نیکاراگوئه خواستار پرداخت غرامت از ایالات متحدۀ آمریکا شد
نویسنده:
رودی کورتس – Rudi Kurz
مترجم:
م. نوری
برگرفته از :
وب سایت NachDenkSeiten، اول ژوئیۀ ۲۰۲۳
نیکاراگوئه از ایالات متحدۀ آمریکا خواست حکم دیوان عالی بین‌المللی را اجرا و بابت «جنگ کُنترا» به این کشور غرامت پرداخت کند.
سی و هفت سال پیش، روز ۲۷ ژوئن، دیوان عالی بین‌المللی لاهه ایالات متحده را به‌دلیل جنگ غیرقانونی علیه نیکاراگوئه محکوم و مقرر نمود مبالغ لازم جهت رفع ضرر از این کشور را تأدیه کند. ولی ایالات متحده تا به‌امروز حاضر به قبول حکم محکومیت نشده است. حال نیکاراگوئه بار دیگر به سازمان ملل متحد در مورد این حکم تاریخی اخطار داده و خواستار پرداخت خسارت وارده به این کشور شد. دیوان عالی بین‌المللی عالی‌‌‌ترین نهاد قضایی سازمان ملل متحد است.
سه‌شنبۀ هفتۀ پیش، وزیر خارجۀ نیکاراگوئه «دنیس مونکادا» نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل متحد «آنتونیو گوترش» تقدیم کرد. در این نامه از بی‌توجهی ایالات متحدۀ آمریکا نسبت به اجرای حکم محکومیتی که دیوان عالی بین‌المللی به‌اتهام جنگ دهۀ هشتاد آمریکا علیه نیکاراگوئه صادر کرده بود شکایت شده است. در نامۀ مزبور یادآوری شده که علیرغم گذشت ۳۷ سال هنوز دِینِ تاریخی به ملت نیکاراگوئه تسویه نشده است. این نامه باید به همۀ کشورهای عضو سازمان ملل ارسال شود.
همچنین، در نامۀ مزبور طرح شده که موضوع بر سر تسویۀ خسارات بلاواسطۀ انسانی و مادی، هزینه‌های دفاعی جنگ تحمیلی به نیکاراگوئه و خسارات ناشی از اِعمال محاصرۀ اقتصادی علیه این کشوراست.
در متن نامه، ضمن اشاره به هزینه‌های علاوه‌ای که به‌دلیل «جنگ کُنترا» به نظام بیمه‌های نیکاراگوئه تحمیل شده، گفته می‌شود: «هنوز هم پرداخت مستمری به مجروحین جنگ و خانواده‌های آنها و حتی به نیروهای ضد انقلابی که با پول ایالات متحده می‌جنگیدند، ادامه دارد.» هیچ‌یک از دولت‌های ایالات متحده تأمین هزینه‌های اجتماعی جنگ‌های غیرقانونی خود را تقبل نکرده‌اند. طبق برآوردی که در سال ۱۹۸۸ صورت گرفت، خسارات وارده به نیکاراگوئه ۱۲ میلیارد دلار تخمین زده شده است.
«دانیل اورتگا»، رئیس جمهور نیکاراگوئه، به این نکته اشاره کرد که کشور وی پس از انقلاب (۱۹۷۹) ناچار به مقابله با جنگ تهاجمی امپریالیسم آمریکا شد: «حملات آمریکا حملاتی پراکنده نبودند بلکه جنگی تمام‌عیار بود که ده سال به‌طول انجامید و هزاران کشته، هزاران افلیج، و هزاران طفل یتیم به‌جای گذاشت، به اقتصاد ما صدماتِ جدی وارد نمود و احداث راه‌ها، نیروگاه‌های تأمین آب، و مدارس را دچار وقفه کرد. هر آن‌چه که در مناطق مرکزی کشور ساخته می‌شد، هدف مهاجمین یانکی قرار می‌گرفت.»
طرح شکایت از ایالات متحدۀ آمریکا در دیوان عالی بین‌المللی به‌ابتکار «پدر میگوئیل دِسکوتو» صورت گرفت که بین سال‌های ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۰ در کابینۀ «دانیل اورتگا» وزیر امور خارجه بود. موضوع شکایت، سازماندهی، آموزش و حمایت نظامی از نیروهای «کنترا» بود که قریب به یک دهه موجب ترس و وحشت در نیکاراگوئه و باعث قتل ۳۰ هزار نفر شد. علاوه بر این، ایالات متحدۀ آمریکا بنادر نیکاراگوئه را مین‌گذاری کرد، تأسیسات نفت را تخریب و علیه این کشور محاصرۀ اقتصادی اِعمال نمود.
در سال ۱۹۸۶، نیکاراگوئه موفق به گرفتن حکم محکومیت شد و ایالات متحده به‌دلیل جنایات عظیم علیه نیکاراگوئه و مردم این کشور محکوم گردید. دیوان عالی بین‌المللی در حکم خود به ایالات متحده دستور داد جنگ علیه نیکاراگوئه را متوقف و کلّیۀ خسارات وارده در اثر جنگ را جبران کند.
به‌نظر وکیلِ آمریکایی، پروفسور «دانیل کووالیک»، حکم صادره از سوی دیوان عالی بین‌المللی نه‌تنها یک پیروزی برای نیکاراگوئه بود، بلکه می‌توانست توفیق بزرگی برای حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل متحد به‌حساب آید، زیرا تأسیس دیوان عالی بین‌المللی بر این ایده استوار بود که همۀ کشورها، صرفنظر از ابعاد جغرافیایی، ثروت، یا قدرت نظامی‌شان، مستقل و دارای حقوق برابراند.
طبق نظر پروفسور «دانیل کووالیک»، واکنش ایالات متحدۀ آمریکا به حکم صادره شکست بزرگی برای حقوق بین‌الملل بود. هرچند ایالات متحده در تدوین منشور سازمان ملل متحد مشارکت داشت که در آن تأسیس دیوان عالی بین‌المللی پیش‌بینی شده بود، دولت وقتِ این کشور به‌ریاست «دونالد ریگان» از به‌رسمیت شناختن صلاحیت و حاکمیت دیوان عالی سر باز زد. دلیل دولت آمریکا این بود که «نگرانی‌های امنیتی ما در تعارض با به‌رسمیت شناختن حکم دادگاه است.»
در سال ۱۹۹۰، دولت ساندینیست‌ها تلاش کرد تا پیش از تحویل قدرت به دولتِ تحتِ حمایتِ ایالات متحده به ریاست «ویولتا چامورو»، از حکم دیوان عالی بین‌المللی محافظت کند، و در این راستا، قانون «حفاظت از حقوق نیکاراگوئه در دیوان عالی بین‌المللی»، معروف به قانون ۹۲ در تاریخ پنجم آوریل سال ۱۹۹۰ از سوی مجلس ملی نیکاراگوئه تصویب شد.
قانون مزبور می‌گوید: «غرامتی که ایالات متحدۀ آمریکا به نیکاراگوئه مدیون است، میراث غیر قابل انتقال همۀ مردم نیکاراگوئه است و باید صرف رفع خسارت ایجاد شده در اثر جنگ و قربانیان و خانواده‌های آنها شود.» اما امیدواری حفاظت از حقوق نیکاراگوئه فقط ۱۴ ماه دوام آورد و قانون مزبور در تاریخ ۵ ژوئن ۱۹۹۱ توسط نمایندگان مجلس که از دولت جدیدالتأسیس «چامورو» حمایت می‌کردند، لغو شد.
در نامۀ اخیر نیکاراگوئه به دبیرکل سازمان ملل متحد «گوترش»، دولت این کشور بر این نکته تأکید کرده است که غرامتی که باید به نیکاراگوئه پرداخت می‌شد هنوز تسویه نشده و هرچند دولتِ وقت نیکاراگوئه دادرسی مربوط به تعیین میزان غرامت را متوقف کرده، ولی هیچگاه از پرداخت دین یا حق اخذ غرامت صرفنظر نکرده است.
علاوه بر این، در نامۀ مزبور، دولت نیکاراگوئه از فرصت استفاده نموده و یادآوری کرده است که احکام دیوان عالی بین‌المللی قطعی و اجرای آنها اجتناب‌ناپذیر است، و به‌همین دلیل ایالات متحدۀ آمریکا قانوناً مکّلف است غرامت مقرره در حکم مورخ ۲۷ ژوئن ۱۹۸۶ را پرداخت کند.
منبع: NachDenkSeiten
https://www.nachdenkseiten.de/?p=۱۰۰۱۰۹
