یازدهم سپتامبر؛ مبارزه با تروریسم یا چرخه معکوس تحول در…

نویسننده: مهرالدین مشید حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ نه تنها سیاست خارجی…

 آیا راه رشد غیر سرمایداری پاسخگوی  اهداف استراتیژیک خلقهای جهان…

مقدمه این را همه میدانند که در ایجاد جنبشها وحریانات تند…

استاد ګل پاچا الفت 

خدای بخښلی  استاد گل پاجا الفت  هغه  لوی  او وتلی…

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام…

 انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو…

خاطر شاد 

رسول پویان  تـو گـویی خامـۀ پاییز کلک استاد است  به هر طرف…

برجحان تعلقات!

امین الله مفکر امینی                     2025-07-09 برجحان ز تـــــــــعلقات وافکاری واهی خدا جوییــــــــم با…

اگر سقراط ‌پدر فلسفه است، کنفوسیوس یا ملاصدرا چرا چنین…

بخش دوم از مقاله‌ی سقراط، تیشه‌زنی، به ریشه‌ی دانایی. بحثی از…

پاسخی به پرسشی

محمدعثمان نجیب  آغا صاحب گرامی، نه دانستم دلیل شتابان شما برای…

استاد قیام الدین خادم 

استاد خادم د پښتو ادبیاتو په اسمان کې له هغو…

روشنگری روس، ملی گرا، رفرمیستی، علم گرا

Lomonossow, Michail(1765-1711 آرام بختیاری لومونسف؛- شاعر، دانشمند، روشنگر. میشائیل لومونسف(1765-1711.م)، شاعر، محقق، فیلسوف،…

د سیاسي ګوند او سازمان اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز…

اعتراف به خطا؛ اخلاق و پل عبور از تاریکی به…

نوسنده: مهرالدین مشید  تاریخ، دادگاه اشتباهات مشترک ما تاریخ معاصر افغانستان و…

وقتی اژدها می‌غرّد، خرس می‌خروشد و فیل می‌خرامد؛ بشکه زرد…

نوسنده: مهرالدین مشید  پیام نشست شانگهای برای طالبان؛ نشانه‌ای از افول…

در سوگ کنر

بمناسبت زلزله ي مهلک ولایت کنر از زمین لرزه کنر هر…

درمراثی قربانییان زمین لرزه ی مشرق زمیـــن !

امین الله مفکرامینی                   2025-02-09! بدیــــــــده اشکِ ماتم و بدل خونم ز لغزشِ…

اشک قلم 

رسول پویان  اشک قلم به صفحـۀ دل ها چکیده است  صد لاله…

استاد عبدالروف بینوا

استاد بینوا د هېواد، سیمې او نړۍ په کچه ستر…

کودکانی که کودکی نمی‌ کنند

خیابان، خانه بی‌در و پیکر کودکان فراموش‌ شده! فرشید یاسائی *  ما…

بحران هویت ملی؛ ناکامی ملت سازی و به زنجیرکشیده شدن…

نویسنده: مهرالدین مشید نیم قرن مبارزۀ سیاسی و فرهنگی و تبدیل…

سقراط، تیشه‌زنی به ریشه‌‌ی دانایی

دیدگاهی از مکتب دینی-فلسفی من بیش‌ از این نه می‌دانم. در…

«
»

امریکا – پاکستان و افغانستان

در سال ۱۹۴۶ که شاه محمود خان صدراعظم افغانستان شد مایل به تاسیس مناسبات نیک با امریکا بود ، منظور ازین تمایل تلاش سلطنت در حهت رهایی افغانستان از تنگنای رقابت اتحاد شوروی و امپراطوری هند برتانوی بود .‌شاه محمود خان طی نامه ای به امریکا ” قهرمانی ایالات متحده برای ملتهای کوچکی چون ” افغانسنان را برای تامین امنیت با ” ارز ش ” خوانده ادامه داد ” خط مشی امریکا راه نجات ماست “. در همین سال افغانستان خواهان کمک های نظامی و اقتصادی  از امریکاشدکه از اهمیت سیاسی  نیزبرخوردار بود  .

برای نمایش دموکراسی غرض اقناع امریکایی ها یک دوره کوتاه ازادی احزاب سیاسی و مطبوعات و تشکیل پارلمان هم عملی شد ناظران اوضاع انرا بخاطر کنترول از جانب مقام سلطنت ” دموکراسی تاجدار” میگفتند .

امریکا معلومات در مورد افغانستات را عمدنآ از مراجع انگلیسی میگرفت ، صاحب منصبان و استخباراتی های پاکستان که تحصیلکردگان انگلسنان بودند با تاسیس این مناسبات پا به میدان رقابت گذاشتند ( پاکستان یک سال بعد یعنی ۱۹۴۷ تشکیل گردیده بود ) انها مراجع امریکایی را متقاعد ساختند که پاکستان میتواند بین افغانستان افتاده در سرحد طولانی با شوروی و هندوستان با سیاست بیطرفی بحیث  یک سنگر برای غرب عمل کند . امریکا با در نظر داشت مشوره های انگلیس شکست خورده در افغانستان و پاکستان دست نشانده ان برای پروژه های بعدی ، جانب پاکستان را گرفته از ارائه کمکها برای انکشاف اقتصادی و عصری سازی اردوی افغانستان با تانی عمل میکرد روی همین پالیسی مساعی افغانستان برای جلب کمکهای امریکا به جایی نرسید .

جانب افغانی از سیر جریانات و تعاملات امریکا با پاکستان ( پاکستان عضو پیمانهای نظامی سنتو و سیتو  شده بود ) درک کرده بود که امریکا بدون رضائیت پاکستان یک دانه مرمی هم به افغانستان نمیدهد و ارائه کمکهای اقتصادی اش منوط به شرایط سیاسی میباشد که این سرایط هم بی مشوره با پاکستان بوده نمیتوانست . شرایطی را که امریکا در ارائه کمکهای  نظامی و اقتصادی میگذاشت همان شرایطی بود که به نیابت از پاکستان مطرح میشد ( صرفنظر از مسئله پشتونستان ، شرکت در پیمانهای نظامی منطقوی و خویشتن داری در تعمیق روابط با اتحادشوروی  ) .

امریکا ازان زمان تا اکنون که ۷۶ سال میگذرد ،با وجود ۲۰ سال حضور نظامی و سیاسی ‌ وامضای قرارداد های استراتزیک و امنیتی با افغانستان جانب پاکستان برایش همان ارزش دوران جنگ سرد را دارد ، دوست مطمئن و مطیع ان بوده سنگر امریکا علیه افغانستان میباشد ، طیاره های بی سرنشین امر یکا از خاک‌پاکستان برخاسته و نیز از فضای ان علیه فغانستان عبور میکند .

همه قدرتها ، همه کشورها ، همه سازمانهای جهانی و منطقوی بدون هرگونه تردید از رگ وریشه پاکستان وسیاستهای ان خبر دارند و میدانند که همینجا سرزمین مرکز فساد تروریسم است ، مهد و پایگاه تربیت تروریستان است و افغانستان را بخاک دان نشانده است اما روی همه حقایق پا گذاشته در برابر وجدان شان‌پرده ابهام ، انکار و بی خبری انداخته طی ۴۳ سال افغانستان را از مسیر پاکستان محراق عملیات نطامی و تبلیغات سیاسی قرار داده اند  .

کیست که نداند سرحدات جنوب و شرق افغانستان راه عبور تروریستان و تخریبکاران سر براورده از پاکستان نبوده است ؟

در جریان روزهای اخیر که  ملاقاتهای مراجع استخباراتی طالبان با مراجع امریکایی در حضور داشت پاکستانی ها صورت گرفته معنی میدهد که امریکا همان پالیسی هفتاد سال قبل را از مسیر پاکستان با افغانستان تعقیب مینماید همان پروسه سیاسی که پیوسته توسط پاکستان سبوتاژ میگردید و افعانستان را از بهره گیری کمکهای امریکا بی بهره میساخت ادامه یافته  امریکا  از سیاست رجحان پاکستان بر افغانستان با جانب افغانی داخل‌ تعامل میگردد .

هرگونه اعتماد بر پاکستان و هرگونه توقع مستقلانه از امریکا برای بهبود وضع در کشور تکرار همان اشتباه هفت دهه قبل خواهد بود .

پاکستان برای افغانستان همسایه نیک و قابل اعتماد  نیست . تا وقتیکه پاکستان در سطح بین المللی اطمینان عدم مداخله در امور افغانستان را ندهد و دست از توطئه و اهداف استراتژیکش بر ندارد افغانستان در وضع اشفته حالی های چندین دهه باقی می ماند .

هر حاکمیتی که در افغانستان برقرار گردد از زهر نیش این افعی در پیچ و تاب باقی میماند .

تاسف اور تر انست که بنابر نبود یک سیاست خارجی تعریف شده و مدون و عدم برسمیت شاسایی امارت اسلامی از جانب جهان دست پاکسنان در دپلماسی نیابتی در مجامع جهانی و منطقوی و دو جانبه با کشور ها انقدر باز است که برای کشورها ، سران دول و مراجع استخباراتی جهان دردمورد افغانستان ایده میدهد و این ایده ها در سیاست سازی انها در مورد افغانستان بی تاثیر نمیباشد   ، این خود عملآ نقش پاکستان را در سطح جهانی و منطقوی برای تعین تعاملات جاری و بعدی برجسته تر و موثر تر نشان میدهد .

جهان نباید سرنوشت این کشور را از دریچه دودین استخباراتی و سیاسی پاکستان رقم بزند . دپلماسی غیر موثر و انزوای دپلماتیک‌کشور بستر ارام برای پاکستان است تا انچه در مورد افغانستان میخواهد و نیت دارد از طریق مراجع جهانی و منطقوی برای اینده زمینه سازی نماید  .