نان آوران کوچک

   ساجده میلاد در ازدحام جاده در شب ها  کودکی پرسه می‌زند هر…

یادهانی ضروری

خطاب به کسانی که به خطا، ببرک کارمل و محمود…

روناک آلتون

خانم "روناک آلتون" (به کُردی: ڕوناک ئاڵتوون)، شاعر و نویسنده‌ی…

جګړې او ورک شوي سرتېري

حميدالله بسيا په انساني تاریخ کې جګړې تل له وینو، وېر،…

تجربه های تاریخی که به سرمایه های ملی بدل نشد

نویسنده: مهرالدین مشید شکست هایی که هر روز ما را وحشتناک…

لنینگراد دیمیتری شوستاکوویچ سمفونــیِ پیروزی ارتش سرخ بر فاشیسم 

ترجمه و تنظیم: آناهیتا اردوان این ترجمه را  به مهندس ارشد…

ارزش نقد و کم‌رنگی نقدهای ادبی

یکی از بدی‌های تاریخی در جهان و کشور ما، رنگ‌باختنِ…

                یک گرفتاری با مافیا

        و یک دنیا آموزش شرعی، حقوقی، سیاسی و مدنی                               (قسمت سوم…

چند شعر کوتاه از زانا کوردستانی

گاهی اتفاقی ستاره‌ای  در دفترم چشم باز می‌کند ولی، من هنوز به آفتاب نقش…

ترور عروس خدا، توسط پدران مقدس!

Hypatia(355-415م ). ترور دختر خدا، توسط پدران مقدس! آرام بختیاری نبرد مکتب و…

مخالفان پراکنده، بازیگران متحد؛ مدیریت خلای سیاست در افغانستان

نویسنده: مهرالدین مشید اردوگاۀ از هم گسخته؛ فرصتی برای مانورهای منطقه…

گام بزرگ به سوی مبارزهٔ مشترک

برگزاری نشست مشترک دفتر سیاسی – اجرایی و بیروی اجرائیه…

پدر سالار

ما زنان سر زمین های جنگ  زنان جهان سوم  جهان پدر سالار وقتی…

اسدالله بلهار جلالزي

له ښاغلي (اسدالله بلهار جلالزي) سره، چې د علم او…

افغانستان، سوار بر شانه های ژیوپولیتیک پرتنش و پیچیده منطقه…

نویسنده: مهرالدین مشید روایتی از زنده گی در سایه امید یا…

میراث سکاها، هویت ایرانی و مسئله تورانیان در شاهنامه 

- دکتر بیژن باران شاهنامه، خاطره حماسی سکاهای ایران، جغرافیای اسطوره‌ای…

افغانستان نقطه مرکزی جیو پولیتیک

در سیاست قدرت های مخرب نظم و ثبات ! در بردن…

شور و حال عشق 

رسول پویان  عشق دردام سیاست مرغ بسمل می شود  پـرپـر احسـاس دل بندِ سـلاسـل می شود  تا ز چنگِ بازی ی صیاد مـرغ دل پـرید  عشوه از بهر فریب دل، مشکل…

«سازش» و «سازشکاری» یعنی چه؟

‫ رفیق نورالدین کیانوری ــ پرسش و پاسخ، شمارهٔ ۲۰، دی‌ماه ۱۳۵۹ــ…

دو کلمه؛ همچون دو پرخاش

Eklektism, Dogmatism. آرام بختیاری التقاطی و دگماتیسم؛ دو واژه یا دو سیستم…

«
»

کرونولوژی رویدادهای تاریخی افغانستان از 1839 الی 2009

گرد آورنده و مترجم: ا.دهقان

منبع: خارجی
تاریخ: 17.08.2014

از سال (1839 الی 1842):
جنگ اول انگلیس و افغان که به شکست ننگین انگلیس پایان یافت. تعداد عساکر انگلیس شامل در جنگ از شانزده هزار تن به یک تن تقرب کرد.

از سال (1878 الی 1880):
بالاگرفتن جنگ دوم انگلیس و افغان که در سپتمبر 1880 در کندهاد به وقوع پیوست، در نتیجه قطعات نظامی انگلیس به نیروهای افغانی تحت قومانده ایوب خان ضربه شدیدی را وارد نمودند.

از سال 1893:
به تاریخ 12 نومبرهمین سال(کیسنیری مارتین میر دیورند) سکرتر بخش امور خارجی انگلیس دردوایر کشور هند تحت استعمار انگلیس موافت نامه یی را با دولت افغانستان تحت رهبری امیر عبدالرحمن خان در رابطه به علامه گذاری خط فاصل میان افغانستان و هند بریتانوی که به نام خط دیورند مشهور است امضاء کردند.

سال 1919:
جنگ سوم افغان و انگلیس که منجر به رسمیت شناختن آزادی افغانستان از طرف انگلیس طی موافقت نامه مورخ 8 اگست در شهر لاهور پندی شد.

سال 1929:
شاه امان الله ناجی استقلال افغانستان تلاش ورزید تا کشور را مدرنیزه یا نوسازی کند اما توسط حبیب الله کلکانی سقوط داده شد. شخص کلکانی را بعد ازچند ماه سرنگون و در عوض سلسله خاندان پشتونهای مشهور به خاندان مصاحبین که برای تقریباً پنج دهه زمام امور را بدست داشتند. نخستین شاه و نماینده این سلسله خاندان عبارت از محمد نادر شاه بود.

سال 1933:
بعد از قتل نادر شاه حاکمیت دولتی به پسر وی محمد ظاهر شاه که آنوقت نوزده سال عمر داشت انتقال میابد. با آمدن ظاهر شاه در حاکمیت یکی از دوران کاملاً با ثباتی در تاریخ جدید افغانستان آغاز میشود. مدت زمان سی سال ظاهر شاه در گوشه نگهداشته شده و دولت را خویشاوندان او رهبری میکردند.

سال 1963:
ظاهر شاه به رهبری دولت عملاً پرداخت و سیاست مدرنیزه شدن و ریفورم های دیموکراتیک را آغاز نمود.

سال 1973:
حاکمیت دولتی ظاهر شاه توسط سردار داود خان شوهر همشیره شاه با استفاده از حمایت اردوی افغانستان طی یک کودتای دولتی در شش جولای همین سال سقوط داده شد.

سال 1978: *
تاریخ 27 اپریل مصادف به ( هفت ثور هجری شمسی) حاکمیت سردار محمد داود خان توسط نظامیان اردو و وزارت داخله ( پولیس) طی قیام نظامی در روز روشن سرنگون و داود خان کشته شد. دولت به نور محمد ترکی که حزب دیموکراتیک خلق افغانستان را رهبری میکرد تعلق گرفت.

*تبصره مترجم: دوستان! نخست اینرا باید گفت که( هفت ثور) به هیچ وجه کودتا نبوده، بلکه یک قیام نظامی بود که توسط اعضای نظامی حزب دیموکراتیک خلق افغانستان به پیروزی رسانده شد و حاکمیت دولتی را به مجرد پیروز شدن به حزب خود یعنی ح. د. خ. ا. تسلیم دادند. شایان ذکر است که انقلاب، قیام و کودتاه هرکدام از خود تعریف های جداگانه،معنی و مفهوم به خصوص خود را دارند.

1979:
نور محمد ترکی توسط حفیظ الله امین نظر بند و بعداً به قتل رسانیده شد. در کشور حالت بی ثباتی آغاز یافت در کانون سال نو(27) دسامبر، قسمتی از پرسونل ویژه ( کی، جی، بی) طی حمله یی بالای قصر ریاست جمهوری، حفیظ الله امین را به قتل میرسانند و ببرک کارمل را در مسند قدرت دولتی روی صحنه می آورند.

سال 1986:
رهبر اتحاد شوروی خروج بخشی قوت های خود را از افغانستان اعلام میدارد. شوروی ها در ماه نومبر ( ببرک کارمل) را به داکتر نجیب الله رئیس سابق امنیت دولتی افغانستان تعویض می نمایند..

سال 1989:
آخرین قطعات اردوی اتحاد شوروی تاریخ پانزده فبروری از طریق پل حیرتان، افغانستان را ترک گفته و به کشور خویش اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بازگشت میکنند.

سال 1992:
ایالات متحده امریکا تحویل دهی سلاح راه به دولت افغانستان باند گروپ های نظامی آنکشور قطع کرد. باند گروپ های نظامی شده افغانستان مصروف جنگهای روی جاده های شهر کابل مانند جنگ های داخل بیروت، آهسته آهسته شهرکابل را ویران ساخته و در جریان چند سال اخیر شهر را به مخروبه مبدل ساختند.

سال 1994:
در ماه اکتوبر حرکت ( طالبان) در جنوب کشور شهر اسپین بولدک را تصرف کردند. در ماه نومبر ایشان شهر کندهار را تسلیم شدند و یا به اصطلاح خود شان فتح کردند. از همین حالا تسخیر قسمت بزرگ افغانستان آغاز شد.

سال 1995:
طالبان به طرف شمال غرب و شمال شرق از کندهار در حرکت افتیدند، در سپتمبر همین سال هرات را در اختیار در آوردند و به طرف کابل به حرکت افتیدند.

سال 1996:
ملا عمرخود را در اپریل همین سال به صفت امیر المومنین اعلام داشت.

سال 1998:
برج اگست، شهر مزار شریف را فتح و دیپلومات های ایرانی را به قتل رساندند. در عوض ایران( دوصد هزار) عساکر را غرض تجاوز به افغانستان آماده ساخت، خوشبختانه از اثر میانجی گری ملل متحد معضل بدون برخورد حل و فصل شد. همچنان بعد از آنکه در ماه اگست( القاعده) انفجاری را در سفارت امریکا در مملکت تانزانیا وگینی سازمان داد، آنوقت امریکا مراکز تعلیمی القاعده را در ولایت خوست توسط راکت های بالدار مورد ضربات قرارداد.( تبصره:ده درکجا و درختان در کجا؟، یعنی انفجار در تانزانیا و گینی صورت میگیرد و راکت های بالدار در ولایت خوست افغانستان استعمال میگردد)
ادامه دارد…….