورد استفاده قرار داد، اما این حملات دارای ارزش استراتژیک درازمدت محدودی هستند. هیچ نشانهای وجود ندارد که بتوان آنها را در مقیاس کافی اجرا کرد تا بتواند قاطعانه نیروهای روسی در اوکراین را شکست دهند.
محاسبات نادرست
حملات اوکراین با موشکهای تامینشده توسط غرب، بخشهایی از نیروی دریایی روسیه را از کریمه بیرون رانده و برنامههای طولانی مدت مسکو را برای فرود آبی خاکی در اودسا و میکولایف متوقف کرده است. اما از دست دادن و جابجایی این کشتیها، اگرچه بدون شک یک شکست مادی برای روسیه است، اما هرگز عامل مهمی در کاهش توانایی نیروهای زمینی روسیه برای حفظ اشغال جنوب اوکراین نبوده، این تصور که روسیه با کمبودهای جدی موشکی خود مواجه است، خطا است. کایریلو بودانوف، رئیس اطلاعات نظامی اوکراین در مصاحبه ای در 31 دسامبر 2022 پیش بینی کرد که نیروهای روسیه به اندازه کافی موشک برای دو حمله در مقیاس بزرگ دارند. مارگو گروسبرگ، مقام ارشد اطلاعاتی استونیایی در ژانویه 2023 گفت که روسیه دارای مهمات هدایت شونده دقیق برای ادامه حمله به اوکراین برای «سه تا چهار ماه آینده، یا تا بهار، و از دیدگاه بدبینانه تر، 6 تا 9 ماه» است. این ارزیابیها و ارزیابیهای مشابه از سوی مقامات اوکراینی و غربی، علیرغم اینکه بهطور مداوم در تضاد با رویدادهای میدانی در دو سال گذشته بود، قابل تامل است.
اگرچه تخمین دقیق ذخایر مهمات دقیق مختلف روسیه در هر لحظه غیرممکن است، اما نشانههای واضحی وجود دارد که کرملین کنترل صادرات غرب را کاهش داده و با موفقیت پایگاه دفاعی-صنعتی خود را تحکیم کرده است. تولید ثابت مهمات روسیه تضاد آشکاری را در برابر تخریب مداوم پدافند هوایی اوکراین در مواجهه با حملات بیامان روسیه در زمستان ارائه می دهد و این تصور مخوف که زمان به نفع اوکراین است را تضعیف میکند.هیچ یک از این دو ایده – یعنی اینکه اوکراین می تواند در صورت غرق شدن در تسلیحات سنگین غربی برنده شود و روسیه در آستانه تخلیه ذخایر خود است – جدید نیست. در واقع، هر دو مفهوم بخشی از تفکر اولیه است که باعث شد برخی از سیاستگذاران و ناظران غربی در طول سال 2022 به این نتیجه برسند که نیروی هوایی اوکراین می تواند روسیه را در میدان جنگ شکست دهد.اما، پس از دو سال جنگ که در آن روسیه به تدریج دست برتر را به دست آورد، هزینههای ادامه اشتباه محاسباتی، بالقوه فاجعهبار است.