مـقــام – مــادر
بسم الله الرحمن الرحيم
مردان از دامن پاك مادر به معرج رسيده اند ، اولين مدرسه همه انسانها دامن پاك مادر است .
تجليل وگراميداشت از مقام والاى مادر، با عظمترين واژه در دنيا ، تكرار همه خوبى ها وباور ها به همه نعمت هاى پرورد گار ما ست.
اگر هدايات، دساتیر، احکام قرآن عظیم الشان وسنت پیامبر صلی الله علیه وسلم را بادقت واهتمام خاص ومنصفانه مورد مطالعه قرارد هيم، بو ضاحت تام در خواهيم يافت كه دين اسلام در مورد احترام به مقام مادر وپدر هدايات خاصى را صادر نموده است.
قــرآن عظيم الشان ميفرمايـد: « اما يبلغن عندك الكبر
احدهما او كلا هما فلا تقل لهما اف ولا تـنهر هما وقل لهما قولا كريما » (اگــر يكى از آن دو يا هردو، در كنار تو به سالخوردگى رسيدند به آنها حتى «اوف » مگو وبه آنها پرخاش مكن وبا آنها سخنى نيكو وشايسته بگووبزرگوانه با آنان بايد سخن بزن »
( سوره اسرا ء :آیه 23 ).
همچنان
پروردگار با عظمت مى فرمايد : « و وصينا الانسان بو الديه حسانا » ( وما به انسان سفارش كرديم كه با پدر ومادر خويش به احسان رفتار نمايد ).
(سوره احقاف : ۱۵ )
وباز ميفر مايد :« وقضى ربك الا تعبدوا الا اياه وبالوالدين احسانا » ودر همين سوره باز ميفرمايد« فلا تقل لهما اف ولا تنهر هما وقل لهما قولآ كريما»(سوره اسراء آيه متبركه ۲۳ ) خداودند پاك به ما دستور ارشاد فرموده است ( كه به جز از او كسى ديگرى را پرستش نه كنيم وبه پدر ومادر نيكيى نمايم وهر گاه يكى از اين دو يعنى پدر ويا مادر به سن پيرى رسند بـــايد با ايشان نيكى نمايم وكمترين اهانت نبايد با ايشان صورت گيرد ، انسان با مداروبزرگوانه با آنان بايد سخن زند.
همچنان پروردگار( سوره لقمان :آیه 14 ) ميفرمايد :« أن اشكر لي ولوالديك » ( شكر گزار من وپدرت ومادرت باش ) .
خداوند پاك بعد از اينكه از زحمات پدر ومادر ياد اوری بعمل مياورد ، بطور جداگانه از زحمات مادر ذکری بعمل اورده وميفرمايد « ووصينا الانسان بوالديه احسانا حملته امه كر ها و و ضعته كر ها وحمله وفصاله ثلاثونه شهرٱ »( قرآن زحمات سى ماه مادر يادهانى ميكند ، دوران باردارى وحمل ، دوران وضع حمل ، دوران شير خوارگى كه براى مادر دشوار است همه وهمه را به عنوان شرح خدمات مادر ذكر مى كند .
اگر احکام الهی در قرآن عظیم الشان در مورد حقوق والدين مورد برسی قرار گیرد ، با تمام وضاحت در خواهایم یافت که این حقوق واحکام بر دوقسم تقسیم می یابد و يك قسمت آن حق شناسى مشترك پدر ومادر را بيان میدارد ، وقسم دیگری آن مخصوص حق شناسى مادر است .
بطور مثال در برخی از آیات احکام خاصی را بیان میدارد ، ودر ضمن میخواهد وظایف ما را در مورد مشخص سازد ، بطور مثال ( در آیه 233 سوره بقره ) میفرماید :« وعلى المولود له رزقهن وكسوتهن با لمعرف »( خوراك وپوشاك مادران به طور شايسته به عهده پدر فزند است ).
مگر زمانيكه سخن از تجليل وبيان زحمات است ، اسم مادر را بالخصوص ذكر مى كتد .
حضرت عيسى عليه السلام ميفرمايد :« وبرا بوالدتى ولم يجعلنى جبارا وشقيٱ »
( خداوند مرا نسبت به مادرم نيكو كار قرار داده وجبار وشقى نگردانيد ).
پروردگار با عظمت ما ميفر مايد « وبالوالدين احسانا » ويـــا طوريكه ميفرمايد : « ان اشكر لي ولوالديك » (سوره لقمان . آیه : ۱۴ ) ( وانسان بايد به پدر ومادر نيكى كند.)
خواننده محترم !
در آيات متبركه بوضاحت مشاهد ميكنيم كه مقام ومنزلت مادر وپدر به اندزه اهميت دارد كه خداوند بعد از عبادت واطاعت بندگى به ذات خود، هشدار تگان دهنده به فرزندان داده است وبه آنان هدايت ميفرماىيد: كه با مادران خود نيكى بعمل اريد.
اگر به طوركلى هدايات الهى در قرآن عظيم الشان را مطالعه فرمايم در خواهايم يافت ، كه تعداد زياد از آيات قرآنى در مورد حق شناسى از والدين وبخصوص در مورد حق شناسى از حقوق مادر تذكر رفته است .
در حديث شريف امده است كه:
روزى شخصى نزد پيغمبر بزرگوار امده وگفت : اى رسول خدا ! مادرم پير وظهير شده ونزد من زندگى ميكند ، او را هميشه در پشت خود حمل كرده وبراى رفع ضروريات وحوائجش آنرا به اين طرف وآن طرف مى برم ، واز معاش ودرامد خويش تمام حواىج وضروريات آنرا براورده مى سازم . نمى گذارم كه اذار وآذيت ببيند ، بانهايت كمال ، احترام وتعظيم با او رفتار ميكنم . آيا بدين ترتيب گفته ميتوانم كه حق اورا بجا اورده باشم؟
پيغمبر اسلام در جوابش فرمود : نه خير ، بخاطر آنكه شكم مادر محل تواست ، پستانهاى او منبع تغذيه تو ، قدم هاى او وسيله حركت تو ، دستهايش محافظ تو ، وآغوش پاكش اش گهواره تو بوده است . او اين همه خدامات را با رضايت خاطر براى تو انجام داده وآرزو ميگرد كه تو زنده بمانى ؛ ولى تو حالا همه اين خدماتى را در برابر او انجام ميدهى در حاليكه انتظار آنرا دارى كه او بميرد.
پيامبر صلى الله عليه وسلم ميفرمايد : « بر الو الدين أفضل من الصلاة والصداقة والصوم والحج والعمرة والجهاد فى سبيل الله » .
( فضيلت وثواب نيكى واحسان وخدمت در حق پدر ومادر بيش تر از نماز ، زكات ، روزه ، حج ، عمره ، وجهاد در راه خدا وند متعال است. ).
وباز ميفرمايد: « بر أمك وأباك وأختك و أخاك ، ثم أدناك فأدناك »( با مادر وپدرت ، با خواهر وبرادرت نيكى كن سپس به ترتيب هر كسى را كه نزديك تر است مورد محبت واحسان ونيكى قرار ده :
« در حديث كه روايى آن امام بخارى است مى فرمايد كه : شخصى از نزد پیامبر صلی الله علیه وسلم آمد و سؤال كرد : يا رسول الله ؟ به چه كسى نيكى كنم ؟ فرمود : بـا مادرت . سايل گفت ! ديگر به چه كسى ؟ فرمود : با مادرت . براى بار سوم پرسيد : ديگربه چه كسى ؟ مجددٱ فرمود با مادرت . مجدد گفت چه كسى ؟ فرمود با پدرت .
سقراط ميگويد :
با پدر ومادر چنان رفتار كن كه تو از اولاد خويش تـــوقع آنرا دارى.
مادر ! به مقام والاى تو ، مادر ! بر صبر واستقامتت ، مادر ! به همت كم نذيرت تحیات مى فرستم وبا تمام صراحت اعلان میدارم .
مادر ! تو سزاوار اكرامى ، مادر ! تو سزاوار تقديروا حسانى، اى مادر ! مقام ومنزلت والايى ات با احترام وفضيلت خاص نگاشته وبا صراحت واخلاصمندى تام ميگويم كه « الجنة تحت اقدم الامهات »جنت در زير پاى تو است اى مادر !
رضى رب رضى والدين بوده . واى مادر رضى رب بدون رضى تو حاصل ناپذير است. خداوند مار به رضى مادر نايل گردان تا به موجب آن رضى الهى نصيب ما گردد.
پایان
