افغانستان در سایۀ رقابت‌های ژئوپولیتیکی جهانی ناشی از جنگ اسرائیل…

مقدمه تنش‌های دراز ‌مدت میان ایالات متحده آمریکا، اسرائیل و جمهوری…

فیلسوف آس و پاس،- مدافع مالکیت خصوصی!

max stirner (1806-1856) آرام بختیاری ماکس اشتیرنر، آغاز آنارشیسم فردگرایانه. ماکس اشتیرنر(1856-1806.م) آلمانی،…

افغانستان- آموزشگاهی خونین برای ایران و همسایگان 

سلیمان کبیر نوری در این مقاله می‌خوانید: چکیده نئولیبرالیسم و استعمار؛ تجربه‌ای عینی افغانستان؛…

جنگ های جیوپولیتیک جدید و افغانستان تحت حاکمیت طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید از بازگشت تروریسم تا تقابل قدرت های بزرگ در…

سید جمال الدین افغان

 فیلسوف ،دانشمند بنیانگذار نهضت فکری وجنبش آزادی  خواهی افغانستان ،اساسگذار  اتحاد اسلامی ومبارز…

  به آرمان وطن

بیا برویم کشور تا بان را بسا زیم  خا نه ی…

نوستالوژی و جاذبه های فکری و اعتقادی 

نویسنده: مهرالدین مشید نوستالوژی و گذشته گرایی های فکری و اعتقادی زمانیکه…

تاریخ‌گرایی و ارزش هنری رمان‌های میخائیل شولوخوف

ترجمه. رحیم کاکایی به مناسبت 120 سالگی میخائیل شولوخوف ای. کووالسکی (درباره مسئله…

نامه‌ی سرگشاده از سوی یک مهاجر، به صدراعظم آلمان!

آمریکا به سیم آخر زد. حمله‌ی آمریکا بر ایران، دردسر…

تنش میان ایران و اسراییل و پس لرزه های بحران…

نویسنده: مهرالدین مشید وارد شدن امریکا در جنگ و به صدا…

عزّ و شرف وطن 

در خانـه قـوی باش که چوراچور است  دزدان به کمین فانوس…

فطرتی انسانی

امرالدین نیکپی در اوایل دانشگاه ، داستان‌های مذهبی بسیاری دربارهٔ طرد…

جهان صلح وصفا!

امین الله مفکر امینی                   2025-19-06 جهانـی صلح وصفـــای بشربماتم کشیـــــده جـاهــــلانیکی برسیاستهای…

سرنوشت انسان امروز در چنگال مومیایی فروشان دیروز

نویسنده: مهرالدین مشید زنده گی مدرن در آینۀ زوال تاریخی در جهان…

سیمون دوبوار،- رفاقت و عشق اگزستنسیالیستی

Beauvoir, Simone de (1908- 1986). آرام بختیاری سیمونه و سارتر،- ازدواج سفید…

کتاب زبدۀ تاریخ

رسول پویان فسانه خوان وفسون سرگذشت موسارا مگـر خـرد بکــنــد حـل ایـن…

چرا مردان از زنان قوی تر نیستند؟ پروفیسور دکتر شمس سینا بخش…

حقیقت فرا ذهنی: بنیاد برترین واقعیت

ذهنیت به مفهوم تفکر٬ و تعقل از جوهر حقیقت٬ بنیاد…

ژرفنای فاجعه در افغانستان و سناریو های فراراه ی طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید ستم طالبان و ایستادگی ملت؛ اراده مردم افغانستان…

پایداری

ثبا ت و پا یداری را نمانده  قدر و مقدارش چنان…

«
»

مشورتي لویه جرګه، د غني نوې ډرامه

یو ځل بیا نوې ډرامه، نندارې ته وړاندې کېږي او دا ځل د پاتې ۴۰۰ طالب زندانیانو د خوشې کولو په نوم د عامه اذهانو د اغفال غولوونکی حرکت، چې د دې ترڅنګ بله موخه یې له بهره د څو راغلیو ټامیانو د جېبونو له ډکولو بل څه نشي کېدای.

ډېره عجیبه ده، چې د ۴۶۰۰ طالب زندانیانو د خوشې کېدو په پار، چې ځینې رپوټونه یې له ۴۰۰ مطلوبو بندیانو پرته، شمېر۵۱۰۰ تنه ښيي، ولې له خلکو سره سلا مشوره ونشوه؟

آیا هغوی هم ستاسو د سرې کرښې یوه برخه نه جوړوله؟

ټول پوهېږو، چې جرم، جرم دی زیات او کم یا ښه او بد نلري.

تاسې وایاست، چې د ۴۰۰ طالب بندیانو د خوشې کولو واک نلرئ او دا پرېکړه باید “مشورتي لویه جرګه” وکړي.

دا ډېره خندوونکي نده، چې مشورتي جرګه دې د پرېکړې صلاحیت ولري؟

ټول پوهېږو، چې په هېواد کې درې قوې لرو او یوه یې قضاییه قوه ده؛ آیا تاسو په خپل دې کار سره د خپلې وعدې خلاف، د عدلي او قضايي بنسټونو په کار کې لاسوهنه نه کوئ؟

که هره پرېکړه پر مشورتي لویې جرګې کوئ، نو بیا د “سترې محکمې” او “لویې څارنوالۍ” شتون ته څه اړتیا ده؟

 په دې کې هېڅ شک نشته، چې ولس په رښتیا هم سوله غواړي، خو د خلکو استازیتوب همداسې کېږي؟

آیا په پلمو، بې ځایه او تش په نوم لویو جرګو کولای شو د خلکو دې رښتینې هیلې ته مثبت ځواب ووایو او معقوله لاره ورته پیدا کړو؟

دا او دېته ورته نورې مهمې پوښتنې هم مطرح کېږي، چې:

تاسو ولې د ډېرو نورو مهمو مسئلو پر سر ولې لویه جرګه را و نه عوښته؟

 ټول شاهدان یو، چې د خلکو پر رایو معامله وشوه، واک مو یو ځل بیا وویشلو؛ ولې مو هفه وخت د خلکو نظر وا نه ورېد او لویه جرګه مو را و نه بلله؟

بل مهمه مسئله د “حق العبد” موضوع ده، آیا “مشورتي لویه جرګه” کولای شي د خلکو د حق استازیتوب وکړي او ویې بخښي؟

ولې باید هسې وخت تېر کړو او د ۴۰۰ پاتې بندیانو لپاره پلمې او لوې جرګې جوړې او لور په لوټه تېره کړو؟

 هېڅ د شک ځای نه پاتې کېږي، چې تاسې غواړئ په دا ډول غولوونکیو حرکتونو او د پیسو او یوې مړۍ غوړې ډوډۍ ورکولو پر مټ، د ټولو طالب بندیانو د خوشې کېدو مسوولیت د ولس تش په نامه استازو په غاړه واچوئ او بیا وروسته که د دوی خوشې کېدل د بلې جګړې لامل شي، پلمه مو جوړه وي او ووایئ، چې ما خو دا کار نه کاوه، خو لویې جرګې وکړ، په داسې حال کې، چې عام ولس اصلاً نپوهېږي، چې د دوی پر سر څه معاملې روانې دي؟

وروستۍ مسئله دا، چې:

په یاد ولرئ، که لویه جرګه دایره شي که نه، پاتې طالب بندیان به نن یا سبا خوشې کېږي او هېڅ سره کرښه به یې مخه و نه نیسي، ځکه دا مسئله د امریکا او طالبانو د هوکړې یوه برخه ده، چې باید بشپړه شي او همداسې به کېږي.پخوا هم تاسو ولیدل، چې څنګه سرې کرښې په نارنجي او نورو رنګونو واوښتې.

ټولو چلونو او غولوونکیو کړنو ته مو په کتو ویلای شم، چې په اوسنیو شرایطو کې هر ډول لویه جرګه، یوازې د پلمو لټولو او ستونزو جوړولو په مانا دي او بس.

درنښت 

خوشحال آصفي