فضیلت سیاسی و افغانستان

در نخست بدانیم٬ ماکیاولی در شهریار و گفتارها٬ در واقع…

بهای سنگین این خاموشی پیش از توفان را طالبان خواهند…

نویسنده: مهرالدین مشید طالبان بیش از این صبر مردم افغانستان را…

گلایه و سخن چندی با خالق یکتا

خداوندا ببخشایم که از دل با تومیخواهم سخن رانم هراسانم که…

(ملات گاندی در مورد امام حسین

باسم تعالى در نخست ورود ماه محرم و عاشوراء حسينى را…

جهان بی روح پدیداری دولت مستبد

دولت محصولی از روابط مشترك المنافع اعضاء جامعه می باشد٬ که…

ضانوردان ناسا یک سال شبیه‌سازی زندگی در مریخ را به…

چهار فضانورد داوطلب ناسا پس از یک سال تحقیق برای…

پاسخی به نیاز های جدید یا پاسخی به مخالفان

نویسنده: مهرالدین مشید آغاز بحث بر سر اینکه قرآن حادث است و…

طالبان، پناهگاه امن تروریسم اسلامی

سیامک بهاری شورای امنیت سازمان ملل: ”افغانستان به پناهگاه امن القاعده و…

  نور خرد

 ازآن آقای دنیا بر سر ما سنگ باریده عدوی جان ما…

عرفان با 3 حوزه شناخت/ ذهن، منطق، غیب

دکتر بیژن باران با سلطه علم در سده 21،…

شکست مارکسیسم و ناپاسخگویی لیبرالیسم و آینده ی ناپیدای بشر

نویسنده: مهرالدین مشید حرکت جهان به سوی ناکجا آباد فروپاشی اتحاد جماهیر…

سوفیسم،- از روشنگری باستان، تا سفسطه گری در ایران.

sophism. آرام بختیاری دو معنی و دو مرحله متضاد سوفیسم یونانی در…

آموزگار خود در عصر دیجیتال و هوش مصنوعی را دریابید!

محمد عالم افتخار اگر عزیزانی از این عنوان و پیام گرفتار…

مردم ما در دو راهۀ  استبداد طالبانی و بی اعتمادی…

نویسنده: مهرالدین مشید افغانستان سرزمینی در پرتگاۀ ناکجاآباد تاریخ مردم افغانستان مخالف…

ترجمه‌ی شعرهابی از دریا هورامی

بانو "دریا هورامی" (به کُردی: دەریا هەورامی) شاعر، دوبلور و…

تلویزیون حقوق ناشر یک اندیشه ملی و روشنگری 

نوشته از بصیر دهزاد  تلویزیون حقوق در پنجشنبه آینده،  ۱۱ جولای، …

افراطیت دینی و دین ستیزی دو روی یک سکه ی…

نویسنده: مهرالدین مشید در حاشیه ی بحث های دگر اندیشان افراط گرایی…

د مدني ټولنې په اړه په ساده ژبه څو خبرې

 زموږ په ګران هېواد افغانستان کې دا ډیر کلونه او…

از پا افتادگان دور جمهوریت

در خارج چه میگویند ؟ انهاا طوری سخن میرانند که افغانستان…

آیا طالبان آمده اند ، تا ۳۴ ملیون شهروند افغانستان…

نوشته: دکتر حمیدالله مفید. بزرگترین دشواری که در برابر جهان اسلام…

«
»

میترا نور و من قمر میترا

                  سلسله‌ی داستان تخیلی

              نوشته‌ی محمد عثمان نجیب

این داستان کاملاً به لهجه‌ی فارسی شمالی و شمال کابل نوشته شده که گپ و گفت های روزمره‌ی ما را تشکیل می دادند، ارچند در برخی محلات با توجه به تحولات اجتماعی تغیرات گفتاری هم به وجود آمده، اما آن گفتار ها ماندگاری های خود شان را دارند.درختم داستان اصل کلمات با لهجه ها مشخص خواهند. مشکل من در عدم دست‌رسی ام به دیدگاه های خواننده های گرامی تارنماها و صفحات وزینِ مجازی‌ست که داستان باید بر آن اساس ادامه داده شود.

تذکر:

با آن که گویش های روستایی دل‌نشین و ساده و صمیمی اند اما شهری شدن ها گذارِ محکمی بر خفه سازی آنان زده اند

در میان نوشتاری بخش ها بود که جمعی از دوستان خواننده محبت کرده مزید بر تشویق حقیر حالی نموده اند که با وجود دل انگیزی، خوانش داستان برای شان به لهجه‌ی محلی چندان آسان نیست.افزون بر سپاس‌گزاردن از حُسنِ دیدگاه های عزیزان مصمم شدیم تا پس از بخش دَهُم رَوِش مَعَمول پرداخت داستانی را بر میگز‌نیم، ان‌شاءالله

بخش دَه

اگه راستی بگویم قَر و اعصاب خرابی بیخیگی عادت کلانای ما شدهِ بو… یک ره سر شاناوای شان میشاندندم یک ره اُوسون قُلاچ میدادندم مگم خدا کَی شان خوبی کنه بِسیَر میرَبان بودین… بابیم گفت… امشو نوبت اَو داری باغ انگور اس…اخترو میره …مام وخت ترکیا بروم میر اَوه ببینم که او پِېرې دگام ….بَی ما اَو کم داد… ادیم… گفت … او‌… میر اَوِ غُرومساق بِسیَر پیسه خور اس… از خدا وایه نداره… بابیم … رفت… نزدیک برآمدنش بو…که سر ادیم نارَه زد…ادې عثمان…به..‌. چاشت کمی پَیتِی پختِه کنی…غوری انگورام ده دیگ پرتایی…ادیم .،زیر لب…گفت… سبیل بانه او اِشکَمت…زِ غیر ده فکر‌‌ خوردن استی…خدا ره شکر بابیم نه شنید و اًَی دَر بیرو رفت… ادی گَکُوم مره گفت … جانِ ادیش… سبقای مَجِت تَه گردان بُکو… باز ده پَیتَوِ بخچت جای تالِه میکنم … یک ساتک خَو کو… تا مِه کارای مِه خلاص کنم… سبقای مه پیشکش گردان کدم… نَمَدَه زیر درخت عکاسی پرتافت توشکچه گک تکه‌یی رام سرش خوبش راس کد… مَم خوده درازنایی انداختم… یک قیله بچه چی گپای ده دلم میگشت… نسیم یادم … آمد … گفتم … بابِه گَکُوم… ادې گَکُوم بخچ مه … چقه کارا کدین و میکنین… آغایم و بوبویم از اِیا کده زیادتر… مگرم چرا آغای خدا ناترسِ. نسیم… به گفتِ زن خود…بچی خوده…میجورانه… دلم گشت که بابیم و‌ ادیمه بگویم که نسیمام بیایه خانی… ما…‌وا گفتم مره چی… سرم قار نَشِین…ولی دلم..، پشت نسیم …بِسیَر میسوخت… یگان غایتا گریان میکدم پشتش… اَی فکرای نسیم خلاص نه شده بودم… که یک ره بیواوریا… میترا گَکُوم یادُم آمد … خیالی … دیدمش که ….کلاوای چِرمه دوری اوغانی پوشیده پیرانش خوبکیا….رنگ گلابی کت پیسه گکای ساخته‌… ماتیکی سر پیشانی..، تمبان کلان سوزِ تیره و چند تا لاوا دار … خینه ده دستکا و ‌پایکای سفیدش…بگویی ستاره از آسمان فرآمده…مغبول … چادِر سَوزش، سرمی چشمانایش… مویکای…القاسیش… دل از دلخانیم… جدا میکد… وا گفتم خدا میربان است که بیگاه ده تَه‌ی چارمغای مَجِت ببنمش…لافوکا واری … هر چیزه پیش خود…گفته… میرفتم…که هموطونایی خَوْ بُردَستِم… مام یک ساده اُشتک بودم… رَموز دُنیه ره نِمی فَمیدم … دیدم… که میترا گَکُوم بِسیَر بِسیَر مره دوست داره… هر دوگَکِ ما ده لَبِ کاریز پایان قلا شیشتیم … کالاوای نو ده جانِ میتراس… از خُوبَکِشام کده … خوشنمای شده … مره‌… میگو… راستی که تو مره بِسیَر دوست داری … مگم مه نسیمِ…خوده… ای کُرته رام به خاطر نسیم جور کدیم… میفامم که نسیم رنگِ سَوزه خوشش میته… مِه میگویمش…خی…چَری مره تا ای پایان قلا آوردی مره… از قُولُو قُوبی بِذگراندی مره …ای گپکایتِه مِیفَمیدم… با… ده ای سفرخیل … کُلَۍ شان مه و تره میشناشن… ایجه ماما فضل مامای آغایم اس… لیلی… دختر مامای آغایم …ملنگ بچی مامایش… ادې زن مامایش… با مرام کَیت آوردی ده ای کاریز …‌که پیشوای خانی شانام اس… مهِ گفته روان بودم… دیدم کالاوای میترا … بیخگی…‌کالاوای نِکاٰ کدن واری… شده… ده… روی اَوِ کاریز جلپه خورده میرفت… مویای قُلاچ قُلاچِ میترا ده …مابین … اَو پغنه میخُوُره…گفتم… اَی خدا قربانت شوم… ای دختره به قلم خود ساختَۍ… کلانا میگین…که تو قلم زَنِستی… کاشکی …‌قلم…میترا ره بَخچِ مِه گک بزنی … هنوز …دُوٰایم خلاص نه شدهٍ بو… که ادیم…ناره…کد … اوچَتیا از خَو… پریدم… گفتم… ادې جان میترا چی شد…؟ ادیم … سَرِم چِیقیا.. زد… بیخی… لَعِین… میترا … ایجه… چی‌ میکنه… تُوبه از ای زمانه…بیشرمی و بیحیایی…ازدَنِش بوی شیر میایه … عشق و عاشقی شه…دَرِی کو… مِه گفتم … ادې جان …مره گفتی قَسَم نَه بُخوُروم… مَگَرُم …مِه همیالیگک… دیدم که کالاوای سَوز ده جانکش بو… هردوی ما ده سفرخیل سر کاریز بودیم…خی چی گپ بُو… ادیم…گفت… اِستادِه شو… عقل تِه ده کار پَرتُو…سفرخیل… کجا … قلای مه و شما کجا… خَو…دیدی… گفتم…ادې جان … خَو‌… دیدن…‌چه ذاتیس… ادیم گفت… با … برت قصه می‌کنم… گپای حق‌ و نَقَه که حالی‌‌گک گفته… بخی ..‌. بِرَه طارت…کُو…که… بابیت میایه …‌وا سَرِ… مِه … نِقُ و فِق میزنه…مَم… خیستم… تَه‌ی پایی…ره جم…کدم ..رفتم … طرف طارت…‌کدن …سُونِ سَقَوخانه… رفتم… دَه …ره …که از سَر شِیوی…قلا… رفته روان بودم که..‌. مابین…‌دیوالای… باغای… دو تَه خُوجِه صایبا…بو…ده…ره… یادم آمد که… هَمو طونایی… کالا…‌ده…جانِ عذرام… کده بودین… که طوی کد… دَه … دِه…یاقوب… بو…او… شَو… عذرا..رُم…خوب راس … کدِه بودین…کالاوایش… مثل … کالاوای میترا بو…مِه …گفتم… چطو…کالاوای … هر دوی شان… چِیْنِ جانای شان اس…با گپ ادیم یادم آمد که… گفت… مِه…خَو …‌دیدیم…مَگَرُم … عذرا ره… خو … ده بیداری …دیدهِ بودم که… شَواشَو… عذرا ره… اَی خانی… شان…‌بُردین…‌ شاه…‌دَه ….سَرِ اسپ… بالا…کده …بودین… وا …عذرا…رُم… دَه…یک صندوقک نایی… شاندین…بگویی زَمبیله… میبردین…مَگَرُم بِسیَر مَغبول…بو… گُلپوش‌… رنگارنگ … پُوپَکا…وا … یادم آمد…که زَنای قلای شان و دخترای قلای شان و حورا ….خوارش… ده پیشانیش… ستاره گکای…گُل گُلی… زده بودی… بگویی … هیچ …پیشانی …. نداشت کُلَیش…زَرَکای… سرخ و سفید و گلابی…. بودین… عذرام…ناسی … عمی بوبویم … بو… آغایش …‌کاکا شابُدین نام داشت…خیلی…خوب آدم … بو….بِسیَر … دلِ کلان داشت…خوب … آسیا گَکُوم داشت… مردم گندمای‌‌ شانه…میاوردین‌… آرد میکدین… مام چند دفه … سَرِ خُورِ …آسیه‌ی شان…بالا میشدیم….خو … عجب …فِرکایی‌‌… که میکدم… کسی بگویه …نی… عذرا ره… قِنغالهِ کدهِ بودین… طوی… کدین… بُردیندِش…ناوختای… شَو … که …روشنی گَیسا…و …لمپا…ره … کُشتین… و تَپ…و‌…‌تپی…شد… ما رُم گفتین… خَو… کنیم… یالی… سیل … کدم … که کُرتې عذرا ده… سَرِ …‌میخ… ده روی …دیوال…اَویزان بو…بگویی… خوارمُ …بو… یک دفِه گریان…مره ..وار نداد… ده او… ناوختای شَو… زوتیا پگاه می‌شد … مِه گریان … جانِ عذرا را داشتم….خُو… به…مِه…چی… چُرتایم کتی … میترا گَکُوم و عذرا خوارُم ….مره … بردِه بودین… که…ناچاپی…کَلِیم… سختیا… ده چیزی…خورد ….اَوگاریْ…شدم… که…بگویی… پیشانی مه… دست زدم… دیدم… که ….بُغُت…برآمده … دردی…دردی…که … میترا …پیترا…و …‌عُذرا مُذرا ره …از یادم…بُرد… خو…. رفتم طارت کدم…او …وخت کی…بچی… نَر …بو…. که … کَۍ ادیم… و‌‌ بابیم… رُخ … به رُخ شوه… اَی طالع بدِ مِه… که … او … روز… ملا صایب و خوجه عطا کاکا …مرهِ ماکمام… میکدین….

ادامه دارد….