انگلیس زادگاه نازیسم
ولادیمیر پراخواتیلوف (VLADIMIR PROKHVATILOV)
ا. م. شیری
ندای معروف نازیسم «نظم نوین جهانی»، نخستین بار نه توسط هیتلر، بلکه توسط هربرت ولز انگلیسی مطرح شد.
«جنگ عجیب» معمولاً به عنوان نمونۀ یک بازی دوگانه شناخته میشود که انگلیس در طول جنگ جهانی دوم انجام می‌داد. دولت بریتانیا از همان آغاز جنگ جهانی دوم تا ماه مه ۱۹۴۰ واقعاً رفتار عجیبی داشت: نیروهای نظامی آن برای مبارزه با ورماخت به خاک فرانسه اعزام شدند، اما به هیچ اقدام قاطعی دست نزدند. تا زمانی که آلمان‌ها حمله را در قلمرو بی‌طرف میان بلژیک و هلند آغاز کردند، انگلیسی‌ها حتی سعی نکردند آنها را متوقف کنند.
رفتار انگلیس در رابطه با رژیم نازی در اوایل دهه ۳۰ نیز به همان اندازه مبهم بود. در سال ۱۹۳۲ اتحادیۀ فاشیست‌های انگلیس که از موعظه‌های موسولینی و هیتلر حمایت می‌کرد، در لندن تشکیل گردید. اُسوالد موزلی، رئیس اتحادیۀ فاشیست‌های انگلیس بود. اتحادیه با سردبیران نشریات بزرگ و بزرگان پول همدلی می‌کرد. تا تابستان ۱۹۳۴، اعضای اتحادیه به ۵۰ هزار نفر رسید.
در ۱ ژانویه ۱۹۳۴، موزلی «باشگاه ژانویه» را تأسیس کرد که افراد شاخص جامعۀ انگلیس به عضویت آن درآمدند. رئیس باشگاه، جان اسکوایر، سردبیر مجلۀ «لندن مرکوری»گفت، که اعضای باشگاه «بیشتر با جنبش فاشیستی همدلی می‌کنند». این باشگاه متشکل از حدود ۴۵۰ نفر، از جمله، هربرت د لا پر گوت– مدیر چندین شرکت بزرگ، وینسنت ویکرز– مدیر شرکت بیمۀ لندن، لرد لوید– فرماندار سابق بمبئی، رئیس اتحادیۀ اقتصادی امپراتوری، زمیندار بزرگ ارل گلاسکو بود.
مقامات (محافظه‌کاران) مانعی برای اتحادیه ایجاد نکردند. آنها چشم خود را بر آشوب و راهپیمایی‌ها و تظاهرات سازماندهی شده توسط موزلی بستند. دولت حتی به ۳۰۰۰ عضو اتحادیۀ فاشیست‌های بریتانیا به عنوان بخشی از یک کارزار ضدیهودی اجازه راهپیمایی داد. خانوادۀ سلطنتی نیز از موزلی حمایت می‌کردند.
در ۶ اکتبر ۱۹۳۶، موزلی مخفیانه با دیانا میفورد، اشراف بریتانیایی و یکی از تمجیدکنندگان هار هیتلر ازدواج کرد و مراسم آن را در تالار پذیرایی جوزف گوبلز کرد. هیتلر در مراسم عروسی حضور داشت و عکس خود را در قاب نقره‌ای به زوج تازه اهداء کرد.
در المپیک ۱۹۳۶، قبل از مسابقۀ فوتبال بین تیم‌های ملی انگلیس و آلمان در استادیوم المپیک برلین، سرود آلمان پخش شد و هر دو تیم پس کشیدند.
اتحادیۀ فاشیست‌های امپراتوری را آرنولد اسپنسر لیز، سیاستمدار بریتانیایی، یک نژادپرست وحشی در سال ۱۹۲۹ تأسیس کرد. و در جشنواره‌های موسیقی اختصاص داده شده به ریچارد واگنر که در شهر بایروث باواریا برگزار شد، پسر دریاسالار هیوستون چمبرلین، یک اشراف‌زاده، مؤلف نظریۀ برتری نژاد سفید، نویسندۀ کتاب «بنیادهای قرن نوزدهم»، مهمان ویژۀ آن بود. چکیدۀ نظریۀ چمبرلین این بود که آریایی‌ها از نظر جسمی و فکری بر غیر آریایی‌ها برتری دارند. نوشتۀ نژادپرستانۀ چمبرلین مورد پسند قیصر ویلهلم قرار گرفت. او نویسنده را تحسین کرد: «کتاب شما هدیۀ خداوند به آلمانی‌ها است». هیتلر کار چمبرلین را «مقدس» خواند و نویسنده در سال ۱۹۰۸ با واگنر ایو، دختر آهنگساز، «پیامبر محبوب» خود ازدواج کرد.
هیوستون چمبرلین ایده برتری نژاد سفید را از توماس کارلایل بریتانیایی که از بسیاری جهات جلوتر از دیدگاه‌های نیچه با کیش ابرمرد او بود، عاریت گرفت و از طریق او هیتلر و دیگر ایدئولوگ‌های نازی اخذ کردند. البته، مدت‌ها قبل از کارلایل، رابرت ناکس، کالبدشناس و جانورشناس اسکاتلندی، آنچه را که به عنوان انسان‌شناسی نژادی شناخته میشود، توسعه داد و به یکی از پیشگامان نژادپرستی «علمی» در بریتانیا تبدیل شد.
یک انگلیسی دیگر، پسر عموی چارلز داروین، فرانسیس گالتون، اصلاح نژادی را به عنوان یک نظام اقدامات با هدف جلوگیری از زوال تمایلات ارثی نسل به نسل اختراع کرد. ایده‌های گالتون در آلمان هیتلری، جایی که آنها درگیر مبارزه برای «پاکسازی نژادی» بودند، شکوفا شد. یهودیان «معیوب‌ترین» اعلام شدند (در حالی که آنها از نظر تعداد سرانۀ برندگان جایزۀ نوبل رتبۀ اول را در بین مردم جهان داشتند). از زمانی که اردوگاه‌های مرگ آشویتس و تربلینکا پس از شکست آلمان در جهان شناخته شد، اصطلاح «اصلاح نژادی» با نازیسم و نژادپرستی به شدت پیوند خورده است.
و حتی بیشتر. ندای معروف نازیسم «نظم نوین جهانی»، نخستین بار نه توسط هیتلر، بلکه توسط هربرت ولز انگلیسی، نویسندۀ علمی تخیلی و کارمند ام آی۶ مطرح شد.
* * *
در سال ۱۹۴۰، فرمانروایان رایش سوم «عملیات ویلی» را توسعه دادند که هدف از آن ترور پادشاه جورج ششم و نخست وزیر، چرچیل در طول سفر آنها به باهاما بود. ادوارد هشتم پادشاه مستعفی که پس از امتناع از پادشاهی، عنوان دوک ویندزور را به خود برگزید، در طول جنگ فرماندار باهاما بود. بمنظور خارج کردن بریتانیا از جنگ، برنامه‌هایی برای بازگرداندن دوک به تاج و تخت بریتانیا انجام گرفت. دوک و همسرش در سال ۱۹۳۷ از آلمان دیدن کردند و با هیتلر و دیگر رهبران دولت او ملاقات کردند. مقالاتی در روزنامۀ تایمز در مورد سفر ادوارد به آلمان منتشر شد: «والاحضرت سلطنتی لبخند می‌زند و به سبک نازی به انبوه مردمی که در زیر پنجره‌های هتل نزدیک به محل اقامت او جمع شده بودند، سلام می‌کند».
دوک ویندزور پادشاه را احمق، ملکه را توطئه‌گر و رئیس دولت، چرچیل را جنگ افروز می‌دانست. پیشوا از نظر او شخصیت بزرگی بود. دوک مطمئن بود که اگر هیتلر سرنگون شود، بشریت با فاجعۀ بزرگی مواجه خواهد شد. برای اعضای خانواده سلطنتی، این رسوم رایج بود.
هژالمار شاخت، رئیس بانک رایش‌بانک و سر مونتاگو نورمن، رئیس بانک انگلستان، هنگام امضای قرارداد محرمانه بین بریتانیا و آلمان در ۶ ژوئن ۱۹۳۵ همکاری کردند. همکاری آنها در انعقاد پیمان هوا و دریا، دیدار لرد هالیفاکس، رئیس مجلس اعیان از بازی‌های المپیک برلین و ملاقات او با هیتلر، توافق هالیفاکس با آنشلوس اتریش و الحاق سودتنلند چک، و بسیاری موارد دیگر ادامه یافت.
اسناد بایگانی سازمان اطلاعات خارجی روسیه طرح «پایک» (Pike) انگلیسی-فرانسوی را که توسط چرچیل تدوین شده بود، افشاء می‌کند. بر اساس این طرح، قرار است ارتش ۳۰۰۰۰۰ نفری انگلیسی-فرانسوی ژنرال ویگند در بهار ۱۹۴۰ در سوریه متمرکز شود و از آنجا به همراه نیروهای ترک و ایران به ماوراء قفقاز حمله کنند. اقدامات اطلاعاتی شوروی این نقشه‌ها را خنثی کرد.
هیتلر چنان به چشم‌انداز اتحاد نظامی-سیاسی با بریتانیای کبیر اطمینان داشت که در ۱۰ می ۱۹۴۱، همکار خود، رودولف هس را برای مذاکره به لندن فرستاد. هس با یک جنگندۀ «Messerschmitt-۱۱۰» به انگلستان پرواز کرد و با چتر در املاک دوک داگلاس همیلتون فرود آمد. اسناد مربوط به اقامت هس در بریتانیا هنوز توسط سازمان‌های اطلاعاتی بریتانیا از حالت طبقه‌بندی خارج نشده است.
مهمترین دستاورد خیانت بریتانیا، طرح عملیات غیرقابل تصوری بود که توسط دولت چرچیل پس از تسلیم آلمان تهیه شد. بر اساس این طرح، در ۱ ژوئیه ۱۹۴۵، قرار بود نیروهای متحد ایالات متحدۀ آمریکا و انگلیس جبهه را ۱۸۰ درجه بچرخانند و به اتحاد جماهیر شوروی حمله کنند.
اگر تمام اسناد از طبقه‌بندی خارج شود، واقعیت‌های بسیار جالب زیادی در مورد میهن انگلیسی نازیسم و تصادم ایدئولوژی‌هایی که در آنها امکان همزیستی مسالمت‌آمیز وجود نداشت، آشکار میشود.
منشاء: تارنمای بنیاد فرهنگ راهبردی
۲۳ آبان-عقرب ۱۴۰۱
