درگیری نظامی میان طالبان-پاکستان

اعلامیه سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان سازمان سوسیالیست‌های کارگری افغانستان جنگ و…

قراردادهای اجتماعی: پیمانی برای زندگی مشترک !

قرارداد اجتماعی یک مفهوم فلسفی است که تلاش می‌کند توضیح…

جنگ پاکستان و طالب، بازی‌ اوپراتیفی است، حتا اگر ارگ…

محمدعثمان نجیب یکی از مزیت‌!؟ های پیدایش و‌ ابداع شبکه‌های بی‌شمار…

بازگشت افغانستان به بازی‌های جدید ژیوپولیتیک و ناکارآمدی طالبان

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان لقمه خونینی؛ بزرگتر از دهن طالبان بازگشت طالبان…

محکومیت گستاخی و تجاوز نظامی پاکستان بر افغانستان

اعلامیه انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان انجمن سراسری حقوقدانان افغانستان، بر مبنای…

سقراط؛- قهرمان لیبرالیسم، متفکر پیشامارکسیستی؟

Sokrates (470-399.پ.م) آرام بختیاری نخستین اعدامی میدانی محافل روشنفکری-روشنگری! فلسفه شفاهی مطرح شده…

چشم اندازی بر اجلاس  ماه سپتامبر مجمع عمومی سازمان مللی…

نوشته از بصیر دهزاد  مجمع عمومی سازمان ملل متحد در هشتادومین…

زموږ په ګران هیواد د پاکستان هوايي تیری د غندلو…

 نور محمد غفوری    زموږ د ګران وطن پر خاوره یو ځل…

آکو الیاسی

استاد "آکو الیاسی" (به کُردی: ئاکۆ ئەلیاسی) شاعر معاصر کُرد،…

  چرا بگرام برای امریکا اهمیت دارد ؟ 

      نوشته ی : اسماعیل فروغی         ارچند مقامات امریکایی افواهات انتقال قوای…

ثمرهٔ بیست سال موجودیت جامعهٔ جهانی

حاکمیت طالبانی و فقر و تنگدستی مردم اختصار امارت اسلامی افغانستان، به‌مثابه…

پنجاه سال سفری پر افت؛  با یارانی چُست، اما رهبرانی…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم‌قرن اخیر تاریخ افغانستان (۱۹۷۳–۲۰۲۳) نشان‌دهنده‌ی مبارزه‌ای نفس‌گیر،…

ترامپ چرا بگرام رامی خواهد؟

این نوشته به علت طولانی بودن دردوبخش منتشرخواهدشد. دربخش اول…

ځانګړې مرکه

په ادبي بهیر کې له پېژانده څېرې، لیکوال، کیسه لیکونکي…

سیاست تعامل تخنیکی آلمان با طالبان

واقع‌گرایی دیپلماتیک و مسئولیت بشردوستانه در این روزها در رسانه های…

په اروپا کې د کډوالو پر وړاندې د کرکې زیاتوالی

حميدالله بسيا داسې ښکاري چې د کډوالو لپاره نور د اروپايي…

طالبان در ایستگاه آخر و در آغاز خط و نشان…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان؛ فروپاشی قریب‌الوقوع یا بازتعریف تهدیدها؟ حادثه آفرینی های…

هجران وطن

از فرا ق  آن  میهن  حال  ا بتری  دارم روزشب به…

جنگهای اقتصادی

                                           بازیهای تسلیحاتی وبازارسازی فروش اسلحه پس ازگذشت دوران نکبتباروظالمانه ی فیودالیزم…

حق باشد بر زبانم

امین االله مفکر امینی             2025-05-10! تــا اخـــــرین نفس، حرفی حق باشد بر…

«
»

اهمیت تفکیک قوا

بزرگترین دست آورد بشری تا قرن هفدهم حاکمیت قانون که مسبب این همه تمدن ها تا کنون شده است – و سطح آگاهی بلند مردم و تفکیک قوا جان کلام حاکمیت می باشند.

ورود به موضوع:

تفکیک قوا مهد آزادی در برابر استبداد و تمرکز قدرت بوده که در قانون اساسی ۱۳۸۲ افغانستان تفکیک قوا رعایت نشده بوده و صلاحیت های رییس جمهور بیشتر از دو قوه دیگر که قدرت تمرکز شده بود و در مقالات علمی خود در مجلات حقوق گفته ایم. از طرفی تمرکز نظام اداری هم ضرورت تعدیل قانون اساسی ۱۳۸۲ را عریان کرده بود. 

که ای کاش و صد افسوس که در ۲۰۱۴ جای دولت وحدت ملی به تعدیل قانون اساسی رجوع می کردیم و تا حاکمیت قانون از مبانی سطح آگاهی بلند مردم مشهود نمی شد. حامد گرزی ادامه می داد. یاد ما باشد در عدم حاکمیت قانون مجری قدرت چنان استبداد می کند که آن اعمال را به زعم خودش صحی و درست می پندارد. از همینجاست که اشرف غنی با خیانت ملی که کرد یک معذرت خواهی از مردم نکرد. 

جان کلام اینست که رعایت حقوق بنیادین مردم ربط مستقیم به تفکیک قوا دارد که تمرکز قدرت٬ مجری استبداد قومی و یا دینی می کند. مثلا از استبداد قومی به استبداد دینی سیر کردیم و یا می شود گفت که هم استبداد دینی و قومی را شاهدیم یعنی دین هرگز به تمرکز قدرت حکم نداده است همین طوریکه قرآن در سوره النساء ایه ۱۰۳ گفته: کتابا موقوتا… ترجمه آنست که نماز را برپا کنید در وقت معینه در هیچ قرآن گفته نشده پنج وقت٬ سه وقت یا دو وقت این فقه بوده که به اساس احادیث و سنت طریقه و روش نماز را در پنج وقت که فرض است برای ما آموزش داده است. همینطور در همین سوره یعنی النساء ایه ۵۹ خداوند امر می کند که از الله و رسول و اولوالامر اطاعت کنید که اولوالامر توسط حکماء اسلام چون غزالی٬ ابن خلدون و سایر علماء و دانشمند توصیف شده و وظایف و کارکردهای اولوالامر که معصوم نیست و از جانب خدا نیامده در قانون اساسی به اساس رعایت تفکیک قوا تتبین می شود و در صورت عدم یا رعایت نکردن راه بدیل یا عزل وی نیز پیش بینی می شود.  

نوت: برای درک عمیق موضوع پیشنهاد می کنم دو مقاله علمی تخصصی بنده را نیز مطالعه فرمایید: 

 تعدیل ناپذیری اصل ۳ قانون اساسی ۱۳۸۲ و منشاء، تعدیل قوانین بر محوریت آن، تا انتقال قدرت مشروع در افغانستان. http://www.jhvmn.ir/article_251633_505d87e881f177a0a89dcfd6f4644b16.pdf?fbclid=IwAR2qCfT_QBecETXjipoeqt6SobxO-rzAtDNsmO3UX0uyrY5HeEe1mRudl5E

حس دردآور: استاد مشهور حقوق نصرالله استانکزی که بجای دکتر عبدالعلی محمدی مشاور حقوقی اشرف غنی نیز گماشته شد٬ مهر خموشی اختیار کرده و استبداد آفتابی کنونی را  ندیده گرفته و نویسنده بنام عبدالباری جهانی استبداد و قدرت را یک سکه دو روی نوشته در افغان جرمن آنلاین مقاله آن موجودست و چنان اذهان می کند که باید شرایط کنونی بگونه طبیعی پذیرفته شود در حالیکه میلیون ها انسان در طول تاریخ جان شیرین خودرا بابت آزادی قربان کردند تا حاکمیت قانون بالای دولت و ملت تاسیس گردد. 

محمدآصف فقیری