طالبان از قطع انترنت چه می خواستند و چه می خواهند ؟
نوشته ی : اسماعیل فروغی
طالبان درچهارسال گذشته درپهلوی سایراقدامات نابخردانه و ویرانگرشان چون محروم کردن زنان و دختران از تحصیل و کار ، کوچ دادن های اجباری و جابجا کردن های جبری قومی درشمال و مرکزافغانستان ، منع اجرای مراسم و جشن های فرهنگی – تاریخی چون منع تجلیل ازنوروز؛ محدودیت های گسترده ای را برآزادی های فردی مردم ، آزادی بیان ، آزادی رسانه ها و حالا هم آزادی دسترسی به انترنت و آزادی ارتباطات شهروندان ، وضع نموده ، و با این کارمی خواهند سیاست کنترول و سرکوب بیشترشهروندان را شدیدترعملی واجرایی سازند .
ارچند با ایجاد اختلال های جدی درزنده گی مردم ، تمام موسسات دولتی ، بانکها ، شفاخانه ها ، میدانهای هوایی وغیره ، طالبان مجبوربه آزادکردن دوباره ی انترنت( ارچند با سرعتی کم ) شدند ؛ اما ازنظرملا هیبت الله رهبرازنظرناپدید طالبان ، انترنت و حتا دیدن تلویزیون اززمره ی منکرات است که باید جلو آن گرفته شود .
قطع ناگهانی انترنت ( ولو به مدت چند روز ) که درست پس از داغ شدن مسأله ی بگرام واعلان قصد و نیت دونالد ترامپ برای بازپس گیری بگرام ، اتفاق افتاد ، گمانه زنی های زیادی را در میان مردم و رسانه های گروهی برانگیخت :
– برخی ها به این باوراند که قطع ناگهانی انترنت عملی بود قصدی از سوی طالبان تا مطابق دستوررهبرشان، هم ازمنکرات جلوگیری نمایند وهم درهمین فرصت، جنگجویان گروه‌های تروریستی را درمناطق امن وتحت کنترول شان جا به جاسازند .
– با قطع ناگهانی انترنت عده ای می گفتند ، امریکا که قصد جابجایی قطعات نظامی و وسایل و ادوات جنگی اش را دربگرام دارد ، در روزها و اوقات معینی انترنت را قطع خواهند نمود .
– عده ای هم به این عقیده استند که محورقندهاروشخص غیبت الله ، ازسرو صدا های اختلافاتِ میان گروهی طالبان به تنگ آمده ، می خواهد از سراج الدین تا گلبدین همه را ازسرراه دورنماید . به این منظوربرای جلوگیری از بلوا واعتراض ازسوی طرفداران خلیفه حقانی ، موقتاً انترنت ها را قطع نمودند .
به هرحال ، قطع انترنت به هرمنظوری بوده باشد ، آنچه مسلم است اینست که طالبان هرچه بخواهند همان می کنند و هیچ اعتنا و پروایی نسبت به مردم گوسفندی افغانستان هم ندارند . شاید عمده ترین هدف طالبان ازقطع کامل انترنت ( ولو برای مدتی محدود ) ، این بوده باشد که توانایی و ظرفیت شهروندان را برای اعتراض ، قیام و شورش به آزمایش بگیرند . تا اگر مردم سکوت کرده و چیزی نگویند ، رفتار شان را سرکوبگرانه ترکرده ، ازآنان همچون برده گان مطیع سود ببرند .
طالبان طی روزهای اخیر سرودن و خواندن اشعارعاشقانه ، خواندن کتابهایی که نویسنده گان آن کتابها زنان باشند ( زنان نویسنده ی افغانی و خا رجی ) ، خواندن کتابهای نویسنده گان ایرانی و استفاده ازکتابهای چاپ ایران را در دانشگاه ها بصورت کل ممنوع اعلان کردند . چند روزی صبر کردند ، از سنگ صدا برآمد و ازجوانان نه . وحالا هم به همان سلسله ، قطع کامل انترنت و جدا کردن افغانستان از پیکرجهان به همین منظور بود تا ظرفیت مردم را برای اعتراض و پرخاش بیازمایند . ناگفته نماند که در نبود انترنت ، طالبان می توانند آرام و بی سر و صدا مخالفان شانرا سرکوب و نابود نمایند . چهارسال سرکوبگری به طالبان جرأت داده است تا بیشتر برحقوق و آزادی های مردم بتازند وهرآنچه بخواهند همان کنند . طالبان حالا به تجربه دریافته اند که مردم افغانستان با اعتراض و مقاومت بیگانه استند . این مردمی که ادعای تاریخ پنج هزارساله و ادعای شکست دادن کم ازکم سه امپراتوری را دارند ( !؟ ) ، دیگر با همه ی ادعا های شان مقهورومغلوب طالبان استند و دیگرتمایلی برای اعتراض و شورش ندارند .
فقط همین سه چهارماه قبل بود که جوانان نیپال ( کشورکوچک آسیایی که نه تاریخ پنج هزارساله دارد و نه ادعای غلبه برامپراتوری های جهان را ) به دلیل بدتر شدن خدمات انترنتی و بعداً به دلیل فساد حکومتی ، همه به پا خاستند . مظاهره واعتصاب کردند و تا آن حد بر روی خواسته های معقول شان ایستادند که حکومت نو و دلخواه شان را روی کارآوردند .
شاید برخی از شما هموطنان عزیزم مرا ملامت کنید که برادر! از دل گرمت گپ زده ، مردم را با مردم نیپال مقایسه می کنی و به آنان فراخوان اعتراض صادرمی نمایی ؛ اما باورکنید که این انفعال ، این بی پروایی و این جبن و ترس مردم افغانستان ازطالبان درچهارسال گذشته ، پرسشی بزرگ و قابل تأمل است. چراخواهران معترضی که فقط حق درس خواندن و کارکردن می خواستند ، حمایت حتا یک برادرشان را دریافت نکردند ؟ چرا وقتی دختران را از دانشگاه ها بیرون ریختند ، حتا یک پسر دانشگاهی نگفت که وقتی خواهرم را به آموزش علم اجازه نمی دهید ، من هم درس نمی خوانم ؟ این بی پروایی و جبن باید واکاوی شود .
فشرده اینکه قطع انترنت ازنظرمن بیشترازآنکه هدف دینی ـ فرهنگی و فنی داشته باشد ؛ آزمایش جدی سیاسی است درمورد ظرفیت و توانایی مردم برای اعتراض ، اعتصاب ، شورش و قیام ….
فروغی ( ماه اکتوبر سال 2025 )
